Жоғары оқу орындарындағы қазақ тілі мен әдебиеті мәселелері: көркем мәтін, тіл мәдениеті, стилистика

9. Еуропада  соғыс қарсаңындағы саяси дағдарыс

Фашистік  мемлекеттердің басқыншылығының ұлғаюы. Австрия аншлюсі және еуропалық дипломатияның ұстанымы. Судет мәселесі. Мюнхен конференциясы, мақсаты, қатысушылары. Мюнхеннен кейінгі Англия, Франция, АҚШ ұстанымдары. Чехословакияның басып алынуы және бөлініске түсуі. Словакия мемлекетінің пайда болуы. Отарлар туралы батыс мемлекеттердің Германиямен келіссөздері. Басқыншы мемлекетті тыныштандыру саясаты. Германияның Польша мен Литваға деген талаптары. Германия басқыншылығының қауіптілігі және ағылшын-француз одағы. Кепілдік саясаты және ағылшын-француз кепілдіктері.

1939 ж. Москвадағы ағылшын-француз-кеңестік  келіссөздер, елдердің ұстанымдары. Шабуыл жасаспау жөніндегі Кеңестік-герман пактісі. “Молотов-Риббентроп Пактісі” келісім шартының ресми мәтіні. Келісім шарттың құпия баптары. Мүдделер өрісі. Қалдық поляк мемлекетінің тағдыры жөніндегі мәселе. КСРО мен Германияның Польшаны өзара бөлісуі. Шекара шебі. 1939 ж. кеңес-герман сауда келісімі.

10. Екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы державалардың дипломатиялық күресі (1939-1945 жж.)

Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңында халықаралық күштердің  орналасуы. Германияның Польшаға әскери шабуылы. Соғыстың басы. Соғысушы мемлекеттердің мақсаты. Ұлы державалардың дипломатиясы. Батыс Еуропадағы “Ерекше соғыс” және Францияның тізе бүгуі. Американдық  дипломатияның ұстанымы.

Соғыста одақтастар үшін дипломатиялық күрес. КСРО-ның  соғысқа кіруі. Гитлерге қарсы коалицияның  құрылуы. Тынық мұхит бассейніндегі  жапон-ағылшын және жапон-американ қатынастарының шиеленісуі. АҚШ-тың  соғысқа кіруі.

Тегеран конференциясы  және оның шешімдері. Германияны соғыстан кейінгі құрылымының жоспары. Қырым  конференциясы және оның шешімдері. Германияның тізе бүгуі. КСРО мен  Жапония арасындағы соғыс. Жапонияның тізе бүгуі. Екінші дүние жүзілік  соғыстан кейінгі дүниежүзілік саяси  карта.

11. Соғыстан кейінгі бейбіт реттеу мәселесі. (1945-аяғы-1950 жж.)

Соғыстан  кейінгі әлемдік тәртіп. Еуропаның  соғыстан кейінгі құрылымдық мәселелері. Потсдам конференциясы және оның шешімдері. Одақтастық коалициядағы ынтымақтастық  пен қарама-қайшылықтар. Біріккен Ұлттар Ұйымының (БҰҰ) құрылуы.

АҚШ, Франция, Ұлыбритания, Италия дипломатиясы. Одақтастар арасындағы қатынастардың шиеленісе  бастау. "Қырғи қабақ соғыстың" басталуы. Маршалл жоспары. Солтүстік  атлантикаық блоктың (НАТО) және Варшава  пактісінің құрылуы. 

12. Отарлық жүйенің ыдырауы

Отарлық жүйенің  күйреуі. Азия мен Африкада тәуелсіз мемлекеттердің құрылуы. Жаңа мемлекеттер-Үндістан мен Пәкістанның құрылуы. Кашмирдегі оқиғалар және үнді-пәкістан қақтығысы.

Үндіқытайдағы соғыс және Ұлы державалар дипломатиясы. Бирма - ұлттық тәуелсіздік  пен әлеуметтік өрлеу үшін күресуде. Индонезия халқының отаршылыққа қарсы азаттық соғысы.

Африкадағы  азаттық қозғалыстар және халықаралық  қатынастар. Итальян отарларының  тағдыры. Мандатпен басқарылатын жүйенің  күйреуі. Тунис, Марокко, Мавританияның  тәуелсіздігінің жариялануы. Алжирдегі  ұлт-азаттық қозғалыс. Тропикалық Африка елдерінің оянуы. Панафрикандық  қозғалыстар. Азия мен Африканың  жас тәуелсіз мемлекеттері халықаралық  қатынастар субъектілері ретінде.

ХХ ғ. 70-80-жж. Оңтүстік Африкадағы португал және ағылшын  отарларының  тәуелсіздікке қол  жеткізуі.

13. ХХ ғасырдың 60-жылдарындағы халықаралық қатынастар

Халықаралық саясаттағы негізгі беталыстар. АҚШ  және басқа да батыс державаларының сыртқы саясатына  тән белгілері. Ірі капиталистік елдердің сыртқы саяси доктринасы. Конвергенция докторинасы. Оның идеологтары.

Герман мәселесі. Берлин қабырғасының салынуы. Кариб  дағдарысы. Қатысушылары. Ядролық соғыс  басталуының ықтималдығы.

Еуропадағы  жағдайды қалыпқа келтіру және қарусыздандыру үшін күрес.  БҰҰ  және қарулануды қ ысқарту мәселесі. АҚШ және КСРО мемлекет басшыларының 1961 ж. Венадағы кездесуі. Ядролық  қаруды үш салада  сынауға  тыйым салу туралы Мәскеу шарты. Ядролық қаруды таратпау туралы шарт.

Социалистік елдердің сыртқы саяси доктринасы. Кеңес әскерін Чехословакияға енгізу. КСРО мен ЮСФР арасындағы және КСРО мен Албания арасындағы қатынастардың  шиеленісуі. Кеңес-Қытай қақтығысы. Аймақтық қақтығыстар. АҚШ-тың Вьетнамдағы  басқыншылығы.

14. ХХ ғасырдың 70-жылдарындағы халықаралық қатынастар

70-ші жж. бірінші  жартысындағы кеңес-американ  қатынастары  және стратегиялық қарулану сайысын  баяулату жөніндегі келіссөздер.  Ракетаға қарсы қорғаныс (РҚҚ)  жүйесін шектеу туралы келісім  шарттары. Никсондық "әлемнің  құрылымы". Үндіқытайдағы соғыстың  аяқталуы. СЕАТО  және СЕНТО  әскери блоктары қызметінің аяқталуы.

ГФР-дың "Жаңа шығыс саясаты". Батыс Берлин бойынша  келісім. Еуропадағы қатынастардың  қалпына келуі. Еуропадағы қауіпсіздік  және ынтымақтастық мәжілісіне дайындық және өткізілуі. Бейбіт өмір сүру 70-ші ж. халықаралық қатынастардың бір  түрі ретінде. "Халықтық дипломатияның" эволюциясы. Әлемдік бейбітшілік  кеңесінің қызметі.

15. ХХ ғасырдың 80-жылдарындағы халықаралық қатынастар

80-ші жылдарындағы  халықаралық қатынастардың екі  кезеңі және оның сипаттамасы. 80-ші жж. бірінші жартысындағы  халықаралық шиеленістің ұшығуы. Қарама-қайшылықтың күшеюнің себептері.  Халықаралық әскери-стратегиялық  ахуалдың шиеленісуі. Қарулану сайысының  өсуі. АҚШ-тың стратегиялық қорғаныс  ұсынысын (СОИ) жариялауы.  Кеңес-американ  қатынастары және оның халықаралық  қатынастарға ықпалы.

Халықаралық қатынастардағы ғаламдық мәселелердің дамуы – шикізаттық, энергетикалық  мәселе, қоршаған ортаны қорғау, ғарышты  зерттеу және т.б.

КСРО-да "қайта  құру" және жаңаша саяси ойлау  саясатының басталуы. Барлығын қамтитын халықаралық қауіпсіздіктің кеңестік тұжырымдамасы. Ядролық сынақтарды КСРО-ның біржақты уақытша тоқтатуы. Қарусыздану мәселесі бойынша кеңес-американ келіссөздерінің негізгі кезеңдері. Орта қашықтықтағы зымырандар мен жақын  қашықтықтағы зымырандар (ОҚЗ-ЖҚЗ) жөніндегі  кеісімдер. СНВ қысқарту жөніндегі  келісімшарттар. "Брежнев доктринасынан" КСРО-ның бас тартуы. Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдеріндегі  Демократиялық революциялар. Ауған  мәселесін реттеудің басталуы.

16. Халықаралық қатынастар жүйесіндегі БҰҰ

БҰҰ-ның құрылуы. Сан-Францискодағы конференция және БҰҰ Жарғысы. Жарғыға түзету енгізу. БҰҰ-ның мақсаттары, міндеттері және ұстанымдары. БҰҰ-ның құрылымы. БҰҰ-ның арнайы мекемелері. БҰҰ арнайы іс-шаралары. Жалпыға бірдей Адам Құқығы Декларациясының қабылдануы және оның негізгі қағидалары. 1960-шы жж.. Бейбітшілікті нығайтудағы БҰҰ рөлінің өсуі. Халықаралық ынтымақтастық пен өзара түсіністікті нығайтудағы БҰҰ-ның рөлі.

17. Еуропалық интеграциялық  үрдіс. Еропадағы бәсеңдетушілік. Жалпыеуропалық (Хельсинск) үрдіс

70-ші жылдардағы  халықаралық шиеленістің бәсеңдеуі  бейбітқатар өмір сүрудің маңызды  түрінің бірі ретінде. КСРО-ның  батыс еуропалық елдермен перифериялық  ынтымақтастығы саясаты. Халықаралық өмірде жаңа құбылыстың – Жалпыеуропалық үрдістің пайда болуы. Еуропадағы Еуропалық қауіпсіздік және ынтымақтастық мәжілісі (ЕҚЫМ). ЕҚЫМ-ның Қорытынды Актісі. Бейбіт қатар өмір сүрудің жалпы демократиялық қағидалары. Хельсинскі мәжілісінің халықаралық маңыздылығы. ЕҚЫМ шеңберіндегі кездесулер мен келіссөздер.

18. Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа (ООШЕ) елдері халықаралық қатынастар жүйесінде

Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдерін фашизмнен  азат ету және державалардың мүдделері. Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдеріндегі ішкісаяси өзгерістердің  сыртқы жағдайы. КСРО-ның үстемдігімен социалистік жүйенің құрылуы.  Халықтық демократиялық елдердің БҰҰ-на мүше болуы.

Экономикалық  Өзаракөмек Кеңесін (ЭӨК) құру, оның мақсаты,  негізгі ұстанымы, қызметінің түрі. Варшава Шартты Ұйымы (ВШҰ), оның екі  жүйе арасындағы әскери-саяси қарама-қайшылықтағы рөлі. 1956 ж.Венгриядағы оқиға және КСРО-ның әскери басқыншылығы. ВШҰ  әскерінің Чехословакиядағы әскери басқыншылығы.

Орталық және Оңтүстік-Шығыс Еуропа елдеріндегі 1989 ж. демократиялық революциялардың  нәтижесі. Еуропадағы күштердің жаңа ара қатынасы. ООШЕ-дегі трансформациялық үрдіс.

19. Азиялық-Тынықмұхиттық Аймақтағы (АТА) халықаралық қатынастар

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі әлемдік саясаттағы АТА рөлінің күшеюі. ҚХР-дың сыртқы саясатының негізгі ұстанымы. Корей  мәселесінің пайда болуы. Кореядағы  КСРО және АҚШ саясаты. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі халықаралық қатынастар жүйесіндегі Жапония. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Оңтүстік-Шығыс  Азия елдері. Азияда әскери топтардың  құрылуы. (АНЗЮС, АНЗАМ, АНЗЮК, АЗПАК).

"Қырғи-қабақ  соғыстың" аяқталуы, АТА-дағы геосаяси  жағдай. Жапоняның жаңа саясаты.  Халықаралық қатынастардағы Қытайдың  жаңа рөлі. Тайвань мәселесі. Гонконг  мәселесін шешу. Оңтүстік-Қытай теңізі  аймағындағы аумақтық айтыс-талас.  Аймақтық саясаттағы Оңтүстік  Кореяның рөлі. Кореяның бірігу  мәселесі. 

Аймақтық  көпбағыттылықтың дамуы. АТА-дағы қауіпсіздік  мәселесі. Аймақтық тұрақтылықты қамтамасыз етудің негізгі құрамдас бөліктері.  АТА елдерінің қауіпсіздігі мәселесі жөніндегі аймақтық мәжіліс. АТА  елдеріндегі экономикалық интеграция және оның ерекшеліктері. Аймақтық экономикалық ұйымдар.

Қазақстанның  Азиялық-Тынықмұхиттық Аймақтағы  саяси және экономикалық мүдделері.

20. Халықаралық қатынастар жүйесіндегі Латынамерикандық мемлекеттер

1980-90 жж. халықаралық  аренадағы өзгерістер және латынамеркандық  елдердің сыртқы саясаты. Аймақтық  интеграция: ОАГ, ЛАЭС, ЛАИ.

Ынтымақтастық және қауіпсіздік мәселесі (Рио тобы, америкааралық қауіпсіздік жүйесінің  қызметі). Латынамерикандық елдер және АҚШ. Қосылмау қозғалысы және Тынықмұхиттық  экономиклық ынтымақтастық жөніндегі  Кеңес. Латынамерикандық елдер және БҰҰ, Латын Америкасы елдеріне халықаралық  ұйымдардың қаржылай көмегі. Еуропа елдерімен  ынтымақтастығы. Латын Америкасы  елдерімен жалпыаймақтық саясат.

 

«Қазақстан Республикасының сыртқы саясаты» пәні

1. Қазақстан  жəне халықаралық ұйымдар

Қазақстаннның БҰҰ-ға қабылдануы. Нью-Йоркте БҰҰ жанынан  ҚР Тұрақты өкілділігінің ашылуы. Алматыда БҰҰ Өкілділігінің ашылуы. БҰҰ қамқорлығымен бейбітшілік сүйгіш Ортаазбат батальонының құрылуы. Қазақстан жəне Орталық Азия аймағы қауіпсіздігі мəселелері. Ауған мəселесін шешу жөнінде шаралар қабылдау туралы БҰҰ, ЕҚЫҰ обращение. Қазақстанның ғарыш кеңістігін игеру саласында БҰҰ-мен ынтымақтастығы. Бейбіт мақсатта ғарыш кеңістігін пайдалану жөніндегі Комитетке Қазақстанның сайлануы (КОПУОС). Қазақстан – БҰҰ-ның елді-мекен пункттері жөніндегі комиссиясының мүшесі (ХАБИТАТ). Қазақстанның Басты Комитеттер жұмысына қатысуы. БҰҰ реформалау мəселесіндегі Қазақстанның ұстанымы. Қазақстанның БҰҰ-ның органдары мен мамандандырылған мекемелерімен ынтымақтастығы. БҰҰ Бас Хатшысы Кофи Аннанның Қазақстанға сапары.

Қазақстанның  ЕҚЫМ қабылдануы. Мəжілістің жаңа мүшелеріне үйлестірілген көмек бағдарламасы. Қазақстан қауіпсіздігін кепілдендіру туралы меморандум. Еуропадағы қауіпсіздік мəселесіне Қазақстанның концептуалды көзқарасы. Қазақстан мен ЕҚЫҰ біріккен қимылдар бағдарламасы. Сенімділікті күшейту жөніндегі шаралар. Вена құжаттары: ВҚ-92 жəне ВҚ-94. Орталық Азияда байланыстар бойынша ЕҚЫҰ Бюросының ашылуы. Қазақстанда Президент сайлауы кезіндегі ЕҚЫҰ миссиясының қызметі. ЕҚЫҰ есебі жəне Қазақстанның ұстанымы. Алматыда ЕҚЫҰ Орталығының ашылуы. Əскери-саяси қауіпсіздік мəселелері. ЕЫҚҰ жəне Азиядағы сенім шаралары мен өзара əрекеттестік жөніндегі Кеңесті (СВМДА) шақыру туралы Қазақстанның ұсынысы.

ХХІ ғасыр қарсаңындағы НАТО-ның саясаты  мен стратегиясы. Қазақстан мен НАТО арасында қатынастар орнату. “Бейбітшілік үшін серіктестік” бағдарламасы. Монс қаласында (Бельгия) НАТО линиясы бойынша серіктестікті үйлестіру жөніндегі тобында Қазақстан Республикасы кеңсесінің ашылуы. Қазақстан – СЕАП мүшесі. НАТО-да Қазақстан өкілділігінің ашылуы. Брюссельде НАТО жанында Қазақстан Республикасы миссиясының ашылуы (наурыз 1998). НАТО жоспарының Шығысқа кеңеюіне қатысты Қазақстанның ұстанымы. НАТО жəне Қазақстан Республикасы ынтымақтастығының жаңа приоритеттері мен перспективалары.

Оңтүстік-Шығыс  Азиядағы Қазақстанның сыртқы саяси  ерекшеліктері. Оңтүстік-Шығыс Азиядағы интеграциялық процестерге Қазақстанды тарту мəселесі. Оңтүстік-Шығыс Азия елдерімен ынтымақтастықтың приемлемый формаларын іздеу. Сыртқы рыноктарға шығу мəселесі. Азия-Тынық мұхиты аймағындағы аймақтық интеграцияға қосылу. Ауыл шаруашылығы саласында Қазақстан ынтымақтастығының мүмкіндіктері мен перспективалылығы. Тауарларды тасымалдау мəселесі. Алматыдағы АСЕАН елдерінің дипломатиялық өкілдіктері мен консульстваларының жұмысы.