Солтүстік Америкадағы ағылшын отарлары

Солтүстік Америкадағы ағылшын отарлары  

Мазмұны  
 
Кіріспе 
 
1 ХVІІІғ. Солтүстік Америкадағы ағылшын отарлары 
1.1 Отарлардың әлеуметтік - экономикалық жағдайы 
1.2 Тәуелсіздік үшін соғыстың басталуы 
 
2 Саратога түбіндегі жеңіс 
2.1 АҚШ-тың құрылуы 
2.2 Соғыстан кейінгі жағдай 
 
Қорытынды 
 
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе 
Курс жұмысының өзектілігі мен маңыздылығы. Солтүстік Американың 1775-1783 жж. тәуелсіздік үшін соғысы Англия тарапынан жасалынып отырған әділетсіздіктер мен зорлық-зомбылықты дәріптеп, Солтүстік Американың наразылығы мен бөлінуге деген ұмтылысын күшейтті. 
ХVІІІғ. орта тұсында колонияда шаруашылық жағдайларымен, ішкі сауда анағұрылым өсті. Плантаторлар өз өнімдерін сыртқа шығара бастады, портты қалалары болғандықтын метрополияға тәуелді болмады. Тұрғылықты халықтың саны күнен-күнге өсе түсті. 
Колониялардың әлеуметтік-экономикалық дамуын, ішкі және сыртқы сауда порты қалалар – Бостон, Нью-Иорк, Филадельфия, Балтимор, Чарлстон т.б. көбеюімен ерекшеленсе, мәдениет пен білімнің дамуы ХҮІІІғ басында колонияларда өз газеттері мен қоғамдық және жеке меншік мектептер, колледждердің пайда болуы, осылардың негізінде дүниежүзіне әйгілі америкалық университеттер Гарвард, Принстон, Колумбиялық, Иельский университеттері ашылғын. 
Колониялық дәуірдің соңғы кезінде америкалық ағарту саласының саңлақтары, ойшылдары Бенжамин Франклин, Томас Джефферсон, ДЖон Адамс, Джеймс Мэдисон және де т.б ұрпақтар өсіп шықты. Мұның бәрі тек ұлттық тек материалдық жағынан ғана емес, сонымен қатар рухани байлықтың өскендігін, тәуелсіз ел боламын деген арманының тууына әкеліп тіреді. 
Солтүстік Американың тәуелсіздік алуы мен АҚШ-ның құрылу тарихы, оның жүріп өткен жолдары, жеткен жетістіктері, бүгінгі таңдағы даму жолдары мен бағытттары кімді болса да ойландырмай қоймайды. Сондықтанда студент біздер үшін Америка Құрама Штаттарының тарихын білу, оның тәуелсіздік жолындағы күресін оқып-үйрену, егеменді еліміз үшін АҚШ-мен дипломатиялық қарым-қатынастар орнату маңызды екендігін көреміз. 
XX ғасырдың соңында КСРО құрамындағы 15 республика өз тәуелсіздіктеріне қол жеткізді. Бір мемлекет басшылыған бағынған бұрынғы кеңестік республикалар енді алдағы уақытта тәуелсіздік алғаннан кейін олар қалай жүру керек, қандай бағыт ұстану керек деген мәселелері толғандырады.  
Қазақстан тәуелсіздігіне қол жеткізген алғашқы жылдардан бастап ұзақ мерзімді Ұлттық мүддені қамтамасыз етуге бағытталған көп қырлы сыртқы саясатты белсенді жүргізіп келеді. Бұл арада Қазақстанның маңызды аспектілердің бірі АҚШ- мен де сыртқы байланысты үзбей қарым-қатынаста болуы, қазіргі таңда өзекті мәселелердің бірі. 
1775 жылы мамырда жиналған екінші континентік конгресс америка өкіметіне айналды. Болашақ америкалық мемлекет басшылығына виргиниялық ірі плантатор, кейін АҚШ-тың тұңғыш президенті болған Джордж Вашингтон сайланады. (1732-1799жж) тағайындалады. 
Конгрестің аса маңызды шешімінің бірі - 1775ж 14 маусым күні қабылданған тұрақты әскер құру жөніндегі шешім болды. Дж. Вашингтон тұрақты армияның Бас қолбасшысы болып тағайындалды. Ол ағылшын отарлық саясатын жек көретін, король үкіметінің кесірінен ондаған мың акр иелігінен айырылған адам еді. 
1765ж күзде 13 Солтүстік американ отарларының өкілдерінің конгресі шақырылып, онда «Первая декларация прав колонистов и причин их неудовольствия» деген құжат қабылданып, отар тұрғындары өкілдерінің Ұлыбританияның қауымдар палатасында жоқ екенін, салықтардың сыртан салынатындығы туралы ашына айтып, отарлар мен метрополия арасындағы қатынасты екі жаққа да тиімді етіп ретттеп отыруға болатынын ұсынды.  
Конгресс 1776ж көктемінен бастап шешуші қимылға көшті. Сол жылдың 10 мамырында барлық отарларға Ұлыбританияда тәуелсіз жергілікті үкіметтерін жасауға рұқсат берді. Бұл әрекет отарлардың тәуелсіздігін жариялауға қажетті алғышарт болып қалыптасты. 
1776ж америкалық ағартушы демократиялық бағыт идологы басқарған құжат тарихта тұңғыш рет мемлекеттік құрылыстың негізі ретінде халық егемендігі принципі жариялады. 
АҚШ-тың тарихындағы аса құнды, тарихи маңызы бар «Тәуесіздік декларациясын» дайындау үшін Томас Джефферсон, Бенджамин Франклин, Джон Адамс, Роджер Шерман, Роберт Ливингстон кірген комиссия құрылды. 
Қазіргі таңда да АҚШ халқы үшін аса бағалы «Тәуелсіздік декларациясы»1776ж 4 шілде күні қабылданды. Бұл күн бүгінгі таңда Америка Құрама Штаттарының Ұлттық мейрам күні. 
Декларация ағылшын королі мен парламентін озбырлық әрекеттері үшін және адам құқығын бұзғандығы үшін айыптап, бұдан былай отарлар «Еркіндікте және тәуелсіз штаттар» деп саналсын (соғыс жариялауға, бітім жасауға және кез-келген актілер мен әрекеттерді жүзеге асыруға толық құқықты екендігін мәлімдейді). 
Декларацияның мазмұны Англия отаршыларымен байланысты ескі тәртіпке қарсы күресіп отырған буржуазия мен оның кейбір плантаторлар одақтастарының мүддесіне сай келді. 
Бұл құжаттың тарихи маңызы зор. Солай бола тұрса да кемшіліксіз де емес. Құлдықты сол күйінде қалдырды, әйелдерге теңдік әпермеді. Декларация нәтижесінде Америкада үкімет билігі ұлттық буржуазия мен плантаторлар блогының қолына өтті. 
Америка Құрама Штаттары деп аталған тәуелсіз мемлекет құрылды. 
Курс жұмысының мақсаттары мен міндеттері. Курс жұмысы Америка Құрама Штаттарының тарихын зерттей отырып өзінің алдына мынандай міндеттер мен мақсаттарды қояды. 
-ағылшын үкіметінің Солтүстік Америкада жүргізген отарлық саясатын жан-жақты ашып көрсету; 
-Солтүстік Америкада ашылған алғашқы он үш штаттың колониялардың құрылуын; 
-жергілікті үндістердің тағдырын; 
-отарлардың әлеуметтік-экономикалық жағдайын;  
-тәуелсіздік соғыстың барысы мен қорытындысын; 
- Тәуелсіздк декларация құжатының маңызы мен мақсатын; 
-Америкалық ағарту саласының өкілдері Т.Джефферсон., Дж.Вашингтон., Дж.Адамс. т.б. іс-әрекеттерімен танысу: 
Осы міндеттерді аша отырып бүгінгі таңдағы АҚШ зерттеушілері өздерінің тұрақты мүдделерінің қатарына АҚШ-тың аумақты тұтастығын, халқының аман-саулығын және экономикалық- саяси институттыраның тұрақты әрі өнімді қызметінің сақталуын жатқызады. Сондықтан АҚШ демократиялык құндылықтардың қанат жаюы мен маңызды шикiзат корларының американ компанияларына ашық болуына мүдделi.

Қолданылған әдебиеттер тізімі 
1. «Новая история стран Европы и Америки» Первый период Под ред. Юровской Е.Е., Кривогуза И.М. – М.,1998. – 415с. 
2. Ізтлеуов Қ. «Жаңа заман тарихы» – Алматы, 2000. –132б. 
3. «Новая история» Первый период Под ред. Юровской Е.Е., Полтавского М.А., Застенкера Н.Е.– М.,1972. – 776с. 
4. Лубченков Ю.Н. «Новая история» – М., 2001г. – 384с. 
5. «Всемирная история.» Том V Под ред. Зутиса Я.Я.– М.,1958. – 781с. 
6. «История международных отношений в новое время (1640-1918)» I часть Под ред. Байзаковой К.Н.- Алматы, 2006 г.- 314с. 
7. «Новая история»Первый период. Под ред. Юровской Е.Е., Кривогуза И.М., Полтавского М.А. – М.,1983. – 399с. 
8. Пономарев М.В. «Новая и новейшая история стран Европы и Америки» – М.,2004г. – 383с. 
9. «США» Под ред. Арзуманяна А.А., Мостовец Н.В., Харламова М.А.– М.,1960. – 598с.  
10. «Новая история (1640-1870)» Под ред. Нарочницкого А.Л.– М.,1986. – 704с. 
11. Ефимов А.В. «Новая история» Часть I. – М.,1965. – 304с. 
12. Афанасьев В.Л. «Хрестоматия по истории международных отношений» Выпуск I. – М.,1963. – 408с. 
13. «Новая история стран Европы и Америки» Первый период Под ред. Адо А.В. – М.,1975. – 623с.  
14. www. diphis. ru 
15. www. istorya. ru  
16. «Новая и новейшая история стран Европы и Америки.» Под ред. Смирновой С.Ю., Пономарева М.В.– М.,2000г. – 288с. 
17. Юровская Е.Е. «Сборник документов по истории нового времени стран Европы и Америки» – М., 1990. – 255с. 
18. Хасен М., Батурина Л. «Жаңа тарих» – Алматы, 2002. – 296б. 
19. Сироткина В.Г. «Сборник документов по истории нового времени» – М., 1990г. – 301с. 
20. Исова Л. «Жаңа заман тарихы.» – Алматы, 2001. – 315б.