Шлакты кірпіш

   Сонымен, керамикалық бүйымдар шикі шихтаның құрамына, майдалык дәрежесіне және бүйымдардың сипатына байланысты белгілі бір арнаулы режиммен күйдіріледі. Күйдіру барысында олар белгілі жылдамдықпен кыздырылады, жоғары шеткі температурада берілген уакыт бойы күйдіріледі, содан кейін жарылып кетпеуі үшін байсалдылықпен суытылады. Пештен шыққан бұйымдарды мемлекеттік стандарт талабына сай сорттайды.

   Керамикалық бұйымдарды күйдіру үшін туннельді және сақиналы, саңылаулы және басқа типтегі пештерді пайдаланады. Бірак керамикалык өндірістің көпшілігінде туннельді пеш қолданылады.

 

11. ӨНІМ САПАСЫН БАҚЫЛАУ

 

Техникалық бақылауда, өндіріс орнының технологиялық  процестің, дайын бұйым сапасын  бақылау, яғни бұйымның ешбір сызатсыз болуын, ол бұйымның берілген талапқа сәйкес келуін бақылау.

Техникалық бақылаудың негізгі мақсаты мыналар болып  табылады:

1. сапасын бақылау және шығарылып жатқан дайын өнімнің жұб болуын,  олардың стандартқа, сызбасына, техникалық  талапқа сай болуын бақылау;
2. өндіріс орнына келіп түскен шикізаттар мен материалдар сапасын бақылау, олардың стандартқа және техникалық талапқа сай келуін бақылау;
3. шихта құрамында компонент мөлшерінің сәйкес келуінінің дұрыстығын бақылау, шихтаны саздытазалау машиналарындағы тазалаудың дұрыстығын белгіленген кептіру және күйдіру режимін дұрыстығын бақылау;
4. сертификаты немесе басқа документтерінің, өнім сапасын растайтынын бақылау, сапасыз шикізаттар мен материалдардың актысын растау;
5. бақылау өлшеуіштерінің жағдайын бақылау;
6. цехтағы өндіру технологиясының орындалуын бақылау;
7. дайын бұйымды, шикізатты және материалдарды қоймада дұрыс сақтауын бақылау;

Керамикалық бұйымдар заводының  бақылау орындары мен түрлері  кесте-8 көрсетілген.

 

 Кесте-8

Керамикалық бұйымдар заводының бақылау орындары мен түрлері 

 

Цех	Өндіру процесінің кезеңі	Бақылау орны	Бақылаудың негізгі  түрі
Карьер	Шикізатты және шығарылатын  материалдарды дайындау	Саз	Ішкі көрінісін анықтау, химиялық құрамын,. Ылғалдылығын, жабысқақтығын, түйіршіктік құрамын, кептіруге сесімталдығын, ауалық және оттық шөгуін анықтау.
Дайындау орны	Массаны қайта өңдеу	Біліктер: тасты және майда ұнтақтау         Жүгіртпе, дырчатты білік     Аралатырғыш және бумен  ылғалдандырғыш	Ірі және майда ұнтақтау біліктерінің тістерінің биіктігі анықталады.         Массаны сүрту  және қосу қондырғыларының өлшемдерін анықтау   Массаның ылғалдылығы  және оның температурасы анықталады, бу қысымы, мөлшерленген өлшемдерді сақтау, саз араластырғыштың тістерінің санын білу,
Қалыптау орны	Керамикалық массаны дайындау және шикізатты қалыптау	Ленталы немесе құбырлы  пресс   Саздымасса       Су	Мондштуктың өлшемі, сиретілген вакуум камера, төсеу автоматының  жұмысы   Саздымассаның температурасы, брустың немесе лентаның ылғалдылығы,   Судың температурасы
Кептіру	Кептіру	Кептіргіш қондырғы	Шикізаттың жүктеме  және күштің периодтылығын және дұрыстығын,
Күйдіру	Күйдіру	Күдіргіш пеш       Күйдіру	Пештің вагонеткаларына  дұрыс орналастырылуы,шикізаттың ылғалдылығын білу   Температуралық режимді  тексеру, газды отынның пайдалануының дұрыстығы, газдың талдау, циклдың ұзақтығы
Дайын өнім қоймасы	Қоймада сақтау	Қойылатын аудан	Бұйымдардың  сапасын  сынауға үлгі алынады, және маркасын, су сіңіргіштігін және аязға төзімділігі  анықталады, содан кейін қолдануға  беріледі.

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                              

12. Қондырғыларды  есептеу

 

          Технологиялық процесті орындау мақсатында рационалды таңдалған қондырғы осы технологиялық процесс нәтижесінде жақсы өнім алуды қамтамасыз ету керек. Керамика өндірісінің ерекшелігі болып  технологиялық процестің өңделетін бөлігі, яғни жартылай фабрикаттың жылумен өңделуі араластыру, қалыптау және т.б. процестерге қарағанда өте көп уақытты алады.  Бұл қабілетті қондырғыны есептегенде міндетті түрде ескеру қажет. 

 

Қондырғылар саны:

 N_A = Q_r / П_r                                                                                                

    мұндағы:  Q_r – өңдеуге қажетті материал саны; П_r – қондырғының сағатына    

   шығаратын өнімі

Жылдық есептік тәуліктер  саны – 305                

Тәуліктегі жұмыс сменаның саны – 2   

Жұмыс сменасының ұзақтығы, сағат – 8       

Жалпы тәулік жұмыс сағаты – 16

1. Жалпы жылдық сағат санын табу керек:        305х16=4880                      2.Жылдық өнімділіктің сағатына шығатын өнімді табу керек:  20 000 000 / 4880=4098    

3. Қондырғылар санын  табу үшін сағатына шығатын  өнімді қондырғының сағатына  шығаратын өніміне бөлеміз; 

 

СМК – 342

Өнімділігі, дана/сағ. – 1000

N_A=Q_r / П_r =4098 / 1000 = 4,098 ≈ 4,1

 

Ленталы вакуумды пресс  СМ-58.

Өнімділігі (дана/сағ) – 10000

N_A=Q_r /П_r =4098/10000≈ 0,4098

 

      Дискілік Крок саз тазалағышы

Өнімділігі (м³/сағ) – 42

N_A=Q_r /П_r =4098/42≈ 97,6

 

      Ленталық конвейер

Өнімділігі (м³/сағ) – 170

N_A=Q_r /П_r =4098/170≈ 24,1

 

      

       Крок Саз қопарғыш

 Өнімділігі (м³/сағ) – 100

  N_A=Q_r /П_r =4098/100≈ 40,98

 

                 СМК 342 ірі майдалау вальцтері

 

Элементтер        өнімділігі	Өлшем бірлігі      дана/сағ	Көрсеткіш
Жұмыс істейтін біліктер	мм	1000
Жұмыс істейтін біліктер жалпақтығы	мм	800
Тез жүретін білік жылдамдығы	айн/мин	280
Жай жүретін білік жылдамдығы	айн/мин	250
Тез жүретін білік қуаттылығы	кВт	90
Жай жүретін  білік қуаттылығы	кВт	70
Білік салмағы	Кг	15000
Өлшемдер Ұзындығы Ені Биіктігі	мм	6900                     4200                     1850

 

Ленталы вакуумды пресс  СМ-58.

 

№	Элементтер	Өлшем бірлігі	Көрсеткіштер
1	Өнімділік	дана/сағат	10000
2	Шығу кезіндегі тығыздатқыш диаметрі	мм	450
3	Электроқозғалтқыштың қуаты	кВт	55
4	Өлшемдер: ұзындығы ені биіктігі	мм	3650 1400 1500

 

Дискілік Крок саз  тазалағышы

 

Өнімділігі	м3/сағ	42
Қуаттылығы	кВт	30
Біліктердің айналау жылдамдығы	мин	20
Билдар саны	дана	13
Билдармен жазылатын қоршау диаметрі	мм	1000
Жүктелетін бункер сыйымдылығы	м3	3,2
Майдалаудан кейінгі саз өлшемдері	мм	100
Масса	кг	5000
Өлшемдер ұзындығы ені биіктігі	мм	4500            2400            1430

 

Ленталық конвейер

 

Параметр	ЛК-800
Өндірістік қуаттылығы,куб.м./ч	170 дейін
Тасымалдау таспасы жалпақтығы	800
Барабандар осьтері арасындағы  конвейер    ұзындығы,м	50 дейін
Тасымалдау таспасының қозғалысының жылдамдығы,м/с	1,3
Погондық метрге түсетін ауырлық  күші,кг	300 дейін
Көлденеңінен түсетін бұрыш  биіктігі,градус	35
Конвейердің жетекті роликтірегіш  қадамы	1,4
Қуаттылық,кВт	5,5-7,5
Максималды айналу моменті,Н*м	650-704

 

Саз қопарғыш

 

Өнімділігі	м3	100
Қуаттылығы	кВт	60
Біліктердің айналу жиілігі	мин	25±1
Билдардың саны	дана	33
Билдардың шетімен жазылатын аумағының диаметрі	мм	800
Жүктеу бункерінің сыйымдылығы	м3	4,2
Майдалаудан кейінгі саздың өлшемдері	мм	100
Масса	кг	8130
Өлшемдері ұзындығы ені биіктігі	мм	5600 2700 1410

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

13.Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздік ережелері

 

         Еңбек туралы заң негіздеріне  сәйкес  барлық кәсіпорындарда, мекемелерде,  ұйымдарда, оның ішінде ауыл  шаруашылығы кәсіпорындарында да  әкімшілік еңбектің қауіпсіздік   жағдайлары жасауы тиіс. Әкімшілік өндірістік жарақаттанудан сақтандыратын қауіпсіздік  техникасының  осы заманғы құралдарын  енгізуге және жұмысшылар мен қызметкерлердің  кәсіби ауруларға шалдығуына жол бермейтін санитардық гигиеналық жағдайларын қамтамасыз етуге міндетті, әкімшілікке  барлық жұмыс орындарын тиісті техникалық жабдықтармен  қамтамасыз ету және  бұл орындарда еңбекті  қорғау жөніндегі ережелерге  сай келетін жұмыс жағдайларын  жасау жауапкершілігі жүктеледі. Мұндай ережелерді кәсіподақ келісімі бойынша бекітеді. Әкімшілік  жұмысшылар мен қызметкерлерге қауіпсіздік техникасы, өндіріс тазалығы, өрттен сақтану және еңбекті қорғаудың басқадай ережелері бойынша  нұсқау беруге жауапты, сонымен қатар еңбек қорғау жөніндегі нұсқаулардың барлық талаптарын қызметкерлердің орындауын тұрақты түрде бақылап отырады.

         Ережелер бойынша жұмысшылар  жұмыс істеу ережесін белгілейтін  еңбек қорғау жөніндегі  насқауларды,  сонымен бірге машиналар мен  және механизмдермен  жұмыс істеудің  белгіленген  жеке қорғану  құралдарымен пайдалану талаптарын орындауға міндетті.                                                                               

        Еңбек жағдайы зиянды жұмыстарды, сондай-ақ ерекше температура  жағдайында  немесе лас жұмыстарда  істейтін  жұмысшылар мен қызметкерлерге  белгіленген норма бойынша тегін арнайы киім, арнаулы аяқ киім және басқа жеке қорғану құралдары беріледі.

        Жұмысшылар өздерінің  еңбек  міндетін атқаруына  байланысты  мертіккенде немесе денсаулығына  басқадай залал келгенде  Ережелер  бойынша кәсіпорындарға, мекемелер мен ұйымдарға материалдық жауапкершілік жүктеледі.

           Қазіргі іс жүзіндегі ережелер  бойынша еңбекті қорғау және  қауіпсіздік техникасы жөніндегі   жұмыстарды ұйымдастыруға  басшылық  ету және жауапкершілік  әкімшілікке  жүктеледі. 

          Қауіпсіздік техникасына жауапты адам өндірістік учаскелердің жетекшілері және кәсіподақ ұйымдарымен бірлесе отырып еңбек жағдайын  жақсарту, өндірістік жарақат алу және кәсіби ауруға шалдығу себептерін алдын-алу жөніндегі күнделікті  және перспективалық шараларды іске асырумен шұғылданады, жұмысшылар мен инженер-техникалық жұмысшылардың  еңбек қорғау және қауіпсіздік  техникасы мәселесі бойынша  оқуын ұйымдастырады, өндірістік жарақат алу мен кәсіби ауруға шалдығуды есепке алады, әрі талдайды, жаңадан қызметке алынған қызметкерлерге нұсқау береді, және т.б.

 

 

       

14. Қоршаған ортаны қорғау

 

        Жаңа өнеркәсіптерді жобалағанда  атмосфералық тазалықты қамтамасыз  ету үшін атмосфераны атмосфераны  ластайтын көздердің әрбірінің  орнатылған тектік рұқсат етілген шығару және қоршаған ортаға экономикалық шығынның үлкен маңызы бар.

         Қоршаған ортаны ластау көзі  болып технологиялық процестер  жүргізілетін өнеркәсіптер мен  жеке құрылыстар табылады Жоғары  температураға төзімді бетон  шығаратын зауыттар санитарлы – гигиеналық талаптарды және қауіпсіздік ережелерін сақтауды талап ететін өндіріс орындарының қатарына жатады. Өйткені бұл еңбек өнімділігін арттырумен қатар әр жұмысшының денсаулығын сақтауды қамтамасыз етеді.

         Санитарлы – гигиеналық талаптарды қамтамасыз ететін жағдайлар кірпіш  өндірісі зауыттарының проектісі жасалғанда ескеріледі және зауыт қызмет ете бастағаннан бастап қатаң орындалады.

        Техникалық жағдайға сай қақпалардың  ашық болу уақыты ұзақ болатын  (қырық минуттан жоғары) цехтарда немесе температура 20^оС – ден төмен аудандарда ауалық аспалар болу керек. Қалған өндірістік немесе көмекші ғимараттарда табиғи немесе жасанды желднту системаларын қарастыру керек.

       

Бұл ережелерде толық  зауытқа қойылатын талаптар ғана емес, сонымен қатар әр цехқа, технологиялық процеске, тасымалдау құрылғыларына, цехтарды табиғи және жасанды жарықтандаыру құралдарына, жылыту және желдету құралдарына қойылатын талаптар көрсетілген.