Қазақстан Республикасының банктерінің инвестициялық және инновациялық стратагиясы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БИЗНЕС УНИВЕРСИТЕТІ

 

 

 

 

Реферат

Тақырыбы: «Қазақстан Республикасының банктерінің инвестициялық және инновациялық стратагиясы»

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                                    Дайындаған: қаржы,  ІІ курс                                                                                                       

Риатұлы Серік

                                                                      Қабылдаған: Пернеева Г.А.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Жоспар

І. Кіріспе  
ІІ. Негізгі бөлім  
1. Инновациялық инвестициялық қызметті талдаудың ғылыми негізі  
2. Инновациялық қызмет мазмұнының экономикалық сипаты  
3. Қазақстан Республикасына шетел инвестицияларын тартудың мәні  
4. Қазақстан Республикасына шетел инвестицияларын тартуды құқықтық реттеу мәселелері  
5. Инновациялық салада нарықтық қатынастардың пайда болуы мен дамуы  
6. Нарықтық қатынастағы инновациялық қызметтің қалыптасуы  
Қорытынды  
Қолданылған әдебиеттер тізімі 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

Талдауда инвестицияны жүзеге асырушы инвесторлар, ал инвесторларды жүзеге асырушы қандайда ұйымдар, яғни олар қандай органдармен, жүйелермен байланысты екені туралы көрсетілген.  
 Инвестиция макродеңгейлік өте үлкен роль атқарады. Бұл деңгейде келесі мақсаттарға қол жеткізуі тиіс:  
 • Өндірістік дамуы мен ұлғайуы.  
 • Негізгі қордың маральді және физикалық тозып кетуіне жол бермеу.  
 • Өндірістің техникалық деңгейін көтеру.  
 • Нақты бір кәсіпорынның өнімін сапасын арттыру және өнімінің бәсекелесе алуын қамтамасыз ету.  
 • Табиғатты қорғау шараларын жүргізу.  
 • Бағалы қағаздарды басқа да кәсіпорындар активтеріне салу.  
 Қорыта айтқанда кәсіпорынның болашақтағы функциясы әдетегідей қаржылық жағдайы тұрақты және табыстылығы жоғары болуы керек.  
 Осыған байланысты экономикалық категорияда инвестиция маңызды орын алады. Сонымен қатар өндірісті ұлғайту, құрылысын өзгерту, пайданың максимальді болуымен қатар басқада көптеген әлеуметтік проблемаларды қарайды. Бірақ ортақ экономиканың тұрақсыздығынан, инфляцияның шапшаңдығынан, несие процентінің жоғары ставкасынан кәсіпорындардың кіріс деңгейінің шамадан асуы, соңғы жылдары капитал салымы және капитал құрылысының бірдей қысқаруы мүмкіндік туғызбады,ал керісінше республикамыздың экономикалық жағдайын ұлғайтты.  
 Республикамыздағы инвестицияның қызмет жағдайы келесі көршеткіштерді динамикалық мінездейді:  
 • Инвестицияның жалпы көлемі;  
 • Ішкі жалпы өнімдегі инвестиция үлгісі;  
 • Нақты инвестицияның жалпы мөлшері;  
 • Негізгі капиталға бағытталған нақты инвестиция үлгісі;  
 Негізгі макроэкономика көршеткіштерінің жылдамдығы инвестиция қызметінің жағдайымен байланысты мінезделеді:  
 1. Ұлттық кіріс;  
 2. ЖІӨ және ЖҰӨ ;  
 3. Өндірістік кәсіпорынның көлемі;  
 4. Өнеркәсіп өнімінің маңызды жеке түрін шығаруы;  
 5. Ауылшаруашылық өндірісінің көлемі;  
 6. Қоғамдық еңбек өнімділігін арттыру;  
 7. Және басқа  
 Бұл көршеткіштердің обьектілігі инвестиция қызметінмен бағаланады, өйткені олардың өсуі инвестиция салымынсыз мүмкін емес. Сонымен бірге бұл көршеткіштердің өсу жылдамдығы инвестицияны эффекті қолдануын көрсетеді. Егер бұл көршеткіштердің өсу жылдамдығы инвестицияның өсу жылдамдығына қарағанда өссе, онда бұл инвестицияны эффекті қолдануының өсу белгісі және керісінше. Инвестиция деңгейі қоғамның ұлттық табысына елеулі әсер етеді, оның динамикасы ұлттық экономикадағы көптеген макро пропорцияларға байланысты.  
 Инвестиция көзі ретінде қаржы сақтау қорларында жатқызуға болады. Бірақ қаржы сақтау қорларының инвестиция ретіндегі қиындығы сол, сақтық қорын тек бір ғана шаруашылық субьектісі іске асырады,ал бірақ инвестицияны жүзеге асырушы мүлде басқа тап немесе шаруашылық субьектісі. Сонымен бірге көптеген тұрғындардың сақтау қорлары да инвестиция көзі болып табылады мысалы; (жұмысшының қаржы сақтау қоры, мұғалімнің, дәрігердің, және т.б.) бірақ бұлар капитал айналымын іске асырмайды, немесе қоғамның нақты капиталының өсуіне байланысты. Әрине сонымен қатар қоғамдағы өндіріс қорлары ауылшаруашылықтары және басқа да кәсіпорындар инвестиция көзі бола алады. Бұл жерде «Қор жинағы» мен «Инвестор» үйлеседі. Бірақ жалдамалы еңбектің қор жинаушы бір мезгілде кәсіпкер болмаса өте маңызды және қор жинағы мен инвестициялау арасындағы үйлесімсіздік пен алшақтық экономика жағдайын тепе-теңдік қалыптан ауытқуы мүмкін. 
 Сонымен «Инвестициялар» түсінігі көп түрлі құбылыс оның бірнеше мағыналы анықтамасы бар:  
 - ең алдымен, инвестициялар жөнінде сөз еткенде құрал жабдық, технологиялар жөнінде айтылады. Оларды енгізу арқылы өндірістік процесс жүзеге асырылады;  
 - соңғы кездегі бағалы қағаздарды, акцияларды сатып алу жөнінде сөз болады;  
 - мұндай анықтама шеттеуші сипатта болады, өйткені кең мағынада алғанда ол әр алуан текті операциялардың тізбектеп орындалуы бар белгілі бір процесс болып табылады.  
 Осы процестің әлеуметтік – экономикалық салдары бойынша оны экономиканың дамуын қамтамассыз ететін белгілі бір механизм ретінде бағалауға болады.  
 Қорта айтқанда инвестиция дегеніміз – ақша қорын сатып алу және оны өсіру үшін қажетті шығын:  
 Бір сөзбен айтқанда, инвестиция дегеніміз - өз ақшаңды бір іске сала тұрып, одан қайтарым бола ма, болмай ма, оған мемелеке кепілдік бермейтін өз ішкі есебінің дұрыстығынан шығатын нәрсе. Ақшаны саласың, пайда өзіңе байланысты. Мемлекет барлық кәсіпорындарға бірдей, тең болатын жағдайды, шартты заңмен бекітіп береді.  
 Инвестиуциялар: венчурлік, тікелей, портфельдік, аннуиетет болып бөлінеді. Венчурлік инвестиция – шаруашылықты қаржыландыруда шешуші рол атқаратын жаңа акциялар шығару формасында инвестициялар. Венчурлік инвестиция орташа және ұзақ кәсіпорындардың өмір сүруінің маңызды шарттарының бірі болып табылады: әдетте тәуекелмен байланысты.  
 Тікелей инвестициялар – шаруашылық субьектіні басқаруға қатысуға құқық алу мен табыс алу мақсатымен экономикалық субьектінің жарғылық қорына құйылым жасау. Тікелей инвестиция деп – капиталды экспортаушының қабылдаушы ел территориясында өндірісіті ұйымдастыруын айтамыз;  
 Портфельдік инвестиция - пайда алу мақсатымен акцияға, облигацияға және басқа ұзақ мерзімді сипаттағы бағалы қағаздарға қаражат жұмсау.  
 Аннуитет - кредитордан алынған қарызды, пайыздарын қоса, өтеу үшін оған төленетін (әдетте ұзақ уақыт бойы) белгілі бір мөлшерден жыл сайынғы ақша сомасы (рента).  
 Пайданы алу ауқымы мен оның тиімділігі бойынша тікелей инвестициялар жанама инвестициялар мен салыстырғанда жоғары тиімділікке қол жеткізумен ерекшеленеді.  
 Инвестициялардың экономикадағы ролі мен орны бойынша тікелей инвестициялар ішкі нарық жағдайында тікелей түрде әсер етеді, жаңа жұмыс орындарын қалыптастырады, басқару мен маркетингтің жаңа формаларының жедел түрде енуін және т.б. сонымен бірге ұлттық экономиканың құрылымын өзгертеді.  
 Қазақстан Республикасының өкметі тікелей инвестицияны қолдауы жөнінде мемлекеттің заңы қабылданды. Ол Қазақстан Республикасының конституциясы және көптеген норма мен нормативтік құқықтық актілерден тұрады.  
 Тікелей инвестицияны мемлекеттік қолдау :  
 • Заң шығару орындарының инвестиция әрекетіне кепілдік беру.  
 • Жеңілдік және преференция жүйесін құру.  
 • Қазақстан Республикасы үкіметі мен халықаралық ұйымдар арасындағы келісім-шарттардың Қазақстан Республикасы нормативті құқықтық  
 актілеріне сәйкес келуі. Бүгінгі таңдағы макроэкономикалық масштабының қолайлы болуы тікелей инвестиция нәтижесі. Егер өндірістің көп бөлігін сақтап, онда ертеңгі күні көп пайдалануымызға мүмкіндік береміз. Ал, керісінше ресурстар қазіргі қажетімізге керек және мүмкіндігі аз болады.  
 Қазақстан Республикасының мақсатына қол жеткізу процесстері кезінде шешуге тиіс мәселелер:  
 1. жаңа технологияларды енгізу, алдыңғы қатарлы технлогия және ноу-хоу;  
 2. ішкі рынокта жоғарғы сапалы тауарлар мен қызмет көрсетуді қамтамассыз ету;  
 3. отандық тауар өндірушілерді тұрақтандыру мен мемлекеттік қолдау;  
 4. импортты алмастыратын және экспортооринтировалық өндірістерді дамыту;  
 5. Қазақстан Республикасы шикізат көзін комплексті және ұтымды пайдалану;  
 6. Менеджмент және маркетинг тәсілдерінің осы заманға сай боуы;  
 7. Жаңа жұмыс орындарын жасау;  
 8. Жергілікті кадрлар үздіксіз оқыту мен олардың квалификациясын көтеру жүйесін ендіру;  
 9. өндірісті күшейтуді қамтамассыз ету;  
 10. қоршаға табиғи ортаны жақсарту.  
 Инвестициялық қызметті мемелекеттік реттеу, өндірістік позицияның  
 капиталды салым формасы ретінде Қазақстан Республикасы мемлекет мүшелері  
 жүргізеді, бұл нақты – қандай да бір ғимаратқа кеткен құрылыс – монтаж жұмысы, машина мен құралды жөнге келтіру монтажына, жоба ізденіс жұмыстарына, жаңа кәсіпорынның дерекциясына, қатар дайындау және тағы басқа жұмсалған шығындар.  
 Статистикалық есепте және экономикалық анализ нақты инвестицияны тағыда капитал түріндегі деп атайды. Капитал түрінде инвестицияға келесі элементтер жатады:  
 - Негізгі капиталдағы инвестиция.  
 - Капиталды жөндеуге жұмсалған шығын.  
 - Жер участкілерімен табиғи обьектілерді пайдаланудағы инвестиция.  
 - Материалдық емес активтердегі инвестиция (потенттер, лицензиялар, ғылыми-ізденістермен тәжірибелер).  
 - Инвестиция және материалды айналымдағы құралдың артығымен толықтырылуы.  
 Қазақстан Республикасы заңдарында көрсетілген тікелей инвестициялар қатар қатарына Қазақстан Республикасының арнайы кепілдемесімен белгілі бір мемелекеттік және жеке техниканың көмектермен гранттарға ие инвестициялардан өзге барлық инвестиция түрлері енеді. Ал жанама инвестиция дегеніміз - бұл портфельдік жинақ былайша айтқанда құнды қағаздар мүліктік құндылықтардың жиыны. Мысалы: инвестор түрлі фирмалардың құнды қағаздар жинағы болып табылатын несие қорынан акция сатып алуы мүмкін. Инвестицияның тиімділігі тікелей шығыс пен кіріс, сатып мерзімі, рентабельділігіне байланысты.  
 Акцияны инвестор сатып алу арқылы белгілі бір компанияның қажетіліктерін қанағаттандырып, оларға тиімді табыс әкеліп қана қоймайды, инвестор сол құнды қағаздардың белгілі бір мөлшерін иемденеді. Осыдан өзге инвестициялау белгілі бір жер бөлігін иемдену мүліктік құқықққа ие боу (ақша эквиваленттермен бағалану) шаруашылық өндірістік жекеменшіктік лицензия және өндіріс құпияларымен патент түрлері, жаңа технологияға анықтама өндірістік тиімді морделдер, товар беліглерімен өндіру әдістері, түрлері, өндіріс технологиясы, өнім сертификаты, жерді пайдалану құқықтары негізіндн жүзеге асады, жүреді.  
 Инвестиция құрылымы оның түрі бойынша құрылымы, пайдалану бағыты және жалпы инвестициядағы үлесі түсініледі. Капитал жинақтаушы инвестициялар кәсіпорындар мен мемлекеттік акциялармен құнды қағаздар сатып алу негізінде инвестициялық фактор жүйесі арқылы іске асады.  
 Бірінші жағдайда өнеркәсіпке инвестор инвестиция салушы ретінде өнеркәсіптік өндірістік қорындағы айналымда функциональды түрде сақтап, өз өндіріс капиталын көбейтуді көздеп, капитал қорын жинақтайды. Ал екінші жағдайда инвестор құнды қағаздар кірісі арқылы дивидент алу негізінде өз капиталын толықтырады.  
 Инвесторларды кәсіпорындарда тиімді пайдалану, олардың қаржылық жағдайы кәсіпорындағы инвестиция құрылымына байланысты болады. Кәсіпорындағы инвестицияның жалпы құрылымы – жалпы суммадағы нақты және портфельді инвестициялардың ара қатынасы. Олардың дамығандығы портфельді және нақты инвестицияларды максимальды қайтарып алуынан көрінеді. Демек, бұд тиімді жобаларға инвестиция үлесі максимальды ұмтылу керектігін білдіреді. Қазіргі таңда кәсіпорын үшін нақты және портфельді инвестициялардың құрылымы маңызды әсер етеді. Портфельді инвестиция құрылымы - олардың бөлу және кәсіпорын сатып алған бағалы қағаздар түрі бойынша ара қатынасы түсініледі.  
 Мемелекеттік инвестиция үлесі төмендеп, ал кәсіпорынның үлесі ұлғайған кезде, инвестицияның жалпы тиімділігі олардың кәсіпорындағы тікелей пайдалану тиімділігіне байланысты болады, ал мәні бойынша кәсіпорындағы инвестицияның жалпы құрылымына байланысты.  
 Жоғарыда айтылғандарды жинақтай отырып, қорытынды жасауға болады - әр түрлі бағыттар бойынша инвестиция құрылымына талдау жасау ғылыми және тәжірибелік мәнге ие болады берілген талдаудың тәжірибелік мәні арқылы инвестиция құрылымының өзгеру тенденциясын анықтап және осының негізінде ұтымды, тиімді инвестициялық саясатты жасауға болады. Инвестиция құрылымы талдаудың теориялық мәні арқылы инвестициялық қызметке және инвестицияны пайдалану тиімділігіне әсер ететін, бұрын белгілі болмаған жаңа факторлар пайда болады, бұл факторлар инвестициялық саясатты жасау үшін өте маңызды болып табылады.  
 Ал енді инвестиция типтеріне келетін болсақ, кез – келген фирманың негізгі қызмет саласы айналымдағы қаржы, жобалардың іске асуы, әрбір фирманың жылдық табсын реттеп отыратын инвестициялық операция жүйесі болып табылады. Инвестициялар әртүрлі обьектілергетартылуы мүмкін:  
 Физикалық активтегі инвестицияға - өндіріс орындары мен құрал - жабдықтау салаларын, сонымен қатар бір жыл мерзімдегі түрлі машина, техника, материалдық мүліктерді жатқызамыз.  
 Ақшалай активтегі инвестицияға – кез- келген физикалық және заңды тұлғалардың белгілі бір құнды ақшаның қарым-қатынасын жатқызамыз. Бұл банктердегі депозиттер, облегациялар, акциялар, кредит, салық,несие, қарыздар.  
 Материалдық емес инвестицияға - құнды материалдар мен құпия программалар, өнім әдістері тиімді моделдер, жерге иелік құқықтары, жекеменшіктік лицензиялар, патенттер мен сертификаттар енеді. Жоғарыда аталған инвестицияның 3 типті де әрбір фирманың дамуы кіріс көзінің өсуіне тікелей ықпал етеді.  
 Инвестиция класификациясы фирманың қай мақсаттардағы қандай маңызды мәселелерді шешуге болады және тиімді шетел инвесторларының басқаруына берліген кәсіпорындар мен бәсекелескен кәсіпорындар өздерін өздері қаржымен қамтамассыз етіп бар жұмысты өздері жолға қоюға міндетті. Қазір бұл нәтижесін беріп отыр. Біріншіден, кәсіпорындар бар қуатында жұмыс істейді. Екіншіден, өндірген өніміне қарай заңды белгіленген тәртіппен салық төлеп отыр. Үшіншіден, жұмыссыздықты азайтуға өзіндік үлесі бар.  
 Соңғы жылдары белгілі өндіріс орындарын шетелдік компаниялармен фирмалардың басқаруына беру арқылы инвестиция тарту тәжірибесі елмізде көбірек қолданылып жүр әсіресе , бұл шикізат өндіруші салаларда шетелдік инвесторладың айрықша ынта- ықыласын тудырып отыр. Өйткені әбден тіс қаққан, не нәрсе болсын әріден ойлайтын шетел кәсіпкелері шикізат өндіріп, оны экспортқа шығарып сатудан ұтылмайтын анық. Сол себепті олар Қазақстан үлкен қызығушылыұпен капитал салып отыр. Бұл дәл қазір екі жаққа тиміді. Осындай тәртіппен жекешелендірген өндіріс орындардың саны бүгінде 60 – тан асады. Оның басым бөлінген отын мен энергетика салалары құрайды.  
 пайдалану арқылы фирманың шығындарын азайтып, өндіріске қолайлы жагдай жасау, қүрал-жабдықтармен технологиялау, фирма мүшелерінің шеберліетері мен нарықтық экономикадағы сұранысқа қарай инвестициялық жоба жасау жүйелерінен тұрады. Сонымен қатар инвестициялау жүйесіндегі мемлекеттік органдар мен байланыс, ал экономикасының жағдайы, экологиялық стандарт, шығарылатын өнімнің сапасы ескерілуі тиіс. Мұндай классикалық инвестициялар типі мен (төуекел) мен еңбек сферасындағы жүзеге асады.  
 Кез-келген кәсіпорынның экономикалық потенциалының сақталуы мен дамуына кәсіпорын қызметі мен менеджмент, инвестор шеберліктері қажет. Инвестициялық қызмет субьектілеріне инвестициялық қызметті іске асырушы инвесторлар, физикалық және занды жеке тұлғалар, тапсырыс берушілер, орындаушылар, инвестициялық қызметті қолданушылар мен үйымдық жеткізушілер, банк және қауіпсіздендіру қызметкерлері, инвестициялық процеске қатысушылар енеді. Сонымен қатар инвестициялық обьект қызметіне қолданушылар қатарынан физикалық жеке тұлғалардан бастап, заңцы түлғалар, мемлекеттік органдар, шет мемлекеттер халықаралық қызмет Қазақстан зандарында арнайы Президент жарлығы бойынша салық және бюджетке төленетін міндетті төлемдер, «Шетел инвестициялары мен инвесторлары", «Ішкі басқару мен қарыздар", «Қазақстан Республикасының инвестиция қорлары", жөне өзге де нормативтік актілерін түрінде еліміздің заңында өмір алған.  
 Қазақстан мен ТМД елдерінде инвестиция тартып, қаржы жинактау жылдамдығы онша жақсы емес. Бізде ол жалпы ішкі өнімнің 4/3 процентін құрайды. Деген мен, алғашкы жылдарға қарағанда, соңғы жылдары шетелден инвестор тарту біршама жандана түсті. Оған еліміздегі саяси түрақтылық шикізат қорының молдығы инвесторларды заң жүзінде қорғау басты рол атқарып түр. әсіресе, Президентіміз Нүрсүлтан Назарбаевтың соңғы кездегі Америка Қүрама Штаттарына,Германия мен Польшаға сапарлары күткен үмітті ақтады. Инвестиция салудан дамыған, өркениетті басқа да мемлекеттер де тартынып отырған жоқ.  
 Деректерге сүйенетін болсақ, қазіргі кезге дейін Қазақстанға келген инвестицияның 40 процентін АҚШ, 25 процентін Оңтүстік Корея, 13 процентін Англия инвесторлары қүрайды екен. Жалпы кәлемі 9,5 миллиярд доллар түратын Қытай Халық Респупликасымен жасалған келісім өз алдына бір бөлек.  
 Нарықгық экономикада инвестицияның негізгі үш түрі кең қолданылады. Атап айтқанда: займ арқылы, несие беру жөне тура инвестициялау. Осы үшеуінің ішінде бізге қолайлысы орі тиімдісі- тура инвестиция. Өйтксні мүнда шетел инвесторларының басқаруына берілген кәсіпорындар мен бірлескен кәсіпорындар өздерін өздері қаржымен қамтамасыз етіп бар жүмысты өздері жолға қоюға міндетті. Оазір бүл нөтижесін беріп отыр. Біріншіден, кәсіпорындар бар қуатында жүмыс істейді. Екіншіден, өндірген өніміне қарай занда белгіленген тәртіппен салық төлеп отыр. үшіншіден, жүмыссыздықты азайтуға өзіндік үлесі бар. Соңғы жылдары белгілі бір өндіріс орындарын шетелдік компаниялармен фирмалардың басқаруына беру арқылы инвестиция тарту тәжіриебесі елімізде көбірек қолданылып жүр. әсіресе, бүл шикізат өндіруші салаларда шетелдік инвесторлардың айрықша ынта-ықыласын тудырып отыр. Өйткені әбден тіс қаққан, не нәрсе болсын өріден ойлайтын шетел кәсіпкерлері шикізат өндіріп, оны экспорткд шығарып сатудан үтылмайтыны анық. Сол себепті олар Қазақстанға үлкен қызығушылықпен капитал салып отыр. Бүл дәл қазір екі жаққа тиімді. Осындай төртіппен жекешелендірген өндіріс орындарының саны бүгінде 60-тан асады. Оның басым бөлігін отын мен энергетика салалары қүрайды.  
 Қазақстан экономиканың қаржылық тұрақтануы сатысына ену кезеңінде инвестицияны тартудың қатаң әдістерін қолдана бастады, бұл әдістер төмендегідей бағыттарды қамтиды:  
 - Үкіметтік несиелер мен кепілдемелерді шектеу (өйткені үкіметтік несие алдын-ала ақы тәлеуді, кепілдемелерді ұсынуды және белгілі сомалардың процентімен қайтарылуын талап етеді.) Мұндай жағдайда елге келіп жатқан шетел инвесторларын көбейтуге арналған мүмкіндіктер кеңейіп жатыр. Капиталды тартудың мүндай формасының басымдылығы өр түрлі түсіндіріледі:  
 - Тікелей шетел инвесторлары донордың үзақ мерзімдік мүдделерінің жүзеге асуына мүмкіндік береді;  
 - Донордың өндірістік процесті басқаруға қатысу мүмкіндігі болуы-  
 тиіс;  
 - Елеулі көлемде қаржылық ресурстардың ағылып келуін қамтамасыз  
 етеді, ол сыртқы қарыздардың төлену проблемасына әсер етпейді;  
 - Тікелей шетел инвестициялары іскерлік және шаруашылық  
 белсенділікті қамтамасыз ете отырып, өндірістік және ғылыми-техникалық ынтымақтастықтың әр түрлі формаларының кең түрде таралуына ықпал етеді.  
 Мұның барлығы Үкіметтің орта мерзімдік инвестициялық бағдарламасын қабылдау жөне жүзеге асыру үшін бағыт-бағдар беруге мүмкіндік жасады. Қазақстан Республикасы экономикасына тартылатын айналым капиталының ұлғаюы жеке жобалар бойынша жекешелендіру процесінде көрініс тапты. Оның өрістеуі белгілі мөлшерде төлем төлемеу дағдарысы сияқты түйінді мөселені жеңілдетті, өндірістердің іскерлік белсенділігін көтеруге және озық технологияларға өту процесін жеделдетуге мүмкіндік береді.  
 Инвестицияны тартуда Қазақстанды дамытушы елдер тәжірибесімен салыстыра отырып, Аргентина саясатымен белілі бір ортақтықтың бар екендігін атап етуге болады. Өйткені Қазақстанда жүргізілген 4 кезең темендегідей нәтижелерге әкеледі:  
 - реформалаудың бірінші кезеңі- инвестициялық жекешелендіру қорының  
 қалыптасуына және капиталдың үкімет кепілдемесі арқылы тартылатындығына  
 жағдай жасады.  
 - екінші кезең- жекешелендіру процестерінің белсенді жүруін және акцияларды мемлекеттік пакеттерінң 80%-ке дейін шетелдік инвесторларға сатылуын амтамасыз етті, осы уақытта төлемдердің теленбеуі және отандық тауар өндірушілердің банкротқа ұшырауы мәселелері қабат-қабат жүріп отырды.  
 - үшінші кезең- жекешелендіру процесінде республикалық нарықта шетелдік банктердің рөлін "тереңірек" өтті, нәтижесінде инвестициялық саясаттың Аргентиналық қателіктері болған, атап айтқанда аз шығынды әдіс өндеу, ғылыми технологиялар салаларының туындауына жағдай жасамай, керісінше дәстүрлі салалар экспортын кеңейту қүралдарының дамуына жағдай жасады.  
 Тиімді инвестициялық саясаттың жоқ болуы өсу нүктесі болып табылатын белгілі бір салаларды анықтауға мүмкіндік береді сыртқы экономикалық саясатты иөсу локомотивінен" "тежеу локомотивіне" айналдыруды, өлеуметтік реформаларды ұстап тұру, халықтың ағымдық табысының темен деңгейі, сонымен бірге тұтынушылық несиенің болмауы республика халқын инвестициялық саясаттың белсенді субъектілерінің біріне айналдырды. Бұл кездегі тауар өндірушілердің жаппай банкротқа ұшырауы шетел инвесторларының көбеюі жағдайында жүріп жатыр және ұлттық валютаны жоюда Қазақстандағы саны 1300-ден астам біріккен кәсіпорындар, яғни 20 мың жаңа жұмыс орны бар кәсіпорындардың құрылуына ықпал етті, осы кезде кішкентай Сингапурде алғашқы кезендерде жұмысшы орындарының саны 70 мыңға жеткен еді. Экономиканың қазіргі кездегі төртінші кезеңге енуі еңбек бөлінісінің халықаралық жүйесіне кіру нәтижесінде мемлекет рөлін күшейту қажет екендігін қайтадан талап етіп отыр.  
 Жүйелей айтсақ, пайда табу мақсатында Қазақстан Республикасының қаржылық жөне қаржылық емес активтеріне салынған барлық шетел капиталдары екі үлкен топқа : тікелей инвестиция жөне сырттан қарыз бөлу болып бөлінеді. Қазіргі кезде халықаралық қаржы институттары мен шет мемлекеттер Қазақстанға тікелей инвестициядан гөрі, кредит беруге қүштар болып отырғаны анық байқалуда. Мүның сыры өзіне-өзі түсінікті. Кредит үкімет кепілдігімен жақсы қорғалған. Ал инвестициялық салымның қайтарымы үзақ мерзімді қажет етеді, әрі мүнда төуекелдің үлесі жоғары. Экономикалық қауіпсіздік жағынан алып қарағанда займның да белгілі бір дәрежеде тиімсіз жақтары бар. Займдар елдің сыртқы кдрызын көбейтеді, оның өтемі елдің валюталық түсімінің қомақты бөлігін қажет етеді. Ал тікелей инвестициялық тиімсіз жағы, инвесторлар қаржысын өзі қалаған жағына салады да қазақстандықтардың мүддесі, қажет еткен сала ескерусіз қалады. Үкімет кепіддігімен сырттан тартылған займдар мен кредиттердің экономиканың өндірістік жөне кәсіпкерлік секторын инвестициямен қамтамасыз ету мақсатында алғандығы белгілі. Алдын-ала болжағанындай бүл шара (сырттан қарыз алу көлемін арттыру) экономиканың түрақтылығын сақатп қана қоимай, оны дамытуға тиіс еді. Алайда, іс- жүзінде бөрі басқаша болып шықты. Талдау нәтижелері көрсеткендей, үкімет кепілдігімен тартылған займдар мен кредиттер, негізінен, бюджет тапшылығы мен түтыну саласының қажеттіліктерін қаржыландыруға пайдаланылуда.  
 Бүгінгі танда Қазақстан шетелдік тікелей инвестиция тарту көлемі жағынан ТМД елдері арасында екінші орынды иеленеді. Тікелей инвестиция, негізінен, бірлескен кәсіпорындар қүру, еншілес кәсіпорындар ашу және мемлекеттік кәсіпорындарды жекешклендіруге шетел капиталын қатыстыру есебінен іске асырылуда. Өкінішке орай, Қазақстандағы көпшілік бірлескен косіпорындар мен шетелдік кәсіпорындар экономиканың жанама секторларын ғана қамтып отыр, әрі оған қомақты қаржы салмауда.  
 Тағы бір қынжынарлық жәйт, Қазақстанға негізінен алып-сатарлық мақсатты ғана көздеген үсақ-түйек кәсіпорындар келуде. Ал өзінің қомакды капиталымен келген ірі кәсіпорындардың саны саусақпен санарлықтай-ақ. Шетелдік инвесторларды қызықтыратыны, негізінен, өнеркәсіптің жылу шикізат саласы. Бүл салада шетелдік инвестицияның салмағы басым. Қазіргі кезде, Қазақстандағы тікелей инвестицияның 60%-ы - мүнай-газ саласының үлесіне тиеді. Басқа өнеркәсіп салалары бойынша инвестицияның үлесі мардымсыз. Мәселен, қара металлургияда-5%, тамақ өнеркөсібінде-5%, басқа салаларда-2%. Мүның ішінде, түсті металлургияда ғана оның үлесі көптеу-28%-ды құрайды. Соңғы жылдары елімізде мүнай өнеркәсібі жедел өркендеп, мемлекеттің валюталық түсімінің негізгі көздерінің біріне айналды. Бүған Республика үкіметі де айрықша назар аударып отыр. Алайда, экономика саласындағы мамандардың атап көрсеткеніндей тек өндірістің бір ғана саласын инвестициялауға басымдық беру, экономиканың басқа саласының туралауына алып келеді. Мүның салдары мынадан керінеді: Еліміз жоғары өндірістік потенциалы мен табиғи байлығының мол қорының болуына жоғары білікті маман кадрларының көптігіне қарамастан әлемдік рынокта тек шикізат өңцеуші ғана болып қалмақ. Сондықтан, бұл мәселеге асқан жауапкершілікпен, парасатнен, біліктікпен қарап, жағдай жасау қажет.  
 Шикізатқа деген әлемдік сұраныстың күрт азаюы тек өндіріс қарқынының бәсеңсуіне ғана әкеліп соқтырған жоқ, сонымен бірге осы салаға күйылатын инвестиция келемінің кемуіне де өз ыкдалын тигізді. Соңғы әлемдік уақиға көрсеткішіндей, тек шикізаттық әндіріске бағыт үстаған экономикалық саясат, ішкі экономикалық түрақсыздыққа үшыратады. Үлттық экономикаға саясат, сыртқы рынок конъюктурасының елеулі түрде өзіндік әсері бар. Сөйтіп, зертеушілердің атап көрсеткеніндей, шетел инвестициясының республика экономикасын жедел кәтеріп жіберетіндігі туралы әңгімені айту әлі ертерек. Тікелей шетел инвестициясының негізгі бөлігі қаржы саласына несие пен қарыз түрінде құйылуда.  
 Казақстан көз жетер жақын болашақта "Казақстандық кереметтің" болуын тікелей мүнай саласымен тығыз бірлікте қарастыруда. Сөйтсе де кейбір ғалымдар, атап айтқанда А.Е. Есентүгелов Казақстанның мүнай өндіру-көлемін-ұлғайту жөне экспортқа шығару женінде керемет жоспарлар жасауының ғылыми негізі жоқ деп санайды. Шындығында да мұнай өндіру көлемін арттыру және оны шикізат күйінде экспорттаудан түсетін табыс мардымсыз, әрі ұзақ мерзімді нәтижесін беруге қабілетсіз. Біздің ойымызша, ғалым А.Е.Есентүгеловтың айтқан пікірлерінің жаны бар. Қазіргі кездегі Қазақстанның мұнай саласын дамытуға байланысты стратегиясын қайта қараған жөн. Мүнда негізінен, ел экономикасының даму бағыттарында шикізаттық бағдардың күшейіп отырғандығын аңғармасқа болмайды. Қазақстанның мұнай өнеркәсібі саласындағы жаңа стратегиясы ескі бағдарлардан толықтай бас тартып, Қазақстан мүнайын жан-жақты пайдалануға, яғни кешенді жоне терең өңдеуге бағытталу керек. Экономиканың мұнай, химия жөне мұнай өндеу секілді секторларын дамытқан орынды болмақ. Жәй мұнай өндіру мен оны сол күйінде шетке шығаруға қарағанда, мұнай енеркәсібі саласын түбірімен қайта құрып, оны өндеуге талпынып, сол бағытта жұмыстар жүргізудің пайдасы зор.  
 Сонымен, шетел инвестициясын тарту мен пайдалануға байланысты атқарылған істерді зерттеудің нөтижелерін сарапқа сап, сыртқы инвестициялаудың бұрынғы моделінің тиімсіз болуының негізгі себептері мынадан көрінеді:  
 - шетел инвестициясының экономиканың нақты секторларына аз бөлінуі;  
 - инвестициялық ресурстың жарым жан құрылымы;  
 - сырттан алынған несиелердің өндірістік емес мақсатқа, яғни бюджет  
 тапшылығын қаржыландыруға көбірек жұмсалуы;  
 - тікелей шетелдік инвестициясының экономиканың нақты секторларынан  
 гөрі, қызмет көрсету, сауда-саттық саласында пайдалануы;  
 - шетел инвестициясын барынша өндіруші салаға жұмылдыру тенденциясының өсуі, соның салдарынан экономиканың өзге секторларының тұрақсыздыққа ұшырауы;  
 - сырттан тартылған қаржының қайтадан сыртқа кетуі т.б.  
 Жоғарыда тізіліп кеткен мүндай кемшіліктер инвестициялық саясаттың қайта қарап, оны жағдайға сай түбегейлі өзгертудің қажеттілігін көрсетеді. Басты назар сырттан қаржының көп көлемде тартуға емес, оны ең алдымен тиімді, ұтымды пайдалана білуге аударылуы керек. Бұл жайында президентіміз Н.А.Назарбаевтың өзі жаңа Үкімет мүшелері алдында сөйлеген сөзінде былайша қадай атаған еді: "Бізге инвестиция қажет". Уақыт үкіметіміздің сапа емес, сан көлемі құндығын көрсетіп отыр. Жалған көтеріңкі мәлімдемелердің жетегінде жүріп біз қайтарып ала алмадық.  
 Инвестициялық процесті басқаратын мемлекеттік органдардың міндеттері мыналарды көздейді:  
 - ел экономикасын дамыту басымдылықтарын анықтау;  
 мемлекеттік инвестициялық программалар, инвестициялық  
 басымдықтар жобаларын жасау;  
 - мемлекеттік орталықтандырылған инвестициялық қаржылардың үйлесімді тартылуын қанағаттандыру;  
 - инвестициялық қолайлы жағдай жасау, осы негізде үлттық экономикаға  
 тартылатын капитал ағымын жөне олардың басымдық салаларға  
 жіберілуін канағаттандыру.  
 Инвестициялық қызметке қолайлы орта қалыптастыру факторларына ең алдымен экономикалық және саяси тұрақтылық, жеке секторларға демеу көрсету, инфрақұрылымдарды, бақылау жүйесін дамытуы, шетел инвестицияларына қатысты зандылықтар тұрақты болу т.б. қамтылады.  
 Осы міндеттерге байланысты мемлекеттік инвестициялық саясаттың негізгі принциптері анықталады. Олардың қатарына мыналарды атауға болады:  
 инвестицияны қаржыландыру көздері көпжақты болу;  
 - инвестиция ең жоғарғы деңгейде қайтарылымды болу;  
 - инвестициялық салаларыды орталықтандырмау;  
 - инвестициялық белсенділікте экономикалық және ұйымдастырушылық  
 әдіс, тетіктерді пайдалану;  
 Инвестицияны тартуды жүзеге асырудағы басымдықтарды тандау мынадай қажеттіліктерден бастау алады:  
 - экономиканың басқа секторларын инвестициялау үшін валюталық  
 қаржы түсуін қанағаттандыратын экспорттық потенциалды дамыту;  
 - ел мүддесі жүйесін қүрайтын салаларға мемлекеттен демеу көрсету;  
 - ішкі және сыртқы нарықтарға жоғары сүранысқа жетерліктей бәсекелік  
 қабілетті әнім өндіретін өндірістерге инвестиция жасау;  
 - жоғары деңгейде дайын өнім шығаратын өндірістер мен салаларға  
 инвестиция жасау;  
 - салалар мен аймақтық өңірде қүрылымдық-технологиялық. елеулі  
 езгерістер жасау тұрғысынан бағалау;  
 - жалпы экономиканы ілестіре есіруге қабілетті "өсу нүктесін"  
 нысаналаған нүктелік инвестиция жасағанда шетелдік капитал тиімдірек  
 болады;  
 Сөйтіп, инвестицияны тартудағы саясатты жүзеге асырудың экономикалық механизмдерінің негізгі бөлігі ұлттық жөне шетелдік жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік реттеуден, оны экономикалық жағынан ынталандырудың шаралар жүйесі болып келеді.  
 Сөз соңында шетел инвестициясын тиімді пайдаланудың мынадай шараларының жиынтығын көрсетуге болады:  
 - сырттан алынған қарыз бен несиені бюджет тапшылығын жабуға  
 қолдануды тоқтату, оны әлемнің озық технологиясын алуға, яғни инновация саласына жұмсау;  
 - мұнай-газ саласының даму стратегиясын қайта қарап, Қазақстан  
 мұнайын кешенді және терең өндеу негізінде жан-жақты пайдалану бағытына  
 көшу;  
 - шетел инвестициясын шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуға  
 жұмылдыруды ынталандыру;  
 - шетелдік компаниялардың басқаруына берілген ірі кәсіпорындарға  
 мемлекеттік бақылауды күшейту;  
 - шетел капиталына берілген жеңілдіктерді шектеу және бірте-бірте оны  
 жою. Шетеддік және отандық инвесторларға бірдей жағдай жасайтын инвестициялаудың ұлттық режиміне көшу;  
 Сайып келгенде айтарым, тәуелсіздікке ие болған осы он екі жыл уақыт ішінде еліміздің Үкіметі шетелдік компаниялармен жүмыс жөнінде біршама тәжірибе жинақтап үлгерді. Олардың қарым-қатынастағы негізгі пайдаланатын тәсілі халықаралық құқықтық нормаларды да меңгеріп келеді. Демек, ендігі жерде орынсыз талаптарға, бұлаңқұйрық өрекеттерге көр көне берудің жөні келмес. Оның үстіне кәптеген шетелдік компаниялардың жақсы дамып келе жатқан Қазақстан экономикасын инвестициялауға мүдделі екені сезіледі. Осы жағдайды пайдалана отырып, іште жүмыс істеп отырған шетелдік компанияларға шектен шықпауды, Қазақстаннның қүқықтық зандылықтарын қүрметтеуді, елдің жағдайымен санаса отырып жүмыс істеуді ескертетін уақыт жетті деп есептеймін.  
 Инвестиция - экономика емшісі. Бүлай дейтін себебім, үзақ мерзімдік заемдар мен басқа да несиелерді қалай жүмсау, қайда бағыттау қолында билігі барлардың еркінде болса, ал инвестиция- шаруашылықтың белгілі бір саласының нақты буынындағы, айталық зауыт пен кеніштегі экономиканы сауықтыруға жүмсалатын, нақты иесі белгілі қаржы.  
 Қорыта айтқанда, сырттан қарыз алу, инвестицияны тарта білу еліміздегі біршама бір ізге түсіп келе жатқаны рас. Алайда, осынау қарыздарды қайтару жолдарын да алдын ала қарастырған жөн. Әйтпесе, келешек ұрпақты қарызға белнлсінен батырғаннан үтарымыз шамалы болатынын да ойлауымыз керек.  
 Осы қиын кезеңде алдарына қойылған міндетті, рның ішінде өндірісті дамыту жөніндегі міндетті сабырмен, сеніммен, ешкімге жалтақтамай жоне сырттан ешкімнің араласуынсыз шешу үшін Президент пен Парламенттің Үкіметке, Премьер-министрге, оның орынбасарларына кең өкілеттіктер мен қүқықтар беруі объективті қажеттілікке айналып отыр. Әрине, бүл ретте Үкімет істің жай-күйі, атқарылған жүмыс туралы халықтың, Президенттің және Парламенттің алдында үдайы есеп беріп отыруға тиіс.  
 Жаңа ғасырды салиқалы ой, сындарлы іспен бастау керек. Осыған орай  
 экономикалық реформаларды алға апару үшін, елдің жағдайын түзеу үшін 5  
 жылдық нарықтық жоспарға көшу керек (бағдарлама жасау керек) деп ойлаймын. Онда басты мақсатты айқындап, қандай мәселелерді шешу, неге басымдық беру қажеттігі (аймақтық экономикаға ма, өндіріске ме, шағын косіпкерлікке ме және т.б.) көрсетілуі керек. Алайда, бүл социализм түсындағы бесжылдық жоспарды аңсау емес, дегенмен сол тұстағы оң тәжірибеден де бас тартпауымыз қажст.  
 
 1.3 Қазақстан Республикасына шетел инвестицияларын тартуды құқықтық реттеу мәселелері  
 Қазақстандағы шетел инвесторларының кәсіпкерлік іс-әрекеттерін республикалық сыртқы экономикалық іс-әрекеттің бір бөлігі ретінде қарастыруға болады. Сәйкесінше «шетел инвесторы және сыртқы экономикалық іс-әрекеттерінің субъекті» түсініктерінің арақатынастарын қарастырып сыртқы экономикалық іс-әрекеттердің субъектісіне жататындар:  
 Қазақстан Республикасының азаматтары; Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары; ҚР өкіметі; азаматтығы жоқ тұлғалар; шетел азаматтары; шетел заңды тұлғалар; шетел мемлекеттері; халықаралық ұйымдары.  
 Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларының ерекше атап өтетін жағдайы шетелдіктердің кәсіпорында үлесі бар. Шетел кәсіпорындары-ол да заңды тұлға, бірақ Қазақстан Республикасының заңына сәйкес бекітілген шетел емес Қазақстандық.  
 Шетел заңды тұлғалар-бұл да заңды тұлға. Бірақ ол Қазақстаннан тыс шетел мемлекеттерінің заңына сәйкес құрылған. Қазақстанда өкілеттіліктер, фирмалар арқылы мемлекеттік өндірістерде жұмыс істейді.  
 Шетел инвесторларының барлығы сыртқы экономикалық іс-әрекеттердің субъектілері болмағанына қарамастан, барлық шетел инвесторлары сыртқы экономикалық іс-әрекеттердің субъектісі болып табылады.  
 Шетел инвесторға мемлекеттік заңды тұлғалар, шетел азаматтары азаматтығы жоқ тұлғалар, шетелде тұрақты тұрғын жайы бар Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел мемлекеттері, халықаралық ұйымдар.  
 «Валюталық реттеу туралы» Заңның 1 бабына сәкес резиденттерге жататындар: Қазақстан Республикасында тұрғын жайы бар сонымен қатар уақытша шетелде немесе Қазақстан Республикасынан тыс мемлекетте қызмет бабы бойынша жүрген жеке тұлғалар; дипломатиялық, сауда және басқа да Қазақстан Республикасының ресми өкілеттері. Қазақстан Республикасының заңдылығы сәйкес құрылған барлық заңды тұлғалар.

 

Перспективы лизингового рынка неразрывно связаны с инвестиционным климатом в стране и желанием компаний вкладывать деньги в развитие собственных основных средств. В этой связи 2012 год демонстрирует положительные тренды.

Объемы инвестиций в основной капитал второй год подряд показывают рост. По итогам 2012 года этот показатель вырос на 9% (см. график 1). Однако при этом объем введенных в действие основных средств несколько отстает (рост по итогам года — 4%). [И.к. 1]

1-кесте 2004 2013 жылға арналған негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер

 

	2013 жыл болжам
Нақты мəндегі жалпы ішкі өнім, өткен жылға %-бен	7-7,5
Нақты мəндегi өнеркəсiптік өнiмнің (жұмыстардың, қызметтер көрсетудің) көлемi, өткен жылға %-бен	8-8,5
Нақты мəндегi ауыл шаруашылығының жалпы өнiмi, өткен жылға %-бен	2,5-3
Негiзгi капиталға инвестициялар, өткен жылға %-бен	9-10
Экспорт, млн. АҚШ долл.	11414
Импорт, млн. АҚШ долл.	9705
Республикалық бюджеттiң түсiмдерi, ЖIӨ-ге %-бен	18
Республикалық бюджеттің шығыстары, ЖIӨ-ге %-бен	19,9
Республикалық бюджеттің тапшылығы, ЖIӨ-ге %-бен	1,9
Базалық инфляция, %	4-6
Жыл аяғына қайта қаржыландыру ставкасы, %	6-6,5
Жалпы алтын-валюта резервтері,    млн. АҚШ долл.	5156
өзгеруi, %-бен	6,3
Ақша базасы, млрд. теңге	411
өзгеруi, %-бен	31,6
Ақша массасы, млрд. теңге	1325
өзгеруi, %-бен	29,1
Банк жүйесіндегi резиденттердiң депозиттері, млрд. теңге	972
өзгеруi, %-бен	24,6
Экономикадағы банктердің кредиттерi, млрд. теңге	1225
өзгеруi, %-бен	30,3
Жеке тұлғалардың мерзiмді теңге депозиттері бойынша     сыйақының орташа өлшемдi ставкасы, %	9,0-10,5
Заңды тұлғалардың берiлген теңге кредиттерi бойынша сыйақының орташа өлшемдi ставкасы, %	12,0-13,5
Ең төменгі жалақы мөлшері, теңге	6600
Ең төменгі зейнетақы мөлшері, теңге	5800

 

Сообщается, что объем инвестиций в основной капитал вырос в 12 регионах Казахстана, так как там наблюдается рост кредитов в развитие бизнеса. Больше всего инвестиционных займов направлено в южные регионы. В Алматинскую область - 110,7 миллиарда тенге (13,6 процента от всего объема инвестиций в основной капитал), в Южно-Казахстанскую область - 108,5 миллиарда тенге (13,3 процента от всего объема). [И.к.3]

Бухгалтерлік есеп стандартының инвестицияларды иелену мерзімдері туралы ақпараттарды ұсыну туралы талабы берілген бөлімшелердің шоттарына сәйкес субшоттардың ашылуымен орындалады. Үлестік бағалы қағаздар әдетте жай және артықшылығы бар акциялармен көрсетіледі. Бірақ үлестік бағалы қағаз ретінде акциядан басқа иелену мен мүліктегі үлесін сату құқығын растайтын кез-келген қаржылық құрал болуы мүмкін.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

Қорыта айтқанда, үстіміздегі жылдың өзінде үкімет шетел инвестицияларын қатыстыру мен пайдалану, таңдап алынған стратегия мен басым бағыттарды ескере отырып, импорттық технологияларын әкелу мен игеру бағдарламасын жасауы керек. Мемлекеттік несие бөлігінде мұндай бағдарлама валютамен өзін-өзі өтейтін жобалар үшін шетел инвестицияларын салмақты және экономикалық жағынан дәлелді қатыстыруға, сыртқы қарыздың қауіпті көлемде көбеюіне жол бермеуге, сондай-ақ мемлекеттің алтын және валюта қорын мақсаткерлікпен қалыптастыруға мүмкіндік береді. Дүние жүзінде қабылданған шетел және Қазақстан кәсіпкерлерінің капитал салуын сақтандыру жүйесін енгізу керек. Мұның өзі несиені дер кезінде қайтаруға және Қазақстан үшін сенімді серіктес беделін жеңіп алуға кепілдік беретіні де маңызды.

Отандық инвесторлардың  белсенділігін арттыру үшін мынандай  шараларды қолға алу керек:

• кәсіпкерлік пен жекеменшікке  мемлекеттік қорғауды күшейту
• отандық инвесторларға салықтық және кедендік салада шетел инвесторларымен бірдей жеңілдіктер беру.
• ақпараттық саланы дамыту
• өзін-өзі тез ақтайтын инвестициялық жобаларға кредит бөлу жүйесін жетілдіру. Сонымен қорыта келе айтарымыз өтпелі кезең жағдайында ұзаққа созылған инвестициялық және экономикалық дағдарыстан тек экономикалық нақты секторларын инвестициялауды икемді, әрі белсенді жүргізген мемлекеттік реттеу негізінде жүзеге асыра отырып шығуға болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қолданған әдебиеттер тізімі

 

1. Қазақстан Республикасының 2003-жылдың 8-қаңтарындағы «Инвестициялар туралы» Заңы

2. Үмбетәлиев А., Керімбек Ғ., «Кәсіпорын экономикасы және кәсіпкерлік», Алматы «Бастау» 2002 жыл.

3. А.Қ. Мейірбеков, Қ.Ә. Әлімбетов, «Кәсіпорын экономикасы», Алматы «Экономика» 2003 жыл.

4. Мәуленова С.С. Бекмолдин С.Қ. Құдайбергенов Е.Қ. Экономикалық теория. 1-бөлім. Алматы, 2003ж.

Интернет көздері:

1. http://raexpert.kz/researches/leasing_results_2012/part_2/
2. http://tengrinews.kz/private_finance/obyem-investitsiy-v-osnovnoy-kapital-v-kazahstane-vyiros-na-12-protsentov-244119/
3. http://tengrinews.kz/private_finance/obyem-investitsiy-v-osnovnoy-kapital-v-kazahstane-vyiros-na-12-protsentov-244119/