Ағаш конструкцияларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар

 Қолданылған әдебиеттер:

1. “Егемен Қазақстан” Республикалық газеті" ААҚ, 2011     

2. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің ақпараттық-құқықтық жүйесі 
                                          Жоспар

Кіріспе

1. Қолданылу саласы

2. Терминдер және анықтамалар

3. Өнімнің Қазақстан Республикасының нарығындағы айналым шарттары

4. Жалпы техникалық талаптар

4.1. Механикалық қауіпсіздік талаптары

4.2. Өрт қауіпсіздігі талаптары

4.3. Биологиялық қауіпсіздік талаптары

4.4. Радиациялық қауіпсіздік талаптары

4.5. Экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздік талаптары  

4.6. Көтерме ағаш конструкцияларының қауіпсіздік талаптары

4.7. Ағаш конструкцияларын өндіру кезіндегі қауіпсіздік талаптары

4.8. Ағаш конструкцияларын тасымалдау мен сақтау кезіндегі қауіпсіздік талаптары

4.9. Ағаш конструкцияларын ғимараттар мен құрылыстарды салуда, пайдалану процесінде қолданған кездегі қауіпсіздік талаптары

4.10. Ағаш конструкцияларын кәдеге жарату кезіндегі қауіпсіздік талаптары

5. Техникалық регламенттің талаптарына сәйкестікті растау

6. Үйлестірілген стандарттар тізбесі

7. Өтпелі кезең

Қорытынды

 

                                   1. Қолданылу саласы 

 

1. Осы «Ағаш конструкцияларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар» техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) ағаш конструкцияларының қауіпсіздігіне, оларды өндіру, тасымалдау, сақтау, пайдалану мен кәдеге жарату процестеріне қойылатын талаптарды белгілейді.

Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу объектілері мыналар болып табылады:

1) осы Техникалық регламентке 1-қосымшада келтірілген ағаш конструкциялары;

2) ағаш конструкцияларын өндіру, тасымалдау, сақтау, пайдалану мен кәдеге жарату процестері (тіршілік циклдері).

2. Ағаш конструкцияларын сәйкестендіру Қазақстан Республикасы Сыртқы экономикалық қызметінің тауарлық номенклатурасының (ҚР СЭҚ ТН) кодтары мен ҚР МЖ 04-2003 Экономикалық қызметінің түрлері жөніндегі өнім жіктемесі (ЭҚТ ӨЖ) бойынша, таңбалануы мен ілеспе құжаттары бойынша, конструкциялардың бүйірлік беттері қабаттарының (ламельдерінің) болуы бойынша және/немесе олардың беттерінде желімдік аралық қабаттардың (қосылыстарының) болуы бойынша, сондай-ақ жиынтығында оларды тану үшін жеткілікті болатын өзге де белгілер, өлшемдер, көрсеткіштер мен талаптар бойынша соларға сәйкес келетін кодтарды пайдалану жолымен жүргізіледі.

3. Ағаш конструкцияларының қауіпсіздігіне қойылатын жалпы талаптар Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 9 қаңтардағы Экологиялық кодексімен және Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 19 желтоқсандағы Еңбек кодексімен, «Тұтынушылар құқығын қорғау туралы» 1991 жылғы 5 шілдедегі, «Өрт қауіпсіздігі туралы» 1996 жылғы 22 қарашадағы, «Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы» 1998 жылғы 23 сәуірдегі, «Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы» 2001 жылғы 16 шілдедегі, «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» 2002 жылғы 3 сәуірдегі, «Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы» 2002 жылғы 4 желтоқсандағы заңдарымен белгіленеді.

4. Ағаш конструкцияларының тіршілік циклі процесінде аулақ болу қажет болатын негізгі қауіпті факторлар (қатерлер) мыналар болып табылады:

1) ағаш конструкцияларын дайындау мен құрастыру кезінде шу мен дірілдердің жоғары деңгейі орын алуы мүмкін;

2) жабдықтардың, құрал-сайманның жылжымалы бөліктері, жылжытылатын бұйымдар, әзірлемелер, материалдар;

3) қоршаған ортаның, жабдықтардың бетінің жоғары немесе төмен температурасы;

4) ағаш конструкцияларының бетінде микрофлораның дамуы;

5) өндірістік процестер кезінде ағаш конструкцияларының тұтануы;

6) ағаш конструкцияларда адам ағзасына теріс әсерін тигізуі мүмкін шекті рұқсат етілген мәннен асатын радиоактивті сәулеленулердің болуы;

7) тасымалдау кезінде жүктің тепе-тең бөлінбеуі тежеу кезінде немесе бұрылыстағы қозғалыс кезінде оны басқаруға ие бола алмай қалуға әкеп соқтыруы мүмкін, ал бекітілмеген жүк қозғалыс кезінде ығысып немесе түсіп қалуы мүмкін;

8) өндіру мен пайдалану кезінде шайырлардың, желімдердің, сұйықтардың, ағашты әшекейлік/қорғауға арналған өңдеу құралдарының, саңырауқұлақ ауруына қарсы дәрі-дәрмектердің, лактардың, бояулардың және ерекше иісті басқа да материалдар мен химиялық заттардың адам денсаулығына зиян келтіруге қабілетті шекті рұқсат етілген концентрациялардан асатындай мөлшерде бөлінуі;

9) өрттің шығу себебіне айналуы мүмкін артық мөлшердегі жылу бөлінетін қауіпті пайдалану процестері;

10) елеулі мөлшердегі пайдалану жүктемелерін қабылдауға арналған ағаш конструкцияларының бұзылуы;

11) өндірістік учаскелерінің және құрылыс-монтаждау алаңдары шегінде қозғалыстағы көлік құралдарынан, жүк көтерме машиналардан, тетіктер мен олардың бөліктерінен туындайтын қауіп.

5. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған ағаш конструкциялары саласындағы халықаралық шартта осы Техникалық регламентте көзделгеннен өзге ережелер белгіленген болса, халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

6. Осы Техникалық регламент бұрын пайдалануда болған және құрылыста қайтадан пайдаланылатын ағаш конструкцияларына қатысты болмайды. 

 

 

 

2. Терминдер және анықтамалар 

 

7. Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу саласы мен сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы заңнамалық актілерде пайдаланылатын негізгі ұғымдар қолданылады, мына терминдер қосымша пайдаланылады:

1) ағаш конструкцияларының беріктігі - ағаш конструкцияларының пайдалану және өзге жүктемелерінің әсерінен бұзылуға төтеп беру қабілетін сипаттайтын оның механикалық қасиеті;

2) ағаш конструкцияларының биологиялық қауіпсіздігі - ағаш конструкцияларын дайындау кезінде пайдаланылған сүректің келеңсіз әсерін тигізетін микроорганизмдерден, әртүрлі жәндіктерден адам денсаулығы мен қоршаған ортаға зиян келтірудің жол берілмейтін қатері болмайтындай жай-күйі;

3) ағаш конструкцияларының механикалық қауіпсіздігі - ағаш конструкцияларының берілген қызмет мерзімі ішінде олардың талап етілген беріктігі қамтамасыз етілетіндей және адам өміріне немесе денсаулығына және қоршаған ортаға, оның ішінде өсімдіктер және жануарлар әлеміне зиян келтірудің рұқсат етілмейтін қатері болмайтындай жай-күйі;

4) ағаш конструкциясы - ғимараттардың, құрылыстардың құрылыстық конструкцияларында және бұйымдарында көтеру және/немесе қоршау және/немесе әшекейлік функцияларын немесе олардың жиынтығын орындауға арналған белгілі бір өлшемдердегі және өзара белгілі бір тәртіппен орналасқан біріктірілген ағаш бөлшектерінің (қабаттарының, ламельдерінің) жиынтығы;

5) ағаш конструкцияларының желім қосылыстарының төзімділігі - ағаш конструкцияларының желім қосылыстарының пайдалану мерзімімен белгіленген уақыт ішінде әртүрлі жүктемелердің әсерімен талап етілген беріктілік өлшемдерін сақтау қасиеті;

6) ең аз қажетті талаптар - азаматтардың өмірі немесе денсаулығын қорғау, қоршаған ортаны, жануарларды немесе өсімдіктерді қорғау, өнімнің қауіпсіздігі мен сапасына қатысты тұтынушыларды адастыруға алып келетін әрекеттердің алдын алу үшін рұқсат етілетін зиян келтіру қатерін бағалауға негізделген қауіпсіздік талаптары;

7)  жалпы (елеулі) талаптар - қажетті қауіпсіздікті қамтамасыз етудің нақты тәсілдері мен сипаттамаларын егжей-тегжейлі көрсетпей-ақ, оның мәнін сипаттау түрінде ұсынылған ең аз қажетті талаптар;

8) жол берілмейтін қатер - адамдардың денсаулығына жол берілмейтін зиян келтірудің не болмаса жеке немесе заңды тұлғалардың мүлкіне, мемлекеттік мүлікке, қоршаған ортаға жол берілмейтін зиян келтірудің ықтималдылығы;

9) көрнекі сынама - өнімнің белгілі бір партиясынан алынған барлық нүктелік сынамалардың жиынтығы;

10) қабат (ламель) - тұтас ағаш бөлшек түріндегі көп қабатты желімделген ағаш конструкцияларының элементі;

11) нагель - біріктірілетін элементтердің өзара ығысуына жол бермейтін фермалардың түйіспелеріндегі, құрама өзекшелері мен арқалықтардағы ағаш конструкцияларының элементтерін біріктіруге арналған өзекшелер мен тілікшелер (болат және ағаш);

12) нүктелік сынама - бір бақылау нүктесіндегі өнімнің партиясынан іріктеп алынған өнім материалының мөлшері;

13) оттан қорғау - талап етілетін оттан қорғау тиімділігіне ие және ағаш конструкцияларды арнайы оттан қорғауға арналған құрам, зат (заттардың қоспасы) немесе материал;

14) радионуклидтердің үлестік белсенділігі - көрнекі сынамадағы радионуклид белсенділігінің өте құрғақ күйдегі сынаманың салмағына ара қатынасы;

15) сәйкестік презумпциясы - үйлестірілген мемлекеттік стандарттардың егжей-тегжейлі (нақты) талаптарын орындау Техникалық регламенттің тиісті жалпы (елеулі) талаптарын сақтау деп есептелетін заңнамалық немесе тұжырымды түрде бекітілген ереже. 

 

 

 

3. Өнімнің Қазақстан Республикасының нарығындағы айналым шарттары 

 

8. Ғимараттарды, құрылыстарды салу кезінде пайдаланылатын ағаш конструкциялар осы Техникалық регламенттің талаптарына, сондай-ақ ағаш конструкцияларына қатысы бар басқа да Техникалық регламенттерде белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келуі тиіс.

9. Ағаш конструкциялары (оның ішінде импортталатын) өткізу (сату) кезінде тұтынушы үшін зиян келтірудің мүмкін болатын қатерлерін бағалау және олардың тиісті қауіпсіздік шараларын қабылдауы үшін қажетті ілеспе құжаттамамен қамтамасыз етілуі тиіс. Онда мыналар көрсетілуі тиіс:

1) ағаш конструкцияларының мақсаты және оларды пайдалану шарттары;

2) ағаш конструкцияларының және олардың қосылыстары беріктігінің нақты көрсеткіштерінің нормативтік талаптарға сәйкес келуі;

3) ағаш конструкцияларының өрт және экологиялық қауіпсіздік өлшемдері;

4) ағаш конструкциялары материалдарының, олардың қабатындағы (ламельдері) заттар мен сүректердің радиациялық қауіпсіздік талаптарына сәйкес болуын растау;

5) желімделген ағаш конструкцияларын дайындау кезінде пайдаланылған желімдік заттардың санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес болуын растау;

6) ағаш конструкцияларын сақтау, тасымалдау, пайдалану және кәдеге жарату қауіпсіздігінің шарттары бойынша нұсқаулар;

7) ағаш конструкцияларының осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкестік сертификаттары туралы мәліметтер.

10. Ескерту таңбалауына енгізілетін ақпарат «Буып-түюге, таңбалауға, затбелгі жапсыруға және оларды дұрыс түсіруге қойылатын талаптар» техникалық регламентінің талаптарына сәйкес болуы тиіс.

11. Ағаш конструкцияларының ескерту және сәйкестендіру таңбалары мәтін, нышандар түрінде салынады.

12. Қабылдаудан өткен және тұтынушыға жеткізілетін әрбір конструкцияға шайылмайтын бояумен трафарет немесе мөртабанның көмегімен таңбалау белгілері салынуы тиіс.

Конструкцияға таңбалауды монтаждаудан кейін көрініп тұратын бетіне салады.

13. Ақпаратты түсіру құралдары ағаш конструкцияларын сақтау, тасымалдау, іске асыру және пайдалану кезінде таңбалардың сақталуын қамтамасыз етуі тиіс. 

 

 

 

4. Жалпы техникалық талаптар 

 

14. Осы Техникалық регламентте тіршілік циклі процестерінде қойылатын механикалық (құлау немесе қирау кезіндегі соққы әсері), өрт, биологиялық және радиациялық және экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздікке қойылатын талаптар келтірілген.

15. Ағаш конструкцияларын құру, дайындау және пайдалану кезінде олар орындайтын барлық функциялар мен пайдалану шарттары ескерілген болуы тиіс.

16. Желімделген ағаш конструкцияларының желімдік қосылыстарының беріктілігі желімделген қабаттардың (ламель) сүрегі мен әрлеу материалдарының беріктілігінен кем болмауы және нақты мақсаттағы ағаш конструкцияларында жүктемелер мен әсер етулердің сипаты мен мәндеріне сәйкес келуі тиіс.

17. Желімделген ағаш конструкцияларының желімдік қосылыстарының төзімділігі нақты мақсаттағы ағаш конструкцияларын қалыпты пайдаланудың есептік уақыты ішінде желімдік қосылыстардың нормативтік беріктік мәндерін 0,95-тен кем болмайтындай сенімділікпен қамтамасыз етуі тиіс.

Ағаш конструкцияларының көтерме қабілеті мен иілгіштігін есептеудің пайдаланылатын әдістері тиісті материалдардан жасалған конструкцияларға арналған қолданыстағы нормативтік құжаттардың, осы Техникалық регламенттің көтерме ағаш конструкцияларына қатысты талаптарына сәйкес жауап беруі және жүктемелер мен әсер етулердің қолайсыз үйлесімдерін есепке ала отырып, орындалуы тиіс.

18. Желімделген ағаш конструкцияларын дайындау кезінде қолданылатын полимерлік және синтетикалық материалдар мен заттарға мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының тиісті рұқсаты болуы тиіс.

Ағаш конструкцияларының жіктемесі осы Техникалық регламентке 2-қосымшада келтірілген. 

 

 

                    4.1. Механикалық қауіпсіздік талаптары 

 

19. Ағаш конструкцияларын өндіру, тасымалдау және сақтау, құрылыста пайдалану, кәдеге жарату кезінде олардан туындауы мүмкін механикалық соққы әсерінен (құлау немесе қирау кезінде) қорғау үшін қажетті қауіпсіздік деңгейін қамтамасыз ететін мынадай талаптар орындалуы тиіс:

1) жекелеген ағаш конструкциясы, сондай-ақ олардың қатары қаластыру кезінде аударылу, құлау немесе бұзылу қатеріне жол бермей пайдалануды қамтамасыз ете отырып, көзделген жұмыс жағдайларында орнықты болуы тиіс;