Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша кеден департаментінің кедендік бақылау жұмыстарына талдау

Тауарлар мен көлік күралдарына  қатысты өкілеттігі бар декларант  немесе өзге түлғалар және олардың өкідцері кеден органы лауазымды адамдарының талабы бойынша тауарлар мен көлік құралдарын тексеріп қарау кезінде қатысуға және кеден органының лауазымды адамдарына қажетті жәрдем көрсетуге міндетті. Тасымалдаушы арнайы уәкілеттік берген өкіл болмаған жағдайда, көлік құралын баскдратын жеке тұлға осы міндетті атқарушы болып табылады.

Кеден органы декларант, тауарлар мен  көлік құралдарына қатысты өкілеттіктер бар өзге де адамдар және олардың өкілдері болмаған кезде, мынадай жағдайларда:

1) аталған адамдар тауарлар мен көлік құралдары тапсырылғаннан кейін он күн өткен соң келмеген жағдайда;

2) үлттық қауіпсіздікке, адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, Қазақстан Республикасы халықтарының мәдени игілігін сақтауға қауіп болған жағдайда және кейінге қалдыруға болмайтын өзге де жағдайларда;

3) Тауарларды халықаралық почта жөнелтімдерімен жіберген кезде;

4) тауарлар мен көлік құралдарын Қазақстан Республикасының

кедендік аумағында кедендік режимді  бүза отырып қалдырған жағдайда тауарлар мен көлік кұралдарына кедендік тексеруп карау жүргізуге құқылы.

Аталған жағдайларда тауарлар мен  көлік құралдарын кедендік тексеріп қарау екі куәгердің кдтысуымен жүргізіледі және кеден ісі мәселелері жөніндегі уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша кедендік тексеріп қару актісі ресімделеді.

Егер кедендік декларация көрсетілген  тауарлардың бір бөлігі бір атаудағы тауарлар ретінде кедендік тексеріп қарауға үшыраған болса, онда мүндай тексеріп қараудың нәтижелері кедендік декларацияда көрсетілген осындай  барлық тауарларға қолданылады.

Кедендік тексеріп қараудың нәтижелері бойынша екі дана етіп акт жасалады. Кедендік тексеп қарау жүргізілгендегі  туралы актіде мынадай мәліметтер:

1) кедендік тексеріп қарауды жүргізген кеден органнының лауазымды түлғалары мен оны жүргізу кезінде қатысқан адамдар туралы мәліметтер;

2) декларанттың, тауарлар мен көлік құралдарына қатысты өкілеттіктері бар өзге де адамның қатысуынсыз кедендік тексеріп қарау жүргізудің себептері;

3) кедендік тексеріп кдраудың нәтижелері көрсетіледі. Актінің екінші данасы тауарлар мен көлік күралдарына қатысты өкілеттіктер бар адамға не оның өкіліне тапсырылады.

Жеке тексеріп царау.

Кедендік бақылаудың ерекше нысаны ретіндегі жеке тексеріп қарау Қазақстан  Республикасының кедендік шекарасы арқылы өтетін не кедендік бақылау аймағындағы немесе халықаралық әуежайдың транзит аймағындағы жеке түлғаның Қазақстан Республикасының зандарын бұзу объекгілері болып табьшатын тауарларды өзінде жасап, бермей түр деп

ойлауға жеткілікті негіздер болған жағдайда, кеден органы басшысының немесе оны алмастырушы адамның жазбаша шешімі бойынша жүргізіледі.

Жеке тексеріп қарау жүргізуге  байланысты рәсімді және жеке тексеріп қарауды рәсімдеу тәртібін кеден  ісі мәселелері жөніндегі уәкілетті  орган айқындайды.

Жеке тексеріп қарау басталар алдында кеден органынын лауазымлы адамы жеке тұлғаға кеден органы басшысының немесе оны алмасытрушы адамның жеке тексеріп қарауды жүргізу туралы шешімін көрсетуге, ажве түлғаны мұндай тексеріп қарауды жүргізу кезіндегі күкыкгарымея таныстыруға және жасырған тауарларын өз еркімен беру туралы үсыныс жасауға міндетті.

Кеден органы лауазымды адамның  жеке тексеріп карау жүргізу кезіндегі  іс-әрекеті жеке түлғаның ар-намысы мен абыройына нүксан келтірмеуге  тиіс.

Өзіне қатысты жеке тексеріп қарау жүргізіп отырған жеке түлғаның:

1) жеке тексеріп кдрау жүргізу басталғанға дейін оны жүргізу тәртібімен және жеке тексеріп қарау жүргізу туралы шешіммен танысуға;

2) Қазақстан Республикасының заңдарын бұзу объектілері болып табылатын өзінде жасырған тауарларын өз еркімен беруге;

3) жеке тексеріп кдрау жүргізетін кеден органы лауазымды адамның жеке тексеріп қарау жүргізу туралы хаттамаға міндетті түрде енгізе отырып, мәлімдеме жасауға;

4) жеке тексеріп қарау жүргізудің нәтижелерімен және іс жүргізу қүжаттарымен танысуға;

5) жеке тексерш қарау жүрпзетш кеден органы лауазымды адамдарының іс-әрекеттеріне осы Кодекске сәйкес шағым жасауға;

6) адвокатың қызметтерін пайдалануға күқығы бар.

Өзіне қатысты жеке тексеріп қарау  жүргізілген жеке адамға жеке тексеріп қараудың жүргізілгені туралы хаттаманың көшірмесі, тауарлардың алынып қойғаны туралы акті беріледі.

Жеке тексеріп қарауды тексеріп қаралатын адаммен бір жыныстағы  кеден органының лауазымды адамдары сол жыныстағы екі куәгердің  кдтысуымен санитарлық-гигиеналық талаптарға сай келетін оқшауланған үй-жайда жүргізеді. Бұл үй-жайға басқа жеке түлғалардың енуіне және олардың тарапынан жеке тексеріп қараудың жүргізілуін қадағалау мүмкіндігіне жол беррілмеуге тиіс. Тексеріп қаралатын адамның дене органдарын тексеріп зерттеуді маман-дәрігер, қажет болған жағдайда арнайы медициналық техниканы пайдалана отырып жүргізуге тиіс.

Қазақстан Республикасының заң  актілерінде көзделген жағдайларды  қоспағанда, маман-дәрігердің кеден  органы басшысының немесе оны алмастырушы  адамның жеке тексеріп қарауды жүргізу туралы шешімін орындаудан жалтаруға құқығы жоқ.

Жеке тексеріп қараудың жүргізілгендігі  туралы кеден ісі мәселелері жөнівдегі  уәкілетті оргран бекітетін нысан  бойынша хаттама жасалады.

Хаттама — жеке тексеріп қарауды жүргізген кеден органынын лауазымды адамы, өзіне қатысыты тексеріп қарау жүргізілген жеке түлға, куәгерлер, ал тексеріп зерттеу жүргізілген кезде — дәрігер қолдарын кояды. Тауарларды арнаулы таңбалармен таңбалау, оларга бірдейлендіру

белгілерін цою

Қазақстан Республикасының зандарында көзделген жағдайларда кеден органдары кедендік бақылауда тауарларда (олардың орамаларында) арнаулы таңбалардың, бірдейлендіру белгілерінің немесе оларды Қазақстан Республикасының кедендік аумағына әкелудің заңдылығын растау ушін пайдаланатын тауарларды белгілеудің өзге де тәсілдерінің болуын тексеру жолымен жүзеге асырады.

Тауарларда арнаулы таңбалардың бірдейлендіру белгілерінің

немесе тауарларды белгілеудің  өзге де тәсілдернің болмауы, егер өзінен мұндай тауарлар табьшған адам, декларант  не өзге де мүдделі адам басқаша дәлелдей аламаса, Қазақстан Республикасының кедендік аумағына тауарлады кедендік ресімдеу мен шығару жүргізілмей жүзеге асырылған тауарлар әкелу ретінде қаралады. Тауарлардың және көлік құралдарының есебі мен олар бойынша есепшілік жүйесін тексеру.

Кедендік бақылаудың нысаны ретіндегі  тауарлардың және көлік күралдарның  есебі мен олар бойынша есептілік  жүйесін тексеру мынадай жағдайларда:

1) Тұлға кедендік ресімдеудің оңайлатьшған рәсімдерін қолдану туралы мәлімдеген кезде;

2) Қазақстан Республикасының зандарынада айқындалған

тәртіппен есепке алынуға тиіс тауарларды шартты түрде шығарған кезде;

3) Кеден брокерлері, кедендік тасымалдаушылар ретіндегі қызметті жүзеге асыратын, сондай-ақ жекелеген кедендік режимдер шеңберінде және уақытша сақтау бойынша кеден қызметтерін көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын түлғаларға қатысты;

4) кедендік бақылаудағы тауарлар мен көлік құралдарына қатысты сыртқы экономикалық қызметке қатысушыларды тексеру кезінде қолданылады.

Есеп пен есептілік жүйесін  тексеру кеден ісі саласындағы сырқы экономикалық және өзге де қызметті тексеруді пайдалана отырып кедендік бақылау жүргізу кезінде іске асырьшуы мүмкін.

Тауарлардың және көлік құралдарының есебін жүргізу. Шартты түрде шығарылған тауарлар мен көлік құралдарын, тарифтік және тарифтік емес реттеу шаралары белгіленген тауарларды бақылауды

қамтамасыз ету мақсатында кеден  органдары осы Кодекске сәйкес кедендік ресімдеу мен кедендік бақьшау кезінде  тұлғалар беретін мәліметтер негізінгде, кеден ісі мәселелері жөніндегі уәкілетті орган белгілеген тәртіппен және нысандарда Қазақстан Республикасының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар мен көлік кұралдарының есебін жүргізеді.

Қазақстан Республикасының аумағында  шартты түрде шығарылған тауарлар мен  көлік құрадцарын пайдаланатын тұлғалар және осы Кодексте белгіленген өзге де тұлғалар олардың есебін жүргізуге және кеден органдарына кеден ісі мәселелері жөніндегі уәкілетті орган белгіленген тәртіппен есептілік тапсыруға міндетті.

Үй-жайлар мен аумацтарды тексеру.

Қазакстан Республикасының заң  актілерінде көзделген жағдайларды  қоспағанда, кеден бақлауын жүргізу  мақстанда кеден органының лауазымды  адамдары қызметтік куәлігін және кеден  органының басшысы қол қойған нүсқаманы көрсеткен кезде, кедендік бақьшауға жататын тауарлар мен көлік күралдары, кедендік бақылау үшін қажетті күжаттар болатын, не болуы мүмкін, не кедендік бақылаудағы тауарлар болуы мүмкін, не кедендік бақылаудағы тауарларға қатысты қызмет жүзеге асырылатын аумақ пен үй-жайларға (тексеріп қарау мен тінту жүргізу күқығынсыз) кіруге қүқығы бар.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.3. Қазақстан Республикасыңда тауарлар  көлік кұралдарына қатысты жүргізілетін  операциялары.

 Орнатьшған тәртіпке сәйкес және кеден шекарасы арқылы тауарлар мен көлік құралдарын өткізу жағдайларына байланысты кедендік ресімдеу процесінде

2. Кезең ажыратылады: алдын ала жасалатын операцияларды жүзеге асыру және негізгі кедендік ресімдеуді жүзеге асыру. Алдын ала жасалатын операциялар негізгі кедендік ресімдеуді жүргізуін жеңілдетуге және тездетуге мүмкіндік береді.

Негізгі кедендік ресімдеу тауарлар мен көлік құралдарын оларды мәлімдеу процесінде сәйкес кеден режиміне орналастыруында көрінеді.

Кедендік бақылауды жүзеге асыру  процесінде кедендік ресімдеу бойынша алдын ала жасалатын операциялардың қызметін, мазмүнын және қолдану тәртібін қарастырайьқ

Кеден органдарына жүктелген маңызды  қызметтердің ішінен Қазақстан Республикасының  кеден шекарасы арқылы тауар айналысын  тездетуге мүмкіндік беретін  жағдайлар жасау болып табылады. Бұл үшін осы кеден процедураларын жүргізуге уақыт нормативтері анықталған. Тауарлар мен көлік құралдарының кедендік ресімдеуі кеден органының лауазымды түлғасы осы процедураны жүзеге асыруына өзінің дайындығын біддіргеннен кейін 30 минуттан кешіктірмей басталуы тиіс.

Сонымен, қатар кедендер мен кеден  бекеттеріне кедендік ресімдеуді келесі жұмыс күнінің аяқталуынан кешіктірмей бітіру керек.

Осы мақсатта тауарлар мен көлік құралдарын кеден органына үсынудың шекті мерзімдері белгіленген.

Сөйтіп, декларация беру мерзімдері тауарлар мен тауарларды тасымаллайтын көлік  күралдарын Қазақстан Республикасының  кеден органына үсынған күннен бастап 30 күннен аспауы керек. Бос көлік

кұралдары мен жолаушьшарды тасымалдайтын  көлік құралдары Қазақстан Республикасының кеден шекарасынан тікелей өткен уақытта мәлімденеді.

Жеткізу орындарда тауарлар мен  көлік кұралдарын үсыну уақыты 30 минуттан кешіктірілмей белгіленген.

Негізгі кедендік ресімдеу алдындағы  кеден ісіне қатысты барлық іс-әрекеттер  алдын ала жасалатын операцияларға жатады.

Негізгі кедендік ресімдеу алдындағы  алдын ала жасалатын операциялар  әр түрлі, маңызды және негізгі кедендік ресімдеу максаты үшін қажет.

Олардың ішіндегі маңыздылары келесілер:

кәсіпкерлік қызметпен айналысуына шаруашыпық субъекті ретінде түлғаның тіркелуі және сәйкес қүжаттар алу;

СЭҚ-ке қатысушының лицензиялар және сәйкес

мемлекеттік органдарының басқа да рүқсат қүжаттарын: мәміле паспорты; кеден  төлемдерін төлеуді растайтын қүжаттар; тауарды кеден бақылауымен тасымалдауға көлік құралының жарамдылығы туралы куәліктері; тауар көліктік және тауарды алып жүруші күжаттар; тауардың шыкқан елі туралы сертификаттар; кедендік мақсаттарға кажетті басқа да құжаттар алуы;

кеден органының кеден шекарасын  кесіп өту туралы немесе тауарлар мен көлік құралдарын кеден территориясынан шығару ниеті туралы хабардар етуі;

кеден органына сәйкес жағдайларда үшінші тұлғалардың кеден төлемдерін төлеу туралы кепілдіктерін үсыну немесе қажетті сомаларды кеден органы депозитіне аудару;

- жеткізу, тасымалдау, мәлімдеу және көлік экспедиция келісімдерін жасау;

- тауарлардың сынамалары мен үлгілерін алу;

- кеден органдарына уақытша және қысқаша декларацияларын

ұсыну;

- тауарларды уақытша сақтау қоймасына орналастыру;

- тауарлар мен көлік құралдарын кеден шекарасы арқылы өткізуге байланысты барлық басқа әрекеттер.

Жоғарыда атап кеткендей, алдын  ала жасалатын кедендік ресімдеу тауарлар мен көлік құралдарын кеден  шекарасы арқылы өткізуін тездетуге. тыйым  салынған тауарлар мен көлік құралдарын әкелуі мен әкетуін бодцырмауға, сондай-ақ оларды кедендік мақсаттарда идентификациясына бағытталған.

Негізгі кедендік ресімдеудің мақсаты  — тауарлар мен көлік құралдарын белгілі бір кеден режиміне орналастыру болып табылады.