Вернадскийдің ноосфера ілімінің тұрақты даму түжырымдамасын қалыптастырудағы бағыттаушы рөлі

Табиғат байлықтарының ішінде судың орны ерекше.Сусың жер бетінде тіршіліктің болуы мүмкін емес. Сондықтан «Су- өмір нәрі» деп бекер айтылмаған. Жер бетіндегі тіршіліктің барлық формасы үшін су қант, онсыз тіршілік процесі жүрмейді. Планемамыздағы мұхиттардың, өзен, қол, теңіздердің, мұздақтардың, жер асты және ауа суларының басын қосып гидросфера дейді. Сұйқ судың құрамында біраз ерітінді заттар болады. Олар қозғалмалы су арқылы тасымалданып тұрады. Су атмосферамен, тау жыныс тарымен және организмдермен үзіксіз қарым- қатынаста болады. Бұл кезде көптеген химиялық элементтердің әлгі заттардың арасында алмасуы жатады. Су жер шарындағы ауа райын өзгеріп отыратын негізгі күш. Бұл процесті су буының ролі күшті. Атмосферадағы бу күшінде болатын су негізінен мұхиттардың булануынан құралады. Ауыл шаруашылығының суды қаншалықты мол жұмсайтындығына мынадай мысал келтіруге болады: 1 тонна бидай өсіру үшін вегетациялық дәуірінде 1500 тонна, 1 т күрішке- 7 мың, т, 1 т.мақтаға- 10 мың су жұмсалады. Бір құты консервіленген көкөніс дүкенге түскенге дейін 40 л. Су жұмсалады. Бір адамға нететін тағамдар жасау үшін 6 м3 су керек екендігі есептелді.

Жер шарының су қорын мұхиттар, теңіздер, өзендер, көлдер, мұздықтар, жер асты және атмосфера суы құрайд. Оның мөлшері шамамен 1,5 млрд км3. Жер шарында,ы барлық судың 94,2%  тұзды су. Ол жер көлемінің 70 % -алып жатыр.

Аралдың тартылып бара жатқаны ешкімге құпия емес.

Егер Арал деңгейі1 метртөмендесе ауданы 10 % ауалды. Соңғы жарты ғасырдан аз- ақ астам уақытта. Аралдың оңт- шығыс етегінен 300 арал пайда болған. Амударияның құяр тұсы соңғы 30 жылда теңізге қарай20 кмсұғынып кеткен. Мұндай құбылысты Сырдарияның құяр сағасынан да байқайға болады. Егер адам баласы тағдырына тікелей араласпаса Аралтеңізінен айрылып қалуымыз мүмкін.

Елайда мұның бәрі ірі су айдындарының күннен- күнге тартылуына себепші болып отыр.

Сондықтан жерді суландыру мәселесін қоймалар жасау арқылы шеше отырып, су қорын қорғауды да естен шығаруға болмайды.

Ластану- су тапшылығының негізгі бір себебі. Өндірістердің, тұрмыстық мекемелерді тазаланбаған суларын таза су аалабтарына құюынан ластанады. Егістікке себілген ұлы химикаттар мен тыңайтқыштар сумен жуылып, су алқаптарын ластайды.

Ұсақ өзендерді сақтау үшін су қорғау аймақтарын құрудың мәні зор. Су қорғау аймағы деп, белгілі бір ауданды судың ластануына, азаюына қарсы арнайы ереже қабылданған жерді айтады. Ереже бойынша тыңайтқыштар мен улы химикаттар, өндірістің пайдаланылған суларын, тұрмыс қалдықтарын төгуге тыйм салынады. Өзен жағалауында ағаш және бұта тектес өсімдіктер өсірілуі тиіс. Өсімдіктер өзеннің табиғи қалқаны, олар өзен жағасын эрозиядан, ластанудан қорғайды және су ағысын реттейді.

Сондақтан да су жағалауларын жасыл келекке айналдыруымыз керек. Және де суды қорғау әрбір пенденің өз өмірі үшін жасалатын іс.