Инструкция по проведению внешней оценки учебных достижений в организациях образования Республики Казахстан

 

 

 

 

 

МАЗМҰНЫ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе.

 

Менің  курстық  жұмысымның  тақырыбы  Кітап қоймасының деректер  қоры  деп  аталады. Бұл деректер қоры  басқа да  бағдарламалар  секілді Delphi тілінде  жасалады . Delphi  тілі  мен Access  бағдарламасының  көмегімен  жасалған.

          TurboPascal-ды жетілдіре отырып Borland фирмасы көптеген жетістіктерін ұсынды.Паскаль тілі бағдарламаны оқыту тілі ғана болды. Кейіннен паскаль қиын да қызықты бағдарламалар мен  басқа ида жетістіктерге жетті . Техникалық эвалюция кезегімен  жеке компьютерлердің көптеген жетістіктері OC-MSDOS жүиесіндегі Windows бағдарламавларының көмегімен өте қызықты әрі жетілдірілген программалық жүиелер шыға бастады .

1993-жылы MicroSoft- фирмасы ең бірінші қарапайым бағдарламалау тілі VisualBasic Жүйесін шығарды.  Borland өзінің өнімін шығарды оның аты Delphi.

Delphi-бұл Windows жүиесінде жұмыс жасай алатын бағдарлама. Delphi-дің  бірінші версиясы  Windows 3.1.жүиесінде жұмыс жасайтын. Windows95 жүиесі  шыққаннан кейін Borland фирмасы 16-разрядтық версиясын шығарды Delphi 2 , одан кейін  заманға сай  32-разрядтық Delphi 3,  кейін келе Delphi 4..,  5,.. 6,7...шыға бастады.

Delphi көптеген элементерден тұратын  бағдарламалау жүиесі . Delphi кәсіпқой программистер жұмыс істеуге арналған . Студенттердің алдында Delphi – ді Widows  жүиесі бойынша жұмыс құру , және соны оқып білуге  мақсат қояды.

 

 

 

Delphi-бағдарламасын енгізгеннен кейін  төрт  терезе ашылады .

Бағдарламаның ең басты бөлігін құрайтын бөлімдері:

1.Бастапқы терезе.

2.Форма терезесі.

3.Бағдарламаны  кодтау  бағдарламасы.

4.Бөлімдер  инспекторы.

Экранның үстіңгі жағында бастапқы  терезе  орналасқан . Ол  Delphi7 –нің   Project1 бөлігін құрайды.бастапқы  терезенің бетінде проект  жасайтын  бөлімдері  орналасқан . бастапқы  терезеде  керек-жарақтар  мен  компаненттер  орналасқан . Бұл  терезе  Delphi  жұмыс  істеп тұрғанша  экран  үстінде ашық  күйінде  тұрады.Бастапқы  терезені  жапқан  бетте  жұмыс  доғарылады. 

 

Менюдің ішінде тестік  жұмыстарды  жасайтын  және  құруға  арналған командалар  бар.

Құрал-саймандар бөлігі .  Командаларды  таңдайтын , меню командаларын,  File, View  сияқты  т.б.  кнопкалардан тұрады.  Батырманы  қандай да  бір керекті  менюге  басатын  болса,  соның  нәтижесін  береді.

Палитра компоненттері. Компоненттердің  көмегімен жұмыс жасаушы өзінің  жұмысын жасайды.Әр компоненттер  Delphi-дің ішіндегі  визуалды компоненттер  кітапханасы - Visual Component Library (VCL).  Олар  интерфейстің  қолданбалы  бағдарламасын жасады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Форма терезесі. Ішінде Windows – терезесінде проект  жасайтын бағдарламасы бар. Форма -  бұл  терезе  жұмыстың бастапқы кезеңі. Бастапқы терезедегі  меню  арқылы , рамкалар  қою  т.б. жүзінде  жүреді.

         

 

         Бөлім  инспекторы. Форманы  форматтауға  ,   түстерін  өзгертуге ,  әріптердің  размерлерін  түзеуге , компонент  тұрыстарын  түзету  т.б.

Бөлім инпекторы екі  бөліктен  тұрады , әрқайсысын  батырманы  басу  арқылы  активтеуге  болады. Бірінші бөлігі Properties (свойства) деп аталады .  бұл бөлімнің  сол жағында редактор компоненттерінің  тізімі орналарқан .Екінші  бөліктің аты Events(события) .         

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТАПСЫРМАЛАР РЕТІ

Бұл деректер қоры кітап қоймасы жайлы баяндайды. Кітап қоймасының деректер қоры құрылысы келесідей болады:

1. Қойма жайлы

• Қойманың аты
• Мекен жайы
• телефон
• директордың аты жөні

2. кітаптар жайлы деректер

• кітаптың аты
• авторы
• кітап баспасы
• шығарылған жылы
• тиражы
• тематика
• баспаның берген бағасы

3. Қоймадағы кітаптар саны

• Қораптар саны
• Қорап ішіндегі кітап саны

4. сату жайлы ақпарат

• сатылған күні
• кітап аты
• авторы
• бір кітаптың сатылу бағасы
• кітаптың саны

Келесі ақпаратты алуға мүмкіндігі бар форманы және есептің сұранысын құру:

• нақты тематикадан қоймада қандай кітаптар бар
• нақты бір кітап бойынша тапсырыс бланкін дайындау
• сатылатын кітаптардың басқа қоймалардағы кітаптардың бағасымен салыстыру
• қоймадағы нақты автор шығарған кітаптар
• күндік және айлық сатудан түскен пайданы дайындау

 

 

 

                                         ER-диаграмма

 

 
БАЙЛАНЫС ҚҰРЫЛЫМЫ(связи Отношений)

 

 

«Кітап қоймалары» деректер қоры.

 

Бұл  кітап қоймасының  сырт бейнесі . Ол  «Фаил» «Таблицы» Запросы» «Ввод данных» деген мәзірлердан құралған.

 

ПРОЦЕДУРАЛАР

 

unit Main;

 

interface

 

uses

  Windows, Messages, SysUtils, Classes, Graphics, Controls, Forms, Dialogs,

  Menus, ExtCtrls, StdCtrls, jpeg;

 

type

  TForm_Main = class(TForm)

    MainMenu1: TMainMenu;

    N1: TMenuItem;

    N2: TMenuItem;

    N3: TMenuItem;

    N4: TMenuItem;

    N5: TMenuItem;

    N6: TMenuItem;

    N7: TMenuItem;

    N8: TMenuItem;

    N9: TMenuItem;

    N10: TMenuItem;

    N11: TMenuItem;

    N12: TMenuItem;

    N13: TMenuItem;

    SQL1: TMenuItem;

    Button_Close: TButton;

    Bevel1: TBevel;

    N14: TMenuItem;

    N15: TMenuItem;

    N16: TMenuItem;

    N17: TMenuItem;

    procedure N2Click(Sender: TObject);

    procedure N4Click(Sender: TObject);

    procedure N5Click(Sender: TObject);

    procedure N6Click(Sender: TObject);

    procedure N7Click(Sender: TObject);

    procedure N9Click(Sender: TObject);

    procedure N11Click(Sender: TObject);

    procedure N10Click(Sender: TObject);

    procedure N12Click(Sender: TObject);

    procedure SQL1Click(Sender: TObject);

    procedure Button_CloseClick(Sender: TObject);

    procedure N14Click(Sender: TObject);

    procedure N15Click(Sender: TObject);

    procedure N16Click(Sender: TObject);

    procedure N17Click(Sender: TObject);

  private

    { Private declarations }

  public

    { Public declarations }

  end;

 

var

  Form_Main: TForm_Main;

 

implementation

 

uses Warhouses, Presences, Books, Sales, In_Warhouse, In_Book, In_Presence,

  In_Sale, SQL_Query, QKnowledge, QSale_Cost, QAuthor, QGain;

 

{$R *.DFM}

 

procedure TForm_Main.N2Click(Sender: TObject);

begin

     Close;

end;

 

procedure TForm_Main.N4Click(Sender: TObject);

begin

     Form_Warhouses.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N5Click(Sender: TObject);

begin

     Form_Presences.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N6Click(Sender: TObject);

begin

     Form_Books.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N7Click(Sender: TObject);

begin

     Form_Sales.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N9Click(Sender: TObject);

begin

     Form_In_Warhouse.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N11Click(Sender: TObject);

begin

     Form_In_Book.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N10Click(Sender: TObject);

begin

     Form_In_Presence.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N12Click(Sender: TObject);

begin

     Form_In_Sale.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.SQL1Click(Sender: TObject);

begin

     Form_SQL_Query.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.Button_CloseClick(Sender: TObject);

begin

     close;

end;

 

procedure TForm_Main.N14Click(Sender: TObject);

begin

     Form_QKnowledge.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N15Click(Sender: TObject);

begin

     Form_QSale_Cost.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N16Click(Sender: TObject);

begin

     Form_QAuthor.Show;

end;

 

procedure TForm_Main.N17Click(Sender: TObject);

begin

     Form_QGain.Show;

end;

 

end.

 

                                    

 

 

 

                             

 

 

 

 

                       

Енгізу базасы

Бұл сурет «Ввод данных» кітаптарды деректер қорына енгізу бөлігі. Мұнда кітаптың аты, авторы, басылымы, шығарған жылы, тиражы, білім аумағы ,  басылымның берген бағасын  енгізуге  негізделген. Енгізу  кнопкасы  кітап мәліметтерін  енгізгеннен кейін «Добавит» батырмасын басу арқылы жүргізіледі

 

             Бұл суретте  кітаптар қоймасының деректер қорының  қоймаларды енгізіу бөлімі. Мұнда қойманың аты , мекен-жайы ,  телефондары,  қойманың директорын  енгізуге негізделген.

 

          Енгізу бөлігіндегі қандай кітап сатылғанын енгізетін бөлімі. Мұнда кітаптың сатылған уақыты,  бағасы,  кітап аты,  саны,  қай қоймадан  қандай кітап сатылғаны жайлы деректерді енгізуге арналған.

 

           Бұл  суретте қоймалардағы  қандай да бір кітаптың саны және қандай  қоймада сақталғаны  жайлы енгізулер жасалынады.

 

 

 

 

Сұраныс базасы

Келесі сурет бұл сұраныс базасы .мұнда біз қандай да бір нақты тематикадағы  кітатарды және де қандай  қоймаларда жатқандығы жайлы ақпарат аламыз.

 

 

Сұраныс базасындағы бұл суреттен біз  кезөкелген кітаптың авторы арқылы , және ол кітаптар қандай қоймаларда орналасқаны жайлы ақпарат береді.Автор ұяшығынан керекті авторды таңдап , қасындағы выполнить батырмасын басамыз. Нәтижесінде сол автор кітабы бойынша барлық кітаптарды сұхбат терезесіне шығарып береді.

 

 

 

 

Кесте базасы

Кесте базасындағы Кітап бөлімінде біз қоймалардағы барлық кітаптардың  мәліметтерін ала аламыз.Және де дұрыс еместерін түзеп, кітаптар жайлы бүкіл мәліметтерді бір беттен көруге мүмкіндік береді. 

 

 

Кесте базасындағы қоймалардың аттары , мекен жайы, телефондары, менеджерлерін толықтай көріп, керек еместерін жоюға болады.

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

DELРНІ тіліндегі қолданбалы программалар немесе қосымшалар дамып отыратын құрылымдық ортада  орындалады, ортасы - программаушының компьютермен қарым-қатынасын ұйымдастырып, әр түрлі басқару элементтерінен құралған бірнеше терезелерден тұрады. Осы ортаның құралдарын пайдалана отырып, қосымшаның интерфейстік бөлігін жобалауға,программаның кодын  жазуға және оны басқару элементтерімен, байланастыруға болады.

Программалау   констукторының бөлшектерімен атқарылатын жұмыс     сияқты компоненттер жинағынан қажетті компоненті таңдап,  форманың терезесіне орналастырудан басталады.

Delphi бағдарламалау тілімен көптеген  деректер базасын  құруға болады . Мысалы  айтар  болсақ  ,  кітапханадағы  электрондық катологтарды айтуға болады,  сол  сияқты  үлкен  супермаркеттерде  есептесу  кезінде  күнделікті  қолданыста  жүретін  деректер  базасы. Қазаірде  әлемде Delphi , VisualBasic, Java,  т.с.с.  тілдер бар.

Деректер базасын тек Delphi тілінде ғана  емес, басқа да  тілдер мен құруға болады .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1. Симонович С., Евсеев Г. Специальная информатика// Москва – 2000
2. Информатика негіздері, 2005 – N 8
3. Шәріпбаев, «Информатика»- 2003 ж.
4. «DЕLРНІ - 5», Москва - 2004
5. М.Ө.Мұқашева. Турбо Паскаль тілінде программалау негіздері. Ақтөбе, 2003ж.
6. Ж.Қ.Масанов, Б.А.Бельгибаев, А.С.Бижанова, Қ.Қ.Мақұлов. Турбо Паскаль. Алматы, 2004ж.
7. Абрамов С.А., Зима Е.В. Начала программирования на языке Паскаль. –М.: Наука, гл. ред. физ.-мат. лит. 1987г.
8. Бурин Е.А. Программирование на языке Турбо-Паскаль. Уч. Пособие, АГУ, Алматы, 2000г.
9. Гусева А.И. «Учимся информатике: задачи и методы их решения.»-М.: Диалог МИФИ, 1998.
10. Алексеев В.Е. и др. «Вычислительная техника и программирование. Практикум по праграммированию».-М.: Высшая школа,1991.
11. Абрамов С.А., Зима В.С. «Начало программирования на языке Паскаль».-М.: Высшая школа, 1988.
12. . Қ.С. Баишоланова Ақпараттық жүйелер теориясы

 

13. В.Шелест. Программирование – Санкт – Петербург «БХВ –Петербург», 2002 .
14. Г.Рапаков, С.Ржеуцкая. Турбо Паскаль для студентов и школьников – Санкт –                                  Петербург, 2002. Алексеев В.Е. и др. «Вычислительная техника и программирование.    Практикум по праграммированию».-М.: Высшая школа,1991.
15. Г.Григас. Начало программирования, - М. «просвещение», 1982

 

 

Интернеттен алынған мәліметтер мекен-жайы:

WWW.DELPHI-KINGDOM.RU

WWW.5BALLOV.RU

WWW.TORRY.RU

WWW.DELPHI.NET