Автор работы: Пользователь скрыл имя, 14 Мая 2015 в 09:08, курсовая работа
Агроөнеркәсіптік жүргізуде экономикалық тетіктерінің тиімділігін жетілдіру қажеттілігі бүгінгі кезеңдегі даусыз, өте керекті қозғаушы күштердің бірі болып отыр. Өндірістің негізгі саласының бірі азық-түлік мәселесін шешетін, Агроөнеркәсіптік өнімдерін өндіретін өндірістің өсімі әліде болса төмен жағдайда. Қалыптасқан жағдайды талдай отырып экономиканың ауылшаруашылығындағы шешілмей жатқан мәселелерді қарастырып, Агроөнеркәсіптік өндірісін ынталандыратын іс-шараларды жүзеге асыру қазіргі кезеңдегі маңызды мәселердің бірі.
Кіріспе.....................................................................................................................3-4
I тарау Агробизнесті мемлекеттік реттеу
1.1Мемлекеттік реттеу жүйесінде аграрлық өндірісті дамытудың және тұрақтандырудың экономикалық механизмі ......................................................5-7
1.2Агроөнеркәсіп кешенді қалыптастыруды жоспарлаудың ерекшеліктері ..................................................................................................................................8-13 1.3 Агроөнеркәсіптік кешенді мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары......14-19
II тарау Қазақстанның АӨК мемлекеттік қолдау мәселелері мен келешекте даму бағыттары
2.1 Агроөнеркәсіптік кешенді дамытуда бәсекелестіктігін
қалыптастыру стратегиясын болжамдау............................................................20-31 III тарау Батыс Қазақстан обылысының агробизнес кешені
Агроөнеркәсіп саласының даму бағыты............................................................32-37
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттердің тізімі
Қорытынды
Жоғарыда айтып өткеніміздей, қазіргі кезде аграрлық саланың алдында тұрған шешілуге тиісті маңызды міндеттерді қарастыру – осы саланың ерекшелігін, яғни халық шаруашылығының басқа салалырна қарағанда аграрлық салада, нарықтық экономикаға өтудің күрделі де қайшылықты екендігін мойындаудан басталады. Оның ең басты себептеріне аграрлық өндірістің нақты қоғамдастырылуының барынша төмен дәрежесін, ұдайы өндірістің табиғи, экономикалық және әлеуметтік жағдайларға ерекше тәуелділігін, территориялық шоғырлануымен шаруашылық жүргізудің аймақтық факторларының әртүрлілігін айтуға болады.
Сонымен қатар, Қазақстанның аграрлық секторының нарықтық қатынастарға өтуі барлық салалардың түбегейлі түрде қайта құрылуын талап етеді. Халық шаруашылығының барлық сферасында нарықтық бағдарламалардың жүзеге асырылуының мүмкіндіктері өз кезегінде реформалардың нәтижесіне, яғни агроөнеркәсіптік кешеннің (АӨК) аралас салаларының және ауыл шаруашылығының ахуалына байланысты. Осылайша, радикалды аграрлық реформа өзінің мақсатты бағыттары және мазмұны, сондай-ақ ұйымдық-құқықтық механизмі және күтілген нәтижесі бойынша біздің еліміздің барлық экономикалық жүйесінің қайта құрылуының органикалық құрамды бөлігі болып табылады.Аграрлық реформаны зерттеуші теоретиктер мен ұйымдастырушылар оның алғашқы пунктерінде-ақ АӨК-нің нарықтық қайта құрылуының нақты мүмкіндіктерін бағалауда көптеген дәлсіздіктер жіберді. Осыған байланысты нарықтық механизмді АӨК-нің барлық салаларына тез, әрі толығымен енгізу керек деп есептелінген. Сонымен бірге, ең негізгі жағдай ескерілмей қалды, яғни ауылдық жерлерде шынында да кооперативтік және жеке шаруашылықтардың болғаны бәрімізге белгілң жайт, бірақ та олардың барлығы тек мемлекеттің қорғауына ғана сеніп ұйымдастырылған деп айтсақ та болады. Мемлекет және үкімет тарапынан болатын қолдауды, қорғауды жаймен болса да жаңа жағдайға, яғни нарық жағдайына және мақсатына сәй кестендіре отырып өзгертіп, оны дамытып қайта құрудың орнына, біздер оның тез арада және түгелдей жойылып кету жолына бардық. Бірақ та бұлардың барлығы реформалаудың қиындықтарымен байланыстыруға болмайтын, тек субъективтік сипаттағы қателіктер ғана болып саналады. Сондай-ақ АӨК-нің тез, әрі қарқынды түрде дамуын қиындататын, оның радикалды өзгеруінің жай және ұзақ болуының негізгі себепшісі болатын, оған әсер етуші объективтік факторларды да естен шығармаған жөн.
Қорыта келгенде, курстық жұмыстың алғашқы бөлімінде агроөнеркәсіп кешенінің қалыптасуының ғылыми-теориялық аспектілері және оның халықшаруашылығында алатын орны туралы айтылып, бүгінгі таңда агроөнеркәсіп кешені саласындағы ауылшаруашылығы техникаларымен жабдықталуы көңіл қанағаттандырарлықтай жағдайда еместігін ескере отырып, оның бүгінгі жағдайы теориялық негізде сарапталып, Қазақстан Республикасының аграрлық азық-түлік бағдарламасын жүзеге асыру үшін қолда бар машина жүйесін толықтыру шығындарды жабу және оның мерзімдерін қысқартудың жаңа жүйесін жасап шығару да қажет. Ол үшін Қазақстанның агроөнеркәсіп кешенінің жөндеу, қызмет көрсету және машина құрылысы базасын дамыту керек.
Ал екінші бөлімде Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенінің мәселелері мен келешекте даму бағыттары, салаларының бәсекелестігін қалыптастыру стратегиясы қарастырылған
Үшінші бөлімде. негізгі курстық жұмысқа тікелей қатысты қазіргі Батыс Қазақстан облысындағы агроөнеркәсіп кешенінің қазіргі даму жағдайы жайлы сөз етіледі.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Н.Ә.Назарбаев. «Қазақстан-2030»
стратегиялық даму жоспары:
Қосымша
БҚО АӨК салаларының бәсекеге қабілеттілігін арттыру
№ |
Индикаторлар, көрсеткіштер атауы |
Өлшем бірлігі |
Бағалау |
1 кезең |
2 кезең |
Жауапты орындаушы | |||
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 | ||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
Мақсаттық индекаторлар: Ауыл шаруашылық өнімдерінің физикалық көлем индексі |
өткен жылмен салыстырғанда %-бен |
98,5 |
121,7 |
101,1 |
101,0 |
101,3 |
100,9 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
Ауыл шарушылығындағы 2015 жылға қарай 2009 жылмен салыстырғанда еңбек өнімділігін арттыру |
мың тенге |
1046 |
1344 |
1430 |
1528 |
1637 |
1718 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
1.3.1 Міндет. Өсімдіктану өнімдері | |||||||||
1 |
Өсімдіктану өнімдері өндірісінің көбеюі |
өткен жылмен салыстырғанда %-бен |
95,1 |
149,3 |
100,9 |
101,0 |
101,0 |
101,1 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
Егістік аудан, барлығы |
мың га |
24,80 |
25,39 |
26,83 |
26,99 |
28,31 |
28,37 |
||
с.б.дәнді-дақылдар |
мың га |
18,46 |
18,86 |
20,02 |
20,020 |
21,180 |
21,180 |
||
Майлы дәндер |
мың га |
0,160 |
0,160 |
0,180 |
0,180 |
0,190 |
0,190 |
||
картоп |
мың га |
1,107 |
1,110 |
1,200 |
1,200 |
1,300 |
1,300 |
||
Көкөніс |
мың га |
0,672 |
0,700 |
0,750 |
0,750 |
0,750 |
0,750 |
||
бақшалық |
мың га |
0,038 |
0,040 |
0,040 |
0,040 |
0,045 |
0,045 |
||
мал азығы |
мың га |
4,36 |
4,52 |
4,64 |
4,80 |
4,85 |
4,90 |
||
2 |
Қолданыс аудандары: ылғал ресурсын сақтаушы технологиялар |
мың га |
12,0 |
12,0 |
12,5 |
13,0 |
13,8 |
14,8 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
Менералды тыңайытқыштар |
мың га |
0,11 |
0,11 |
0,15 |
0,18 |
0,2 |
0,23 |
||
Тамшылық жер суландыру |
мың га |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,03 |
||
3 |
Қорғалған топырақ аудандары |
га |
0,149 |
0,190 |
0,205 |
0,455 |
0,755 |
2,005 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
4 |
Көпжылдық жасыл көшеттер отырғызуды бастау |
га |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
5 |
Жалпы жинақ: Бидай |
мың тонн |
1,10 |
22,45 |
22,81 |
23,21 |
23,60 |
23,96 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
майлы мәдени дақылдар |
мың тонн |
- |
0,111 |
0,113 |
0,115 |
0,117 |
0,119 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
Картоп |
мың тонн |
12,75 |
12,75 |
12,73 |
12,73 |
12,73 |
12,73 |
||
Көкөніс |
мың тонн |
7,72 |
7,52 |
7,57 |
7,61 |
7,66 |
7,71 |
||
бақшалық |
мың тонн |
0,49 |
0,52 |
0,53 |
0,55 |
0,56 |
0,57 |
||
Жеміс-жидек |
мың тонн |
1,10 |
1,12 |
1,13 |
1,14 |
1,15 |
1,16 |
||
Шөп |
мың тонн |
1,88 |
5,5 |
8 |
11,4 |
14,8 |
18,2 |
||
Жету жолдары: Басым ауыл шаруашылық мәдени дақылдарын, тұқым шаруашылығын өндіруді, минералды тыңайытқыштар сатып алуды субсидиялау. Басыңқы мәдени дақылдар өндірісіне субсидия бөлу арқылы көктемгі-далалық және жинау жұмыстарына қажетті жанармай материалдарын және басқа тауар-материалдық құндылықтар бағасын арзандату. Отандық ауыл шаруашылық тауар өндірушілеріне тыңайытқыштар (органикалық түрінен басқаларына) мен отандық өндірістік гербицидтер бағасын арзандату. Аса қауіпті зиянды организмдер мен ауруларға, зиянкестер мен арамшөптерге қарсы химиялық күрес жүргізу. Жерлердің мелиорация жағдайын сақтау және жақсарту. Ауыл шаруашылық тауар өндіргіштерінің көктемгі-далалық және жинау жұмыстарын жүргізуін несиелеу. Теплицалар салу. Лизинг бағдарламасы бойынша ауыл шаруашылық техникасы мен технологиялық қондырғыларды сатып алу. | |||||||||
1.3.2 Міндет. Мал шаруашылығы өндірісінің артуы | |||||||||
1 |
Мал шаруашылығы өндірісінің өсуі |
өткен жылға қарағанда % |
101,5 |
100,5 |
101,3 |
100,9 |
101,7 |
100,7 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
Өсу саны: Ірі қара мал |
мың бас |
5,42 |
5,43 |
5,44 |
4,46 |
5,54 |
5,64 |
||
қойлар және ешкілер |
мың бас |
3,58 |
3,64 |
3,65 |
3,71 |
3,75 |
3,81 |
||
Жылқылар |
мың бас |
0,283 |
0,283 |
0,288 |
0,294 |
0,299 |
0,304 |
||
шошқалар |
мың бас |
1,44 |
1,46 |
1,48 |
1,50 |
1,52 |
1,54 |
||
түйелер |
мың бас |
0,001 |
0,001 |
0,001 |
0,001 |
0,001 |
0,001 |
||
құстар |
мың бас |
363,281 |
376,3 |
391,2 |
408,2 |
413,2 |
421,031 |
||
2 |
Асыл тұқымдық мал басы саны ара салмағының көбеюі: | ||||||||
ірі қара мал |
% |
11 |
11,3 |
11,5 |
12,5 |
12,6 |
12,7 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
қойлар |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|||
жылқылар |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|||
түйелер |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|||
3 |
Өндіріс көлемі: | ||||||||
ет (таза салм.) |
мың тонна |
0,807 |
0,812 |
0,85 |
0,853 |
0,856 |
0,858 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
сүт |
мың тонна |
6,28 |
6,35 |
6,58 |
6,73 |
7,21 |
7,33 |
||
жұмыртқа |
млн. дана |
61,66 |
61,95 |
62,33 |
62,69 |
62,78 |
62,90 |
||
жүн |
мың тонна |
3,58 |
3,6 |
3,63 |
3,64 |
3,65 |
3,66 |
||
4 |
Өнім өндірісі жалпы көлеміндегі ауыл шаруашылық құрылымның ара салмағының көлемі: | ||||||||
Ет |
% |
32,1 |
33,4 |
35,5 |
38,2 |
40,9 |
42,3 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
сүт |
3,4 |
3,5 |
3,8 |
4,1 |
4,4 |
4,7 |
|||
жұмыртқа |
94,1 |
94,9 |
96,5 |
99,7 |
104,5 |
109,3 |
|||
жүн |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
|||
5 |
Облыс территориясында азық-түлік өнімінің қауіпсіздігін және эпизоотикалық қолайлы жағдайын қамтамасыз ету |
% |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
6 |
Ауыл шаруашылық құрылымдары мен шаруашылық халқының мал азығымен қамтамасыз етілуі |
% |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
Жету жолдары: Мал мен құс санының, өндіріс көлемінің өсуі, өнімділіктің артуы және жаңа мал шаруашылығы кешенін, бордақылау алаңдарын іске қосу, сүт-тауарлы фермаларын модернизациялау мен реконструкциялау есебінен мал шаруашылығы өнімі сапасының артуы мен өнімділігі, асыл тұқымды мал шаруашылығын дамыту қарастырылады. Асыл тұқымды мал шаруашылығы мен мал шаруашылығында ірі масштабтағы селекциялау жұмыстарын жүргізуге субсидия бөлу. Мал шаруашылығындағы орта, ірі тауарлық өндірістің қалыптасу үрдісін ынталандыру, оны өнеркәсіптік негізге көшіру. Эпизоотикалыққа қарсы шараларды жүзеге асыру. Мал молаларының қызметін қамтамасыз ету, жаңалаларын салу. | |||||||||
1.3.3 Міндет. Ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеудің дамуы | |||||||||
1 |
Шикізат түріндегі ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеу көлемінің өсуі |
өткен жылға қарағанда %-бен |
106,5 |
106,8 |
107,0 |
107,2 |
107,4 |
107,5 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі |
2 |
өндірістің өнім көлемі: | ||||||||
ет және азықтық субөнімдер |
мың тонна |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |||||||
ет консервалары |
мың тонна |
4,3 |
4,5 |
4,7 |
5,1 |
5,5 |
6,0 |
||
шұжық бұйымдары |
мың тонна |
2,56 |
2,58 |
2,66 |
2,90 |
3,17 |
3,38 |
||
Сүт пен сүт өнімдері |
мың тонна |
2,85 |
2,88 |
3,21 |
3,63 |
4,04 |
4,47 |
||
сыр менірімшік |
мың тонна |
0,23 |
0,235 |
0,245 |
0,258 |
0,273 |
0,285 |
||
сары май |
мың тонна |
0,315 |
0,328 |
0,35 |
0,4 |
0,465 |
0,51 |
||
Өсімдік майы |
мың тонна |
0,10 |
0,11 |
0,12 |
0,13 |
0,14 |
0,15 |
||
ұн |
мың тонна |
116,3 |
116,5 |
117,0 |
119,0 |
120,0 |
121,0 |
||
макорон өнімдері |
мың тонна |
19,8 |
21,4 |
23,3 |
23,5 |
24,1 |
25,9 |
||
Ұн экспорты |
мың тонна |
10,5 |
11,2 |
11,9 |
12,6 |
13,3 |
14,0 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
ИСО және ХАССП стандарттарын енгізген қайта өңдеу өндірістері |
бірлік |
15 |
15 |
15 |
16 |
16 |
17 |
Орал қаласының ауыл шаруашылық бөлімі | |
Жету жолдары: Шикізаттық базаны дамыту және өңдеу салаларына инвестициялар тарту ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеу көлемдерін өсіруді қамтамасыз етеді. Өңделген шикізат көлемі үшін субсидия бөлу арқылы отандық өнімдерді өңдеу үлесін өсіру. Өңдеуші кәсіпорындарды техникалық және технологиялық қайта жабдықталуы үшін жағдай жасау. Ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеуші кәсіпорындарға олардың негізгі және айналыстағы құралдарын толықтыру үшін, лизингтік қондырғылар үшін қаржылық институттармен берілетін несиелердің пайыздық ставкасын субсидиялау. Ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру, қайта өңдеу, сақтау, дайындау жөніндегі қызмет көрсету мен даярлау орталықтарын және ауыл шаруашылық өнім өндірушілерінің бірлестіктерін ашу. Ауыл шаруашылық өнім өндірушілері мен өндіруші кәсіпорындарының кооперация негізіндегі шаруашылық байланыстарын нығайту. |
1.4. Мақсат – Ауыл халқының өмір қамсыздандыру жағдайын жақсарту
№ |
Ииндикаторлар, көрсеткіштер атаулары |
өлшем бірлігі |
Бағалау |
1 кезең |
2 кезең |
Жауапты атқарушы | |||
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
2015 | ||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
Мақсаттық индикаторлар: жоғары әлеуетті ауыл елді мекендер санының өсуі |
бірлік |
1 |
1 |
2 |
2 |
2 |
3 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
1.4.1. Міндет. негізгі бағыттар бойынша
ауыл шаруашылық | |||||||||
1 |
Ауыл елді мекендерінде білім беру нысандарының салынуы |
бірлік |
2 |
1 |
1 |
1 |
Ауыл округтерінің әкімдері | ||
Желаево ауылы (апатты жағдайдағыны ауыстыру) |
бірлік |
1 |
Ауыл округтерінің әкімдері | ||||||
Зачаганск а. |
бірлік |
1 |
1 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |||||
Желаево а. |
бірлік |
1 |
|||||||
Деркөл а. |
бірлік |
1 | |||||||
Білім беру нысандары бейімделген құрылыс орындарында орналасқан ауылдық елді мекендер үлесі: Ветелки а. |
% |
11 |
11 |
11 |
11 |
11 |
11 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Ауыл елді мекндерінде денсаулық сақтау нысандарын салу: |
бірлік |
2 |
3 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |||||
Зачаганск а. |
бірлік |
1 |
1 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |||||
Желаево а. |
бірлік |
1 |
|||||||
Круглоозерное а. |
бірлік |
1 |
|||||||
Деркөл а. |
бірлік |
1 |
|||||||
Денсаулық сақтау нысандары бейімделген құрылыс орындарында орналасқан ауылдық елді мекендер үлесі: Деркул а.- 1 Кордон с. - 1 Маштакова с. – 1 Меловые горки с.- 1 |
% |
44 |
33 |
33 |
33 |
33 |
33 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Ауыл клубтарымен қамтамасыз етілген ауылдық елді мекендер үлесі: Деркул а.- 2 Серебряково с.- 1 Желаево а.- 1 Зачаганск а.- 1 п.Круглоозерное а.- 1 |
% |
5,8 |
11,6 |
17,4 |
23,2 |
24,0 |
29,0 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Ауыл кітапханаларымен қамтамасыз етілген ауылдық елді мекендер үлесі: п.Деркөл 2 п.Круглоозерное 1 п.Желаево 1 |
% |
58 |
86 |
100 |
100 |
100 |
100 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Техникалық талаптар мен нормативті жабдықталған мәдениет нысандарының үлесі: Деркөл а. –типтік Жоспарланғаны: Серебряково а.-типтік Желаево а.-типтік Зачаганск а.-типтік Круглоозерное а.-типтік |
% |
80 |
85 |
90 |
100 |
100 |
100 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
ауылдық елді мекендерде жақсартылған жағдайдағы дене тәрбиесі мен спорт нысандарының саны: |
бірлік |
2 |
2 |
3 |
3 |
4 |
4 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Деркөл |
бірлік |
2 |
1 |
||||||
Зачаганск |
бірлік |
1 |
|||||||
Газбен жабдықталған ауылдық елді мекендерді қамту: Зачаганск а. Серебряково с. Круглоозерное а. Деркул а. |
бірлік |
1 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Қанағаттанарлық жағдайдағы ауылдық елді мекендердің жолдары |
% |
28,1 |
31,5 |
32,6 |
32,9 |
33,1 |
33,3 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Қатты қабатты жолдардың ұзындығы |
км |
50,5 |
50,5 |
50,5 |
50,5 |
50,5 |
50,5 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Орталық электорэнергожабдықтаумен қамтылған 50 тұрғынды ауылдық елді мекендер үлесі |
% |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
100 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
ЛЭП электрожелісі тозған ауылдық елді мекендер үлесі 52,8% |
% |
70 |
66,6 |
63,1 |
59,7 |
56,2 |
52,8 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Көркейту жұмысымен қамтылған ауылдық елді мекендер |
% |
99,5 |
99,8 |
100 |
100 |
100 |
100 |
Ауыл округтерінің әкімдері | |
Жету жолдары: Инженерлік және әлеуметтік салаладағы нысандарды салу, реконструкциялау, күрделі және ағымдағы жөндеу өткізу арқылы және әр ауылдық елді мекенде аббаттандыру жұмыстарын жүргізу арқылы ауылдық жерлерді тұрақты дамытуды қамтамасыз ету. Бюджеттен тыс инвестицияларды тарту. Қазақстан республикасының «ҚР әкімшілік-рериториялық құрылым» жөніндегі заңына сәкес емес ауылдық елді мекендерді тарату. Ауыл тұрғындарының толықтай орналасып кетуіне қолдау көрсету. Бір жолғы жәрдемақы төлеу және бюджеттік несиелер беру арқылы ауылдық елді мекендердегі әлеуметтік сала мамандарын қолдау шараларын жүзеге асыру. Орындалған шаралар бойынша мониторинг . |
Информация о работе Қазақстанның АӨК мемлекеттік қолдау мәселелері мен келешекте даму бағыттары