Пәннің оқу жоспары

2.7 Рефераттардың тақырыптары

1. Экология – ғылымы немесе дүниеге көзқарас
2. Биосфераның антропогенді өзгерістері
3. «Қоғам - табиғат» жүйесіндегі экологиялық көзқарас
4. Урбанизацияны басқару
5. Халық санының артуы және экологиялық мәселелердің тереңдеуі
6. Тұрақты даму мәселелері
7. Ғылым мен техниканың экологиялануы
8. Қоғам мен табиғат: өзара қатынастар эволюциясы
9. Ноосфераға қарай жол
10. Өсімдіктер мен жануарлар әлеміне антропогенді әсер
11. Экология – экономика – саясат
12. Экологиялық мәселелерді шешудегі халықаралық тәжірибе.
13. Қорғауға алынған табиғи территориялардың ерекшіліктері

16

14. мен ұйымдастырудағы міндеттері
15. Ландшафттарды қорғау Түрлерді қорғау туралы халықаралық келісімдер
16. Тропиктік ормандар – ерекше экожүйе
17. Қазақстандағы атмосфералық ауаның жағдайы
18. Энергетика және ауа бассейнінің ластануы
19. Автомобиль және таза ауа
20. Ауа бассейнінің ластануындағы зиянды әсері
21. Қышқылдық жауынның су және орман экожүйелеріне әсері
22. Әлемдік мұхиттың ластануы
23. Каспий теңізін қорғау
24. Су ресурстарын тиімді пайдалану
25. Су қоймаларының пестицидтермен ластануы
26. Қоршаған орта және ауыл шаруашылығының химизациясы
27. Топырақ эрозиясы және оның алдын алу
28. Жер ресурстары және оларды қорғау
29. Қазақстандағы жер қорының жағдайы
30. Аз қалдықты өндірістік процестер
31. Радиоактивті қалдықтарды жою
32. Экологиялық қауіпсіздікті сақтау - ұлттық қауіпсіздікті сақтау.
33. Тазартудың биологиялық әдістері
34. Болашақтың энергетикасы
35. Энергетика мәселелері мен қоршаған ортаны қорғау
36. Күн энергиясын пайдалану
37. Отын энергетикасының экологиялық мәселелері
38. Ядролық энергияны пайдалану мәселелері
39. Қазақстанның жанар май қазбаларының қоры
40. Қоршаған ортаның ауыр металдармен ластануы.
41. Компьютер және денсаулық
42. Судың сапасы мен халықтың денсаулығы
43. Атмосфераның ластануы және адамның денсаулығы
44. Салауатты өмір салты
45. Радиация және денсаулық

Ұсыналатын әдебиеттері: жоғарыда көрсетілген әдебиеттер.

Рефераттарға  қойылатын талаптар:

- реферат А-4 форматына жазылып, 15 бет көлемінде 

17

тапсырылады.

- парақтың параметрі: жоғарғы және төменгі жағында - 2см, сол жағы - 3см, оң жағы - 1см болуы керек.

Рефераттың мазмұны  мен безендірілуіне қойылатын талаптар:

1. Рефераттың сырты реферат қабына қойылатын талапқа сай болуы керек.
2. Бірінші бетте тақырыптың жоспары беріледі.
3. Рефераттағы тақырыптың мақсаты мен міндеті нақтылы көрсетілуі қажет.
4. Реферат мазмұны жоспарға сәйкес болуы шарт.
5. Рефераттың соңғы бетінде пайдаланылған әдебиеттер тізімі көрсетіледі.
6. Реферат компьютермен басылған болуы керек.

Бақылау жұмыстарының тақырыптары.

1. Экология ғылымының мақсаты мен міндеті.
2. Қазіргі экология қандай бөлімдерге бөлінеді?
3. Жердің Күн жүйесіндегі өзге планеталармен салыстырғандағы ерекшелігі неде?
4. Тірі жүйелерге анықтама бер.
5. Экожүйедегі абиотикалық факторлар,олардың маңыздылығы мен ықпалы.
6. Шектеуші факторлар заңы.
7. Экожүйенің биотикалық факторлары.
8. Популяция деген не? «Популяция тығыздығы», популяция тепе-теңдігі», «популяциялық жарылыс» терминдеріне анықтама бер.
9. Биогеоценозға,экожүйеге, биоценозға анықтама бер.
10. Қоректік тізбек деген ұғымға түсінік бер.
11. Биосфераға, оның шекараларына,жоғарғы және төменгі шектеуші шекараларына анықтама бер.
12. Экосфера деген не ,оның шекаралары қандай ?
13. Экологиялық мониторинг дегенді қалай түсінесің?
14. Табиғат ресурстарының жіктелуі.

Бақылау жұмыстарының орындалуына берілетін ұсыныстар : Бақылау жұмысы курстың тақырыптық жоспарына сәйкес ұсынылған тақырыптар бойынша жүргізіледі.

18

2.6 Өзін-өзі тексеруге  арналған тесттер

№	Тест сұрақтары
1	Төменде аталған ғаламдардың қайсысы  ғылымға «Экология» ұғымын енгізді? а. Ч. Дарвин ә. Н. Вавилов б. Ю. Либих в. Э. Геккель г. В. Сукачев
2	Аталған факторлардың қайсысы абиотикалық  факторларға жатады? а. Бәсекелестік ә. Адамның қызметі б. Паразитизм в. Температура г. Су қоймасының тереңдігі
3	Төменде аталған факторлардан абиотикалық факторларды атаңыз? а. Ылғалдылық, жарық, температура ә. Ормандарды кесу б. Ағзалардың бір-біріне әсері в. Батпақты құрғату г. Барлық аталған факторлар
4	Биомассаның ең үлкен тығыздығы  қай ортаға тән? а. Сулы орта ә. Жер – ауа ортасы б. Топырақ ортасы в. Сулы және топырақ ортасы г. Жер – ауа және сулы орта
5	Аталған ғалымдардың қайсысы минимум  заңын тужырымдаған? а. А. Тенсли ә. Ю. Либих б. В. Вернадский в. Г. Гаузе г. Ч. Дарвин

 

 

 

19

6	Төмендегі аталған факторлардың қайсысы  жасанды ластану көздеріне жатады? а. Вулкандар ә. Автомобильдің газдары б. Шаңды дауылдар в. Жер сілкіну г. Барлық аталған факторлар
7	Жануарлар бірлестігі қалай аталады? а. Зооценоз ә. Фитоценоз б. Биоценоз в. Биогеоценоз г. Биосфера
8	Әр түрлі ағзалардың арасындағы байланыстар қалай аталады? а. Жанама ә. Тікелей б. Биотикалық в. Бәсекелестік г. Қоректік
9	Су экожүйесі дегеніміз не? а. Көлдің биотикалық және абиотикалық  компоненттерінің жиынтығы ә. Көлдің өсімдіктер бірлістігі б. Көлдің жануарлар бірлістігі в. Фитопланктон г. Зоопланктон
10	«Парниктік эффектің» пайда  болу себебі қандай? а. «Озон тесіктерінің» пайда  болуы ә. Көміртегі (II) тотығының концентрациясының артуы б. Фреондар мен метан қалдықтары в. Ауаның ылғалдылығының өзгеруі г. Дұрыс жауап жоқ
11	Бірінші реттік консументтерге қайсысы жатады? а. Шөп қоректілер ә. Жыртқыштар б. Қорек талғамайтындар в. Ет қоректілер г. Паразиттер

20

12	Ағзалардың қанша мекен ету  орталығы бар? а. Төрт ә. Үш б. Алты в. Бес г. Екі
13	Бірдей уақыт аралығында қайталанатын ортаның өзгерістерін қалай атайды? а. Циклді ә. Хаосты б. Бағытталған в. Тұрақты г. Тұрақсыз
14	Адам популяцияларының саны мен  тығыздығының артуы арқылы қалалардың өсуі мен дамуын қалай атайды? а. Антропогенез ә. Урбанизация б. Антропогенді қысым в. Антропогенді стресс г. Биокөптүрлілік
15	Географиялық зоналылық заңын  тұжырымдаған кім? а. Ч. Дарвин ә. В. Сукачев б. Ю. Либих в. В. Докучаев г. А. Гумбальдт
16	Биосфераның биологиялық көп түрлілігі  адамнан нені талап етеді? а. Араласпау ә. Тыныштық б. Жауапкершілік в. Араласу г. Көмек
17	«Биосфера» терминін ғылымға алғаш  енгізген кім? а. Э. Зюсс ә. Ю.Либих б. Н. Вавилов в. С. Шварц г. В. Вернадский

21

18	«Парниктік эффект» негізінен  қандай заттың атмосфераға шығарулуынан болады? а. Көмір қышқыл газы ә. Аргон б. Хлорсутегі в. Көмірсутегі г. Гелий
19	Қоршаған ортаның жағдайын бақылау, байқау, бағалау мен болжаудың  комплексті жүйесі қалай аталады? а. Кадастр ә. Мониторинг б. Демпинг в. Экологиялық картографиялау г. Дұрыс жауап жоқ
20	Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау туралы заңы қай жылы қабылданды? а. 1991 ж ә. 1992 ж б. 1993 ж  в. 1994 ж г. 1995 ж
21	Қорық дегеніміз не? а. Жеке табиғи объектілер (сарқырамалар, үнгірлер) ә. Жартылай қорғау режимімен сипатталатын территория б. Шаруашылық қызметінен мүлдем алынған территориялар немесе акваториялардың бөліктері в. Табиғатты сауықтыру және эстетикалық  мақсатта қорғау үшін бөлінген территориялар г. Дұрыс жауап жоқ

Тест тапсырмаларының  кілті.

Сұрақ №	Дұрыс жауабы	Сұрақ №	Дұрыс жауабы
1	В	12	а
2	В	13	в
3	А	14	ә

22

4	А	15	г
5	ә	16	б
6	ә	17	г
7	А	18	а
8	Б	19	ә
9	А	20	а
10	ә	21	б
11	А

2.8 «Экология курсынан»  емтихан сұрақтары

1. Экология пәні және зерттеу обьектісі.
2. Экология ғылымының ғылымдар жүйесіндегі орны.
3. Экологияның міндеттері.
4. Биогеоценоз,экожүйе, биоценоз түсініктерінің мазмұны.
5. Түсініктерге анықтама бер: тіршілік, особь, популяция, түр, ағза, аутэкология,синэкология, демэкология
6. Экологияның қысқаша даму тарихы.
7. Продуценттер деген не,олардың экожүйедегі ролі қандай?
8. Биотикалық және абиотикалық факторлар бір-бірімен қалай байланысқа түседі?
9. Шектеуші факторлар деген не?
10. Биотикалық факторлар.
11. Биосфера,экожүйелер, өсімдіктер қауымдастығын қалай түсінуге болады?
12. Жасыл өсімдіктердің өсуі мен фотосинтезденуінде энергия мен заттар қандай өзгерстерге түседі?
13. Биосфера тіршілігіндегі гидросфераның ролі қандай?
14. Жарықтың жер бетіндегі тіршілік үшін қандай маңызы бар?
15. Адамның шаруашылық қызыметінің биосфераға ықпалы.
16. Экологиялық білімнің маңыздылығы.
17. Атмосфераның ластану көздері.Ластанудың қай түрі табиғи,ал кай түрін антропогендік деп атайды?
18. Ағзалардың бейімделу қасиеті.
19. Экологиялық қойма дегеніміз не, экологиялық қоймаға бәсекелесудің себебі неде?
20. «Демографиялық жарылыс» дегенді қалай түсінеміз?
21. Қышқылды жаңбыр неден пайда болады?

23

22. «Озондық тесіктің» пайда болу себептері.
23. Шикізат проблемасы.
24. Экологиялық проблемаларды шешудің жолдары.
25. Экологиялық қатер деп нені айтады, оның салдары.
26. Атмосфераның ғаламдық ластануының экологиялық салдары.
27. Оптимум заңы.
28. В.Шелфорттың төзімділік заңы.
29. Биосфераның айырбаталмайтын заңы.
30. Экологиялық факторларды атап, сипаттама бер.
31. Тіршілік ортасы деген не, тірі ағзалар қандай тіршілік орталарында өмір сүреді.
32. Табиғатты орынды пайдаланудың экономикалық принциптері.
33. Ғаламдық проблемалардың қалыптасуының негізгі себептер .
34. Қоректік тізбек, қоректік тізбек типтері.
35. Атмосфераның газдық құрамы.
36. Мониторинг деген не?
37. Экологиялық суксессияляр
38. Экология ғылымының салалары.
39. В.И. Вернадский «Биосфера» туралы ілімі.
40. Ноосфера.
41. Экологияның әдістері және оларды экологиялық үлгілеудің ролі.
42. Табиғи ресурстардың таусылуы мен қалдықтар проблемасы.
43. Қоршаған ортаның ластануының ғаламдық мәселелері.
44. Қоршаған ортаны<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439_002