Ақпараттық қауіпсіздік және компьютерлік жүйелерде ақпаратты қорғау

МАЗМҰНЫ

 

КІРІСПЕ........................................................................................................	6
1 ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ БАЙЗАҚ АУДАНЫНЫҢ ӘКІМШІЛІГІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ. 1.1 Жамбыл облысы Байзақ ауданының  әкімшілігі туралы жалпы мәлімет........................................................................................................... 1.2 Жамбыл облысы Байзақ    ауданы әкімшілігінің ұйымдастыру құрылымы ...................................................................................................... 1.3 Мәселенің қойылымы..............................................................................	8   8 19
2 АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҰМЫС ОРТАЛАРЫ 2.1 Жұмыс орнын автоматтандыру принциптері мен оған қойылатын талаптар...................................................................................... 2.2 Автоматтандырылған жұмыс  орнының құрамы..................................	22 23
3 BORLAND DELPHI ОРТАСЫНДА МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ 2.1 BDE Administrator арқылы мәліметтерге қатынасуды ұйымдастыру 2.2 Active XDate Object (ADO) технологиясының  ерекшеліктері .......... 2.3  BDE технологиясының көмегімен мәліметтер қорының байланысы үшін қолданылатын компоненттер ..........................................................	29 32   32
4 ПРАКТИКАЛЫҚ БӨЛІМ 4.1  Кадр бөлімінің мәліметтер базасын Delphi 7 ортасында құру технологиясы.................................................................................................. 4.2 Бағдарламаның іске қосылуы және қолданылуы..............................	36 40
5 АҚПАРАТТЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК 5.1 Ақпараттық қауіпсіздік және компьютерлік жүйелерде ақпаратты қорғау.............................................................................................................. 5.2 Мекемедегі еңбекті қорғау шаралары...................................................	46 50
ҚОРЫТЫНДЫ.............................................................................................	52
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ..............................................	53
ҚОСЫМШАЛАР.......................................................................................

 

КІРІСПЕ

 

ХХІ ғасыр ақпараттар ағынының адам айтқысыз дәрежеде ұлғайған кезеңі. Ол тек экономикаға ғана емес, әлеуметтік сфераның барлық саласына тән болды. Ақпараттар көлемінің ұлғаюы өндірісте, сауда-саттық салалары мен банктік, қаржы жүйелерінде көрініп отыр. Адам қызметіндегі ақпараттар процесінің жаңа сатыға көтерілуі тек қана қазіргі заманғы электронды-есептегіш техникаларын, яғни дербес компьютерлер мен телекоммуникация жүйелерін әлемдік желіге қосылу арқылы ғана жүзеге асады. Сондықтан да ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың  соңғы жылдардағы халыққа жолдауында мемлекетке информатизациялау процесін қарқынды дамытуды, барлық қызмет сферасында жалпыға бірдей ақпараттық қызмет көрсетуді қолдауды, ақпараттандыру инфраструктурасының негізгі компоненттерін дамытуды, тұрғындарды ақпараттық мәдениеттілік пен компьютерлік сауаттылыққа үйретуді негізгі мәселе қатарына қойды.

Программалық қамсыздандыру өзінің жарты ғасырлық дамуында көптеген өзгерістерге ұшырады: жай логикалық және арифметикалық операцияларды орындайтын программадан өндірісті басқарудың күрделі жүйесіне дейін. Мұнда негізгі екі бағытты атап өтуге болады:

-Есептеулерді орындау;

-Ақпараттың жинақталуы және  өңделуі.

Ақпаратты пайдалану адамды жан-жақты дамытудың  маңызды  бөлшегі болып саналады. Сондықтан да халықтың ақпаратқа деген күннен-күнге өсіп келе жатқан түрлі деңгейдегі қажеттіліктерін қанағаттандыруы – заңды құбылыс. Соған орай қандай сала болмасын электрондық мәліметтер қорын құру  сала  қызметтерін белсенді түрде дамытуы даусыз.

Кез келген мекемеде негізгі құрылымдық бөлім болып кадр бөлімі саналады, оның негізгі функциялары - кадрларды жұмысқа қабылдау, шығару, оқыту, квалификациясын көтеру. Бөлімнің мақсаты – штаттық кестені ғана толтыру емес, мекеме тиімді жұмыс атқаратындай білікті кадрлармен қамту.

Кадрлар құрамы мен құрылымы келесі  көрсеткіштермен сипатталады: білім деңгейі, мамандығы, кәсібі, квалификациясы, жұмыс стажы, жасы, т.с.с.

   Кадр бөлімі қызметінің мәселелері:

- мекеменің ерекшеліктеріне сәйкес  мамандығы, квалификациясы, кәсібі  бойынша басқарушы және жұмысшы  қызметкерлермен қамту;

• Кадр қозғалысын, карьералық өсуін қамтамасыз ету;
• Қызметкерлердің квалификациясын көтеру;
• Кадр құрамын тіркеу.

   Әрине, еңбек ресурстарын басқару жалпы басқару теориясы мен тәжірибесінде ең негізгі элементтері болып табылады. Сапалы еңбек ұжымы – кез келген мекеменің сәтті жұмыс атқаруының кепілі. Сондықтан кадрларды есепке алу жүйесінде ақпараттық технологияларды қолдану актуалды мәселе болып табылады.

Дипломдық жұмыстың мақсаты: Байзақ ауданының кадр бөлімі жұмысындағы құжатайналымын қарастырып жұмысты автоматтандыру жүйесін құру.

Жұмыстың міндеті:

• Байзақ ауданының кадр бөлімі жұмысындағы құжатайналымын талдау және инфологиялық моделін құру;
• Кадр бөлімін автоматтандыру құралдарына сипаттама беру;
• Бөлімнің жұмысын автоматтандыру косымшасын құру;
• Құрылған жүйенің экономикалық тиімділігн анықтау.

 

 

 

 

1 ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫ БАЙЗАҚ АУДАНЫНЫҢ ӘКІМШІЛІГІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ.

 

1.1 Жамбыл облысы Байзақ  ауданының әкімшілігі туралы  жалпы мәлімет

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы 1938 жылы 4 наурызда өз алдына шаңырақ көтерген. Бүгінгі күні аудан Жамбыл облысының әлеуметтік –экономикалық дамуында өзіндік орны бар іргелі ауданның бірі.

Аудан аумағы 9,1мың шаршы километрді құрайды. 15 ауылдық округке қарасты 44 елді мекен орналасқан.

 Жамбыл облысы Байзақ ауданы  әкімшілігі өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына және заңдарына, Қазақстан Республикасы Президентінің, Үкіметінің актілеріне, Жамбыл облысы әкімиятының және облыс Әкімінің актілеріне, Талас ауданы әкімиятының және аудан Әкімінің актілеріне, басқа да нормативтік құқықтық актілеріне, сондай-ақ осы Ережеге сәйкес жүзеге асырады.   

Аудан негізінен ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірумен айналысады. Егін шаруашылығымен қатар мал оның ішінде асыл тұқымды шаруашылығы дамыған. Сонымен қатар, өнеркәсіп, шағын және орта бизнес саласы да қарқынды дамып келеді.

Еліміздің мәдениет және өнер, ғылым мен спорт салаларында жемісті еңбек етіп жүрген жерлестерімен танылады.

 

1.2 Жамбыл облысы Байзақ   ауданы әкімшілігіның ұйымдастыру құрылымы

 

Жамбыл облысы Байзақ   ауданы әкімшілігі келесі бөлімдерден тұрады: 

• экономика және бюджеттік жоспарлау  бөлімі
• ауыл шаруашылығы бөлімі
• тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобил жолдары бөлімінің бастығы
•  сәулет, қала құрылысы және құрылыс бөлімі
•  мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің
•  жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің  
•  қаржы бөлімі
•  білім, дене шынықтыру  және  спорт  бөлімі  
•  жер қатынастары  бөлімі
• ұйымдастыру-кадрлық жұмыс және құжаттамалық қамтамасыз ету бөлімі 

 

 

 

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау  бөлімі

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімдігінің экономика және бюджеттік жоспарлау  бөлімі бюджеттік жоспарлауды, ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі бағыттарын әзірлеуді үйлестіруді жүзеге асыруға, оның басымдықтарын тиімді іске асыруға ықпал етуге,  сатып алуды ұйымдастыру және ауданда мемлекеттік тапсырысты үйлестіруді қамтамасыз ету жөніндегі функцияларды іске асыратын конкурстың бірегей ұйымдастырушысы болуына уәкілетті жергілікті атқарушы орган болып табылады.        

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімдігінің ауыл шаруашылығы бөлімі  

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімдігінің ауыл шаруашылығы бөлімі ауыл шаруашылығы саласында мемлекеттік басқару және бақылау функцияларын жүзеге асыруға уәкілетті жергілікті атқарушы орган болып табылады.        

Бөлімнің басты міндеттері:

1) ауылдық аумақтардың әлеуметтік  және инженерлік инфрақұрылымын  дамыту және ауыл халқын қолайлы  тұрмыс жағдайларымен қамтамасыз  ету;

2)  мемлекеттің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

3)  агроөнеркәсіптік кешенді және ауылдық аумақтарды тұрақты экономикалық және әлеуметтік дамытуды қамтамасыз ету;

4)  бәсекеге қабілетті ауыл шаруашылығы өнімін және оның қайта өңдеу өнімдерін өндірудің экономикалық жағдайларын жасау болып табылады;

5)   фитосанитарлық бақылау объектілерінде қолайлы фитосанитарлық ахуалды қамтамасыз ету;       

Бөлім мақсаттарын асыру үшін заңнамаға сәйкес келесі функцияларды жүзеге асырады:

1) аудан көлемінде агроөнеркәсіптік  кешенді және ауылдық аумақтарды  бағдарламалардың дамуын әзірлейді;

2) агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін қолданыстағы заңнамаға, осы саладағы мемлекеттік, салалық (секторлық), өңірлік бағдарламаға және басқа да нормативтік құқықтық актілерге сәйкес мемлекеттік қолдауды жүзеге асыру;

3)  агроөнеркәсіптік кешен субъектілеріне мемлекеттік аграрлық азық-түлік саясатының негізгі бағыттары мен тетіктерін түсіндіру жөніндегі жұмыстарды жүргізу;

4)  ауылдық аумақтарды дамытудың және осы саладағы бағдарламаларды іске асырудың мониторингін жүргізу;

5) елді мекендерде ауыл шаруашылығы  малын ұстау мен жаюдың ережелерінің жобасын әзірлеу;

6)  ветеринария саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен ауыл шаруашылығы малына бірдейлендіру жүргізуді ұйымдастыру, мал көмінділерін салу, ұстау және қайта жаңарту:

7)  агроөнеркәсіптік кешен мен ауылдық аумақтар саласында жедел ақпарат жинауды жүргізу және оны аудандық жергілікті атқарушы органына беру кіреді;

8) шаруашылық жүргізуші субъектілерін  міндетті сақтандыруды ұйымдастырады;

9)   мал шаруашылығында селекциялық мал асылдандыру, мал ұрықтандыру жұмыстарының ұйымдасуына жағдай жасап, асыл тұқымды малдарды тиімді пайдаланып, ветеринарлық қызметтің өрістеуіне ықпал жасайды;

10) аудан ауылшаруашылық құрылымдарының  егістік жұмыстарын ұйымдастырады;

11) шаруашылықтардың егістік жұмыстарында  ауыспалы егістік сақтау технологиясының дұрыс жүргізілуін бақылайды;

12)  жем-шөп қорының нығайтылуын, малдың тұқымдық сапасының жетілуін, төрт түлік малдың өсуін ұйымдастырады, бақылайды.

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімиятының құрылыс бөлімі

 

Жамбыл облысы Байзақ ауданы әкімиятының құрылыс бөлімі мемлекеттік мекемесі  аудан аумағында құрылыс саласындағы мемлекеттік басқару және бақылау функцияларын орындауға уәкілеттік берілген мемлекеттік орган болып табылады.

 

Мекеменің негізгі міндеттері:

• құрылыс практикасына ғылыми-техникалық жетістік, отандық және әлемдік озық тәжірибені ендіру арқылы құрылыс шешімдерінің әлеуметтік-экономикалық тиімділігін қамтамасыз ету, техникалық-экономикалық деңгейді және тұрғын үйлердің, қоғамдық ғимараттардың, үй-жайлар мен кешендердің конструкциялық орнықтылығын жоғарылату;
• жеке және заңды тұлғалардың құрылыс қызметіне жәрдемдесу;
• құрылыс саласында әрі жобалық құжаттарды әкімшілік аумақтық бірлікте құрылыс жүргізгенде мемлекет тұғырынан қадағалауды қамтамасыз ету;
• құрылысы жүріп жатқан, қайта жарақтандыру, жұмыстарына зерттеу жүргізу және құрылыс жұмыстарының сапалылығын қадағалау;
• құрылыс жұмыстарының нормативтік актілерге сәйкес жүргізілуін қадағалау;

 

Мекеменің негізгі функциялары, мәні:

1) Қазақстан Республикасы Заңдарының, Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінің актілерінің орындалуын ұйымдастыру, облыс Әкімінің, Қазақстан Республикасының Индустрия және сауда министрлігінің құрылыс істері жөніндегі Республикалық комитетінің Мекеменің құзретіне енетін мәселелерге қатысты шешімдері мен өкімдерінің орындалуын қамтамасыз ету;

2) аумақтарды кешенді әлеуметтік-экономикалық  дамытудың ағымдағы және келешектегі  міндеттерін шешуге, олардың, мемлекеттік, қоғамдық және өзге де ұйымдармен  тығыз ынтымақтастықта тіршілік  етуін жетілдіруге бағытталған, аудан аумағындағы құрылысты, құрылыс индустриясын кешенді дамытудың бірыңғай стратегиясын қалыптастыру мен жүргізу;