Такырыбы:
Фагоцитоз. Иммунды жүйенің негізгі қызмет ететін жасушалары. Интерферондар.
Орындаған:Ргебаева Д. 203жм.
Тексерген:Сейтгалиев Г.М.
Фагоцитоз
- Грек сөзіннен –жеймін және –жасуша антигенді заттарды,соның ішінде микроорганизмдерді шығу тегі мезодермальды фагоцитті жасушалармен жұту және қорыту процесі.И.И.Мечников фагоцитті марофагтар мен микрофагтарға бөлді. Қазіргі уақытта макро –және микрофагтар тұтас жүйесіне біріктірілген бұл жүйеге тіндік макрофагтарды жатқызады –эпителиальды жасушалар,жұлдызды ретикулиярлы эндотелиоциттер құрсақ қуысында орналасқан.
- Макрофагтардың қызметтері алуан түрлі.олар маманданған жасушалар бола отырып бөтен заттарды бірінші таниды,организмдегі бөтен субстанцияларды (өлген жасушалар,қатерлі ісіктің жасушалары,бактериялар,вирустар мен басқа микроорганизмдер,антигендер бейорганикалық метаболизмі жоқ заттар)жұтып жояды.
Фагоцитоздың механизмдері мен кезеңдері
- Макрофагтардың негізгі қызметінің бірі фагацитоз , бұл бірнше кезеңнен тұратын эндоцитоз болып табылады .Төменде бұның кезеңдеріне тоқталайық :
- Бірінші кезең-макрофаг беткейіне бөлшектердің адсорбциясы,бұл электростатикалық күшінің және фагоцит рецепторына бөлшектің химиялық ұқсастығы нәтижесінде жүреді.
- Екінші кезең-жасуша мембранасының инвагинациясы,бөлшекті қоршап оны протоплазмаға батыру.
- Үшінші кезең-фагосоманы құрастыру , яғни протоплазмаға батыру .
- Үшінші кезең –Фагосоманы құрастыру . Яғни протоплазма вакуольдерді жұтылған бөлшектердің маңайында болады.
- Төртінші кезең – фагосоманың ондаған ферменттері бар фагоцит лизосомасымен бірігіп ,фаголизосоманың құралуы.
Фагоцитоздың ролі
- Фагоцитоз өте маңызды қорғаныш реакциясы болып табылады .Фагоциттер бактериаларды , саңырауқұлақтарды , вирустарды қоршайды және оларды тікелей ферменттер жиынтығының және белсенді оттегі түзетін тотық байланыстары мен сутегі тотығын бөлуге қабілеттілігі нәтижесінде белсенділігін жояды . Дегенмен, кейбір жағдайларда фагоциттермен қоршалған микроорганизмдер сақталынып қалып онда көбейеді . Мұндай жағдайда фагоцитозды аяқталмаған деп атайды.
- Фагацитоз бактерияларға қарсы , саңырауқұлақтарға қарсы , вирустарға қарсы қорғаныста , организмнің бөтен заттарға тұрақтылығын қолдауда өте үлкен роль атқарады .
Т-лимфоциттер
Иммунды жүйенің негізгі қызмет ететін жасушалары:
- Иммунды жүйе лимфоидты тіндерден тұрады.
- Ал лимфоидты тіндер ретикулярлы жасушалардан және осы жасушалар арасында орналасқан лимфоциттерден тұрады.
- Иммунды жүйенің негізгі қызмет ететін жасушалары:
Б-лимфоциттер
Т- және Б-лимфоциттер өзара макрофагальды жүйемен байланысады.
- Т- лимфоциттер иммунды жауаптың жасушалық түрін қамтамассыз етеді.
- Гиперсезімталдық
тың баяу түрін, трансплантациялық
иммунитетті, ісікке қарсы иммунитетті
қамтамассыз етеді.
- Б-лимфоциттер гуморальді иммунитетке жауап береді.
- Антидене түзілуінің барлық түрлері.
Интерферон
- Интерферон вирусқа қарсы , ісікке қарсы және иммунды модуляциялық қасиетке ие ақуыз болып табылады , олар вирустардың және күрделі биополимерлердің енуіне жауап ретінде көптеген жасушалармен түзіледі .
Интерферон құрамы
- Құрамы бойынша гетерогенді , оның молекулалық салмағы 15- тен 70 кд аралығында өзгеріп отырады .Интерферондар тұқымдасы физико- химиялық қасиеттері бойынша ажыратылатын 20-дан астам ақуыздардан тұрады .Интерферондар түрлік спецификалық ие , яғни адам интерфероны жануарларға тиімді емес және керісінше.
Әсер ету механизмі
- Интерферондардың вирустарға қарсы , антипроиферативті және иммунды модуляциялық әсері вирустар мен жасушаларға тікелей әсеріне байланысты емес , яғни интерферондар жасушадан тыс әсер етпейді .Жасуша беткеіне жабыса және жасуша ішіне ене отырып , ол жасуша геномы арқылы вирустың репродукциясы немесе жасуша проиферация процестеріне әсер етеді . Сондықтан интерферонның негізгі сақтандыру , дегенмен оны емдеу мақсатында да қолданады.
Интерферонның маңызы
- Интерферон вирустарға тұрақтылықты қамтамассыз етуге үлкен роль атқарады , сондықтан оны көптеген вирусты инфекцияларға ( ТҰМАУ ,АДЕнОВИРУСТАР , ҰШЫҚ , ВИРУСТЫ ГЕПАТИТТЕР ) ҚАРСЫ САҚТАНДЫРУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ ҮШІН ҚОЛДАНАДЫ.
Назар аударғандарыңызға
рахмет!!!