Автор работы: Пользователь скрыл имя, 17 Апреля 2014 в 13:38, доклад
Тәуелсіз Қазақстан мемлекетінің басты міндеттерінің бірі, өз азаматтарының бостандықтары мен заңды құқықтарына барынша қорғау болып табылады. Қазақстан мемлекеті адам құқықтары жөніндегі халықаралық нормаларды толық қуаттай отырып,оны бұлжытпай жүзеге асыруға толық кепілдік береді. Оның айғағы азаматтардың саяси, еңбек, әлеуметтік және басқа да толық құқықтарының Қазақстан Республикасының Конституциясында толық жан-жақты көрініс табуы болып табылады.
Өзбекстан мен Литвада жоғарыда айтылғандардан басқа психологиялық факторларды да қоса көрсеткен. Осыдан келе ережеде сыртқы әсерді барлық факторларының тізімін сарқып болмайтын секілді және оның қажеттілігі де шамалы. Екінші жағынан былай істеу іс жүзінде мүмкінде емес. Біздің ойымызша бұл мәселеде осы. Ережені өздерінше жасаған Молдавия мен Өзбекстан заңгерлерінің көзқарастары дұрыс секілді көрінеді. Бұларда дене жарақатына ұшырағу әкеліп соғатын сыртқы әсерлер факторларының тізбегін термелей отырып сонымен қатар басқа да сыртқы әсерлер болу мүмкін делінген.
ҚР өзінің ең қымбат қазынасы ретінде адамды, оның омірін, құқықтары мен бостандықтарын атайды, ол өз азаматтарының туа біткен, ажырамас құқықтары мен бостандықтарын танып, белгілі бір кепілдіктер береді. Адамды, оның өмірі мен денсаулығын, басқа да игіліктері мен заңды мүдделерін қауіпті қол сұғушылықтардан қорғау міндеті қылмыстық құқықтың мойнына жүктелген. Бұл міндетті жүзеге асыру жолында қылмыстық құқықтың мойнына жүктелген. Бұл міндетті жүзеге асыору жолында қылмыстық заң адамның маңызды деген игіліктеріне нұсқан келтіретін іс әрекеттерді қылмыс деп танып, қылмыскерлерге қатаң жаза қолдану мүмкіндігін көздейді. ҚР Конституциасында сондай ақ денсаулықты қорғауға баытталған арнаулы ҚР-ның 1997 жылғы 19 мамырдағы халықтың денсаулығын сақтау туралы заңында адам жоғары әлеуметтік құндылық өмірі мен денсаулығы, бостандығы, қауіпсіздігі, адамгершілігі мен беделі ерекше қылмыстық құқылық қорғауға алынады деп көрсетілген. ҚР ҚК 103 бабында көзделген денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіргендік үшін жауаптылық белгіленген. Денсаулыққа қасақана зиян келтіру дегеніміз қоғамға қауіпті, қылмыстық заңға қайшы түрде қасақана және кінәлі жағдайда басқа адамның денсаулығына заңда белгіленген залалдар әкелу болып табылады. Мұндай қылмыстың қоғамға қауіптілігі сол, ол адамның ең қымбат қазынасы оның денсаулығының біртұтастығына қол сұғады. Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіру жәбірленушінің моральдық құқығына, көп жағдайларда материалдық немесе басқадай мүддесіне орасан нұсқан келтіреді. Денеге жарақат алған адам оны бастапқы қалпына келтіру үшін емделуге, қолайсыз жағдаларға еріксіз көндіруге мәжбүр болады.Сөйтіп, оны бірқалыпты еңбек етуден, отбасы, қоғам, мемлекет мүдделері үшін белгілі бір қызмет істеуден мәжбүрлі түрде оқшаулатады. Денсаулыққа келтірген, осындай зиян жәбірленуші де немесе оның туыстарын да үлкен әбігерге, қолайсыз жағдайларға әкеліп соғады. Сөз болып отырған қылмыстың қоғамға қауіптілігінің ерекше болғанына қарамастан, осы тұрғыдағы қылмыспен қарсы күрес жүргізуге қылмыстық құқықтық және социологиялық мәнді мәселелер, заң әдебиеттерінде жеткілікті деңгейде өз шешімін таппаған. Денсаулыққа қасақана ауыр зиян келтіруге байланысты көптеген теориялық даулы пікірлер бір арнаға келтірілмеген, осыған орай осы құрамды қылмыстық саралау, оны ұқсас қылмсы құрамдарын ажырату көп қиындықтар туғызуда. Қылмыстық құқықтық теориядағы әлі күнге даулы мәселелердің бірі келтірілген дене жарақатының дәрежесін анықтайтын белгілердің бір жолға қойылмауы. Мұндай кемшіліктерге жол бермеу үшін сот, тергеу материалдарына терең талдау жүргізіп, осы тұрғыдағы әртүрлі теориялық пікірлерге толық, жан жақты ғылыми талдау жасап, осы қылмыстан сақтандыруда негіз болатын ғылыми ұсыныстар жасау қажет. Біздің мемлекетімізде адам өмірін, денсаулығын қорғауға барынша мән беріледі.