3Мектепке дейінгі жастағы балалардың бейнелеу іс-әрекетінің теориясы мен әдістемесі

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ Е/ОӘК.09-2012 2 басылым
	САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІ
	Оқу-әдістемелік  кешені	Ф.4.09-40
		01.09.2012 ж.

 

Педагогика және психология факультеті 

Оқыту және тәрбиелеу әдістемесі кафедрасы

 

БЕКІТЕМІН

Бірінші проректор – оқу-әдістемелік жұмыстар  жөніндегі проректор_________Еркінбаева Л.К.

«_____»__________  2013 ж.

 

 

         

 

  Мектепке дейінгі жастағы балалардың бейнелеу іс-әрекетінің теориясы мен әдістемесі пәнінің

 

ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК  КЕШЕНІ

 

 

 

Мамандық: 5В010100 – Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу

Оқу формасы: қашықтықтан оқыту технологиялары бойынша сырттай

 

 

 

 

 

Талдықорған 2013 ж.

Оқу -  әдістемелік кешенді  оқу  бағдарламасына  сәйкес  5В010100 - Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу мамандығына аға оқытушы Альменбетова Қ.Ж. кұрастырған.

Оқыту және тәрбиелеу әдістемесі кафедрасының отырысында қарастырылды.

«______» _________ 2013 ж.  №  хаттама.

 

 

Кафедра меңгерушісі Г.Н.Жолтаева

 

 

 

 

 

 

«______» _________ 2013 ж.  №  хаттама.

Педагогика және психология факультетінің әдістемелік бюросы мақұлдаған.

 

Әдістемелік бюроның  төрайымы                                   К.Н.Ахмедиева

 

 

 

 

 

 

 

 

	І.Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті	СМЖ ЖМУ Е/ОӘК.09-2012 2 басылым
	САПА МЕНЕДЖМЕНТ ЖҮЙЕСІ
	Силлабус	Ф.4.09-42
		01.09.2012 ж.

 

Педагогика және психология факультеті 

Оқыту және тәрбиелеу әдістемесі кафедрасы

 

С И Л Л  А Б У С

 

Пән: Мектепке дейінгі  жастағы балалардың бейнелеу іс-әрекетінің теориясы мен әдістемесі

Мамандық: 5В010100 – Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу

 

Оқыту түрі: қашықтықтан оқыту технологиялары бойынша сырттай

 

 

Курс 3

Семестр 6

Кредиттер саны - 4

Барлық дәрісханалық сағат саны:          180  

Барлық аудиториялық сағат                     36

соның ішінде:

дәрістер                           4

лабораториялық                                             4

Консультациялар F2F                               28

Барлық қашықтан оқыту                          144 

соның ішінде СӨЖ:                                  114

лекциялар                                          26

лабораториялық  сабақтар                           26

ӨЖ                                                               62

Консультация on-line, off-line                    30

Аралық бақылаулар-2

Емтихан –  6семестр

 

 

 

 

 

Талдықорған 2013

ТИПТІК ОҚУ  БАҒДАРЛАМАСЫ

Жоғарғы  кәсіптік білім беру

 

 

 

 

 

 

БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ  ТЕОРИЯСЫ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕСІ

5В010100-«Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу»

мамандығы бойынша 5кредит (225сағат)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Алматы 2007

1. Қазақстан мемлекеттік қыздар педагогика институтының ОӘҚ ұсынған

 

2. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 22.06.2006ж. Республикалық жоғарғы және жоғарғы оқу  орнынан кейінгі білім жөніндегі кеңес жиналысының хаттама шешімімен Бекітілген және Пайдалануға  рұқсат етілген.

 

3. Тұңғыш енгізлген.

 

4. Типтік оқу бағдарламасы 5В010100 – «Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу» мамандығы бойынша Қазақстан Республикасының Жалпыға Міндетті Білім Беру Стандарты негізінде жасалған.

 

5. Типтік оқу бағдарлама Қазақ мемлекеттік қыздар пепагогика институты Оқу –әдістемелік бірлестігі кеңесінің 12.09.06жылғы №1 хаттамасы бойынша баспаға ұсынылды.

 

6. Типтік оқу бағдарламаны Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің рұқсатынсыз көбейтуге және таратуға болмайды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТҮСІНІКТЕМЕ

         Қазіргі заман талабы болашақ  ұрпақтың эстетикалық тәрбиесі  мен көркемдік білімін жетілдіру  қажеттілігін тудырып отыр. Сұлулық  қоғамдық тәжірибеге, адамдар қарым-қатынасына, олардың қажеттіліктеріне, эстетикалық көзқарастар мен  көркемдік талғамдарына  бірте-бірте еніп келеді. Осыған байланысты  мектепалды жасындағы балаларға  эстетикалық  тәрбие беру талабы  өсіп отыр. Бейнелеу өнері балаларға эстетикалық тәрбие беруді, шығармашылық тәжірибе мен балалардың эстетикалық көзқарастарын қалыптастыруды көздейді.

Пәннің мақсаты, оның оқу үрдісіндегі орны

Студенттердің эстетикалық  мәдениетін көтеру және мектеп жасына дейінгі балаларды  бейнелеу өнері құралдары арқылы оқыту мен тәрбиелеудің  әдістеріне үйрету.

Пәнді оқыту  міндеттері:

• Болашақ балалар мекемелері қызметкерлерін  бейнелеу өнері тарихы мен құрылысына үйрету;
• Сурет салуда, кескіндеме, композицияда, бейнелеу әсерлі құралдарын пайдалану дағдылары мен біліктерін қалыптастыру;
• Көрнекі құралдар, дидактикалық материалдар жасау, оларды сабақта қолдануда үйрету;
• Педагогикалық және әдістемелік әрекеттерге үйрену;

 

Студенттер  пәнді оқу нәтижесінде білуге тиіс:

• Адам өміріндегі өнердің тарихы;
• Қазақстанның әйгілі мүсіншілері мен суретшілерінің шығармалары;
• Мектеп жасына дейінгі балалардың көркемдік-шығармашылық қабілетін дамыту ерекшеліктері;
• Балалардың сабақтағы және өзіндік көркемдік жұмыстардағы бейнелеу іс-әрекетін ұйымдастыру.

 

ПӘН МАЗМҰНЫ

1. Курстың пәні мен міндеттері

        Пән  обьектісі, міндеттері, басқа пәндермен  байланысы философия,  педагогика, психология,  эстетика, мәдениеттану  және  т.б.

           Курсты  оқыту әдістері- әдебиеттерді  оқыту,  педагогикалық  үрдісті  бақылау, эксперимент,  балалар  жұмыстарын психологиялық -  педагогикалық талдау,  тәжірибе қорыту,  бейнелеу  өнер  шығармаларын  идеялық көркемдік талдау.

 

2.Бейнелеу  өнерінің теориясы,  оның  түрлері   мен жанрлары

Бейнелеу  өнерінің қоғамдағы  ролі,  пайда  болуы  мен дамуы. Өнердегі  көркемдік бейнелер. Өнердегі  мазмұн,  форма,  үйлесім. Бейнелеу  өнерінің түрлері мен жанрлары.

Кескіндеме-заттар мен құбылыстардың  түрлі-түсті  материалдар негізінде  кеңістікте бейнеленуі. Кескіндеме түрлері: монументті, станокты, театрлық-декорациялық, миниатюра.

Кескіндеме техникасы: фреска, өрнек, мозайка, витраждар. Станокты сәндік кескіндеменің жанрлары: пейзаж, натюрморт, портрет, тарихи, тұрмыстық жанр т.б.

Графика. Оның  бейнелеу құралдары. Графика түрлері: плакаттық, кітаптық, станокты, журнал-газеттік, сатиралық графика. Балалар кітаптарын иллюстрациялау.

Мүсін – көлемдік- кеңістікте бейнелерді мүсіндеу өнері. Мүсіннің техникасы мен материалдары.

Сәулет   өнері мен оның  өзіндік ерекшеліктері. Сәулет  өнерінің  әсерлі  құралдары:пропорция, ырғақ, симметрия,  қарама – қарсылық, үйлесімділік, әшекейлеу  элементтері. Сәулет өнерінің стилі. Халықтық  және  сәндік  қолданбалы өнер. Халық өнерінің ерекшелігі. Сәндік  қолданбалы өнер  материалдары (ағаш, темір, жүн, сазбалшық, сүйек, әйнек және  т.б.)

 

3.Шетел   және отандық бейнелеу  өнерінің  даму  сатылары

       Өнердің тарихи сипаты. Ежелгі  египет  және Рим империясының  өнері.  Қайта  өрлеу  дәуірінің  өнері /Леонардо Да Винчи, Микеланджело Буанаротти, Рафаель  Санти т.б./

       Орыс  бейнелеу  өнері. Сәулеттік ескерткіштер, портреттік  кесіндеме, ХІХғасырдағы  бейнелеу  өнері  И.Репин, В.Суриков,И.Левитан, И.И.Шишкин т.б.) Қазіргі  бейнелеу  өнері.

       Орта  Азия  өнері. Қазақтың  халық сәндік – қолданбалы  өнерінің  өзіндік  ерекшеліктері,  оның  шығу  тарихы  мен  дамуы. Қазақтың халықтық  дәстүрлі  қол  өнері. Қабырғадағы суреттер,  тас мүсіндер. Қазақстанның  мүсін  ескерткіштері /Бабаджа – Қатын, Ахмет Яссауи, Айша – Биби  мазарлары  мен  Отырар  қаласы/. Қазақтандағы қазіргі  сәулет  өнері.

       Қазақтанның  бейнелеу  өнері  шеберлері /А.Кастеев, А.Ғалымбаева, Г.Исмаилова, Қ.Тельжанов, С.Мәмбеев, О.Таңсықбаев, М.Қисаметдинов, Н.Г.Хлудов, Б.Иткина, Е.Сидоркин, Х.Наурызбаев, С.Романов, Т.Досмағамбетов, Е.Мергенбаев т.б./ Қазақстан  жас  мүсіншілері  мен  суретшілерінің  шығармалары.

4.Бейнелеу  іс – әрекетіне  үйрету  әдістерінің  дамуына  қысқаша   шолу.

       Әдістеменің  дамуындағы  негізгі   бағыттар. Алғашқы  бағыттар. Эстетикалық   тәрбие беру  саласындағы Е.Флерина,  Н.Ветлугина, Н.Сакулина, Богатеева З.А, Григорьева Г.Г, Казакова,  И.С.Комарова, В.С.Мухина, Г.Н. Пантелеева, С.Т.Халезова, сынды зерттеуші  ғалымдардың  еңбектері.

       Эстетикалық тәрбие  беруде  қазақ   педагогтары  мен  ағартушыларының   идеялары. /Ш.Уалиханов, А.Құнанбаев,  Ы.Алтынсарин/. Қазақстандағы  көркемдік тәрбие  беру саласындағы  педагогикалық зерттеулер /М.Қ.Балтабаев, С.Ұзақбаев, Б.Сатқанов, П.Қамақов,  Т.А.Левченко, Ф.Н.Жумабекова  т.б./

       Балаларға  эстетикалық  тәрбие  берудегі Ы.Алтынсарин  атындағы  білім Академиясының  жұмыстарының  негізгі  бағыттары. Бейнелеу  өнеріндегі  қабілеттілік, үғымының анықтамасы. Қабілеттілікті  дамытудың  анатомиялық – физиономиялық  негіздері бейнелеу  іс – әрекетіндегі  шығармашылық. Шығармашылық  жұмыстарына  психологиялық  дайындық /тәжірибе  жинақтау, іскерлік пен  дағдыларды   қалыптастыру, есте  сақтауды  дамыту/. Балалардың  шығармашылығын  дамыту  шаралары басшылық жасау  әдістері. Шығармашылық іс – әрекеттің  мотивтері. Балалардың шығармашылық  жұмыстарын  бағалау  көрсеткіштері.

         Қазақстандағы  эстетикалық тәрбие  берудегі  қазіргі  бағдарламалардың  сипаттары / «Балбөбек»/  және  оның  ғылыми  негіздері – балалардың  жас  ерекшеліктерін  есепке алу,  бейнелеу  дағдылар мен шығармашылықтарын қалыптастыру  заңдылықтары. Бағдарламаның  құрылымдағы  жалпы  дидактикалық  принциптер  /тәрбиелік  сипаты,  оқытудың  өмірмен байланыстылығы,  түсініктілігі/. Бейнелеу өнеріне үйретудің әдістемелік құралдары мен авторлық  бағдарламалары.

5.Әр  түрлі  жас  топтарында  бейнелеу  іс – әрекетін  ұйымдастыру.

     Бейнелеу  іс – әрекетінің  ұйымдастыру.  Сабақ  және  балалардың өзіндік  көркемдік  іс – әрекеттері. Материалдар мен құрал – жабдықтарға  қойылатын  гигиеналық  және  эстетикалық  талаптар.

      Күн  тізбегіндегі  сабақтың алатын орны. Сабақтың  түрлері: жаңа сабақ, бейнелеу  дағдыларына  жаттығу, есте  сақтау, кіріктіру  сабақтары. Тәрбиешінің  сабаққа дайындығы. Материалдар мен арнайы  құралдарды  сақтау. Әдістер мен  тәсілдердің  топталуы  мен сипаттамасы /көрнекілік, сөздік,  ойын/. Олардың  өзара  байланысы.         Мектеп жасына  дейінгі  балаларды  бейнелеу  іс – әрекетіне  үйретудегі  көрнекілік әдістері,  оны  психологиялық – педагогикалық  жағынан  негіздеу. Қоршаған  өмірді  бақылау оқытудың негізі. Заттарды  зерттеуге  үйрету  тәсілі. Иллюстрациялар, слайдтар, диафильмдер,  кинофильмдер мен нақты  заттар.  Сөздік әдіс – тәсілдер:  сипаттық  әңгіме,  түсіндіру,  нұсқау,  сұрақтар,  қайта  түсіндіру,  көркем сөз  қолдану /жаңылтпаштар,  жұмбақтар,  тақпақтар,  мақалдар  т.б./ мектеп  жасына  дейінгі  балаларды  үйретудегі  ойын  тәсілдері /ойын  ұйымдастыру,  ойын  түріндегі көрнекілік – әрекеттік  жаттығулар/.   И.ЯЛернер  ұсынған  әдістер мен тәсілдер  топтамасы:  ақпараттық – рецептивтік, репродуктивтік,   зерттеу,  эвристикалық,  проблемалық  мазмұндау  әдісі.

6.Әр  түрлі  жас топтарында  сурет  салуға  үйрету  және  олардың  шығармашылықтары.