Екіншілік иммунотапшылық. ЖИТС. АИТС- инфекциясы. Морфологиялық сипаттамасы. Айырша бездің акциденталды және жасқа байланысты инволюцияс

- Ағзада  АИТВ1 немесе АИТВ2 жұқпасының қайсысы  барын анықтау үшін;

- Жұқпалы  жүктілікті анықтау және бақылау  үшін;

- АИТВ-жұқпаланған  анадан туған нәрестелерде АИТВ-статусын  анықтау үшін;

- Қан  құю< 

Айырша  без

      Айырша бездің ісігі  тимома лимфоцит тимоциттерден немесе эпителийлік тордың жасушаларынан дамиды.Олардың қатерлі де,қатерсіз де түрі бар.Бұл ісік жастарда кездеседі,айырша бездің кейпін қайталайтын немесе қабықты түйін түрінде көкірек қуысына жайғасады.Клиникалық бейнесі білінбейді немесе ол төңірегіндегі мүшелерді қысады,сонымен қоса,аутоиммундық аурулар мен иммунитет тапшы синдромдар туындатады.

      Т лимфоциттердің тінге жайылу дәрежесіне қарай,лимфоциттері аз,орташа лимфоцитті және лимфоциттері мол ісіктер түрі ажыратылады.

Морфологиялық тұрғыдан,тимоманың 4 түрі бар.

     Кортикал жасушалы тимома қыртыстық қабаттың эпителийінен,тимустық жасушалардан,жұмыр ядросы ашық түсті полигональді ірі жасушалардан түзіледі.Ісік көбіне қатерлі.

    Медулла жасушалы тимома,милық қабаттың эпителиййінен туындап,ядросы сопақ,қоңыр түсті ұзынша келген жасушалар түзген ұяшықтар мен жолақтардан қалыптасады.Ісік қатерсіз. Аралас жасушалы тимоманың құрамында алдыңғы екі тимоманың да морфологиялық нышандары болады.

    Гранулемалы тимомадағы ісіктік жасушаларға лимфогранулематозға тән Березовский Штернберг жасушаларына ұқсайтын көп ядролы атипиялы эпителийлік жасушалар араласады.Егер айыршық бездің қатерлі ісігі атипиялы жайпақ немесе бездік эпителийден құрылса,оны айыршық бездің жайпақ жасушалы карциномасы немесе аденокарциномасы деп атайды.

Иммундефицитті  синдромдар

      Иммунитет тапшы синдромдар иммундық жүйе қызметінің жеткіліксіздігі өз шегіне жеткендігінің бейнесі.Олар иммундық жүйе жете қалыптаспағандықтан  дамитын біріншілік  иммунитеттің тұқымқуалайтын және тума тапшылығы синдромдары мен аурудан  немесе емнен дамитын салдарлық,яғни иммунитеттің жүре болатын тапшылығы синдромдарына бөлінеді.

Салдарлық  иммундефицитті синдромдар

      Салдарлық  иммундефицитті синдромдардың біріншілік синдромдардан айырмашылығы  олар аурулар мен әртүрлі емнің зардабы ретінде дамып, көбінесе ересек адамдарда кездеседі.

     Иммунды жүйе жеткіліксіздігіне себеп болатын аурулардың ішінде,бүгінгі таңда дүние жүзінің көптеген елдерінде бел алып отырған арнаулы вирус қоздыратын дербес ауру  жүре болатын иммунитет тапшылығы синдромының орны ерекше.Иммундық жүйенің салдарлық жеткіліксіздігін ЖИТС тен басқа да инфекциялар,лейкоздар,қатерлі лимфомалар,тимома,саркаидоз жиі дамытады.Бұл аурулардағы гуморальдық және жасушалық иммунитет жеткіліксіздігіне В және Т лимфоциттер популяциялары мен оларждың ізшарларының да ақауы себеп болады.

    Иммундық жүйенің салдарлық жеткіліксіздігі себептерінің ішінде сәулелік ем,картикостероидтарды,иммундепрессанттарды, антилимфоциттік сарысуды қолдану,тимэктомия,көкірек қуысындағы лимфалық өзекті кәріздеу, т.б. шаралардың маңызы зор.Қандай да ауруды емдегенде дамыған иммундық жүйе жеткіліксіздігі терапия патологиясы деп саналады. Иммундефицитті синдромдардың біріншілік тобында да, салдарлық тобында да іріңді инфекциялар мен асқынулы туберкулез,сепсис жиі байқалады.

Қорытынды

 

      АИТВ - адамның қорғаныш тапшылығының қоздырғышы, ХХ ғасырдың 80-жылдарының басынан бастап танымал. АИТВ ағзаға түскен кезде біздің аурудан және жұқпадан қорғайтын иммундық жүйені бұзады. Уақыт өте келе АИТВ-мен жұққаннан адам жиі ауыратын болады. ЖИТС диагнозы (жұқтырылған қорғаныш тапшылығының белгісі) жұқпаланғаннан кейін әдетте бірнеше жыл өткесін қойылады.

      ЖИТС – адамның иммундық жүйесінің  бұзылуынан пайда болатын ауру. Иммундық тапшылық әсері салдарынан бір немесе бірнеше қауіпті аурулар дамуы мүмкін (пневмония, туберкулез, рак және т.б.), бұл аурулармен адам ағзасы күресе алмайды.

    Қорыта келе, бүгінгі таңда дүние  жүзінде АИТВ мен ЖИТС дертіне  шалдыққан адамдар саны артып  келеді. Десек те, тәжірибе біздерге  олармен қолма-қол ұстасып, осы  аурумен  күресуге болатыны  көрсетті.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Струков А.И.,Серов В.В.Патологиялық анатомия:медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық.Орысшадан аударған доцент М.Т.Айтқұлов Алматы,1993ж

2 .Струков А.И., Серов В.В.Патологиялық анатомия:медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған оқулық.Орысшадан аударған доцент М.Т.Айтқұлов Қарағанды, 1996ж

3. Ахметов  Ж.Б.  «Патологиялық анатомия»,  Алматы, 2004ж.

4. Ғаламтор  желілері: www.google.kz, www.yandex.kz.