Тауарлы материалдық қорлардың есебі

ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ 

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

 

Рудный  индустриалдық институты

 

Экономика кафедрасы

 

 

 

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

 

Пән:      ________________________________________

 

Тақырып: _________________________________________________

_________________________________________________________

 

 

 

____________________                   Орындаған:  студент

                  (баға)                                                          Мухаметжанов А.Ғ

     Комиссия мүшелері:                            (қолы)

___________________________       «____» _____________ 2011 ж.                                                                                                               ____________________                   Группа: эк - 09қб

____________________                   Шифр:

                                                          Жетекші:   оқытушы  

                                                                                        Мустафина М. Д.

                                                                  (қолы)

                                                            «____» ____________        2011 ж.

 

 

 

 

 

Рудный  2011

МАЗМҰНЫ

Кіріспе	3
1.Есептік категориялар  және есептік саясат	4
1.1 Кәсіпорынның жалпы  сипаттамасы	6
1.2 Есептесу саясаттың  жалпы жағдайы	8
1.3 Бухгалтерлік есептің  әдісі	9
1.4 Бухгалтерлік есептің  техникасына кіріспе	12
1.5 Бухгалтерлік есептің  ұйымы	14
2. Тауарлы материалдық  қорлардың есебі	16
3. Негізгі құралдардың  есебі және амортизациясы	18
4. Бюджетке төленетін  салықтардың есебін ұйымдастыру	23
5. Кәсіпорынның қызметтерінің  нәтижесін есепке алу ерекшеліктері	25
6. Қаржылық есептердің  аудиті	28
Қорытынды	30
Қолданылған әдебиеттер тізімі	32
Қосымша А

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

КІРІСПЕ

 

Курстық жұмысымның мақсаты  – кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп және аудит негіздерін меңгеру,  ұйымда практикалық тәжірибені иелену  және  кәсіпорында бухгалтерлік есепті жүргізу; ұйымның ретін үйрену және аналитикалық және синтетикалық есептерді жүргізу; оған қоса жалпы  айтқанда есептік саясаттан жан-жақты  хабардар болу. Бухгалтерлік есеп кез  келген кәсіпорында, ұйым және мекемелерде  жүргізіліп отырады. Бұл жұмыспен жүздеген, мыңдаған мамандар айналысады. Бухгалтерлік есептің мәліметтерін кәсіпорынның  басшылары ғана қолданылады. Бухгалтерлік есеп жалпы принцптердің негізінде  құрылады.

Бірінші бөлімнің маңызы  - есептік саясат, есептік категориялар жайлы. Мұнда негізгі мәселе есептік  саясаттың түсінігі, оның құрастыру  тәсілдері, оған қоса бухгалтерлік есептің  мәні, обьектісі, оның кәсіпорындарда не мақсатта қолданылуы туралы баяндалады. Екінші бөлімінде – тауарлы материалдық  қорлардың есебі, түсінігі,  жіктемесі,  қай шотта есепке алынуы, оны бағалау  әдістері туралы сөз қозғалады. Үшінші бөлімде – негізгі құралдар жайлы  өрбиді. Оған қоса амортизация түсінігі ашып көрсетіліп,  нұсқаға сай  амортизацияны  бағалау әдісіне  тоқталып өтіледі. Төртінші бөлім өз алдына бюджетке төленіп, оны толықтырып отыратын салықтар жөнінде болады. Олардан; ҚҚС, көлік құралдарына  салық, мүлік салығы, жер салығы, корпоративтік салық және оларды есепке алу жолдары нақтылап көрсетіледі. Бесінші бөлімін – кәсіпорынның қызметінің нәтижесін есепке алу, соның  ішінде ерекше пайданы есепке алудың көздері  туралы ақпараттармен  қамтылған. Алтыншы бөлім қаржылық есептің  аудиті туралы болады.Тағы айта кететін  жайт, әрбір бөлімнің теориясынан  соң практикалық, яғни кестелерде, курстық  жұмыстан орын алады. Әрине соңына айтылған ойдың түйінін келтіріп,осы курстық  жұмысты жазуда, қолданылған әдебиеттердің  тізімі келтіріледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. ЕСЕПТІК  КАТЕГОРИЯЛАР ЖӘНЕ ЕСЕПТІК САЯСАТ

 

Есеп саясаты бір жағынан, нормативтік актілерді реттеудің  әдісі мен методы, екінші жағынан  өнеркәсіп қызметінің ерекшеліктерін ескеретін, яғни есеп жүргізудің парктикалық  ережесі.

Есеп саясатының мәні –  өнеркәсіп мүлік мүддесінің келісімі және есеп мәліметтеріндегі ішкі пайдаланушы  механизмінде жасалады.  Бухгалтерлік есепті жүргізу әдістеріне шаруашылық қызмет фактілерін топтау мен бағалау  әдістері, активтердің құнын есептеу, құжат айналымын қабылдауды ұйымдастыру, түгендеу (инвентаризациялау), бухгалтерлік есепшоттарын қолдану әдістері, бухгалтерлік есептің тіркелім жүйесі, мәліметті  өңдеу мен басқа да сәйкес әдістер  мен амалдар кіреді.

Ұйымның өзінің есеп саясатын өңдеу мүмкіндігі мен қажеттігі  бухгалтерлік есеппен басқа екінші деңгейлі нормативтік құжаттар бойынша  баптарда (стандарттарда) қарастырылған  бухгалтерлік есептің кез келген мәселелерін шешудің көп түрлілігімен анықталады. «Бухгалтерлік есеп және қаржылық есеп саясатын құруы барысында  бұйрық немесе жарлық бойынша қажетті  құжаттар тізімін бекітуі керек  екендігі көрсетілген. Бұл бекітілетін  құжаттардың қатарына мыналар жатады:

• Бухгалтерлік есептің уақтылы және есеп берудің толық тиісті талаптарына сәйкес  жүргізілуі;
• Бухгалтерлік есеп жұмысын жүргізуде қолданылатын синтетикалық  және  аналитикалық шоттарының жұмыс жоспары;
• Алғашқы есеп құжаттарының типтік нысандары;
• Ұйымның ішкі бухгалтерлік қорытынды есеп құрудағы құжат нысандары;
• Актив пен міндеттемелер түгендеуін (инвентаризациясын) өткізу тәртібі;
• Актив пен міндеттемелерді бағалау әдістері;
• Құжат айналымы ережелері мен есеп ақпараттарын өңдеу технологиясы;
• Шаруашылық операцияларды бақылау тәртібі;
• Бухгалтерлік есепті ұйымдастыруға қажетті басқа шешімдер;

Кәсіпорынның қабылдаған есеп саясаты сол ұйымдағы бухгалтерлік есептің маңызды мәселелерінің  бірі.

                 

 

 

 

 

 

 

 

 

1кесте - Есеп саясатына әсер ететін негізгі факторлар

Факторлар		Көрінісі (білінуі)
1		2
Субьектінің құқықтық және ұйымдастыру-экономикалық мәртебесі		Меншік нысаны (мемлекеттік, меншікті) Ұйымдастыру-құқықтық нысаны (АҚ, жауапкершілігі шектеулі т.б.) Қызмет түрі мен саласы (сауда, өнеркәсіп, құрылыс, көлік,т.б.) Мөлшері (қызмет ауқымы, персонал саны, сату көлемі, т.б)
Күнделікті және ұзақ мерзімді мақсаттар		Қосымша қаржы ресурстарын  тарту. Инвестициялық бағдарламаны жүзеге асыру. Нарықтағы бәсекелестік ұстанымды  бекіту.
Қызметтің ерекшіліктері		Өнеркәсіптік (технологиялық  құрылым, ресурстарды пайдалану). Сауда (жабдықтау және өткізуді ұйымдастыру, есептесудің түрлері  мен жүйесі, сатып алушылар мен  өзара байланыс). Қаржылық (банктермен және басқа  қаржы институттарымен өзара  байланыс, салық жүйесімен байланыс). Басқару (құрылым, меншіктен  тәуелсіз болу, олардың алдында есеп беру, техникалық қамтамасыз ету, оның ішінде компьютер техникасы).
Кадрлық қамтамасыз ету		Персоналдың біліктілік деңгейі (тәжірибесі,машығы,алдында тұрған мақсаттармен мәселелерді түсіну деңгейі, оларды шешу қабілеті).
Шаруашылық жағдайы (ахуалы)	Инфрақұрылымдық нарықтың дамуы,шаруашылық, салық және бухгалтерлікзаңнамалардың  жағдайы, инвестициялықклиматтың қолайлығы

 

Есеп саясатын таңдауда келесі талптарға сүйеніпжетекшілік етеді: толықтылғы, ұқыптылығы (құнттылығы), формалардың  басымдылық мазмұны, қайшылық еместігі, тиімділігі. 

Кәсіпорының есеп саясаты  сол кәсіпорында қолданылатын бухгалтерлік есеп жүйесінің тұтастығын және оны  құраушы әдістемелік, техникалық, ұйымдастырушылық жақтардың барлығын қамтиды. 

Есеп саясатының әдістемелік  жағына мына элементтер кіреді:мүлік  пен міндеттемелерді бағалау  әдістері, мүліктің әрбір түрлері  бойынша амортизация есептеу  әдістері, табысты есептеу әдістері және т.б 

Осылайша белгіленген  заңға сәйкес кез келген заңды  тұлға болып табылатын ұйым өзінің есеп саясатын құрастырған уақытта  төменде аталған бухгалтерлік есептің  негізгі әдістемелік аспектілерін айқындауы қажет. 

• Негізгі құралдарына амортизациялық аударым сомасын есептеу әдістері.
• Материалдық емес активтеріне амортизациялық аударым сомасын есептеу және оларды есептен шығару жолдары.
• Шығандарды топтау мен өндіріс шығындарына жатқызу әдістері.
• Өндіріс шығындарын және өнімнің өзіндік құнын есептеу, яғни калькуляциялау жүйесі.
• Жанам шығындарды анықтау және оларды обьектілер арасында тарату әдісі.
• Дайын өнімдерді кіріске алудың есебі.
• Аяқталмаған өндірісті анықтау және бағалау жолдары.
• Материалдық қорларды бағалау әдістері.
• Негізгі құралдарды жөндеу бойынша шығындар есебін ұйымдастыру.
• Курстық айырманы есептеу және т.б.                     

Кәсіпорынның есеп саясаты  осы ұйымның құрылған уақытында  дайындалады. Оны дайындаумен кәсіпорынның бас бухгалтері немесе арнайы есеп бөлімі айналысады.дайындалған есеп саясатын кәсіпорынның басшысы өзінің бұйрығымен немесе өкімімен бекітеді. 

Бұйрықтың құрамында есеп саясатының есеп беру жылына қабылданған  барлық пунктерінің мазмұны толық  ашылып жазылады.Сонымен қатар әр пунктке тоқтала келіп қандай нормативтік құжат бойынша немесе қандай заң негізінде есеп саясатының дайындалғандығы көрсетіледі. Қазақстан  Республикасының заңдарымен қатар  есеп саясатын дайындауда ұйымның ішкі құжаттары есепке алынған болса  міндетті түрде ол туралы түсініктеме  берілуі қажет. 

Кәсіпорынның есеп саясатына  енгізілген өзгертулер осы ұйымның  басқару құжаттарымен, яғни бұйрық, өкім немесе қаулылармен ресімделуі қажет. Ұйымның қабылдап бекіткен есеп саясаты сол кәсіпорынның қызмет атқаруы барысында қолданылады. Есеп саясатына келесі жағдайларда  түзетулер енгізуге болады:

• қайтадан ұйымдастырғанда (біріккенде, бөлінгенде, қосылғанда);
• меншік иесі өзгергенде;

-  бухгалтерлік есептің жаңа әдістерін әзірлегенде;

- Қазақстан Республикасы  заңдарындағы өзгерістер немесе  бухгалтерлік есепті реттеудің  нормативтік жүйесі;

Кәсіпорынның бухгалтерлік есепті жүргізу жолдары ұйымның  есеп саясатының дайындалған кезінде  таңдалып алынады.бұл есеп саясаты  кәсіпорынның барлық құрылымдық бөлімшелерінде олардың орналасқан орындарына қарамастан қолданылады. Ұйымның филиалдарының, еншілес және тәуелді серіктестерінің  және т.б бөлімшелерінің өзіндік  бухгалтерлік есеп жолдарын жүргізуіне, яғни басқа есеп саясатын таңдауына  құқығы жоқ.  

1. Кәсіпорынның жалпы сипаттамасы

 

ЖШС « № 4 нұсқа» өз қызметін 2001 жылы бастады. Осы кәсіпорын дәптерлер, бумаларды және альбомдарды шығарумен маманданады.

Ұйымның жарғылық қоры 40 000 у.е.

Құрылтайшы: Мухаметжанов Айсан  Ғинятұлы

Заңды мекенжайы 111500 Қазақстан  Республикасы, Рудный қаласы,

Корчагина 3 .

Телефон/факс 5-11-11.

 

1.2 Есеп саясатының жалпы жағдайы

 

Бухгалтерлік есептеуді  ұйымдастыруда кәсіпорын «бухгалтерлік  есеп және қаржылық есеп беру» заңымен; бухгалтерлік есеп берудің стандарттарымен; қаржжылық есептеуді ұйымдастырудың халықаралық стандарттарымен  басқарылады.

Есептеу саясатын ұйымдастырумен құрастыру кезінде келесі принцептерге бағыну керек:

• салымдар: табыстар мен шығындар бухгалтерлік есептеуде көрсетіледі және қаржылық есептеулерде одлардың түсуі бойынша немесе оларддың туындауы бойынша (ақша қаражаттарын және аударымдардың түсуі есептелмейді);
• түсініктілігі: қаржылық есеп берулердегі ақпарат қолданушыларға түсінікті болу керек;
• нақтылығы: қаржылық ақпарат нақты болу қажет, олардың көмегімен қолданушылар шаруашылық қызметты бағалауды дұрыс жүргізу керектігі.