Дефлегмациялық айдау

Дефлегмациялық айдау.

Айдауда қоспалардың бөлу сатысын жоғарлату үшін дефлегмация жолымен дистиллят қолданылады. Сурет-ХII-9. Булар айдау кубы арқылы дефлегматор арқылы түседі. Олар онда конденсирленеді. Бұдан ЖҚ конденсирленеді және алынған сұйықтық кубқа төгіледі. Жалған ТҚ булары конденсатор-тоңазытқышқа-ке жіберіледі және бұнда толығымен конденсирленеді. Дистиллят жинаққа жиналады. Операция бітуін кубтағы суйықтықтың айдау температурасы арқылы қадағалайды және ол қалдық құрамына тең керек. Ақырғысы штуцер арқылы кубта бөлінеді.

Су буы арқылы айдау.

Егер бастапқы қоспа компоненттері суда бөлінбейтін болса, онда оны қосымша компонент ащы бу ретінде кубқа жібереді. Сурет-XII-10. Бастапқы қоспа рубашка арқылы жылытылады және саңырау булы кубқа жіберіледі. Барбатер арқылы куб ішіне ащы бу жіберіледі. Қоспалардың булану нәтижесінде түзілген булар конденсатор-тоңазтқышқа барады. Бұнда түзілген конденсат қараушы фонар арқылы бөлу сеператорына келеді. Сеператор астынан су бөлінеді, ал суда ерімеген жеңіл компоненттер жинағыш арқылы үстінен төгіледі. Бұл айдау тепе-тең емес жағдайда айдайды. Бұнда өткір бу екі рольде болады:

1.жылутасымалдағыш агент және

2. қайнау температурасын төмендету  кезінде.

Инертті газ арқылы айдау.Қоспа айдауында кейде сулық будың орнына инертті газдарды қолданылады. Мысалы, азот, көміртегі оксиді және тағы басқалар. Бұл әдіс булану температурасын төмендетуге көп мүмкіндік береді және ол жылу берудің коэфициентінің күрт төмендеуіне әкеледі. Сонымен қатар, газдың булану конденсациясының тұман түзілуімен жүреді. Бұл қоспаларды бөлуді қиындатады.

Тепе-тең айдау. Бұл айдау процесі айдау химиялық мұнай өндірісінде қиын қоспаларды алдын-ала бөлуде қолданылады. Сурет-ХII-12.  Бастапқы қоспа жылытылады және түтікті пеште буланады. Процесс сонына дейін булар буланған сұйықтық қосылып тепе-теңдікке әкеледі. Қалыпты температураға келгеннен кейін бу мен сұйықтықтың қоспасы дроссельді бұранда арқылы  сеператорға келеді. Сеператор одан буланған булардан буланбаған сұйықтық бөлінеді. Бұл процессте қоспалар тоқты бөлінбейді. Сондықтан алынған өнім келесі ректификациядан өтуді қажет етеді.

         Молекулалық  айдау. Бұл әдіс қоспалардан қымбат     тұратын компонентті бөлу кезінде қолданылады және ол  вакумдарда өтеді. Бұл процесс арнайы аппаратураларды  қажет етеді.