Сары май сапасына қойылатын талаптар

      Ашыған дәм майдың ферменттер және ауа оттегісі әсерінен тотығу нәтижесінде түзіледі. Тотығу кезінде альдегидтер, қышқылдар, оксиқышқылдар, эфирлер, спирттер, төмен молекулалы май қышқылдары түзіледі де, майға ашыған дәм береді.

      Шіріген дәм – сапасыз шикізатты қолданғаннан май белогының ыдырауы нәтижесінде түзіледі.

      Балық дәмі – майды балық өнімдерімен бірге сақтағанда, рационында балық ұны жемге берілген малдан алынған майда пайда болады.

      Көгерген дәм – май бетінде және тығыз оралмаған өнімде зең дамуы нәтижесінде түзіледі.

      Металл дәм – дұрыс емес қалайыланбаған ыдыстар мен аппаратураны қолданған кезде май плазмасында темір мен мыс тұздарның еруі нәтижесінде түзіледі.

      Штафф немесе майдың беттік тотығуы анаэробты микрофлора дамуы мен тотығу процесі нәтижесінде пайда болады. Майдың беттік қабаты қою сары түске, жағымсыз дәм мен иіске ие болады.

      Май бетінің саррғаюы май бетінің ауа және микроорганизмдер әсерінен түрінің өзгеруі кезінде түзілетін ақау. Майдың беткі қабаты жағымсыз дәмге ие болады және түсі қоюланады.

      Үгілмелі консистенция майды аса суытылған кілегейден өндіргенде пайда болады. Сонымен қатар бұл ақау құрамында жоғары температурада еритін майлар бар немесе белок пен көмірсу көп, ал майы аз азықтармен азықтандырған малдан алынған сүтті қолданудан пайда болу мүмкін.

      Жұмсақ  әлсіз консистенция жеткілікті  мөлшерде жетілмеген кілегейден  алынған майда майды жоғары  температурада шайқау нәтижесінде  түзіледі.

      Біртексіз бояу бір жәшікке тартылған майды салғанда немесе майды бір тексіз тұздағанда түзіледі.

      Дұрыс емес немесе анық емес маркіленген майды, ішінен зақымданған, бөтен қоспасы бар сары майды; ашыған, балық немесе көгерген дәмді, сонымен қатар мұнай қнімдері мен химикаттар татымды қорытылған майды, бөтен дім мен иісті, өнім түріне тән емес, қосылған толтырғыш дәмі мен иісі білінбейтін толтырғышы бар сары майды саудаға жібермейді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қортынды

 

      Кез келген өнім өндіргенде оның сапасы адам өміріне тікелей байланысты екендігін айтып өтсем артық болмайды. Себебі, адам өнім болсын, қызмет көрсету түрі болсын олармен күнделікті кездесіп отырады. Сондықтан бірінші сүт және сүт өнімдерін күнделікті пайдаланады. Сүт өте құнды, тағамдық биологиялық құндылығы жоғары тағамның бірі болып табылады. Сонымен қатар оның сапасы төмен болса, адам өмірі мен ден саулығына едәуір қауіп төндіреді.

      Жоғары сапалы өнім шығаруға міндетті шарттың бірі болып шикізатты дұрыс таңдау мен өндірістің технологиялық процесін қатаң сақтау, санитарлық гигиеналық шаралар мен ережелерді сақтау, химиялық қоспаларды дұрыс пайдаланып, шамадан тыс қоспау болып табылады. Сүт және сүт өнімдері тез бұзылатын өнімдер қатарына жатуына байланысты, адам өміріне  қауып төндіретін өнімнің бірі болып табылады. Сондықтанда сүт және сүт өнімдерінің сапасы стандарт талаптарына  сай болуының маңызы зор.

      Бәрімізге мәлім адам организміне түсетін улы және зиянды заттардың 70% сырттан тағам арқылы түседі. Бұндай сапасы төмен тағамдар осы тектес ауыз суларымен қосылғанда эпидемиологиялық жағдайдың нашарлауына әкеліп соқтыруы мүмкін. Тағам өнімдерінің биологиялық және тағамдық құндылығы өндірілуге баратын ауыл шаруашылық шикізатының сапасына тікелей байланысты.Қазіргі кезде біздің елеімізде өнімдердің сапасына үлкен көңіл бөлініп отыр.

 

 

 

 

 

 

 

Пайдаланған әдебиеттер

 

1 «Стандарттау, метрология  және сертификаттау» , Т.М. Мендебаев,  Е. С. Асқаров, А. Ө. Ермекбаева, И.Ж. Шаханова, Алматы 2011.

2 «Ауыл шаруашылық өнімдерінің  сапасын сараптау және бақылау», А.Қ. Смағұлов, Қ.А. Сағындықов, А.  Ә. Төреханов, И.Ә. Жазылбеков, Д. Е. Нұрымов, Қ.Ж. Жазылбеков, Алматы 2005.

3   М.А.Тулегенов «Тауартану»,  Қарағанды 2004.

4   Г.К .Күзембаев  «Азық түлік өнімдерін тану».