Қасқасу шатқалының өсімдік ресурстары, шаруашылық маңызы және оларды сақтап қорғау

556. Perovskia angustifolia Kudr - Перевския узколисьая - Жіңіщке жапырақты қоянтамақ. Жартылай бұта. Өзеннің құрғақ арналарында, ұсақ тасты беткейлерде өседі.

VI-VIII гүлдейді, VII-VIII жеміс салады.

557. Ziziphora Bungeana Juz - Зизифора Бунговская - Бунге некемаралы. Көп жылдық. Таудың тасты және дал алы бөктерінде өседі.

VI-VIII гүлдейді.

558. Z. clinopodioides Lam. - 3. похучковидная – Киікоты. Көп жылдық. Ұсақ тасты, тасты, далалы беткейлерде және шалғындықта, өзен жағалауларында өседі.

VI-VIII гүлдейді.

559. Z. tenuior L. - 3. тонкая - Жіңішке некемаралы. Бір жылдық. Аласа таудың шөлейтті, тасты және ұсақ тасты беткейлерінде өседі.

V-VIII гүлдейді.

Шаруашылық маңызы: Дәрілік, омарталық, сәндік.

560. Antonina debilis Vved - Антанино слабая - Әлсіз үшек.

Бір жылдық. Субальпі шалғындығында, құрғақ далалы жерлерде және тасты беткейлерде өседі.

VI-VIII гүлдейді, VII-IX жеміс салады.

561. Hyssopus serovschanicus Pori - Иссон зеравшанский - Сайсағыз Жартылай бұта. Таудың тасты бөктерінде өседі.

VII-IX гүлдейді.

562. Origanum tyttanthum Gentsch - Душица мелкоцветная - Ұсақ жұпаргүл. Көп жылдық. Таудың ортаңғы белдеуінде, ұсақ тасты топырақта өседі.

VI-VIII гүлдейді, VII-VIII жеміс салады.

563. Thymus seravschanicus Klok - тимянь зеравшанский - Жебір шөп. Жартылай бұта. Альпі шалғындығында, таудың ұсақ тасты бөктерінде өседі. VI-VII гүлдейді.

564. Тһ. Dmitrievae Gamaiun - Т. Дмитриевой - Дмитриев жебіршөп. Жартылай бұта. Ашық тасты бөктерде өседі.

VI-VIII гүлдейді, VIII-IX жеміс салады.

565. Тһ. Karatavicus A.Dmitr - Т. Каратавский - Қаратау жебіршөбі Жартылай бұта. Тасты беткейлерде өседі.

VI-VII гүлдейді.

566. Тһ incertus klok - Т. Неверный - Жебір Жартылай бұта. Таудың тасты бөктерінде өседі. VI гүлдейді.

567. Lycopus exaltatus L.fil - Зюзник високий - Биік бөріаяқ. Көп жылдық. Тоғайда, өзен жағалауларында өседі.

VI-VIII гүлдейді. Шаруашылық маңызы: дәрілік.

568. Mentha arvensis L. - Мята полевая - Дала жалбызы. Көп жылдық. Жылға жағалауларында, арықта, тоғайда өседі.

VI-X гүлдейді.

Шаруашылық маңызы: омарталық, дәрілік, азықтық.

 

Solanacaeae juss - Пасленовые - Алқа тұқымдасы

 

569. Solanum kitagawae Schonbeck-Temesy(S.depilatum kitag) - Паслен китагавы - Алқашөп.

Жартылай бұта. Орман алқаптарында, өзен жағалауларында, шалғындықта, көл жағасынды балшықта өседі.

VI-IX гүлдейді, VII-IX жеміс салады.

570. S. nigrum L. - П. Черней - Қара алқашөп. Бір жылдық. Бау-бақшада, өзен, көл жағалауларында, қоқысты жерлерде, егістікте өседі.

VI-X гүлдейді, VII-IX жеміс салады.

Шаруашылық маңызы: азықтық, арамшөп.

571. S. Olgae Pojark - П. Ольги - Ольга алқашөбі. Бір жылдық. Бау-бақшада, арық бойында, жолдың жағасында өседі. VI-X гүлдейді, VII-X жеміс салады.

 

Scrophularacaeae Linde - Норичниковые - Сабынкөк тұқымдасы

 

572. Verbascum songaricum Schrenk - Коровяк Джунгарский - Жоңғар аюқұлағы.

Екі жылдық. Шалғындықты, тасты және далалы беткейлерде, бұталардың арасында өседі.

V-VI гүлдейді, VI-VIII жеміс салады.

573. Scrophularia nuraniae Tragolova - Норичник Нурании - Нуран сабынкөгі. Көп жылдық. 1400 м биіктіктегі жартас сызаттарында, тауда өседі.

V гүлдейді.

574. S. leucoclado Bunge - Н. беловежвистый - Сабынкөк. Жартылай бұта. Сайдың Құрғақ арналарында, көл жағалауларында және ұсақ тасты беткейлерде өседі.

V-VI гүлдейді және жеміс салады.

575. S. talassica Tzagolova - Н. таласький - Талас сабынкөгі. Көп жылдық. Таудың ұсақ тасты бөктерінде, субальпі шалғындығында және қылқанды орманның шекараларында өседі. VII гүлдейді, VIII жеміс салады.

576. S. kiriloviana Schischk - Н. Кириловский - Кирилов сабынкөгі. Көп жылдық. Таудың ұсақтасты бөктерінде өседі.

V-VII гүлдейді, V-VIII жеміс салады.

577. S.insica Weinm - Н. вырезной - кесілген сабыншөп. Көп жылдық. субальпі белдеуінде, аршалардың арасында, тасты беткейлерде , жартастарда, өзен жағалауларында өседі.

V-VII гүлдейді, V-VIII жеміс салады.

578. Veronica spuria L. - Вероника неностаящая - жалған бөденешөп. Көп жылдық. Шалғындықты дал ада өседі.

V-VIII гүлдейді, VII -IX жеміс салады.

579. V.laeta Kar, et Kir - В. красивая - әсем бөденешөп. Көп жылдық. Таудың ортаңғы белдеуіндегі далалы және ұсақ топырақты, тасты бөктерінде өседі.

VI-VII гүлдейді.

580. V.arguteserrata Regel et schmalh - В. острокильчатая - Бытпылдық. Бір жылдық. Таудың ортаңғы белдеуіне дейінгі бұталы бөліктерде өседі.

III-VII гүлдейді, IV-VII жеміс салады.

581. V.mbrifalia Boiss - В. кросно листая - қызылжапырақты бөдене шөп. Бір жылдық. Тасты далалы жерлерде, құмда, алагүлділердің арасында өседі.

IV-VI гүлдейді және жеміс салады.

582. V.cardiocarpa (Kar et Kir) Walp - В.сердцевидноплодная - жүрек түкті жемісті бөдене шөп.

Біо жылдық. Тау бөктерінен субальпі белдеуіне дейінгі тасты беткейлерде өседі.

III-V гүлдейді, IV-VI жеміс салады.

583. V.arvensis L. - В. полевая - дала бөдене шөбі.

Бір жылдық, немесе емен жаңғақты. 2000м биіктікке дейінгі таудың далалы бөктерінде өседі.

III-V гүлдейді, IV-VI жеміс салады.

584. V.verha L. — В.весенная — көктем бөденешөбі. Бір жылдық. немесе е.ж. Таудың төменгі белдеуіне дейінгі тасты бөктерде өседі.

III-V гүлдейді, IV-VI жеміс салады.

585. Leptorhabdos parviflora (Benth) Benth. - ленторабдус мелкоцветный - ұсақ гүлді бұғы мүйіз. Бір жылдық. Өзен, жылға жағалауларында, құмда, таудың топырақты орманы мен аршалардың арасында өседі. VII гүлдейді, VIII жеміс салады.

586. Euphrasia pectinata Ten - Очанка гребенчатая - көздері.

Бір жылдық. Далалы шалғындықта және тау бөктерінің жазықтықтарында өседі.

VI-IV гүлдейді.

587. E.kapataviensis Govor, ex Karmyscheva - О.карашавксая - Қаратау көздәрісі. Бір жылдық. Құрғақ таулы шалғындықта өседі.

V-VII гүлдейді.

588. E.regelii Wettst - О. регеля - регель көздәрісі. Бір жылдық. Таудың шалғындықты бөктерінде және тау ормандарында өседі. VII-VIII гүлдейді, IX жеміс салады.

589. Pedicularis olgae Regel - Мытник ольги - ольга қандыгүл. Көп жылдық. Тасты және ұсақ тасты тау бөктерінде өседі.

IV-VI гүлдейді, V-VIII жеміс салады.

590. P.dolichorhiza Schrenk - М.длиноокорневый - ұзын тамырлы қандыгүл, битенон, сіркетон.

Көп жылдық. таудың ортаңғы белдеуіндегі шалғындықты және тасты бөктерде өседі.

VI-VII гүлдейді, VII-VIII жеміс салады.

591. P.talassica Vved - Н. таласский - Талас қандыгүл. Көп жылдық. Тасты және ұсақ тасты таудың жоғарғы белдеуіндегі бөктерде өседі.

VI- VII гүлдейді, VIII жеміс салады.

592. P.dubia B.Fedtsch - М. сомнительный - күдікті қондыгүл. Көп жылдық. Ұсақ тасты, далалы және шалғындықты таудың субальпі белдеуінде өседі.

VI- VII гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

593. Bungea vesiculifera (Herd) Schischk - Бунгея пузырчатая -көпіршекті шағалтай. Көп жылдық. Таудың тасты немесе ұсақ тасты беткейлерінде өседі.

V- VI гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

Orobanchaceae Vent - Зарацыховые - сұңғыла тұқымдасы.

 

594. Orobanche uralensis С.Beck - заразиха уральская - орал сұғыласы. Көп жылдық. Далалы немесе тасты бөктерде жіне бұталардың арасында өседі, сондай-ақ Ariemisio түрін паразиттейді.

VI- VII гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

595. О. ramosa L. - 3. ветвистая - бұтақты сұңғыла. Бір жылдық. Егістікте мекендердегі жолда өседі, мәдени және сәндік өсімдіктерді паразиттейді.

V- VII гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

 

Plantaginaceae Lindl - Подоржниковые - Бақажапырақ тұқымдасы.

 

596. Plantago major L. - Подорожник большой - үлкен бақажапырақ. Елу жылдық. Ылғал шалғындықта, көл жағасында, батпақтардың шеттерінде жабайы түрде өседі.

VI-IX гүлдейді.

Шаруашылық маңызы: Дәрілік.

597. P.media L. - п. средний - орташа бақажапырақ. Көп жылдық шалғындықты далада, көп жағалауларында өседі.

VI- VIII гүлдейді.

598. P.lankeolata L. - П.ланцетовидный - қандауыр тәрізді бақажапырақ, сужапырақ. Көп жылдық. Далалы шалғындықта, тасты, құмды өзен және жылға жағалауларында өседі.

IV-IX гүлдейді.

 

Rubiaceae Juss - Мареновые - ләйлекшөп тұқымдасы.

 

599. Asperula congesta Tschemeva - Ясменник сжатый - сығылған бояушөп. Көп жылдық. Таудың ортаңғы белдеуіндегі жартаста өседі.

VI- VIII гүлдейді, VIII жеміс салады.

 

Rubiaceae Juss - Мареновые

 

600. A.setosa Jaub, et Spach - У. Щетинистый - тікенді бояушөп. Бір жылдық, Тасты және шөпті беткейлерде, егістікте жабайы түрде өседі.

V- VI гүлдейді, VI- VII жеміс салады.

601. Galium songaricum Schrenk - Подмаренный джунгарский - жоңғар қызылбояуы. Бір жылдық. Субальпі жіне альпі белдеуіндегі шыршалы және аршалы орманда өседі.

VI- VII гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

602. G.tenissimum Bieb - П.тончайший - жіңішке қызылбояу. Бір жылдық. Ұсақ тасты, тасты жартасты, шалғындықты, беткейлерде және далалы тау бөктерінде өседі.

IV- VI гүлдейді, VI- VIII жеміс салады.

603. G.verticillatun Danth - П. мутавчатый - қызылбояу. Бір жылдық. Таудың тасты бөктерінде және жартастардың арасында өседі.

IV- V гүлдейді, VI- VII жеміс салады.

604. G.tianschanium М.Рор - П.тяньшанский - Тянь-Шань қызылбояуы. Көп жылдық. Субальпі белдеуінде, таудың тасты беткейлерінде, өзеннің құрғақ арналарында өседі.

VII- VIII гүлдейді, VIII - IX жеміс салады.

 

Сарі ifolioceal Juss - Жимолостные - ұшқат тұқымдасы.

 

605. Abelia corambosa Regelet Schmalh - Абелия щитковидная - канкан  тәріздіс асай түсті. Бұта. Тасты және жартасты беткейінде, аршалы және жаңғақты орманның арасында өседі.

VI- VIII гүлдейді, VIII -IX жеміс салады.

Шаруашылықтағы маңызы: Сәндік, қатты ағаш.

606. Loncinera microphylla Willed, ex Schult - Жимолость мелколистая -ұсақ топырақты ұшқат. Бұта. Тасты, жартасты бектейінде, өзен арналарында өседі.

IV- VII гүлдейді, VIII- IX жеміс салады.

607. L.Stenantha Pojark - Ж. Узкоцветная - жіңішке жапырақты ұшқат. Бұта. Субальпі белдеуге дейінгі тасты беттерде өседі.

IV- VI гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

608. L.hispida Pall, ex Schult - Ж. Щетинистая - Тікенді ұшқат. Бұта. Субальпі белдеуінде, ағаштардың, аршалардың арасында өседі.

V- VI гүлдейді, VI- VIII жеміс салады.

609. L.Olgae Regel et Schmalh - Ж.Ольги - Ольга ұшқаты. Бұүта. Альпі белдеуіндегі тасты бөктерде, жартас сызаттарында өседі.

VI- VII гүлдейді, VII- VIII жеміс салады.

610. L.nummulariifolia Jaub, et Spach - Ж.монетолистая - тиын жапырақты үшқат. Бұта. Таудың тасты ортаңғы белдеуінде, өзен жағалауларында өседі.

V- VI гүлдейді, VII- IX жеміс салады.

 

Valerianaceae - Валериановые - Шүйіншөп тұқымдасы.

 

611. Patrinia intermedia Reem, et Schult - Патриния средняя - орташа тасшүйгін. Көп жылдық. Таудың тасты беткейлерінде, жартастарда өседі.

V- VII гүлдейді, VII-IX жеміс салады.

Шаруашылықтағы маңызы: Медицинада қолданады.

612. Valeriana turkestanica Regel, et Schmalh - Валериана туркестанская -түркістан тасшүйгін. Бір жылдық. Таудың Құрғақ тасты бөктерінде өседі.

IV- V гүлдейді, V- VI жеміс салады.

613. V.plagiostephana Fisch, et Mey. - В.косевенечная - жеңіл. Бір жылдық. таудың ортаңғы және төменгі белдеуінде, тасты, ұсақ топырақты тау бөктерінде өседі.

IV- VI гүлдейді, V- VII жеміс салады.

 

Morinaceae Rafin - Мориновые - салпыс тұқымдасы.

 

614. Morina kokanica Regel - марина кокандская - Қохан салпысы. Көп жылдық. 1500-3000 м биіктіктен аршалы белдеуге өседі.

VII- VIII гүлдейді, VIII-I3 жеміс салады.

Шаруашылықтағы маңызы: Мәдени гүлді өсімдік.

 

Dipsacaceae Juss - Ворсянковые - Қожакендір тұқымдасы

 

615. Dipsocus laciniatus L. - Ворсянка разрезная - Тілік қожакендір.

Е.ж. бұталардың арасындағы таудың төменгі белдеуінде, өзен алқаптарында өседі.

VI- VII гүлденеді, VIII жеміс салады.

Шаруашылықтағы маңызы: Құрамында алкалойдтар бар.

616. D.dipsocoides (Kar,et Kir.)Botsch. - В. Лазоревая - қожакендір Е.ж немесе көп жылдық. Бұталардың арасында ұсақ тасты бөктерді өседі.

VII гүлдейді, VIII жеміс салады.

617. Scabiosa songarica Schrenk - Скабиоза джунгарская - жоңғар қотырот, таужапырақ. Бір жылдық. Таудың төменгі және ортаңғы белдеуінде түрлі шөпті беткейлерде өседі.

VI- VII гүлдейді, VI- VII жеміс салады.

618. S.micrantha Desf- С. мелькоцветная - ұсақ гүлді котырот. Бір жылдық. Ұсақ тасты және далалы тау бөктерінде өседі.

V гүлдейді, VI- VII жеміс салады.

 

Campanulaceae Juss - Колокольчиковый - қоңыраугүл тұқымдасы

 

619. Campanula gromerata L. - колокольчик сборный - шоғыр қоңыраугүл. Көп жылдық. Шалғындықта, орманда өседі.

VI- VIII гүлдейді.

620. C.evolvulocea Roule, ex A.DC. - К.развернутый - Кең қоңыраугүл жартас сызаттарында және жартастарда өседі.

VI- VIII гүлдейді, VIII -IX жеміс салады.

621. Ostrowskia magnifica Regel - Островские великолепная - Әдемі ойраш. Көп жылдық. Шықтарда, жартастардың көлеңкесінде, таудың ортаңғы белдеулерінде өседі.