Бір қабатты өндірістік кәсіпорын

Негізгі өндірістік корпус өзі қаңқалы схемалар өте тиімді түбегейлі статистикалық және динамикалық  жүктемелерде, қаңқалы схема бойынша істелінген екі параллел аралықпен қарапайым тік төртбұрышты формалар бір қабатты ғимарат ұсынып жатыр. Ұзындықпен параллел аралықтар 78 м, 12 м бағаналардың қадамы. Бағаналардың Биіктігі 6 м 12,.

 

 

 

 

 

 

 

 

          

3. Архитектурно-конструктивное шешім

Ғимараттарға конструктивтік схемаларға жатады : іргелер, қабырғалар, жеке тіректер, арқалықтар, ригелдер, жолдар, аражабындар. Бірлескен жұмыста олар қылшықтың  ғимаратты жасаушы жүк көтергіш конструкциялармен негізгі жүк  көтергішілермен келіп жатыр. Жүк көтергіш ғимаратқа жұмыс істейтін жүктемелер қабылдауға қылшықтың тиісті, кеңістіктің қаттылық және орнықтылық қамтамасыз етіп.

Қаңқа ғимараттар негізбен келіп жатыр  және барлық жүктемелер қабылдайды. Бір  қабатты өнеркәсіптік ғимараттардың  темірбетон құрама қаңқаның Негізгі элементтер : іргелер, негіз арқалықтар (рандбалканы), колонна, жамылғылар және байланыстар элементтері жүк көтергішілер. Унифицированны қаңқалардың барлық элементтер. Құрама темірбетон элементтер қосу үшін өзі арасында ғимараттар қабырғалар, жамылғылар және басқа элементтер бекіткіш үшін олар құрыштан жасалған бөлшектер кепілдеме қағаздар алып жатыр.

Қаңқалардың құрастыруды бөлшектер  құрыштан жасалған кепілдеме қағаздар дәнекерлеу жолымен өндіріп алып жатыр. Жүк көтергішілерге қаңқалы ғимараттарда қабылданған қадам бойынша сыртқы қабырғалар және ғимараттың ішінде периметр бойынша колонна орналасқан. Қаттылыққа және орнықтылыққа қаңқалы ғимараттарда қаңқасының барлығын элементтерінiң өзара жұмыспен қамтамасыз етіліп жатыр.

Қаңқалы ғимараттар маңызды ерекшелік сол. Не бұл жерде негізгі жүктемені қаңқа қабылдап жатыр, ал қабырғалар тек қана қоршайтын конструкциялармен келеді.Темірбетон қаңқалар өнеркәсіптік өндірістен темірбетон бөліктерден құрамасылардан құрастырхатын плоскостные стоечно-балочные жүйедің сияқты бір қабатты өндірістік спостроек жобалап жатыр. Олар маңызды беріктікпен және кеңістіктің орнықтылықпен ие болуға тиісті.  Көлденең бағытта крепкость және орнықтылық жүйесімен қамтамасыз етілді одно- немесе іргеге табанды қайсы жиірек барлық агрессивті қысылып қалған көп аралықты рамаларды, ал үстінде — ригелдермен жамылғыдан элементтермен жүк көтергішілермен топсалы байланыс алып жатыр. Топсалы бекіткіш үстінде ескертіліп жатыр сол, не бағанамен ригелдің қатты байланысы қамтамасыз ету маңызды қиын, топсалы сияқты емес, және, сол санамап, қаңқаның бөліктердің типтелулері үлкен қабілеттіліктері көрініп қалып жатыр. Қаңқаға ұзына бойына рамаға бір өсте болған температуралық блоктың барлық колонна көлденең рамалардың шабып жатыр, орналасқан оларға бойынша подкрановыми тіректермен немесе бағаналармен арасында қойылған тіректермен және тік байланыстармен. Ұзына бойына бағытта қаңқаға орнықтылыққа тіректе (ригелдің) жамылғылары элементтің жүк көтергіш төселген көше крандардың құрылыстар, бар болу биіктік, және биіктік ықпал болып жатыр. Төселген көше крандарда желде және тоқтатуда пайда болатын көлденең күштердің бір қалыпты бөлуі қамтамасыз ететін мінездемелер жамылғы беру үшін жесткогодиска, температуралық блок рамалар ригелдер бойынша жинақтахатын темірбетон төсеніштер, олардың жоғарғы белдігіне пісіріп жатыр. Замоноличиваются төсеніштермен арасында тігістер.Темірбетон қаңқаның орнықтылық міндетті шектердегі әрбір температуралық блоктың қамтамасыз етілу немесе аралықтардың ұқсас биіктікті және бағытты болатын секцияға. Температуралық блоктың шекті ұзындық температуралық белгіден тәуелді болып жатыр снутри және құрылыстың сыртында, бірақ міндетті 72 м өте емес болу, ал ен көлденең бағытта 144 м — өте емес. Үлкен мөлшерлерде бағаналардың прочностных мінездемелердің маңызды тексеру және арматураларға қималарға бірінші кезекке.

 

3.1..Іргетастар және іргетас арқалықтары.

Бірқабатты өнеркәсіптік үйлердің қаңқасы деп – бағаналардың, кранасты арқалықтардың жабын конструкциялардың бір-бірімен кеңістектігі жүйелі түрде байланысын айтамыз.Статикалық тұрғыдан құралмалы қаңқа - көлдененнен және ұзынан байланысқан рамалардың жиынтығы.

Бұны схема түрінде  келесідей көрсетуге болады.

 

1Сур.    Бірқабатты өндірістік ғимараттырдың конструктивтік схемалары: а) —кранымен ғимараттың конструктивтік схемасы; б) — адымы 6 м кезінде крансыз цехтың схемасы ; в) — адымы 12 м кезінде ғимараттың схемасы; 1 — фундаменттер; 2 — жиналмалы темірбетонды бағаналар; 3 — краннастында балкалар; 4 — жабындардың жүк көтеру элементтер (балкалар); 5 — жабындар панельдері; 6 — кранасты арқалықтарды немесе итарқа арқалықтарды ұстап үшін бағаналардың консолдері; 7 — итарқа арқалықтар (балки).

 

Көлденең рамалар – ұзынан байланысқан рамалардың тұрақтылығын қамтамасыз етеді және олар келесі күштерге қарсы тұрады немесе қабылдайды:

1. Q_ӨЗ – қаңқаның өз салмағы;
2. q_Ж – желдің күшін;
3. q_Қ – қардың күшін;
4. Q_КР – кранның күші;
5. Q_сыртқы – сыртқы қабырғаның салмағын;

Ұзыннан байласқан  рамалар – көлденең рамалардың тұрақтылығын қамтамасыз етеді, сонымен қатар кранды тежеу кезінде пайда болатын динамикалық күштерді қабылдайды.

Ал енді бір қабатты  өнеркәсіптік ғимараттардың негізгі  конструктивтік элементтерін қарастырайық. Түсінікті болу үшін схема түрінде  қарастырайық.

2 Сур. Бірқабатты өндірістік ғимараттың негізні конструктивтік элементтері.

1 –  Іргетас; 2 – Бағана; 3 – Қабырға панелі; 4 – Кранасты балка; 5 – Іргетас арқалығы; 6 – Арқалық; 7 – Жабын; (тақта); 8 – Көпірлі кран.

3 Сур. Бірқабатты өндірістік ғимараттың негізні конструктивтік элементтері.

1 - іргетас; 2 – фундаменты балкалар; 3 - бағаналар; 4 – кранасты балкалар; 5 – арқалықтар; 6 жабын (плиталар, тақта); 7 – фонарь; 8 – терезе; 9 – қабырға; 10 – стальды байланыстар

 

Енді схемада көрсетілген  конструктивтік элементтерді жеке-жеке қарастырайық.

 

 Іргетастар және  іргетас арқалықтар.

Қаңқалы өнеркәсіптік ғимараттардың  іргетастары діңгек типтік болды.

Бұл іргетастардың жасалуына  байланысты екі түрге бөлінеді:

а) тұтас қойылған түрінде (монолит);

б) жиналмалы немесе құрастырмалы түрінде (сборный).

Схема түрінде көрсетер болсақ!

 

Тұтас қойылған іргетас.

4 Сур. Іргетас.

Құрастырмалы іргетастардың  әр бөлігін жекелеген түрде дайындалып оларды құрылыс алаңдарында цемент ерітінділер көмегімен немесе пісіру арқылы біріктіреді.

Бұл екі іргетас түрдерінің дайындалу технологиялық ерекшеліктері  қандай?

Біріншісі, (монолиттік) арнайы қалыптар арқылы құрастырған  формаға бетон ертіндісін құю  арқылы жасалынады.

Екіншісі, арнайы құрылыс  бұйымдарын дайындайтын цехтарда жасалынып құрылыс алаңына дайын түрде тасымалданып құрастырылады.

 Қада іргетас.

Біз біріншіден қандай жағдайда қада іргетастарды пайдалынатынын қарастырайық.

Қада іргетастар негізінен  ғимараттар тұрғызылатын топырағы әлсіз  болса, яғни сол топырақ болашақ  тұрғызалатын үйдің салмағына шыда алмаса,онда қада іргетастарын пайдаланады.

Қада іргетастар 2 бөлінеді: 1. Қағылмалы қада;

2. Құйылмалы қада.

Қағылмалы қаданың схемасын қарастырайық.

 

 

 

          3.2 Бағаналар

Темірбетон қаңқасындағы жүк қабылтайтын вертикалды элементтерді бағаналар деп атайды.

Бағаналар маркасы 300 – 600 болатын бетондардан дайындалады.

Бағаналар өнеркәсіптік ғимараттарда орналасуына байланысты

1) шеткі,  және  2) ортаңғы,  болып екіге бөлінеді.

 

 

 

 

Схема түрінде қарастырайық.

6 Сур. Бағаналар түрлері

а) Крансыз ғимараттардағы:   1 – шеткі бағана; 2 – ортаңғы бағана; б) Кранды ғимараттағы: 1 - шеткі бағана; 2 – ортаңғы бағана.

 

3.3  Темірбетонды қырлы жабын тақтасы.

Темірбетонды қырлы  жабын тақтасы өнеркәсіп ғимараттарының итарқа конструкцияларының адымы 6,0 және 12,0 м болатын үйлердің төбесін жабуға арналған.

Бұл жабын плиталарын темірден жасалған және темірбетоннан  жасалған итарқалар арқалықтардың  үстіне орналастыруға болады.

Жабын тақтасы сөрелерден және қырлардантұрады.

Жабын тақтаның ұзындығы 6,0 м болған жағдайда рның қырының биіктігі 0,3 м болады. Ал жабын тақтасының ұзындығы 12,0 м болған жағдайда оның қырының биіктігі 0,45 м болады.

Жабын тақтасының қырлары  екіге бөлінеді:

1. ұзындық қырлары;
2. көлденең қырлары.

Ұзындық қырларының соңында жапсырма детальдер орналастырылады және солар арқылы итарқа арқалықтарына пісіру арқылы бекітіледі.

Өнеркәсіптік ғимараттардың  желдету шахталарын және жарық түсіргіш фонарларын өткізу үшін жабын тақталарында арнайы 0,4 – 1,45 м аралығында оймалар қалдырылады.

Жабын плитасының оймалары орналасқан аумағының сөре қалындығын 100 мм шамасында қалындатады.

11 Сур. Темірбетонды  қырлы плитасының схемалары.

1 – жабын сөрелері; 2 – ұзындық қырлары; 3 – көлденең  қырлары.

 

 

13 Сур. Адымы 12 м қырлы жабын плиталар.

 

 

 

 

3.4 Шатырдың құрылымдық (конструктивтік) шешімдері.

Өнеркәсіптік ғимараттардың  шатыры келесі құрамдардан тұрады:

1. Оралмалы жабын (рубероид, толь);
2. Тегістегіш қабат;
3. Жылуоқшаулағыш қабат;
4. Буоқшаулағыш қабат;
5. Жабын плитасы.

Кесте 3

Шатырдың құрылымдық шешімдері.

№ п/п	Құрылымдық шешім схемасы (жабын  құрамы)	Оралмалы жабынның түрі (1)	Тегістегіш қабаттың түрі (2)	Жылуоқ-шаулағыш түрі   (3)	Буоқшау-лағыш түрі   (4)	Жабын конструк- Циясы (5)
1	2	3	4	5	6	7
А. Жылытылмайтын ғимараттар үшін
1		Асбест-цементі толқынды табақ	-	-	-	Ағаш білеу, темір немесе бетон  сырғауыл (прогоны), темірбетон жабын  плитасы
2		4 қабатты оралмалы рубероид  немес толь	-	-	-	Темірбетон жабын плитасы
Б. Жылытылатын ғимараттар үшін
3		4-қабатты оралмалы рубероид  немесе толь	Маркасы М50 болатын цементті-құмды  ерітінді	Минерал-мақталы плита немесе басқа  да жылуоқ-шаулағыш материалдар	Сыланған битум мас-тикасы немесе битум мас-тикасына жапсырыл-ған  рубероид	Темірбетон жабын плитасы

 

 

 

 

 

 

 

3.5 Өндірістік ғимараттардың терезелері

Қазіргі замаңғы өндірістік ғимараттарда терезе ауданы жалпы қоршау конструкциялар оның едәуір бөлігін қамтиды. Сондықтан, терезелердің конструктивтік шешімдері өндірістік ғимараттардың көлемдік жобалау және экономикалық көрсеткіштеріне көп әсер етеді.

Терезе блоктарының  өлшемдері сыртқы қабырғаның өлшемдерімен байланыстырылып қабылданады. Осы себептен өндірістік ғимараттардың қабырғасын сериялық үлгіде орналастыруға мүмкіндік береді.

Қазіргі кезде кең  таралған терезе блоктары негізінен  бір немесе біріккен төртбұрыш формалы жіңішке қалындықтағы металл трубалардан құралған.

Типтік терезе блоктарының ені: 6; 4,8; 3; 2,4; 2; 1,8 м, ал биіктігі: 0,6; 1,2; 1,8; 2,4 м болады.

Осы аталған типтік терезелерді  өндірістік ғимараттарды лента түрінде  және жеке дара түрінде орналастыруға болады.

Осы аталған терезе конструкцияларымен қатар алюминий қоспасынан жасалған жеңіл терезе блоктары да өндірістік ғимараттарда қолданып келеді. Олардың ені 3 және 2 м, ал биіктігі 1,2; 1,8; 2,4 м және 3 м болып келеді.

Тағы да кеңінен қолданылатын терезелердің түрі ағаштан жасалынған терезе блоктары. Олардың ені 1,5; 2,7; 3 және 4,5, ал биіктігі 1,2 және 1,8 м.

Мемелекеттік стандарт бойынша терезелерді әйнектеу үшін бір немесе екі қабаттан қалындығы 4 мм болатын әйнекпен әйнектеледі.

Кейінгі кездерде ленталы  терезелердің тұрақтылығын күшейту  мақсатында үлкен өлшемді терезе панельдері пайдалана басталды. Панельдің  ені 6 м, биіктігі 3,6 м. Бұндай конструктивтік шешім экономикалық тиімді және оларды құрастыру технологиясын жеңілдетуге мүмкіндік береді.

Типтік терезе панельдері өзіндік көтеру конструкциясы ретінде  жасалған және терезенің биіктігі 1,2 болғанда 0,9 кН/м², ал биіктігі 1,8 м болғанда 1,3кН/м² жүктемесін көтеруге есептелген.

Көп ярусты терезеленген өндірістік ғимараттарда терезе панельдері бірінің үстіне бірі орналастырылады және жалпы терезе биіктігі 18 м дейін барады.

Терезе панельдерін  бір біріне пісіру арқылы бекітіледі.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.6 Өндірістік ғимараттардың есіктері мен қақпалары.

Есіктер.

Өндірістік ғимараттарды пайдаланудың техникалық деңгейін анықтайтын өте маңызды элементтерінің бірі есіктер мен қақпалар. Өндірістік ғимараттарда негізінен металлдан және ағаштан жасалған есіктер қолданылады. Ғимаратта орналасуына байланысты сыртқы және ішкі есіктер болып бөлінеді.

 

Металл есіктердің түрлері.

Есік конструкциясы	Есік түрі	Эскиз, сұлбасы	Есік салмағы   кг
Біріктірілген профилденген трубадан жасалған. (Дверь из стальных спаренных профильных труб)	Бір жаппалы (Одностворчатая)		61-68
	Екі жаппалы (двухстворчатая)		92-121
Майстырылған металл профильдерден жасалған есік (бұрыштама) (Дверь из стальных  гнутых профилей (уголков))	Бір жаппалы (Одностворчатая)		39-45
	Екі жаппалы (двухстворчатая)		92-121