Автор работы: Пользователь скрыл имя, 15 Ноября 2015 в 12:46, реферат
Электр тізбектер теориясы ғылым ретінде электр тізбектерінің анализі және синтезін, схеманы және құрылғылардың маңызды аспабы болып табылады, ол электротехникада және радиотехникада көп қолданылады. Электр тізбектерге әр-түрлі техникалық аспаптар жатады. Қай жерде болмасын әнгіме электр тогында немесе электр қысымында болса, онда ол жерде электр тізбектерінің қатысы болады. Электр тізбектердің құрылуының бастамасы Ом заңынан 1826 жылы және Киргофтан 1845 жылдан, 1876 жылы П.Н.Яблочковтың трансформаторды,1895 жылы А.С.Поповтың радионы, 1906 Л.де Ворестомтың триоданы ойлап табуы.
Кіріспе __________________________________3
Электр тізбегі деп _________________________3
Электр тізбегінің элементтері _______________3
Элемент параметірлері ____________________3
Кедергі параметрлері _____________________3
Индукция параметрлері ___________________3
Сыйымдылық параметрлері ________________3
Қолданылған әдебиеттер
бір энергия көзі бар электр тізбегінің сұлбасы көрсетілген (Е, R), ал пассивті элементтер тобында тібектей және параллель жалғанған тармақтарды көрсетуге болады. Ұқсас тізбектерді есептеу үшін сұлбалардың өзгерту әдісін қолданады (тоқтатудың), нәтижесінде олар қарапайым түрге келеді . Болжайық , мына тізбекке пассивті элементтердің кедергілері белгілі, ЭҚК Е . Әрбір элементтің кернеуін, ток және барлық тізбектерді табу керек.
Сұлбаны өзгерту бұл жағдайда үшінші тармақтан басталады, элементтері R3 және R4 тізбектей жалғанған, бір кедергіні алмастырғанда R34 = R3+R4 қарапайым сұлба аламыз. Мына сұлбада элементтері R2 және R34 паралель жалғанған .Оларды да эквиваленттік кедергімен ауыстырамыз R234 өткізгіштерді қосып g2 = 1/R2и g34=1/R34 g234 = g2 + g34; R234= 1/g234.қарапайым схема тағы көбірек 234. Ауыстырудан кейін барлық элементтері тізбектей жалғанған өте қарапайым сұлба аламыз, қайсыда барлық элементтер жүйелі қосылған .
Тізбектің ішкі бөлімінің жалпы кедергісі ( эквиваленттік ) R=R1 R234+R5 Осындай ауыстыру қарапайым сұлбаға алып келеді, онда ток I1 = E/( Rвн.+R)
Сұлба бойынша бірінші және екінші тармақтағы токтарды есептеу үшін түйін нүктелерінің арасынан кернеуді табамыз Uав = I2R234
Токтар I2 және I3 I2= Uаб/R34, I3=Vав/R2 тең
Есептегеннен кейін кернеуді табамыз: U1 = R1I1; U5 = R5I1, Uab+U + U1 + U5 = E – RвнI=U
Жалпы жағдайда электр тізбегінің ауыстырмалы сұлбасында тармақ p және түйін q болады. Сұлбаны есептеу үшін Кирхгофтың бірінші заңы бойынша байланысты емес теңдеулер құруымыз керек (q-1) және Кирхгофтың екінші заңы бойынша теңдеу құрамыз (р-q+1). Осы теңдеулерге байланысты түйіндерді және контурларды байланысты емес деп атайды.
Кирхгофтың бірінші заңы бойынша байланысты емес теңдеулер саны түйін санынан бір санға азырақ, себебі әр тармақтың тоғы түйінмен жалғау үшін теңдеулерге әртүрлі белгілермен кіреді. Барлық түйіндердің қосылған теңдеулерінің алгебралық қосындысы нөлге тең. Байланысты емес контурлар саны p-q+1=2
Оң бағытталған тармақтардың токтарын өз бетімен таңдаймыз. I1, I2, I3. Бұтақтардың токтардың бағыт положительнесін. 1, I 2, I 3. Бірінші заң бойынша бір теңдеу құрастырамыз , мысалы түйін үшін (а) -I1-I2+I3=0
Және Кирхгофтың екінші заңы бойынша - екеу , мысалы контур үшін 1 және 2 R1I1 + R2I2 =E1 - E2; -R2I2 + R3I3 = E2 - E3. Осы үш теңдеулердің шешімі тоқтардың мағынасын береді I1, I2, I3.
Ом және Кирхгоф заңдарының көмегімен кез келген электр тізбегінің жұмыс уақытын есептеуге болады. Бірақ та теңдеулердің жүйе реті үлкен болуы мүмкін. Есептеулерді оңайлату үшін әдістерді қолданады: контур тоқтары, түйін потенциалдары, эквиваленттік генераторлар және т.б.
Қолданылған әдебиеттер: Спасский Б.И., История физики, 2 изд., ч. 1 – 2, М., 1977.