Автор работы: Пользователь скрыл имя, 04 Мая 2013 в 21:13, курсовая работа
Қазіргі кезде жаңа ақпараттық технологияның жетістіктерін, идеяларын қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері программалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Программалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі-объектілі бағытталған программалау. Delphi ортасы объектілі программалау принципіне негізделген. Бұл ортада мәліметтерді өңдеуге және сақтауға арналған программалар құрылады.
Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі саласы болып табылады және болашақта үлкен роль атқарады.
КІРІСПЕ………………………………………………………............…................3
1 МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ ЖӨНІНДЕ МАҒЛҰМАТ ...........................................5
Мәліметтер қоры туралы негізгі түсінік.................................................. 5
Мәліметтер қорын жобалау .......................................................................7
Мәліметтер қорының архитектурасы........................................................9
Мәліметтер қорының модельдері...........................................................10
2 МӘЛІМЕТТЕР ҚОРЫ ҚОСЫМШАСЫН ҚҰРУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН
ОРТАЛАР..........................................................................................................24
Delphi объектілі бағытталған программалау ортасы.............................29
SQL тілі......................................................................................................34
TDBGrid компонентін қолдану................................................................40
3 «СПОРТ МЕКТЕБІНДЕГІ ҚҰРАЛ-ЖАБДЫҚТАР» МҚ ҚОСЫМШАСЫ ТУРАЛЫ.................................................................................................................45
3.1 Құрылған қосымшаға сипаттама…..……………………........................47
3.2 Қолданушыға арналған нұсқау ………...................................................61
ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................62
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР...................................
Мәліметтер жиынының нәтижесі Personal және Info кестелерінің барлық өрістерінен және барлық жазбаларынан тұрады.
5) SQL-сұраныстың мәтінінде
кесте атының орнына
SELECT Ps_P.Name, Ps_I.ICode
FROM “Personal.db” AS PS_P, “Info.db” AS PS_I
Personal кестесі үшін PS_P псевдонимі, ал Info кестесі үшін PS_I псевдонимі анықталған.
6) Жазбаларды таңдауда
қарапайым өрнектерді
SELECT Name
FROM Personal
WHERE Salary>=50000;
Оклады 50000-нан үлкен
қызметкерлердің тізімін
7) Символдық өріс мәндері бойынша жазбаларды таңдауға мысал:
SELECT Name
FROM Personal
WHERE Post=’Менеджер’;
8) Өрнектің мәні тізімге
енетіндігін тексеретін IN амалының
көмегімен келесі форматта
<Өрнек> [NOT] IN <Өрістер тізімі>
Осы сұранысқа мысал келтірейік:
SELECT Name, Oklad
FROM Personal
WHERE LOWER(Post) IN (“Менеджер”,”Инженер”)
Сұраныстың орындалуы
нәтижесінде фамилиясы мен
9) BETWEEN амалы аралыққа мәндері енетіндігін тексереді және оның жазылу форматы:
<Өрнек> [NOT] BETWEEN
<Ең кіші мән> AND <Ең үлкен мән>
Мысалын келтірейік:
SELECT *
FROM Cards
WHERE C_Date BETWEEN “21.5.03” AND “27.5.03”
Орындалу нәтижесінде датасы 21-майдан 27-май 2003 жыл аралығында болатын жазбалар жиынын аламыз.
Жазбаларды сұрыптау
Жазбаларды сұрыптау сұранысына мысал:
SELECT * FROM Personal.db
ORDER BY Name
Жазбаларды сұрыптау Name өрісі бойынша жүргізіледі.
Екі өріс бойынша жазбаларды сұрыптауға мысал:
SELECT Name, Oklad
FROM Personal.db
ORDER BY Post, Oklad DESC
немесе
SELECT Name, Post, Oklad
FROM Personal.db
ORDER BY 2, 3 DESC [8]
2.3 TDBGrid компонентін қолдану
Қасиеттері:
Қасиеттері |
Қызметі, мақсаты |
Type TformBorderStyle=(bsNone bsSingle,bsToolWindow,bsSizeTo TborderStyle= bsNone...bsSingle; Property BorderStyle:TborderStyle.
|
Кампоненттің жақтауларының стилін анықтайды:bsSingle-қалыңдығы 1 пиксель жақтау;bsSizeable-өзгертілетін өлшемді қарапайым жақтау, bsDialog-сұхбат жақтауы; bsToolWindow-кішірейтілген тақырыпты bsSingle жақтауы; bsSizeToolWin-кішірейтілген тақырыпты bsSizeable жақтауы. |
Property Columns:DBGrid Columns; |
DBGrid Columns типті обьект-бағандардың индексті жиынынан тұрады. |
Property DataSource:TDataSource; |
Мәліметтер көзі болатын TdataSource типті компонентке сілтемеден тұрады. |
Property Default Drawing:Boolean; |
Егер True қабылдаса, тор ұяшықтарының ішіндегілер автоматты түрде көрсетіледі, қарсы жағдайда onDrawColumns немесе onDrawData(lm) оқиғаларын өңдеушілерде. |
Property EditorMode:Boolean; |
Егер True қабылдаса, қолданушы ұяшықты F2 немесе Enter басқан соң редакциялайды. |
Property Field Count:Integer; |
Бағандар санынан тұрады. |
Property Fields[Integer:Integer]: Tfield; |
Мәліметтер жиыны |
Property FixedColor:Tcolor; |
Өрістердің белгіленген түсін анықтайды. |
Type TDBGridOption= (DBEditing,dgAlways show
Editor,dgTitles,dgIndicator, TDBGridOptions=sct of TDBGrideOption; Property Options:TDBGrideOptions. |
Компонент әрекетінің түрін анықтайды:dgEditing-мәліметтер жиыны өзгеруіне рұхсат береді; dgAlwaysShow Editor-өрісті оны таңдау кезінде редакциялау режиміне автоматты түрде өткізеді; dgTitles-бағандар тақырыбын көрсетеді; dgIndicator-сол жақтағы белгіленген бағандағы ағымдағы жазбаның индекаторын көрсетеді; dgColumnResize-қолданушыға баған енін қолымен өзгертуге рұхсат береді; dgCol lines-бөліп тұрған тік сызықтарды көрсетеді; dgRowlines-бөліп тұрған көлденең сызықтарды көрсетеді; dgTabs-Tab клавиші көмегімен бағаннан бағанға өтуге рұхсат береді; dgRowSelect-барлық таңдалған жазбаны түспен бөлуге рұхсат береді; dg-AlwayshowSelection-ағымдағы жазбаны белгілеу сақталады, егер кампонент енгізу фокусын жоғалтса; dgConfirmDelete-жазбасы өшіру нақтылану керек; dgMultySelect-жазбаның жиындық таңдалуына рұхсат береді. |
Property ReadOnly:Boolean; |
True мәнін қабылдаса,мәліметтерді
модификациялауға рұхсат |
Property SelectedField:Tfield; |
Ағымдағы бағанмен байланысқан мәліметтер жиынына енуге жол ашады. |
Property SelectedIndex:Integer; |
Таңдалған бағандағы индексті Columns қасиетімен анықтайды. |
Property TitleFont:Tfont. |
Бағандар тақырыбының шрифтін анықтайды. |
| |
Bunction Add:Tcolumn; |
Объект-бағанды құрады және қайтарады. |
Procedure RebuildColumns; |
Объект-бағанның ескі анықтамасын жояды және келісілген қасиетті жаңасын құрады. |
Procedure RestoreDefaults. |
Барлық объект-бағандардың келісілген анықтамаларын қалпына келтіреді. |
| |
Type TcolumnButtonStyle= (cbAuto,cbsEllipses, cbsNone); Proterty Buttonstyle: |
Бағанға тағайындалған
батырма типін анықтайды: |
Property Color:Tcolor; |
Баған түсін анықтайды. |
Property DispeayName:String; |
Баған тақырыбынан тұрады. |
Property Field:Tfield; |
Бағанмен байланысқан мәліметтер жиыны өзіне сілтемесі болады. |
Property Font:Tfont; |
Баған шрифтін анықтайды. |
Property PickList:TString; |
Төгілмелі тізім элементтерін анықтайды,егер Buttonstyl қасиетінде cbsAuto мәні қабылданса. |
Property ReadOnly:Boolean; |
Егер True қабылданса,бағандағы мәліметтерді өзгертуге болмайды. |
Property Title:TcolumnTitle; |
Баған тақырыбындағы
текстті басқаруға мүмкіндік
беретін Aliynment,Caption, |
Property Visible:Boolean; |
Егер False қабылдаса,баған торда көрінбейді. |
Property Width:Integer; |
Баған ені пиксельдерден тұрады. |
Әдістері:
Әдіс |
Атқаратын қызметі. |
Procedure DefaultDran ColumnCell(Const Rect:Trect; DataCol:Integer:Column: Tcolumn; State:TgridDrawState); |
Кесте ұяшығының келісім бойынша кескінделуін жүзеге асырады:Rect-ұяшық координаттары; Datacol-баған индексі; Column-ұяшық бағаны; State-кескінделу күйі. |
Function ValidFieldIndex(FieldIndex: Integer):Boolean; |
True-ді қайтарады,егер FieldIndex индексті калонкамен мәліметтер жиынының өрісі байланысса.Егер өріс-есептелінетін немесе егер калонкамен өріс байланыспаса,False қайтарады. |
Оқиғалар:
Оқиғалар |
Немен байланысқан. |
Type TDBGrid ClickEvent= procedure(Column:Tcolumn) of object; Property onCellClick:TDBGrid ClickEvent; |
Тышқанда ұяшықта басқан кезде пайда болады. |
Property OnColEnter:TnotifyEvent; |
Ұяшықпен енгізу фокусын алу мезетінде пайда болады. |
Property OnColExit:TnotifyEvent; |
Ұяшық енгізу фокусын жоғалтпас бұрын пайда болады. |
Type TmovedEvent=procedure (Sender:Tobject;FromIndex, Property OnColumnMoved: TmovedEvent; |
Бағанда жылжыту кезінде пайда болады:FromIndex-ауысуға дейінгі баған орны; ToIndex-бағанның жаңа орыны. |
Type DrawColumnCellEvent= procedure(Sender:Tobject; constRect:Trect; DataCol:Integer; Column:Tcolumn; State:TgridDrawState) of object; Property OnDrawColumnCell: |
Ұяшықты кескіндеу қажеттілігі туғанда пайда болады: Rect-кескінде тікбұрышы; DataCol-Columns қасиетіндегі баған индексі; Column-баған; State-күй. |
Property OnEditButtonClick: TnotyfiEvent; |
Бағандағы батырмаға басу кезінде пайда болады. |
Type TDBGridClickEvent= procedure (Column:Tcolumn) of Object; Property OnTitleClick: |
Тақырыпқа басу кезінде пайда болады. |
TDBGrid бағандары түсінігі.
TDBGrid компаненті мәліметтер жиынының мазмұнын кестелік форматта көрсету үшін қолданылады, онда жолдар мәліметтер жиынының жазбаларына, ал бағандар-жазба өрістеріне сәйкес келеді. TDBGrid компанентінің DataSource қасиетінде сәйкес мәліметтер жиынына сілтеме жасайтын кампонент-көзі DataSource аты тұрады. Орындалу кезінде DataSource қасиетінің мәнін өзгерте отырып, әртүрлі мәліметтер жиынының мазмұнын көрсету үшін бір TDBGrid компанентін қолдануға болады. Қолданушымен алдын ала дайындалған сценарий бойынша сұхбат кезінде құрылатын қосымшаның құрылымдық күрделілігі мен көлемін едәуір минимизациялауға болады.
TDBGrid бағандарының құрамын анықтау үшін бағандар редакторын (Columns Editor) қолдануға болады. TDBGrid торындағы бағандардың тізбектелу ретін бағандар редакторындағы бағандар тізбегінің ретін анықтаумен анықталады. Егер бағандар редакторы қолданылса, мәліметтер жиынының өрістер редакторымен хабарланған өрістер алынады. Бұл кезде бағандар түрі TField кампонентінің сәйкес қасиеттерімен анықталады, ал бағандардың тізбектелу реті олардың анықтамасы ретімен анықталады.
Мәліметтер жиыны үшін TField кампоненті құрылмаған жағдайда өрістердің тізбектелу реті мен олардың қасиеттері кестені құру мезетінде төменгі мәліметтер қоры(ТМҚ) жазбаларының құрылымымен анықталған кезде берілгендерге сәйкес келеді.[3]
TDBLookup ComboBox компоненті.
TDBLookup компоненті мәндер тізіміндегі
бір мәліметтер жиынының
Компонент қасиеттері:
Қасиеттер |
Қызметі |
Pb property DataField: String; |
Мәліметтер жиыны екіншідегі мәндер орналасатын, мәліметтер жиынының 1өрістерінен тұрады. |
Pb property DataSource: TDataSource; |
Мәліметтер жиыны біреуімен байланысқан TDataSource компонентін көрсетеді. |
Type TDropDownAlign=(daleft, Pb property DropDownAlign: TDropDownAlign: TDropDownAlign: TDropDownAlign; |
Редактор терезесіне қатысты төгілмелі тізімнің орналасуын анықтайды:daleft-сол жақ; daRighn-оң жақ; daCenter-центр бойынша. |
Pb property DropDownRows: Integer; |
Тізім элементтерінің санын анықтайды. |
Pb property DropDownWidth:Integer; |
Тізімнің енін анықтайды. |
Pb property Field:TField; |
Мән алынатын мәліметтер жиыны 2 өрісіне енуге мүмкіндік береді. |
Property KeyValue:Variant; |
Байланыс өрісінің ағымдағы мәнінен тұрады.Егер программа орындалуы кезінде оның мәні өзгерсе, осы қасиеттегі мәні бар мәліметтер жиыны екі жазбасын іздеуге әрекет жасалынады. |
Pb property List FieldIndex:Integer; |
Инкрементті іздеу кезінде мәні пайдаланылатын ListFielf тізімінде өріс номері анықталады. |
Pb property ListSource:TdataSource; |
Мәліметтер жиыны екіні анықтайды. |
Ro property List Visible:Boolean; |
Егер тізім ашылып тұрса, Trueмәнін қабылдайды. |
Pb property ReadOnly:Boolean; |
Егер True қабылдаса, компонент DataField өрісінің мәнін өзгерте алмайды. |
Ro property Text:String; |
Компоненттің редактор терезесінде текст болады. |
Компонент әдістері:
Әдістер |
Мақсаты, қызметі |
Procedure CloseUp (Accept:Boolean); |
Ашық тұрған тізімді жабады.Accept параметірі DataField өрісі үшін тізімнің ағымдағы мәні қолданылатын анықтайды. |
Procedure DropDown; |
Тізімді ашады. |