Тәжірибе өту орны туралы мағлұмат

Жаңа архив құру барысында архивтеу параметрлерін беру керек. Ең алдымен архивтік файл атын және дискідегі оның сақталынатын орнын беру қажет. Одан кейін архивтеудің RAR немесе ZIP форматын таңдау қажет. 
WAV форматындағы дыбыстың және BMP форматындағы графикалық файлдарды архивтеу үшін қосымша сығу дәрежесі кәдімгі әдістен 30 %-ға жоғары арнайы мультимедиа-сығу әдісін қолдануға болады. Ол үшін: 
1. Архив аты және параметрі тақтасында төмендегі архивтеу параметрлерін беру керек:

- архивтік файл аты; 
- архивтің дискідегі сақталатын орны; 
- архив пішімі; 
- сығу ѕдісі; 
- сљөдік өлшемі; 
- том өлшемі; 
- жағалау әдісі; 
- архивтеу параметрі.

                  

                  2-сурет. Архив атын және параметрін көрсету терезесі.

2. Файлдарды архивтен шығару  үшін алдымен архивтік файлдарды таңдап алып, [Командалар-Таңдалған архивтен шығару] командасын енгізу қажет.

  Қолданбалы бағдарламалар. Қазіргі кезде түрлі типті бағдарламалар компьютерлерге арнап, дайындалған программалар жеткілікті. Олар негізінен мынадай класстарға бөлінеді:

• Жүйелік программалар ;
• Қолданбалы программалар;

 Қолданбалы программалар –  белгілі бір мамандық сапасында  берілген нақты есептерді шығара  алатын әмбебеп программалар  жиынтығы.  Қолданбалы программалар  пайдаланушының нақты есептерін  шешеді. Сол есепке байланысты келесі ең кең тараған және көп қолданылатын программалар түрлерін келтірейік, олар:

мәтіндік редактор

графикалық редакторлар

кестелік процессор  

мәліметтер қорлары

баспа жүйесі

ойындар

аудармашы-программа т.б

     Microsoft Word Бағдарламасының мүмкіншіліктері. MS WORD - мәтіндік құжаттарды дайындауға, түзетуге және қағазға басып шығаруға арналған Windows жүйесінің қосымша программасы.Ол-мәтіндік және графикалық информацияларды өңдеу барсында жүзден аса операциялды орындай алатын ең кең тараған мәтін редакторының бірі.

      Қазіргі компьютерлік  технологияларда орындауға болатын кез келген операция бұл ортада жүзеге асырыла береді. Мысалы, басқа ортада дайындалған мәтіндік фрагменттер, кестелер, суреттер сияқты неше түрлі объектілерді байланыстыра отырып осы ортаға енгізуге болады. Жалпы, Word редакторында типография жұмысына керекті баспа материялдарын теруден бастап, олардың оригинал – макетін толық жасауға дейінгі барлық жұмыс орындалады. Мұндай құжаттар мен кестелерді көрікті етіп , безендіруге қажет көптеген дайын шаблондар , стильдер , жазылып бірден орындалатын ішкі макропрограмалар тілі , қарапайым графиктік бейнелерді салатын аспаптар және т. с. с. жетіп артылады. 

      WORD редакторын тағайндау, іске қосу және онымен жұмыс  істеуді аяқтау.

WORD-пен жұмыс істеуді бастау үшін Windows жүйесінің басқа программалары сияқты оны бастапқы нұсқалық (инсталляциялық) дискеттерден немесе компакт-дискіден компьютерге жазып орналастыру қажет.

     Орналастырылған WORD редакторын  іске қосу бірнеше тәсілмен  жүзеге асырлады:

1.Басқару тақтасындағы Іске қосу (Пуск) менюінің Орындау (Выполнить) командасының  көмегімен, бұл тәсіл редактордың қосымша параметрлерін іске қосуға арналған.

2.Программалардың Microsoft Office тобындағы WORD шартбелгісінде тышқанды екі рет шерту арқылы.

3.Windows жүйесінің Сілтеуіш (Проводник) терезесін пайдалану арқылы.

4. WORD редакторына дайындалған құжаттың шартбелгісіне тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шерту арқылы т.б.

Редактормен жұмысты аяқтау кез келген стандартты тәсілдермен жүргізіледі:

- Файл→Шығу (Выход) меню командасын  таңдау арқылы;

- WORD негізгі терезесінің жүйелік  менюіндегі Жабу (Закрыть) командасын  таңдау;

- тышқан курсоры терезе тақырыбы  аумағында тұрғанда курсорды  сол  жақ шеттегі жүйелік меню  белгісіне алып барып, тышқанды екі рет шерту немесе батырманы бір рет басып, менюдің Жабу (Закрыть) командасын таңдау;

- редактор терезесінің тақырыб  жолының оң жақ жоғарғы бұрышындағы  Жабу батырмасын (Х) басу;

- Тікелей Alt+F4 пернелерін басу.

     Егер программамен  жұмысты аяқтау барысында мұның алдында өзгертіліп, бірақ дискіге жазылмаған құжат бар болса, онда редактор экранға қосымша сұхбаттасу терезесін шығарып, өзгертілген құжатты дискіге жазу (Иә-Да) керектігін, ал жазбасаңыз (Жоқ-Нет) оны да растап беруіңізді өтінеді. Қалауңыз бойынша, редакторда әрі қарай жұмыс істей беруіңізге де (Болдырмау-Отмена) болады.

Word редакторына тән қосымша элементтер.

Терезеде Widows жүесінде кездесуге тиіс стандартты көптеген элементтер бар.

     Қалып  жолында мұнан  басқа қара түске боялып белгілі бір режимнің  іске қосылып тұрғанын, ал сұр түсті болса - іске қосылмағанын білдіріп тұратын жұмыс режимі индикаторлары бар:

      ЗАП - макрокомандаларды  жазу (записать) режимі іске қосылған  екпінді күйде екенін көрсетеді;

      ИСПР - түзелетулерді (исправления) белгілеу режимі екпінді күйде, олар құжаттың соңғы ңұсқасына қандай өзгерістер енгізілгенін білдіреді;

      ВДЛ - белгілеулерді  кеңейтетін ( Расширить выделения) F8 пернесі екпінді күйде, яғни фрагментті  ерекшелеп алып, оны кеңейту режимі іске қосылған, бұл режим ерекшелеу мөлшелерін F8 арқылы кеңейтуге болатынын (бір символға, сөзге, сөйлемге т.б.) көрсетіп тұрады. Ерекшеленген  мөлшерді кішірейту - Shift + F8 арқылы, ал ерекшелеуді тоқтату - Esc арқылы орындалады;

       ЗАМ - символдарды аустыру режимі екпінді күйде, символдарды ығыстырып енгізу режимі орындалса, ол сұр түске боялады. Бір режимнен екіншісіне ауысу - INSERT  пернесін басу арқылы жүргізіледі.

        Сонымен, жоғардағы  режимдерді іске қосу немесе  қоспау режимдері белгілі бір пернелік командалармен орындалады. Оған қосымша, сол режимді қарама – қарсы күйге ауыстыру қалып жолына жалғаса орналасқан қажетті индикаторға тышқан курсорын жеткізіп, оны екі рет шертумен де орындалатынын білген дұрыс.

        Цифорлық таңбалары  бар көлденең және тік жылжу белдеулері мәтін ішіндегі курсор тұрған орынды бағдарлау мүмкіндігін береді.Бірақ бұл жылжу белдеулері Word редакторында бұрынғыдан маңыздырақ қосымша функциялар атқарады.      

        Көлденең орналасқан  сызғыш (белдеу) арқылы тышқан көмегімен:

            - абзац алдындағы жаңа жол  басын;

            - беттің сол жақ және оң  жақ шеттерінде қалдырылуға тиіс  бос   орындар ( поле) аумағын;

            - мәтін аралықтарындағы кесте  бағаналарының енін;

            - көлденең табуляция позицияларын өзгертуге, олардың жаңа мәнін бекітуге болады.

       Тышқан курсорымен  осы шамалардың мәндерін өзгерткенде  олардың тек сол абзацқа қатысты  екенін естен шығармаған абзал.

        Ал енді  тік орналасқан сызғыш, терезенің  сол жақ жақтау бойында орналасқан.Оның көмегімен беттің жоғарғы және төменгі жақтарында қалдырылатын бос орындар алмағын және де кестелер жолдары биіктігін өзгертуге болады. Тік сызғышты көрсетпей, алып тастауға болады, онда сіздің  мәтіндеріңізде берелетін орын ұлғаяды. Дегенмен  ол бейнеленіп тұрса, мәтінді форматтау жұмыстары жылдамырақ орындалады.

       Қарап шығу  режимдерінің батырмалары қалып-күй  қатары маңындағы көлденең жылжу  алабының сол жақ шетінде орналасады  да, олар мыналардан тұрады:

        - кәдімгі режим  батырмасы – бұл қарап шығу режимі келісім бойынша редакторға кіргенде бірден қабылданады. Ол мәтінді форматтау элементтерін қарапйым түрде көрсете отырып, беттерді бөлу шекараларын пунктир – сызықшамен бейнелеп, символдарды тексеру, түзету және қарап шығу процесін жылдам орындайды.

         - беттерді  белгілеу режимі мәтін қағазда  қалай орналаса, айнытпай солай  бейнелейтін режим болып есептеледі, мұнда форматтау, мәтінді түзету  өте ыңғайлы, өйткені қағаз шеттері  айқын көрініп тұрады.

         - құрылым  режимі,  құжатты толық бейнелемей, теқ тақыраптарын көрсете алады, сол себепті мәтін тақыраптарын бастан аяқ қарап отырып, оны бақылау мүмкіндіктерін береді. Ал оны т  үйіндемей, ашылған күйде бейнелесек, өте көлемді мәтін өңделгенде, оның белгілі бір бөліктерін түгелдей аустыруға, көшіруге және оның құрылымын байқап отыруға ыңғайлы режим болып саналады.

          Аспаптар  тақтасы командалар мен іс - әрікеттерді  жылдам орындау үшін ең ыңғайлы  жағдай жасайды. Оны пайдалану  тышқан қолтетігінің немесе соған  ұқсас басқа құрылғының көмегімен жүргізіледі. Аспаптар тақтасының белгілі бір командасын орындау сол командаға сәйкес батырманы тышқанмен шерту арқылы орындалады. Бұл тақтаны әрқашанда пайдалануға болады, өйткені,қалауымыз бойынша, ол құжат терезесінің жоғарғы жағында тұрақты көрініп тұрады.

Меню жолының төменгі жағында Стандарты және Форматтау әрікеттерін ғана атқаруға арналған Аспаптар тақтасы орналасқан. Бұл екі тақтадан басқа Word редакторында бірсыпыра  әрекеттерді атқаратын тақталар (Сурет салу, Көмек алу және т.б.) бар. Нақты тақталар мен олардың әр түрлі батырмаларының атқаратын қызметі  жұмыс барысында түсіндіріледі.

        MS Accesss бағдарламасы.  MS Access ақпаратты көрсету және сақтау үшін пайдаланылатын жеке компоненттерден тұрады. Олар: кесте, форма, есеп беру, сұраныстар, деректерге мүмкіндік беретін беттер, макростар және модульдер. Формалар мен есептерді құру үшін конструкторлар қолданылады, сондықтан бұл компоненттер конструкторлық объектілер деп аталады. Конструкторлық объектілер басқару элементтері деп аталатын едәуір кіші объектілерден тұрады (олар: өріс, батырмалар, диаграммалар, жақтаулар, және т.б.).

 Кесте деректер қорының негізі  болып табылады. MS Access-те бүкіл  ақпарат кестелерде беріледі.

 Формалар- форма терезесінде  кестелерді енгізу мен көру үшін қолданылады. Олар экранда бейнеленген ақпараттың көлемін шектеуге мүмкіндік береді және оны тиісті түрде көрсетеді. Шебердің көмегімен форманы, оған алдын-ала құрылған шаблонның біріне сәйкес орналастырып берілген кестенің өрістерін енгізе отырып, құруыңызға болады. Форманың конструкторы көмегімен кез-келген күрделі дәрежедегі формаларды құрасыз.

 Есеп берулер деректер қорында  бар ақпаратты бейнелеу үшін  қолданылады. Есеп берулер конструкторының  көмегімен деректер тобын, өрістер  тобын және есептелінетін өрістерді, оларды сәйкес жасайтын өз есеп беруіңізді дайындайсыз.

 Сұраныс деректер қорынан  ақпаратты алады, әрі мұнда деректер  бірнеше кесте арасында бөлінген  болуы мүмкін. MS Access-те сұранысты  пішімдеу үшін үлгі бойынша  сұрату деген әдіс қолданылады. Визуалды ақпарат негізінде бұл әдісті қолдана отырып бір немесе бірнеше кестелерден қажетті деректерді аласыз.

 Деректерге қатынау беті MS Access немесе Microsoft SQL Server деректер қорында  сақталған Интернет немесе Интернет  арқылы жұмыс істеуге және оларды көруге арналған Web парақтың арнайы түрін ұсынады.

 Макростар жиі орындалатын  операцияларды автоматтандыруға  арналған. Әрбір макрос бір немесе  бірнеше макрокомандалардан тұрады, олардың әрқайсысының белгілі  бір қызметі бар, мысалы, формаларды немесе есептерді баспаға жібереді.

 Біз MS Access 2000-мен жұмысты бастаймыз. Егер Windows ортасында жұмыс істеген  болсаңыз, онда меню, саймандар тақтасы, диалог терезесі ұғымдарымен  таныс боларсыз. MS Access-ті іске  қосу үшін келесі тәсілдердің  бірін қолдануға болады:

1. Access-ті іске қосуды бастау  үшін Windows жүйесіндегі Запуск батырмасын  қолданыңыз.

Access-ті баптау аяқталған соң, қатты дискідегі С:\Windows\Start-menu\Programs бумасына Access үшін іске қосу файлы  құрылады. Бұл бумадағылар басты менюден шақырылатын Бағдарламалар (Programs) бағыныңқы менюінің элементтері болып табылады, сонымен қатар онда Access-ті іске қосу (1-сурет) командасы көрінеді.

MS Access-ті басты меню арқылы  іске қосу.

Запуск (Start) батырмасын басыңыз және MS Access шақыратын командасы бар Бағдарламалардың бағыныңқы менюінен ашыңыз. Бағдарламаны іске қосу үшін осы командалы батырманы басыңыз.

2. Екі рет басу арқылы іске  қосу.

Егер MS Access-ті бастау менюінен қолдану арқылы іске қосу қолайсыз болса, онда бағдарламаны жүктеу үшін екі рет басу тәсіліне көшіңіз. Windows Explorer бағдарламасын іске қосыңыз және MS Access орнатылған бумаға көшіңіз. MS Access.ехе файлын табыңыз. Егер MS Access қай папкіде екені белгісіз болса, онда Windows жүйесіне осы файлды іздеуді қайта тапсыруға болады. Ол үшін басты менюде Поиск (Find) бағыныңқы менюін, оның ішінде Файлы или папки (File or Folders) командасын таңдаңыз. Ашылған Найти (Find) диалог терезесіндегі Имя мен орналастыру (Name and Location) жапсырмасындағы Имя (Named) аралас өрісінде MS Access.ехе жазбасын енгізіңіз. Искать (Look in) аралас өрісінде Менің компьютерім мәнін (My Computer) тауып, Найти (Find Now) батырмасын басыңыз. Файл табылған соң, іздеуді аяқтап, іске қосылатын файлды жұмыс столына орын ауыстырады. Орын ауыстыруды Windows автоматты түрде Access-ті іске қосу үшін таңбаша құрады. Бұл таңбаша Windows\Жұмыс столы бумасында да пайда болады. Жұмыс столында MS Access.exe үшін жарлық құрылуы

    Сіз қандай тәсілді қолдансаңыз да, экранда Microsoft Access шақыру терезесі пайда болады. Бұл диалог терезесінде алдын ала құрылған деректер қорын ашуға немесе оларды жаңадан құруға арналған опциялар бар. Деректер қорын жаңадан құру келесі тарауда қарастырылады, ал қазір MS Access-ті орналастыруға кіретін демонстрациялық Борей деректер қорын ашыңыз. Экранда деректер қоры терезесінен, меню жолынан, саймандар тақтасынан және қалып-күй жолынан тұратын

MS Access шақыру терезесі