Тақырыбы:
Азия және Африка елдерін отарлау
XVII-XVIII ғасырларда еуропалық
өркениет
- XVII-XVIII ғасырларда еуропалық өркениет іс жүзінде барлық құрлық бойынша тарала бастайды. Еуропалықтардық басқыншылық әрекеті испандықтар мен португалдықтар XV ғасырдың соңынан бастап XVI ғасырда аяқтаған және олардың Америкадағы, Африка мен Азиядағы отарлау нысаны болған Ұлы гоеграфиялық ашулардан бастау алды.
- Екі ғасыр бойы, алдымен португалдықтар мен испандықтар, содан кейін голландықтар, ағылшындар мен француздар Шығысқа, Африкаға, Үндістанға Азияның оңтүстік шығысына теңізден жол сала отырып Аустралияны ашты. Ал осы уақытта орыс саяхатшылары Сібірді игеріп, Тынық мұхит жағалауларына шықты Магелланнан бастап дүние жүзін айналып шығу саяхаты басталды.
Жаңа ұғымдар мен терминдерді түсіндіру
- Фактория-көпестердің отарларда ұйымдастырған сауда кеңсесі және қонысы.
- Метрополия-мемлекет орталығын білдіретін ұғым. Бастапқыда метрополия деп отар аймақтарға ие ежелгі грек қалалары аталды.
Англия мен Голландияның отарлауы
- XVII ғасырдың басында Батыс Еуропа елдерінің ішінде сауда және отаршылдық саясат жүргізуде Голлпндия алғашқы орынды иемденді .Оның отарлық иеліктері Оңтүстік және Солтүстік Америка құрлығында ,Индонезия мен Цейлонда орналасты
- XVIғ бойында Англияда бірнеше ірі сауда компниялары пайда болған еді , олар дүниенің әр түпкірімен сауда байланыстарын жүргізп отырды . XVIIғ басында солардың ішіндегі ең мықтысы , атақты ОстҮнді компаниясы болды . Бұл компания , негізінен , Үнді мұхиты арқылы сауда жүргізетін еді .
Жаңа ұғымдар мен терминдер
- Экспансия– монополистік бірлестіктердің, мемлекеттердің, әлеуметтік топтардың экономикалық әдістермен де, басқа әдістермен де ықпал ету аясын кеңейтуі.
- “Жабық есік” – дегеніміз аталған елдерді шетелдік отаршылдарға елді тонатпау үшін, осы саясатты ұстанып тұйықталуға мәжбүр етті.
Азия мен Африкада болған
оқиғалар
- XVII ғасыр бойында Англия мен Франция арасында Америка мен Үндістанды отарлау үшін кескілескен күрес жүреді:
- 1702-1713- жылдардағы испан мұрагері үшін,
- 1741-1748- жылдардағы Австрия мұрагері үшін,
- 1756-1763-жылдардағы Жетіжылдық соғыстар барысында Англия біртіндеп өз ықпалын нығайта отырып Францияны Солтүстік Американы және Ост Үнді отарларындағы иеліктерінен ығыстырып шығарады!!!!
- 1642-1646 жылы – Англиядағы Бірінші азамат соғысы.
- 1648- жылы көктем-тамыз Англиядағы Екінші азамат соғысы
- 1660-1688-Англиядағы Стюарттардың қалпына келтірілу кезеңі.
- 1600- Англияда Ост-Үнді компаниясының негізінің қалауы.
- 1756-1763-ағылшынның Ост-Үнді компаниясының Үндістанды отарлауы.
- 1784-жылы-алғашқы орыс елді мекендері Аляскада пайда болды .
- 1849-жылы-Ост-Үнді компаниясының Үндістанды жаулап алуды аяқтауы.
- 1858-жылы-Ост-Үнді команиясының жойылуы.
- 1636-1637-жапондықтарға елден тыс шығуға тыйым салынды.” Жабық есік”
Жаңа ұғымдар мен терминдер
- Отаршылдық - еурапалықтардың алыс жерлер мен елдерді басып алу мен олардың байлықтарын тонауға бағытталған саясаты.
Назарларыңызға Рахмет