Зерттеу бөлімі

Сонымен, топырақтағы ауыр металдардың ШМК-на байланысты, әртүрлі нүктелерден алынған Salvia stepposa Shost. өсімдік сабағының анатомиялық құрылысында мынадай айырмашылықтар бар.

Сабақтың ішкі құрылысында өзек паренхималарының мөлшері, ксилема түтігінің ауданы, эпидерма қалыңдығы азайған.

Сонымен, Со, Cd,  Cu, Zn сияқты ауыр металдармен ластанған топырақта өсіп-өнген Salvia stepposa Shost. өсімдігі құрылымында өзгешеліктер байқалған (эпидерма қалыңдығы, өзек паренхимасының мөлшері, ксилема түтігінің ауданы азайған).  Анатомиялық құрылымындағы өзгерістерді зерттелген аймақтың экологиялық жағдайын бағалауда қолдануға болады.

 

 

 

                                          

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                              ҚОРЫТЫНДЫ

 
  Топырақтың құрылуы сулану режиміне, жер асты суларының минералдану сипатына, сол сияқты топырақ құрушы жыныстардың ерекшелігі мен өсімдіктеріне байланысты болады. Осы факторлардың қатынасына байланысты шабындық топырағының бір типі құрылады. 
 Шабындық жайылым топырағының айырмашылағы жоғарғы горизонт топырағының лай болуы, мал азығының базасын дамыту үшін мүмкіндік жасайды.Жерді дұрыс пайдаланбау дағдырысқа ұшырататынын тарих көрсетті. Павлодар облысында тың және тыңайған жерлерді ұтымды пайдаланбауды еске түсірейікші. Сондай ұқсас құбылыс жайылым жерде кездеседі.Жерді селсоқ игеру және бұл жерлерді пайдалану біртіндеп құрғақшылыққа айналдырады. Осылай топыракты пайдалану нәтижесінде ол бұрыңғы құнарлылығын жойып эрозияға ұшырады. Топырақтың құнарлылығын нашарлатуға негізгі себеп жайылым жердегі малдардың санының көбеюі және эрозия. 
 Соңғы жылдары ауыл шаруашылық мәдени өсімдіктерінен жоғарғы өнім алу мақсатында жыртылған жер тыңайтқыштарды, пестицидтерді инТенсивті пайдалану топыраққа қосымша кері әсерін тигізді. Әсіресе адамдар жер бетіне көп өзгерістер жасады. Ерекше қатты пайдалы қазбаларды өндіргенде қоршаған ортаға зиян келтірді. Тау қопару жұмыстарында бос жыныстардың үйіндісі үлкен өндіріске өнім беретін алаң, тұрмысқа қажетті жерлер айналымнан шығып қалады. Зерттеу жұмысы бойынша келесі қорытынды жасалды: 
1.Топырақты ластау көздері қарастырылып сипатталды; 
2.Топырақтың құрамы талданды; 
3. Топырақты ластану көздері анықталды; 
4. Жұмыс бойынша қорытынды жасалды 
 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

 
1. Информационно-аналитический отчет по контрольной и правоприменительной деятельности Иртышского департамента экологии за 2009 г. – Павлодар, 2009 г. – 120 стр. 
2. Сборник методик по расчету выбросов вредных веществ в атмосферу производствами. –Алматы: «КАЗЭКОЭКСП», 2005. 
3. Новиков Г.В., Дудурев А.Н. Санитарная охрана окружающей среды современного города. –М.: Химия, 2001, 239с.

4. Черных Н.А., Овчаренко М.М., Поповичева Л.Л. Приемы снижения фитотоксичности тяжелых металлов // Агрохимия. – 1995. -№9. – С.101-107

5.   Попова А.А. Влияние минеральных органических удобрений на состояние тяжелых металлов в почве // Агрохимия. – 1991. - №3 – С.62-67

6.   Минеев В.Г. Кочетавин А.В. Низен Ван Бо. Использование природных цеолитов для предотвращение загрязнение почвы и растений тяжелыми металлами // Агрохимия. – 1989. - №8. –С.89-95

7.   Неменко Б.А., Грановский Э.И. Критерии оценки загрязнения окружающей среды тяжелыми металлами // Метод.рекомендации. – Алма-Ата, 1988.

8.   Гончаров П.П., Ахметкалиев М.С., Жакашов Н.Ж., Абишев Б.М. Влияние промышленных выбросов некоторых предприятий химической промышленности Казахстана на загрязнение почвы. // Гигиена окружающей среды.-1998. - №5- С. 18-22

9.   Казымбет П.К., Бахтин М.М., Имашева Б.С. Естественные радионуклиды и тяжелые металлы в обьектах окружающей среды вблизи уранодобывающих предприятий // Астана медициналық журналы. №1, 2005, - С.8-11

10. С.С. Айдосова, Н.М. Мұхитдинов, Дурмекбаева Ш.Н. Семей полигоны аймағындағы өсімдіктердің морфо-анатомиялық ерекшеліктері. – Алматы: Қазақ университеті. – 2001. – 140 с. (монография)

11. Прозина М.Л. Ботаническая микротехника. М.: 1960. -208 с.

12. Эзау К. Анатомия семенных растений. М.: Высшая школа. 1990. -352 с.

13. Гродзинский Д.М. Радиобиология растений. – Киев: Наукова думка, 1989. 380 с.

14. С.С.Айдосова, Н.З. Ахтаева  Антропогенді ластанған ортадағы  бұта және жартылай бұта өсімдіктері  өркендерінің морфологиялық ерекшеліктері // ҚазҰУ хабаршысы. – 2011 ж. №6 (52). Б.-35-41.

15.  Исмаилова Д.С., Айдосова С.С., Ахметова А.Б. Структура Calamagrotis epigeios (L.) roth и Artemisia marshallianna spreng в условиях загрязнения тяжелыми металлами // Вестник КазНУ. – 2008г. №1 (22). Б.-44-50.