Жер салығы

 Мысалы, жеке тұлғаның «Арай»  ӨК-інде бағбандық жүргізуге арналған 0,12 га жер учаскесі бар.

 Бюджетке төленуге жататын жер салығының сомасы 240 теңге (0,12 га * 20 теңге),01 га),

 Мұндағы,

0,12 га – жер учаскеснің алаңы;

20 – жеке тұлғаларға өзіндік  (қосалқы) үй шаруашылығын, бағбандық  және саяжай құрылысын жүргізу  үшін қора-қопсы салынған жерді қоса алғанда, берілген ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге базалық салық ставкасы;

 Елді мекендердің тұрғын үйге қызмет көрсетуге арналған және тұрғын үй қоры, о.і. ондағы құрылыстар мен ғимараттар орналаспаған жерлеріне жататын жер учаскесінің бір бөлігі үй іргесіндегі жер учкскесі деп есептелінеді.

 Үй іргесіндегі жер учаскелеріне  мынадай базалық салық ставкалары  бойынша салық салынуға тиіс:

1) Астана, Алматы қалалары немесе  облыстық маңызы бар қалалар  үшін:

- көлемі 1000 шаршы метрге дейін  қоса алғандөқа – 1 шаршы метр  үшін 0,20 теңге;

- көлемі 1000 шаршы метрден асатын  алаңға – 1 шаршы метр үшін 6,00 теңге.

 Жергілікті өкілді органдардың  шешімі бойынша 5000 шаршы метрден  асатын жер учаскелеріне салық  ставкалары 1 шаршы метр үшін 1,00 теңгеден 0,20 теңгеге дейін төмендетілуі  мүмкін.

 Мысалы, қала тұрғыны 1200 шаршы метр үй іргесіндегі жер учаскесіне жер салығын төмендегіше есептеп төлейді:

1000*0,20 теңге =200 теңге

200*6 теңге =1200 теңге

 Сонымен, 1200 шаршы метр үй  іргесіндегі жерге азамат 1 жылға 1400 теңге жер салығын төлейді.

2) Басқа елді мекендер үшін:

- көлемі 5000 шаршы метрге дейін  қоса алғандөқа – 1 шаршы метр  үшін 0,20 теңге;

- көлемі 5000 шаршы метрден асатын  алаңға – 1 шаршы метр үшін 1,00 теңге.

 Ал басқа елді мекендегі  жеке тұлғалар үй іргесіндегі  жерлеріне бұдан біршама төмен  салық төлейді, яғни аудандық  маңызы бар қала, мысалы, Қазалы  қаласының тұрғынының 7000 шаршы метр үй іргесіндегі жері болатын болса, салық төмендегідей есептеледі:

5000*0,20=1000 теңге

200*6 теңге=1200 теңге

 Барлығы: 1000+2000=3000 теңге салық  төлейді.

 Салық ставкаларын түзету

 Жергілікті өкілді органдар  ҚР жер заңдарына сәйкес жүргізілетін жерлерді өңірлерге бөлу жобалары негізінде жер салығының ставкаларын белгіленген жер салығының базалық ставкаларынан 50%-тен аспайтындай етіп төмендетуге немесе жоғарылатуға құқығы бар.

 Мынадай төлеушілер салықты  есептеген кезде тиісті ставкаларға 0,1 коэффициенті қолданады:

1) Балалардың сауықтыру мекемелері, мемлекеттік табиғи қорықтар (биосфералық  қорықтарды қоса алғанда), мемлекеттік табиғи резерваттар, мемлекеттік ұлттық табиғат парктері, мемлекеттік зоологиялық парктер, мемлекеттік ботаникалық парктер, мемлекеттік дендрологиялық парктер;

2) Коммерциялық емес ұйымдар;

3) Қызметінің негізгі түрі ормандардың  өртке қарсы құрылғысы, өртке  қарсы, орман зиянкестері мен  ауруларына қарсы күрес, табиғи  биологиялық ресурстарды ұдайы  молайту, және ормандардың экологиялық  әлеуетін арттыру жөніндегі жұмыстарды  орындау болып табылатын мемлекеттік  кәсіпорындар;

 4) Балықты ұдайы молайту мақсатындағы мемлекеттік кәсіпорындар;

5) әлеуметтік салада қызметін жүзеге асыратын ұйымдар;

6) психоневрологиялық және туберкулез  мекемелері жанындағы емдеу -өндірістік  кәсіпорындары;

 Осы жер салығын төлеушілер  жер учаскесін не оның бір бөлігін жалға, өзге де негіздерде пайдалануға беру не коммерциялық мақсаттарда пайдалану кезінде салықты 0,1 коэфицентті қолданбай, жалпы белгіленген тәртіппен есептейді.

 Жер салығын есептеу мен  төлеу тәртібі .

 Жер салығын есептеу әрбір жер учаскесі бойынша жеке салық базасына тиісті салық ставкасын қолдану арқылы жүргізіледі. Жер салығы салық төлеушіге жер учаскесі берілген айдан кейінгі айдан бастап есептеледі.

 Ортақ үлестік меншіктегі  салық салу объектілері бойынша  салық олардың осы жер учаскесіндегі  үлесіне сәйкес есептеледі.

 Заңды тұлғалар жер салығы  сомаларын салық базасына тиісті салық ставкасын қолдану арқылы дербес есептейді. Заңды тұлғалар салық кезеңі ішінде жер салығы бойынша ағымдағы төлемдерді есептеуге және төлеуге міндетті. Ағымдағы төлемдерді ағымдағы жылдың 20 ақпанынан, 20 мамырынан, 20 тамызынан және 20 қарашасынан кешіктірілмейтін мерзімдерде төленуге тиіс.

 Жыл ішінде жер салығын  есептеу мен төлеу бойынша  міндеттемелер туындаған кезде  салық төлеушілер салық міндеттемелері  туындаған күннен бастап 30 күн  ішінде салық органдарына табыс  етуге тиіс.

 Жеке тұлғалар төлеуге жататын  жер салығын есептеуді салық  органдары тиісті салық ставкалары мен салық базасын негізге ала отырып, 1 тамыздан кешіктірмей жүргізіледі.

 Жеке тұлғалар бюджетке жер  салығын ағымдағы жылдың 1 қазанынан кешіктірмей төлейді.

 Жер салығын есептеу мен  төлеу үшін салық кезеңі болып  күнтізбелік жыл табылады.

 Жер салығын төлеушілер осы  салық бойынша декларацияны есеп  берілетін жылдан кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірмей салық  салу объектілері орналасқан  жерлері бойынша салық органдарына  табыс етеді.

 Салық төлеуші салық кезеңінде  декларация табыс ету мерзімі  басталғаннан кейін 10 күн мерзімнен  кешіктірмей біржолата есеп айырысуды  жүргізіп, жер салығын төлейді.

Жер салығы – бұл жерді пайдалануға ақы төлеу нысаны. Оның мақсаты – экономикалық әдістермен жерді ұтымды пайдалануды қамтамсыз ету және жерді сақтау, құнарлылығын арттыру, аумақтардың әлеуметтік-мәдени дамуы үшін қажетті шараларды жүзеге асыру үшін бюджетке түсетін табыстарды құрау.

 Жер салығының ерекшелігі  сол, салық мөлшері жер иеленушілер  мен жер пайдаланушылардың шаруашылық  қызметінің нәтижесіне байланысты болмайды.

 Жерге салық салу бонитет  балына жүзеге асырылады.

 Боните табиғи құнарлылығы мен сапасын бағалау, ол жер учаскесінің орналасқан жеріне, сумен қамтамасыз етілуіне, кірме жолдарға қолайлығына байланысты.

 Жер салығын белгілеу мен  алу үшін негіз болып жер  учаскесіне меншік, иелену немесе  пайдалану құқығын куәландыратын  құжат табылады.

 Жер салығы салық салынатын  жер учаскесінің алаңына және жер салығының бекітілген ставкаларына сәйкес есептеледі.

 Жер салығының ставкалары  жергілікті мемлекеттік билік  органдарымен түрлі құндылықтардағы  аумақтар бойынша сараланатын  Салық кодексімен белгіленген  орташа ставкаларға сәйкес бекітіледі.

 Заңды тұлғалар жер салығы  сомаларын салық базасына тиісті салық ставкасын қолдану арқылы дербес есептейді.

 Ортақ үлестік меншіктегі  салық салу объектілері бойынша  салық олардың осы жер учаскесіндегі  үлесіне сәйкес есептеледі.

 Заңды тұлғалар салық кезеңі  ішінде жер салығы бойынша  ағымдағы төлемдерді есептеуге  және төлеуге міндетті. Ағымдағы  төлемдерді ағымдағы жылдың 20 ақпанынан, 20 мамырынан, 20 тамызынан және 20 қарашасынан  кешіктірілмейтін мерзімдерде төленуге тиіс.

 Жер салығын төлеушілер осы  салық бойынша декларацияны есеп  берілетін жылдан кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірмей салық  салу объектілері орналасқан  жерлері бойынша салық органдарына  табыс етеді.

 Жеке тұлғалар бюджетке жер салығын ағымдағы жылдың 1 қазанынан кешіктірмей төлейді.