Zagadnienia definicje związane z nieruchomością

 

Źródło: http://www.stat.gov.pl/gus/5840_3031_PLK_HTML.htm Budownictwo mieszkaniowe 1991-2013 (tablice przeglądowe), data publikacji 19.11.2013.

W okresie styczeń-grudzień 2010 r. oddano do użytkowania 135 715 mieszkań, tj. mniej o 15,2% niż w 2009 r. i o 17,8% w porównaniu z 2008 r. 125W ciągu dwunastu miesięcy 2010 r. rozpoczęto budowę 158 064 mieszkań, tj. o 10,6% więcej niż w 2009 r., natomiast wydano pozwolenia na budowę 174 929 mieszkań, tj. odpowiednio o 2,2% mniej. Największy udział (51,9%) w przyroście nowych zasobów mieszkaniowych mieli inwestorzy indywidualni. W okresie styczeń-grudzień 2010 r. wybudowali 70 425 mieszkań, tj. o 2,1% mniej niż przed rokiem. W tej grupie inwestorów nadal utrzymał się spadek zainteresowania uzyskiwaniem pozwoleń na budowę. Otrzymano pozwolenia na budowę 98 934 mieszkań, tj. o 3,9% mniej niż przed rokiem. Rozpoczęto budowę 86 477 mieszkań, tj. o 3,7% mniej niż w analogicznym okresie 2009 r.

Deweloperzy w okresie styczeń-grudzień 2010 r. oddali 53 225 mieszkań (co stanowiło

39,2% ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania), tj. o 26,4% mniej niż w ub. roku. W ciągu dwunastu miesięcy 2010 r. w tej grupie inwestorów rozpoczęto budowę 63 015 mieszkań, tj. o 42,2% więcej niż w 2009 r. Wzrosła również liczba mieszkań, na których budowę uzyskano pozwolenia – 68 581, tj. o 8,2%.

Spółdzielnie mieszkaniowe w okresie dwunastu miesięcy 2010 r. oddały do użytkowania 5 146 mieszkań, tj. o 29,1% mniej niż przed rokiem. Zmniejszyła się również liczba pozwoleń na budowę uzyskanych przez spółdzielnie mieszkaniowe (o 5,0%, tj. do 3 530 mieszkań). Wzrosła natomiast liczba rozpoczętych mieszkań - o 10,7%, tj. do 4 644. Pozostali inwestorzy (budownictwo komunalne, społeczne czynszowe i zakładowe) oddali do użytkowania w ciągu dwunastu miesięcy 2010 r. łącznie 6 919 mieszkań, tj. o 18,1% mniej niż w ub. roku. W okresie tym spadła również liczba mieszkań, na których budowę uzyskano pozwolenia - do 3 884, tj. o 55,5% oraz liczba mieszkań rozpoczętych - do 3 928, tj. o 14,6%. W budownictwie komunalnym oddano do użytkowania 3 374 mieszkań, tj. o 19,7% mniej niż przed rokiem, społecznym czynszowym - 3 254 mieszkań (o 9,6% mniej), a w zakładowym – 291 (wobec 643 mieszkań w ub. roku).

W okresie styczeń-grudzień 2010 r. wzrost liczby mieszkań oddanych do użytkowania

odnotowano w czterech województwach: w opolskim – o 22,4%, świętokrzyskim – o 21,8%, łódzkim – o 9,4% i podlaskim – o 2,5%. W województwie mazowieckim oddano 28 426 mieszkań, tj. o 27,1% mniej niż przed rokiem. Z pozostałych województw największy spadek odnotowano w małopolskim – o 34,8%, zachodniopomorskim – o 20,5 % pomorskim – o 18,0% i kujawsko-pomorskim – o 13,4%.

  W okresie styczeń-grudzień 2011 r. oddano do użytkowania 131721 mieszkań, tj. o 3,0% mniej niż w 2010 r. i o 17,7% mniej w porównaniu z analogicznym okresem 2009 r.126  W ciągu dwunastu miesięcy 2011 r. wydano pozwolenia na budowę 184101 mieszkań, tj. o 5,2% więcej niż w analogicznym okresie 2010 r. Wzrosła również liczba mieszkań rozpoczętych – do 162200, tj. o

2,6%  Największy udział (55,4%) w przyroście nowych zasobów mieszkaniowych mieli inwestorzy indywidualni, którzy w okresie styczeń-grudzień 2011 r. wybudowali 73034 mieszkania, tj. o 3,7% więcej niż przed rokiem. W tej grupie inwestorów w porównaniu z analogicznym okresem 2010 r. odnotowano spadek liczby wydanych pozwoleń na budowę – do 96398 mieszkań, tj. o 2,6%, natomiast wzrost liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto – do 90500 mieszkań, tj. o 4,7%. Deweloperzy w okresie dwunastu miesięcy 2011 r. oddali 50187 mieszkań (co stanowiło 38,1% ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania), tj. o 6,2% mniej niż w analogicznym okresie 2010 r. Inwestorzy budujący na sprzedaż lub wynajem uzyskali pozwolenia na budowę 81763 mieszkań, tj. o19,2% więcej niż przed rokiem, natomiast rozpoczęli budowę 64706 mieszkań, tj. o 2,7% więcej niż w 2010 r.  Spółdzielnie mieszkaniowe w okresie dwunastu miesięcy 2011 r. oddały do użytkowania 3834 mieszkania, tj. o 24,1% mniej niż przed rokiem. Mniejsza była również o 9,8% liczba uzyskanych pozwoleń na budowę mieszkań – 3184 oraz liczba mieszkań rozpoczętych – 2263 mieszkania, tj. o 51,3% mniej.  Pozostali inwestorzy (budownictwo komunalne, społeczne czynszowe i zakładowe) oddali do użytkowania w ciągu dwunastu miesięcy 2011 r. łącznie 4666 mieszkań, tj. o 31,8% mniej niż w analogicznym okresie 2010 r. W okresie tym w budownictwie komunalnym oddano do użytkowania 2449 mieszkań (o 28,3% mniej niż przed rokiem), w budow-nictwie społecznym czynszowym 1881 mieszkań (o 39,9% mniej), a w zakładowym – 336 mieszkań, tj. o 15,9% więcej niż w analogicznym okresie 2010 r. Liczba mieszkań, na których budowę uzyskano pozwolenia spadła w tej grupie inwestorów do 2756, tj. o 29,0%, a liczba mieszkań których budowę rozpoczęto wzrosła - do 4731, tj. o 20,4%.

W okresie styczeń-grudzień 2011 r. wzrost liczby mieszkań oddanych do użytkowania odnotowano w ośmiu województwach (największy w świętokrzyskim – o 30,8%, podkarpackim – o 15,2% i lubelskim – o 12,3%). Z pozostałych województw największy spadek odnotowano w opolskim – o 19,6%, dolnośląskim – o 17,5% i łódzkim – o 13,1 %. W województwie mazowieckim oddano 25505 mieszkań, tj. o 11,9% mniej niż przed rokiem.

W okresie dwunastu miesięcy 2011 r. wzrost liczby mieszkań, na realizację których wydano pozwolenia odnotowano w dziesięciu województwach (największy w dolnośląskim – o 22,5%, kujawsko-pomorskim – o 16,1% i mazowieckim – o 15,2%), a z pozostałych sześciu województw o ujemnej dynamice największy spadek odnotowano w małopolskim – o 15,5% i opolskim – o 12,4%.

Wzrost liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń-grudzień 2011 r. odnotowano w dziesięciu województwach (największy w dolnośląskim – o 18,1%, warmińsko-mazurskim – o 16,4%, opolskim – o 15,2% i kujawsko-pomorskim – o 14,8%), a z pozostałych sześciu województw o ujemnej dynamice największy spadek odnotowano w lubuskim – o 19,5% i pomorskim – o 11,2%. W województwie mazowieckim odnotowano wzrost liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto - do 31856, tj. o 0,2%.

Według danych, w okresie styczeń-grudzień 2012 r. oddano do użytkowania

152527 mieszkań, tj. o 16,5% więcej niż 2011 r. (w którym odnotowano spadek o 3,6%) i o

12,3% więcej niż w 2010 roku. 127W okresie dwunastu miesięcy 2012 r. wydano pozwolenia na budowę 165092 mieszkań, tj. o 10,3% mniej niż w analogicznym okresie 2011 r. Zmniejszyła się również liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto – do 141798, tj. o 12,6%. Największy udział (53,3%) w przyroście nowych zasobów mieszkaniowych mieli inwestorzy indywidualni, którzy w okresie styczeń-grudzień 2012 r. wybudowali 81244 mieszkania, tj. o 10,5% więcej niż przed rokiem. W tej grupie inwestorów w porównaniu z analogicznym okresem 2011 r. odnotowano spadek liczby wydanych pozwoleń na budowę – do 88056 mieszkań, tj. o 8,7% oraz liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto – do 79687 mieszkań, tj. o 11,9%.

Deweloperzy w okresie dwunastu miesięcy 2012 r. oddali 63175 mieszkań (co stanowiło

41,4% ogólnej liczby mieszkań oddanych do użytkowania), tj. o 29,4% więcej niż w analogicznym okresie 2011 r. (kiedy notowano spadek o 8,8%). Inwestorzy budujący na sprzedaż lub wynajem uzyskali pozwolenia na budowę 72222 mieszkań, tj. o 11,7% mniej niż przed rokiem i rozpoczęli budowę 57398 mieszkań, tj. o 11,3% mniej niż w 2011 r. Spółdzielnie mieszkaniowe w okresie dwunastu miesięcy 2012 r. oddały do użytkowania 4085 mieszkań, tj. o 7,9% więcej niż przed rokiem, uzyskały natomiast mniej pozwoleń na budowę nowych mieszkań – o 43,2%, do 1807 mieszkań. Zmniejszyła się również liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto do 2059, tj. o 9,0%. Pozostali inwestorzy (budownictwo komunalne, społeczne czynszowe i zakładowe) oddali do użytkowania w ciągu dwunastu miesięcy 2012 r. łącznie 4023 mieszkania, tj. o 16,2% mniej niż w analogicznym okresie 2011 r., z tego w budownictwie komunalnym 2387 mieszkań, tj. o 4,5% mniej, w społecznym czynszowym 1146, tj. o 42,1% mniej, a w zakładowym – 490 mieszkań, tj. o 52,6% więcej niż w analogicznym okresie 2011 r. Wzrosła liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia tej grupie inwestorów – do 3007, tj. o 9,1%, natomiast zmniejszyła się liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto – do 2654, tj. o 43,9%.

W okresie styczeń-grudzień 2012 r. wzrost liczby mieszkań oddanych do użytkowania

odnotowano w czternastu województwach, w tym największy: w województwie dolnośląskim

– o 42,5% i łódzkim – o 33,6%, a w mazowieckim liczba oddanych mieszkań wzrosła do 30309, tj. o 20,7%. Spadek liczby mieszkań oddanych do użytkowania odnotowano tylko w dwóch województwach: kujawsko-pomorskim – o 1,1% i lubuskim – o 5,0%. W okresie dwunastu miesięcy 2012 r. spadek liczby mieszkań, na realizację których wydano pozwolenia odnotowano w czternastu województwach, w tym największy w dolnośląskim – o 23,9%, zachodniopomorskim – o 23,0%, łódzkim – o 17,0%, śląskim – o 15,9% i mazowieckim – o 12,8%. Wzrost liczby pozwoleń odnotowano tylko w dwóch województwach: opolskim – o 15,2% i podlaskim – o 12,0%.

Spadek liczby mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń-grudzień 2012 r. odnotowano w piętnastu województwach, w tym największy: w opolskim – o 26,3%, dolnośląskim – o 25,4% i łódzkim – o 25,3%, a w mazowieckim liczba nowo rozpoczętych mieszkań zmniejszyła się do 27251, tj. o 14,5%. Wzrost liczby mieszkań rozpoczętych odnotowano tylko w województwie podlaskim – o 4,2%.

Zakończenie

 

W niniejszej pracy opisano specyfikę procesów inwestycyjnych na rynku nieruchomości.

Tworzenie prawnej, finansowej i organizacyjnej podstawy realizacji projektu jest niezwykle istotne. Inwestowanie to działalność uwarunkowana wieloma przepisami prawa o różnej randze. Legislacja w procesie inwestycyjnym reguluje prawa i obowiązki zarówno osób fizycznych, jak i prawnych podejmujących działalność inwestycyjną, podmiotów projektujących, realizujących i eksploatujących obiekty. Określa zakres publicznego nadzoru oraz standardy w gospodarce przestrzennej i ochronie środowiska.

Negocjacje i kontrakty określają zobowiązania prawne odnośnie finansowania projektu, transferu technologii, wykonawstwa robót budowlano - montażowych oraz dostaw materiałów i surowców, maszyn i urządzeń. Umowy są podpisywane pomiędzy promotorem a inwestorami, z instytucjami finansowymi, konsultantami, biurami architektonicznymi, wykonawcami.

budowlanymi, dostawcami, licencjodawcami, leasingodawcami oraz różnego rodzaju zakładami użyteczności publicznej (elektrownie, wodociągi itd.). Podstawę zawierania kontraktów stanowi ostateczna wersja studium projektu inwestycyjnego. Bezpośrednie negocjacje mogą w rezultacie wskazywać również na potrzebę modyfikacji studiów przedrealizacyjnych. Mogą również dostarczać nowych idei poprawiających koncepcję projektu. Może to prowadzić do wzrostu nakładów inwestycyjnych, które jest niezmiernie trudno przewidzieć nawet na etapie ostatecznego studium projektu, dlatego z reguły w wydatkach kapitałowych przewiduje się pewną rezerwę na wydatki nieprzewidziane.

Tworzenie finansowej podstawy realizacji projektu może dotyczyć podpisywania umów związanych np. umów kredytowych z bankami, ze sponsorami inwestycji.

O sytuacji w polskiej branży nieruchomości decyduje popyt na nie. Popyt jest zależny od wielu czynników,  takich jak m.in. siła nabywcza ludności, możliwości finansowania zakupu mieszkań  wieloletnimi kredytami hipotecznymi, ilość mieszkań przypadających na jednego  mieszkańca (lub jedną rodzinę). W Polce w ostatnim czasie były bardzo sprzyjające  czynniki, stymulujące wzrost popytu na mieszkania. Natomiast po stronie podażowej mamy w Polsce poważny problem. Od wielu lat liczba mieszkań oddawanych do użytku znacząco nie rośnie. Dzieje się tak mimo ciągłych deklaracji kolejnych opcji politycznych o priorytetowym traktowaniu rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Brak rozwiązań systemowych w tym zakresie wspierających budownictwo mieszkaniowe lub umożliwiających normalne funkcjonowanie deweloperom (choćby poprzez wzrost terenów pod budowę, objętych planami zagospodarowania przestrzennego) powodują, że w najbliższym okresie szans na znaczący wzrost podaży mieszkań nie ma.

Natomiast branża budowlana jest ściśle uzależniona od tempa rozwoju poszczególnych sektorów polskiej gospodarki. Jeśli gospodarka stoi dobrze, to i w budownictwie jest dobra koniunktura. Szczególnie niekorzystny wpływ na możliwość wzrostu gospodarczego i  sytuację w budownictwie mogą mieć takie czynniki jak: spadek zatrudnienia i wysoka stopa bezrobocia;  trudności budżetowe państwa związane z „łataniem” dziury budżetowej; brak stabilności w gospodarce;  spadek zarówno popytu konsumpcyjnego, jak i zaopatrzeniowego;  likwidacja dużej ulgi budowlanej dla podatników – inwestorów budownictwa mieszkaniowego.

Budownictwo, poprzez swoje powiązania z wieloma branżami, ma silny wpływ na sytuację w wielu sektorach przemysłowych i usługowych, a przez to na koniunkturę w całej gospodarce. Sektor budowlany uznaje się często za „koło zamachowe” gospodarki. Kondycja zakładów przemysłu materiałów budowlanych, tworzyw sztucznych, metalowego, drzewnego, maszynowego i wielu innych w przeważającej mierze zależy od sytuacji w branży budowlanej. Pośrednio istnieje zatem również wpływ na przemysł meblarski, włókienniczy, artykułów gospodarstwa domowego, elektryczny itp. Rozwój sektora budowlanego w Polsce w  ostatnich latach cechuje duża zmienność.

W praktyce dana nieruchomość warta jest tyle ile da za nią nabywca. Niemniej wskaźnik ceny 1m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania ustalany jest na podstawie nakładów poniesionych przez inwestorów na budowę wielomieszkaniowych budynków mieszkalnych - patrz opis metodologiczny. Wyliczany jest on wyłącznie dla celów określonych w ustawie o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych z dnia 30 listopada 1995 r. oraz wykorzystywany jest także w odwołujących się do niego innych ustawach - patrz opis metodologiczny. Nie może być więc wykorzystywany jako cena 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych oddanych do użytkowania - oferowana na rynku mieszkaniowym - lub do analiz takich cen.  W ustalaniu wskaźnika uwzględnia się nakłady poniesione na budowę nowych budynków mieszkalnych przez inwestorów innych niż indywidualni. Pod pojęciem inwestorów indywidualnych rozumie się inwestorów budujących budynki mieszkalne na własne potrzeby oraz kościoły i związki wyznaniowe. Wartość nakładów to wszystkie koszty poniesione od początku realizacji do momentu oddania budynku do użytkowania.

Niestety w Polsce buduje się drogo, bo podatki, cena gruntów i materiałów są wysokie, bo duże ryzyko inwestorów. Kupuje się mało, bo społeczeństwo ubożeje. Kryzys w budownictwie warunkuje zapaść krajowej gospodarki. Niemniej brak dużej liczby mieszkań na wynajem hamuje mobilność poszukujących pracy, a tym samym rozwój gospodarki. Przemieszczanie się po kraju to szansa dla bezrobotnych.

 

Bibliografia

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis tabel

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis wykresów

 

 

1 E. Kucharska-Stasiuk, Nieruchomość w gosp. rynkowej, wyd. PWN, warszawa 2006, s. 13.

2 Ibidem

3J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo rzeczowe, LexNexis, Warszawa 2003, s. 18-19.

4 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (jedn. tekst. Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543)

5 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (jedn. tekst. Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543)

6 H. Kisilowska (red.), Nieruchomości. Zagadnienia prawne, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2002, s. 13.

7 Ibidem, s. 13.

8 Dz.U. z 2000 Nr 46, poz. 543 z późniejszymi zmianami

9 E. Kucharska-Stasiuk, Nieruchomość w gosp. rynkowej, op. cit, s.17

10 ustawa o własności lokali z dnia 24 czerwca 1994r.( Dz. U. nr 85 poz. 388 i z 1997r Dz. U. nr 106, poz. 682)

11 R. Cymerman, A. Hopper,  System i procedury szacowania nieruchomości, Zachodnie Centrum Organizacji, Zielona Góra 1999, s. 23.

12 Rekomendacja F: NB/BASB/139/98 Warszawa, 1998. 11., uchwała KNB z 5 lutego 2003r., [w:] J. Strzechowska, Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości, Materiały Szkoleniowe, Politechnika Warszawska, Instytut Geodezji Gospodarczej, Studium Podyplomowe – Wycena nieruchomości, Warszawa 2002, s. 18.

13 E. Kucharska-Stasiak, Zachodnie rynki nieruchomości, TWIGER 2004, s. 18.

14 W. Kietliński, C. Woźniak, Nieruchomości komercyjne, C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 39-42

15 Ibidem, s. 39 - 42

16 W. Kietliński, C. Woźniak, Nieruchomości komercyjne, op. cit, s. 39-42

17  M. Bryx, Podstawy zarządzania nieruchomością, wyd. poltex, warszawa 2000, s.54-55

18 art. z 2 ustawy z 24 czerwca 1994 o własności lokali ( Dz. U.Nr 85, poz.388) ze zm. z 1997r.

19 W. Kietliński, C. Woźniak, Nieruchomości komercyjne, op. cit, s. 39-42

20  Ibidem.

21 E. Stachura, T. Malec, Nieruchomości – proces inwestycyjny, Wyd. Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w Bielsko-Białej 2005, s 14-26.

22 M. Bryx, R. Matkowski, Inwestycje w nieruchomość, op. cit, s. 55-56

23 Ibidem, s.57

24 Ibidem, s. 60

25 M. Bryx, R. Matkowski, inwestycje w nieruchomość, op. cit, 63-67

26 Ibidem, s. 67-68

27 M. Bryx, Podstawy zarządzania nieruchomością, op.cit,s.52

28 Ustawa z 8 marca 1990r. samorządzie terytorialnym

29 E. Stachura, T. Malec, Nieruchom. – proces inwestycyjny, Wyd. WSBIF w Bielsko-Białej 2005, s 14-26.

30 W.J. Brzeski, Nieruchomość jako zjawisko i rynek, Krakowski Instvtut Nieruchomości, Kraków 1994, s. 23.

31 J. Szachułowicz, M. Krassowska, A. Łukaszewska, Gospodarka nieruchomościami. Przepisy i komentarz, Wydawnictwo Prawnicze. Wydanie 2, 2002, s. 14.

32 K. Marchlewski, Nieruchomości w nowej gospodarce, w: Bariery rozwoju rynku nieruchomości. Praca Red. E. Kucharska-Stasiak. Uniwersytet Łódzki, Łódź 2001, s. 48.

33 E. Kucharska- Stasiak, Nieruchomości a rynek, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1999, s. 16.

34 D. Begg, S. Fischer, R. Dornbuscher, Ekonomia, tom 1, PWE, Warszawa 1993, s. 229.

35 A. Doliwa, Prawo rzeczowe, Wyd. C.H Beck, Warszawa 2004, s. 17.

36 E. Siemińska pisze – „ hipoteka jest jedną z najpopularniejszych form zabezpieczania kredytów stosowaną przez banki”.

37 M. Bryx, Podstawy zarzadzania nieruchomością, wyd. Poltex, Warszawa 2000, s. 20

38 Ibidem, s.21

39 M. Bryx, Podstawy zarządzania nieruchomością, op. cit, s. 21

40 Ibidem, s. 21

41 M.Bryx, Podstawy zarządzania nieruchomością, op. cit, s.21

42 Ibidem, s.21

43 J. Kramer, Rynek jako przedmiot badań, AE Katowice 1995 s. 6.

44 Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie, kontrola, Gebethner i Ska, Warszawa 1994, s. 11.

45 S. Mynarski, Analiza Rynku. Systemy i mechanizmy, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1993, s. 9.

46 W. Wrzosek, Funkcjonowanie rynku, PWE 1998 s. 13.

47 E. Kucharska-Stasiak, Wartość rynkowa nieruchomości, Warszawa 2000, s. 19.

48 J. Dietl, Marketing, PWE, Warszawa 1985, s. 37.

49 Ph. Kotler, Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie, kontrola, Gebethner i Ska, Warszawa 1994, s. 10.

50 R. Głowacki, J. Kramer, L. Żabiński, Analiza rynku, PWE, Warszawa 1981 s. 7.

51 E. Kucharska-Stasiak, Nieruchomości a rynek, PWN, Warszawa 2000, s. 28

52 W. Wrzosek, Funkcjonowanie rynku, PWE 1998 s. 16.

53 J. Perenc, Analiza i funkcjonowanie rynku, Uniwersytet Szczeciński 1998, s .18.

54 E. Kucharska-Stasiak, Wartość rynkowa nieruchomości, Twigger, Warszawa 2000, s. 19.

55 J. Szachułowicz, M. Krassowska, A. Łukaszewska, Gospodarka nieruchomościami. Przepisy i komentarz, Wydawnictwo Prawnicze. Wydanie 2, 2002, s. 14.

56 ustawa z dnia 8 marca 1990r. Dz.U. nr 16 poz. 95 oraz ustawa 2 dnia 10 maja 1990r.

57 Dz.U. nr 32 poz. 19

58 ustawa z dnia 2 lipca 1994r. Dz.U nr 105 poz. 509 z późn. zmianami

59 ustawa z dnia 24 czerwca 1994r. Dz.U. nr 85 poz. 388 z późn. zmianami

60 Dz.U. nr79, poz. 464

61  Analiza rynku. Systemy i mechanizmy. Praca zbiorowa pod red. S. Mynarskiego. Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1993, s. 10.

62 J. Harvey, Urban Land Economics. Macmillan EDUCATION, Hong Kong 1992, s. 19

63 E. Kucharska-Stasiak, Nieruchomości a rynek, PWN, Warszawa 2000, s. 29

64 E. Kucharska-Stasiak, Nieruchomości a rynek, PWN, Warszawa 2000, s. 31

65 W. Wrzosek, Funkcjonowanie rynku. PWE, Warszawa 1994, s. 34

66 J. Socha: Zrozumieć giełdę. OLYMPUS, Warszawa 1992, s. 15

67 R.M. Williams, W.L. Yentolo: Fundamentals of Real Estate Appraisal, London and New York 1997, s. 45

68 S. Sayce: Property Portfolio Management an Introduction. Routledge, London and New York 1991, s. 284

69 A. Sopoćko, Giełda papierów -wartościowych. PWE, Warszawa 1991, s. 10

70 W. Dębski, Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002  s. 536

71 M. Bojańczyk, Fundusze inwestycyjne jako uczestnik rynku kapitałowego; Szkoła Główna Handlowa, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2005, s. 12

72 P. Panas, Fundusze inwestycyjne na rynku polskim, Wydawnictwo SGH, Warszawa 2002, s. 14

 

73 E. Kucharska-Stasiak, Nieruchomość a rynek, PWN, Warszawa 1997, s. 119

74 J. Różański (red.), Inwestycje rzeczowe I kapitałowe, Difin, Warszawa 2006, s. 9

75 W. Tarczyński, M. Mojsiewicz, Zarządzanie ryzykiem, PWE, Warszawa 2001, s.11

76  T. T. Kaczmarek, Ryzyko i zarządzanie ryzykiem, Dyfin, Warszawa 2006, s.7

77  E. Ostrowska, Ryzyko projektów inwestycyjnych, PWE, Warszawa 2002, s. 28

78  W. Ronki- Chmielowiec, Ubezpieczenia Rynek i Ryzyko, PWE, Warszawa 2002, s. 129

79 J. Listkiewicz, S. Listkiewicz, P. Niedziółka, P. Szymczak, Metody realizacji projektów inwestycyjnych, ODDK, Gdańsk 2004, s.179

80 J. Bielski, W. Rogowski, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa a alokacja kapitału, Warszawa 2002, s.200

81  K. Bolesta- Kukułka, Decyzje menedżerskie, PWE, Warszawa 2003, s. 16

82 A. Dembny, Budowa portfela ograniczonego ryzyka, Cedetu.pl, s. 82

83 S. Nahotko, op. cit., s.44

84 Praca zbiorowa pod redakcją W. Ronki – Chmielowiec, op. cit., s. 135

85 K. Dziworska, Inwestycje przedsiębiorstw, UG, Gdańsk 1993, s. 34

86 A. Dembny, op. cit., s. 83

87 Praca zbiorowa pod redakcją W. Ronki-Chmielowiec, op. cit., s.136

88 P. Best, Wartość narażona na ryzyko, Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2000, s.126

89 W. Tarczyński, M. Mojsiewicz, op. cit., s.24

90 E. Ostrowska, „ Ryzyko inwestycyjne”,Wdawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1999. s. 28

91 Y.Y. Chong, E.M.Brown, „ Zarządzanie ryzykiem projektu”, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2001, s.62

92 E.F. Bringham, L.C. Gaspenski, „Zarządzanie finasami”, PWE, Warszawa 2000, t.1, s. 390

93 W. Rogowski, A. Michalczewski, „Zarządzanie ryzykiem w przedsięwzięciach inwestycyjnych”, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005, s. 20

94 J. Kosiński, „Ryzyko i niepewność w działalności gospodarczej”, EiOP 2/2000, s. 11

95 E. Ostrowska, ‘’Ryzyko inwestycyjne”…,s. 29

96 A. Czachorowska, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu”, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, nr 3(6), 1997r., s. 89