Жылутехникалық қондырғының техникалық құжаттары

Жылутехникалық қондырғының техникалық құжаттары

 Жалпы  тәртіп, негізгі технологиялық операциялардың  жасалу шарттары өндірістік ережелермен  «Су жылтқыш және бу қазандарына  қойылатын талаптар» технологиялық  регламентіне, «Қысымда жұмыс істейтін қондырғылардың қауыпсыздігіне қойылатын талаптар» технологиялық регламентке [11] сәйкес орнатылады. Өндірістік құрылғыларға қойылатын қауыпсыздік талаптар және бу қазандары мен су жылтқыш қазандарды қауыпсыз қолдану.

  Қазандарға  қызмет көрсетілген кезде қамтамасыз  етілу керек:

негізгі және көмекші қондырғылардың берік және қауіпсіз жұмыс;

қазанның номиналды өндіргіштігі , параметрі және су мен бу сапасы;

тексеріс негізінде және зауыттық ережелерге сай орнатылған энергия үнемдеуші жұмыс тәртібі;

қазан әр түріне және жағылатын отынына анықталған жүктеменің реттеу диапазоны;

қоршаған ортаның минималды ластануы.

  ҚР  ТЖМ бақылауындағы қайтадан жөнделген  қазан агрегаттарының пайдалануға  жіберілуі «Су жылытқыш және  бу қазандарының қауіпсіздігінің  талаптары» Техникалық регламентіне, «Газбен қамтамасыз ету қауіпсіздік  талаптары» техникалық регламентіне, темір конструкциялы бу қазандары  және су жылытқыш қазандықтарды  техникалық куәландыру бойынша  әдістемелік көрсеткіштерге сай  тіркелгеннен кейін және куәландырылғаннан  кейін ҚР мемлекеттік бақылау  төтенше жағдай және өндірістік  қауыпсыздік комитетінің № 31 2010 жылдың 11 қазан айының бұйрығымен  рұқсатталады [3].

  ҚР  ТЖМ бақылауда емес қазандарды  пайдалануға беретін кәсіпорын  әкімшілігі аралық тексерісті  тәртіп бойынша қазанның техникалық  куәландыруын және нәтижелерін  қазан құжатына енгізу керек. Қазанды басқа иеге беруде  құжатта беріледі.

ҚР ТЖМ бақылаудағы қызмет көрсетуші қазандардын кәсіпорын әкімшілігі ҚР ТЖМ өкілетті мүшесінің нормативті құжаттарымен қарастырылған техникалық куәландыруды периодты жүргізеді.

  Жаңа, қайта құрылатын қазандықтарды  қызмет көрсетуге шығарғанда  қазандықтың берік және үнемді  жұмысын қамтамасыз ететін қазандар, көмекші қондырғылар, жабдықтар  және жүйелер бойынша қосылу  жұмыстары жүргізіледі.

Қосылу тексерістерін жүргізгенде және олардың негізінде қазандардың жұмыс тәртібі орнатылады және тәртіпті карталар жасалады.

Қосылу тексерістеріне кіреді:

дайындық жұмыстары;

қондырғыны қабылдау;

қосу жұмыстары;

уақытша тәртіптік картаның берілуімен комплекстік тексеріс.

  Отынның  басқа түріне немесе маркасы  ауысканда отын мінездемесі өзгергенде, жылутасмалдағыштың бірімен параметрлерінен  өтпелі жөндеу кезінде ауытқуы  қазанның жұмыс тәртібін өзгерту  үшін және көмекші қондырғылардың  тәртібін өзгерту үшін жедел  жөндеу тәртіпті тексеріс жасамды  тиіс және жаңа тәртіпті карталар  құрастырылады.

Жөндеу- тәртіпті тексеріс көлеміне кіреді:

дайындық жұмыстары;

сынақтық жұмыстар;

тәртіпті карта берумен баланстық тексеріс.

  Тәртіпті-жөндеу  сынақтары қатты және сұйық  отындағы қазандар үшін бес  жылда бір рет және газ тәрізді  отындағы қазандар үшін үш  жылда бір рет жасалады. Ақырғысының  тұрақты жұмыс кезінде ҚР ТЖМ  өкілетті мүшелерімен келісім  периодтығын жоғарлату мүмкін.

  Қосылу  –жөндеу жұмыстары мен тәртіпті  –жөндеу жұмыстары персоналдын  жұмыс тексерісінен және ҚТЕ, ТПЕ, ӨҚЕ бірімен тексергеннен  кейін және лауазымдық ережесін  өткесін арнайы мекемелермен  немесе жоғарыда аталған жұмыстарды  өткізу үшін ТЖМ өкілетті органдарының  аймақтық бөлімшесінің рұқсатын  алған, жөңдеу тобымен қызмет  көрсету мекемелерінің (тапсырыс  беруші) персоналымен жасалады. Қазандықтың  қазандары мен басқа қондырғылары  арнайы қондырғылармен және қосылу-жөндеу  жұмыстары мен ткесерістерін  жасау үшін құралдармен қамтамасыз  етілу керек.

  Қосылу - жөндеу жұмыстарын және тәртіптік  тексерістердіжасау кезінде коммуналды  жылытқыш қазандықтарды қызмет  көрсетуші кәсіпорын тәртіпті  орнату үшін, құралдардың көрсеткіштерін  жазу үшін және басқа көмекші  операцияларды жазу үшін қажетті  қызмет көрсетуші персонал көлемін  анықтау керек.

Қосылу – жөндеу жұмыстарын және тәртіпті-жөндеу жұмыстарын қауіпсіз орындауын қамтамасыз ету үшін қажетті шаралар жүргізілу керек және жұмысқа кірісуге қауіпсіздік шаралары қадағалану керек.

  Бу  және су жылытқыш қазандар  қызметкөсетуге шығарда қосылу  алдындағы тазалауға және өндіруші - зауыт ережесімен сәйкес химиялық  тазаланған сумен шайылу керек.

  Қазанның  жөндеуден кейін немесе резервті  ұзақ уақыт болғанда (үш тәуліктен  көп) қосу алдында көмекші қондырғылардың, бақылау – өлшегіш құралдардың  арматурамен және механизммен  ара қашықтық баскару құралдары, автореттеулер, қорғау, сақтау жабдықтары  және жедел байланыс құралдарының  дұрыстығы және дайындығы тексерілу  керек.

Қазанның тоқтауына әсер ететін қорғау және сақтау қондырғыларын қосуға болмайды.

  Қазанның  іске қосылуы қазан цехы басшысының  жазбаша бұйрығамен   немесе  аға машинист баскаруымен жасалу  керек, олар болмаған жағдайда  және күрделі жөндеуден кейін  – қазандық басшысымен немесе  оның орынбасарымен журналға  енгізілумен жасалады.

  Қазандар от алу алдында деаэрленген сумен толтырылу керек. Қазандық деаэрация қондырғысы болмаған жағдайда химиялық тазаланған сумен толтыруға болады.

  Су  жылытқыш қазанды от алу кезінде  шығындалатынын су белгіленген  мөлшерден аз болғанда тыйым  салынады.

Су жылытқыш қазанды от алу алдында желілік су шығыны орнатылуы керек және белгіленген минимал мөлшерден аз болмауы керек.

  Қазанды  от алу алдында және тоқтатудан  кейін ошақ пен газ жүрісі  газ - ауа трактынын ашық шибері  кезінде номиналды ауа шығыны 25 % 10 минуттық аралықта түтінсорғыштармен  үрлегіш желдеткіштермен және  рециркуляциалық түтінсорғыштармен  желдетілу керек.

Үрлеумен жұмыс істейтін қазандардың жеделдетілуі, су жылытқыш қазандардың түтінсорғышы жоқ болған жағдайда желдетілуі үрлегіш желдеткішпен және рециркуляция түтінсорғышымен жасалады.

Бу-сулы трактта сақталған шығынды қысым кезінде суымаған күйінде қазанды от алу алдындағы желдету жанарғыны жағу алдында 15минутта басталу керек.

  Газда  жұмыс істейтін қазанды от  алуға дайындауда жапқыш мүшесінен  қазанға дейін газқұбыры учаскесі  «шам» арқылы газбен үрлену  керек және газ талдау жасалады.

  Тұрақты  тартуы бар қазанды от алу  алдында түтінсорғыш пен үрлегіш  желдеткіш қосылу болу керек, ал үрлеумен жұмыс істейтін  қазандарды от алу – үрлегіш  желдеткіштер.

Үрлеу уақыты газарнаның диаметрінен және ұзындығынан тәуелді болады. Үрлеудің аяқталуын газ сынауымен тексереді.

  Бу қазаны от алудан бастап барабандағы су денгейі қадағалану керек.

Су көрсеткіш құралдардың үрлеуі қазанда шығындық қысым 1 кгс/см2 (0,1 МПа) болғанда және басты буқұбырына қосылғанда жүргізілу керек.

Барабанда су деңгейі от алу кезінде су көрсеткіш құралдармен сәйкестендірілген төмендетілген гидравликалық және электрлік көрсетулер бойынша бақыланады.

  Судың  үстіңгі деңгейі қазан жұмыс  істегенде өндіруші – зауытпен  орнатылған және қосылу – жөндеу  тексерісімен өзгертілген деңгейден  аспау керек. Төменгі деңгей өндіруші  – зауытпен орнатылған деңгейден  кем болмау керек.

  Әр  түрлі жылулық тәртіптегі қазанды  от алу кезінде өндіруші –  зауытпен орнатылған ереже негізінде  және қазанның тексеріс нәтижесі  бойынша тәртіппен жасалады.

  Суық  қүйіндегі қазанды от алу процессінде  барабанның, коллектордың және экранның  жылулық орын ауыстыру репері  бойынша жасалу керек.

  Егер  қазанды іске қосу алдында  фланецті қосулар және өтпелдер  жұмыстары жүргізілген болса, онда  артық қысымы 3 кгс/см2 (0,3 МПа)-нан асқанда болтты қосулар тартылып қысылу керек. Жоғары қысымда тұрған болтты қосуларды тартуға болмайды.

  Қазанды  жалпы буқұбырына қосу буқұбырларының  қосылуын қыздырғаннан кейін  және дренаждаудан кейін жасалады. Қосылу кезінде қазан ішінде  будың қысымы жалпы буқұбырының  қысымын тең  немесе бірнеше  рет төмен (0,5 кгс/см2 (0,05 МПа аспау керек )).

  Қазанның  жұмыс тәртібі қондырғының тексерісі  негізінде, монтаж және өндіруші  – зауыт жөндеуінің ережесі  негізінде жасалған тәртіптік  қартаға сәйкес болу керек. Қазанды  қайта құру кезінде және отынның  маркасы мен сапасы өзгергенде  тәртіптік қарта өзгертілуі керек.

  Қазан  агрегатының газ жағындағы қыздыру  беттері оптималды тәртіпті және  тазалаудың механикалық жүйесін (булы, ауалы және сулы аппараттар, импульстті тазалау, діріл тазалау, дробьпен тазалау қондырғылары) қолданып таза күйінде болу  керек. Қашықтық және автоматикалық  басқару құралдары іске дайындық  күйінде болу керек. Осы қондырғылардың  дұрыс еместігі кезінде қазанды  қосуға тыйым салынады. Қыздыру  бетінің тазалау периодтылығы  қызмет көрсету бойынша ережемен  және тәртіппен регламенттелген  болу керек.

  Мазут  форсункаларын орнына орнату  алдында өндіргіштігін, шаңдану  сапасын және ошақтың ашылу  бұрышын тексеру үшін сулы  қабырғада тексерілуі тиіс. Қарамай  қазанына орнатылатын жинақтағы  бөлек форсункаларды номиналды  өндіргіштік айырмашылығы 1,5 пайыздан  аспау керек.

Қабырғада тексерістен өтпеген форсункаларды қолдануға тыйым салынады.

  Қарамай  форсункаларының жұмысы, сонымен  қатар ауа жүйесі орнатылмаған  от алу форсункаларының жұмысына  тыйым салынады.

Қазанның механикалық және қарамай құбырларының форсункаларын үрлеу үшін бу жіберу қондырғысы бу өткізгішке қарамайдын түсу мүмкіндігін болдырмау керек.

  Қазанды  қызмет көрсету кезінде ауа  жылытқышқа түсетін ауа температурасы  келесі көрсеткіштерден кем болмау  керек:

күкірт құрамы 0,5 % - 110 оС қарамай;

       - || -      0,5 % көп, 90 оС төмен емес.

Күкіртті қарамайды жаққанда ауаның алдын ала қыздырылу температурасы қазанның жүктемесін реттеу диапазонынды  кестесінде газ температурасы 150 оС кем болмау керек.

Ошақтан шығарда (1,03 кем емес) немесе эффектті коррозияға қарсы заттарды қолдануға (материалдар, жабулар) ауа тампературасы, аз коэффициентті ауа шығынымен қарамайды жағуда, ауа жылытқыш алдында орнатылған шамалардан төмен және қызмет көрсету тәжірибесі негізінде орнатылу керек.

Күкіртті қарамайдағы қазанды от алу ауаны алдымен жылыту жүйесінің қосылып тұрған күйінде (калорифер, ыстық ауа айналма жүйесі) жасалады. От алудың бастапқы кезеңінде ауа жылытқыш алдындағы ауа температурасы 110 оС төмен болмау керек.

  Шойын  су жылытқыш қазандардың қондырғыларында  қазанның қыздыру беттерінің  интенсивті төмен температуралы  күкірт-қышқылды коррозиясын болдырмау  үшін күкірт құрамы 2 % және одан  көп негізгі немесе резервті  отын қарамай кезінде базалық  тәртіпте жұмыс істейтіндерде  қайта айналмасыз жұмысқа тыйым  салынады, яғни қазаннан шығатын  ыстық судын біраз бөлігін  іріктеусіз және қазанға кіретін  жылу желісінен қайтару суын  онымен 110 оС дейін жылытусыз жүргізілмейді.

  Бу  өндіргіштігі 2,5 т/сағ және жоғары  бу қазандары және жылу өндіргіштігі 1,5 Гкал/сағ жоғары шойынды су  жылытқыш қазандардың олардың  қатты отында жұмысы кезінде  қазанның бункеріне отынның түсуі  үшін, қожды жою үшін, күлдік қалдықтардан  қыздыру беттерін тазалау үшін  механикалық қондырғылары болуы  тиіс.

  Қазандардың барлық газ тракты мен ошағы газтығызды болу керек.

Қазан агрегатында ауа сорылуы келесі көрсеткіштерден аспау керек (қазанның номиналды жүктемесі үшін теориялық қажетті ауа көлемі, %):

Қазанға жеткілікті газ жүрісіжәне ошақ........................................5.

Су экономайзері немесе ауа жылытқыш......................................10.

Газ жүрісі (10м).............................................................................5.

Күлұстағыш...................................................................................5.

Қазанның және газжүрісінің беттерін жабатын қаптамалар айына бір рет ауа сорылуын анықтау және тексеріліп отыру керек. Ошаққа сорылулар жылына бір рет және күрделі жөндеу алдынан және кейін анықталу керек. Ошақтың және қазанның тығыздамалары жойылу керек.

  Жөндеу  бойынша ережені өзгерту және  тәртіптік картаны жасау үшін  қазанның жөндеу тексерісі конструкциялық  өзгертулер енгізгеннен кейін, отынның  басқа түріне немесе маркасына  ауысқаннан кейін қызмет көрсетуге  шығарылғанда жасалады.