Humor Figlikow i Fraszek

Jan Kochanowski stworzył wiele wspaniałych dzieł o głębokiej treści oraz licznych walorach filozoficznych i duchowych.  Jego fraszki to dzieła obfite w zagadki, oddające barwny i rozległy obraz czasów zygmuntowskich. Przejawia się w nich stosunek autora do problemów i zagadnień ówczesnej epoki, do najbliższego otoczenia i do samego siebie. Swą autobiografię zawarł we fraszce "Do gór i lasów", gdzie podmiot liryczny - poeta - opowiada o swoich zagranicznych studiach, podróżach, służbie dworskiej, związkach z Kościołem. Tak zmieniały się koleje jego losu, aż dożył  lat późnych, gdy nie wiadomo, jak sprawy potoczą się dalej. Ale on nie martwi się tym, bo bliska jest mu filozofia epikurejska. Stwierdza więc: "A ja z tym trzymam, kto co w czas pochwyci", czyli umie chwytać piękno każdej chwili życia i cieszyć  się nią, co nie pozostaje bez wpływu na jego pisarstwo. We fraszce "Na swoje księgi" wyraźnie stwierdza, że nie interesuje go pisanie fraszek o tematyce poważnej, o bogach i bohaterach. Pragnie natomiast pisać o chwilach spędzonych wśród tańca i pieśni przy biesiadnym stole. Dochodzi tu znów do głosu epikureizm Kochanowskiego. Ale w dalszej części zauważa, że czasy, w których żyje, nie cenią  stateczności, a poważna praca nie przynosi efektów jakie powinna, wiec również dlatego warto zajmować się taką  błahostką jak fraszka. Sam on lubi bywać w podobnych sytuacjach, ale z drugiej strony i życie zmusza go do pełnienia takiej roli. Ważnym rysem w portrecie autora fraszek jest fakt, że nie chce on, jak sam deklaruje, nikogo krzywdzić ani też nadmiernie wychwalać we fraszkach dotyczących innych ludzi. Pragnie tylko ukazać pewne złe lub dobre uczynki, a nie konkretnych ludzi, którzy je popełnili ("Do fraszek"). Bardzo istotna wydaje mi się fraszka "Ku muzom", gdzie zwrot do muz, starożytnych opiekunek nauki i sztuki, podkreśla związek Kochanowskiego z kulturą antyku. Jasno widać w tym utworze, że poeta jest świadomy ogromnej wartości swojej twórczości dla współczesnych i potomnych, a pisał nie dla pieniędzy, gdyż zawsze milsza mu była cnota niż bogactwa. Muzy mają więc z pewnością podstawy do wysłuchania jego prośby: 
"Proszę, niech ze mną za raz me rymy nie giną, 
Ale kiedy ja umrę, ony niechaj słyną".

Na dom w Czarnolesie to utwór o charakterze religijnym. Tytuł  wiersza wskazuje też na jego autobiografizm, pozwala to odczytywać  fraszkę jako osobistą modlitwę Kochanowskiego. Poeta przeciwstawia wszelkie bogactwa tego świata, najpiękniejsze, najdostatniejsze domy swojej posiadłości, w której zaznał tyle szczęścia

Uważam, że również w „Pieśniach” Kochanowski doskonale ukazał swój światopogląd. Okazał się admiratorem chwili teraźniejszej, a czas ludzki, ziemski traktował jako odrębną, autonomiczną wartość. Przeciwstawiał go wieczności –  domenie Boga oraz kolistemu czasowi natury. W „Pieśniach”  zawarł też zuchwałe przekonanie o nieśmiertelności duszy i sile ludzkiej sławy. W „Pieśni IX” manifestuje swoją  postawę - stoicką, wyrażającą się w zachowaniu dystansu, równowagi wewnętrznej, spokoju wobec poczynań niestałej i zwodniczej Fortuny. Przekonuje nas o bezradności człowieka wobec własnego losu, którego reżyserem jest Bóg.

Pieśń XXIV  podejmuje tematykę związaną ze sztuką, różnego rodzaju twórczością artystyczną oraz postacią  samego poety. Jego osobę można utożsamić tu z podmiotem lirycznym, który mówi o dwoistości swej natury. Z jednaj strony jest przede wszystkim człowiekiem, z drugiej zaś, jest poetą.  W tym utworze K. manifestuje swój renesansowy indywidualizm i rozwija horacjańską maksymę „non omnis moriar”. Talent czyni go kimś absolutnie wyjątkowym, wynosi go ponad tłum, zapewnia sławę i nieśmiertelność. Poeta traktuje śmierć bez lęku, bo dzieła, jakie stworzył, zapewnią mu wieczną obecność w pamięci potomnych. 
„O mnie Moskwa i będą wiedzieć Tatarowie, 
I różnego mieszkańcy świata Anglikowie (...)” 
 Światopogląd Kochanowskiego na podstawie „Fraszek” i „Pieśni” to opiewanie boskiej harmonii świata, stoicyzm, epikureizm, artyzm doskonały.

Także jedno z najwspanialszych dzieł polskiej literatury renesansowej "Treny" Jana Kochanowskiego związane są z autentycznym, choć tak bardzo tragicznym przeżyciem nieszczęśliwego ojca – smiercia 3-letniej corki Urszuli. W „Trenach” Kochanowski okazał się pogrążonym w rozpaczy ojcem, oszukanym przez stoicką mądrość i cnotę filozofem, zawiedzonym w swych nadziejach chrześcijaninem. Chociaż formalnie „Treny” dedykowane są córce Urszuli, to tak naprawdę ich bohaterem jest sam poeta, który – niczym aktor w teatrze – przywdziewa różne maski, by wystąpić w co najmniej kilku rolach.

1. Жанр Наталки Полтавки і роль пісні у п*єсі 
2. Байка на поч. 19 ст. Причини популярності байки

3. Фольклорно-етнографічні особливості  у Вечорах на Хуторі Біля  Диканьки