Автор работы: Пользователь скрыл имя, 29 Октября 2013 в 19:37, курсовая работа
Елімізде қабылданған индустриалды-инновациялық сратегиясында негізгі қорларды тездетіп жаңарту, өндірістік секторды дамытуға басты назар аударылған. Шағын және орта бизнес саласында аталған мәселелер шешімінің басты механизмі - лизинг болып табылады. Қазақстандағы негізгі құралдардың 80 пайызға жуығы тозған және тез арада жаңартуды талап етеді. Моральдік, физикалық тозған құрал жабдықтар мен сапалы бәсекелі өнім өндіру мүмкіндігі төмен. Сонымен бірге нарықта жаңадан жұмыс жасап жатқан шағын кәсіпорындар, кәсіпкерлер қызметін жандандыруға лизинг маңызды орын алады. Бұрынғы постсоциалистик елдердің барлығында дерлік қазіргі таңда кәсіпорында, өндіріс орындарында ескірген негізгі құралдарды жаңарту мәселесі өзектілердің бірі.
Кіріспе...................................................................................................
I. Лизингтің теориялық негіздері....................................................
1.1. Лизинг түсінігі, мәні мен маңызы.......................................
1.2. Лизингтің түрлері мен жіктемелік белгілері......................
1.3. Лизингтік қатынастарды нормативтік құқықтық реттеу.......
II. «Алекс» ЖШС -ң шаруашылық қызметін және лизинг пайдалану тиімділігін талдау....................................................
2.1. Қазақстандағы лизингтің дамуының қазіргі жағдайын талдау....
2.2. «Алекс» ЖШС-ң экономикалық қуатын талдау........................
III ..Кәсіпорынның қызметін дамытуда лизингтік жүйені пайдалануды жетілдіру жолдары......................................................................
3.1Лизингті пайдалану бойынша ұсыныстар.....................................................................................
Қорытынды..................................................................................
Пайдаланған әдебиет көздері...................................................
Қосымшалар................................................................................
7-ші көрсеткіш - негізгі қорлардың орташа құны. Бұл көрсеткіштің сапасы 2003 жылы 793210 мың теңгені құраса, ал 2004 жылы бұл сома 1847632 мың теңгеге дейін жетіп отыр. Ауытқу 1054422 мың теңгені құрап отыр. Көрсеткіш сапасының бұлай ауытқуының басты себебі есепті жылы тиімді жоғары негізгі қорларды игеру, яғни жаңа ғылыми техналогияларға сай техникаларды сатып алу болуы мүмкін.
8-ші көрсеткіш - қор қайтарымдылығы. Базалық жылы бұл көрсеткіш 759 %-ға тең болған болса, есепті 2004 жылы ол 330 %-ды құрап отыр. Бұл жердегі ауытқу 0,43 есе төмендеп отыр. Оның себебі негізгі қорлардың орташа құнының өсуі болып табылуы мүмкін.
9-шы көрсеткіш - қор сыйымдылығы деп аталады. Бұл көрсеткіш 2003 жылы 13%-ды құраса, 2004 есепті жылы 30 %-ға өсіп отыр, ауытқу 17%-ға тең. Көрсеткішке негізгі қорлардың орташа құны мен өткізілген өнімнен түскен табыс әсер етіп отыр. Кестеде көріп отырғанымыздай негізгі қорлардың орташа құны базалық жылды есептік жылмен салыстырғанда есепті жылы ол 2,30есе өсіп отыр. Қор сыйымдылығының даа өсуіне осы себеп былуы мүмкін
10-шы көрсеткіш - қызметкерлердің тізімдік саны. Базалық 2003 жылы қызметкерлердің саны 1013 адам болды, ал есепті жылы бұл көрсеткіш 35 адамға өсіп, 1048 адамға жетті. Бұның басты себебі өндіріс көлемін ұлғайтуға байланысты жаңа еңбек күші керек болады, сонымен қатар жаңадан сатып алынған техникалар бойынша да жоғары білімді мамандар жұмысқа алынды.
11-ші көрсеткіш - еңбек ақы қоры. Еңбекақы қоры 2003 жылы 162355,5 мың теңге болған болатын, ал 2004 жылы ол 20600,1 теңгеге өсіп, 182955,6мың теңгені құрап отыр. Бұл ауытқудың басты себебі 2004 жылы кәсіпорын қызметкерлерілің саны өскен болатын. Осы көрсеткіштің еңбекақы қорының өсуіне әсері мол.
12-ші көрсеткіш - орташа айлық еңбекақы мөлшері. Есепті жылы бұл көрсеткіш 13,356 мың теңге болған болса, 2004 жылы ол 1192 теңгеге жоғарылап, 14,548 мың теңгеге дейін жетті. Бұған кәсіп орындағы ынталандыру жұмыстары көп әсерін тигізді, яғни жұмысты жақсы істеген жұмысшыға жалақы деңгейін бір шама өсіріп отырды.
13-ші көрсеткіш - еңбек өнімділігі. Базалыық жылы бұл көрсеткіш 5943,3 мың теңге болса, есепті жылы 5824,3 мың теңгеге тең болып, есепті жылы 0,97есе өсіп отыр. Бұған әсер еткен көрсеткіш - жұмысшылардың санының көбейуі болып отыр.
14-ші көрсеткіш - сату рентабельділігі болып табылады. 2003 жылы бұл көрсеткіш 4,5%-ға тең болса, 2004 есепті жылы ол 4,7%-ға төмендеп, ауытқу 0,2%-ды құрап отыр. Оның себебі өткізген өнімнен түскен табыстың өсіуіне байланысты болып келеді.
15-ші көрсеткіш - өнімнің рентабельділігі. Базалық жылы бұл көрсеткіш 5,7%-ды құраса, есепті 2004 жылы ол 5,9%-ға көтеріліп, өсу 0,2%-ға тең болды. Көрсеткіштің бұлай өзгеруіне әсер еткен факторларға жалпы табыстың өсуі мен 2004 жылы өнімнің өзіндік құнының төмендеуін жатқызуға болады.
16-шы көрсеткіш - қор қарулану деп аталады. Бұл көрсеткіш 2003 жылы 783 мың теңгеге тең болса, есепті жылы ол 2,25 есе өсіп 1763 мың теңгені құрады. Оған әсер еткен 2004 жылы негізгі қорлардың орташа құнының 1054422 мың теңгеге артуы мен қызметкерлердің тізімдік санының ұлғаюы болып табылады.
VIII . Біз жоғарыда кәсіпорынның техника экономикалық негізгі көрсеткіштерін қарастырып, талдадық. Ал енді «Алекс » ЖШС-ң қаржылық қызметін жеке-жеке талдап, есептеп көрсетейін.
I. Төлем қабілеттілік коэффиценттері:
жою коэф-ті = ;
ағымдағы міндеттемелер
2003 жылы = =0,02 ; 2004жылы =
2809671 1020754
Оңтайлы мәні: 0,2-0,25
2) Жабудың (покрытия) ақша қаражаттары + қар. мін. салық + деб. мінд.
аралық коэфф-ті =
ағымдағы міндеттемелер
Оңтайлы мәні: 0,7-0,8
64325+808536
2003 жылы = = 0,3
2809671
58644 + 784483
2004 жылы = = 0,8
1020754
ағымдағы активтер
3) Төлем коэффиценттері =
ағымдағы міндеттемелер
4728152
2003 жылы = = 1,6
2809671
1859157
2004 жылы = = 1,8
1020754
3-кесте. «Алекс » ЖШС міндеттемелері бойынша көрсеткіштер
Көрсеткіштер |
Оңтайлымәні |
2003жыл |
2004жыл |
ауытқу | |
+/- |
% | ||||
Қарызды абсолютті жою коэфициенті |
0,2-0,25 |
0,02 |
0,8 |
7,1 |
40,0 |
Жабдықтаудың аралық коэфициенті |
0,7-0,8 |
0,3 |
0,8 |
0,5 |
20,0 |
Төлем коэфициентері |
2-2,5 |
1,6 |
1,8 |
0,2 |
25,0 |
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау тек белгілі-бір уақыт аралығындағы кәсіпорынның қандай жағдайда тұрғанын ғана емес, сонымен бірге кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында тиімді басқару үшін де қажет.
1-ші көрсеткіш бойынша, яғни қарызды абсолютті жою коэффиценті бойынша көрсеткіш мәні оңтайлы емес. Себебі, 2003жылы да, 2004 жылы да көрсеткіш мәні оңтайлы мәннен төмен болып отыр.
2-ші жабдық аралық коэффиценті бойынша көрсеткіш мәні 2003 жылы 0,8-ге тең болып, оңтайлы мәнге тең болып отыр.
3-ші көсеткіш төмен коэффиценті мәні бойынша есепті жылы да, базалық жылы да оңтайлы мәннен төмен болып отыр.
ІІ. Қаржылық тұрақтылық коэффиценттері:
1) Қарыз капиталы мен мен- міндеттемелер жиынтығы
шіктік капитал қатынасы = меншікті капитал
Оңтайлы мәні: 1-ден жоғары емес.
2905927
2003 жылы = =1,5;
1822225
1020754
2004 жылы = = 0,5;
1760175
2) Міндеттемелер меншіктік капитал
коэффиценті =
кәсіпорын мүлкі ( баланс сом)
Оңтайлы мәні; 0,7-ден жоғары.
1822225
2003 жылы = =0,3
4728152
1760175
2004 жылы = = 0,6
2780929
3) Қарыз капиталының
үлесі =
кәсіпорын мүлкі
Оңтайлы мәні; 0,3-тен төмен.
2905927
2003 жылы = = 0,6
4728152
1020754
2004 жылы = = 0,3
2780929
4-кесте. «Алекс»ЖШС-ң негізгі экономикалық көрсеткіштер
№ |
Көрсеткіштер |
Оңтайлы мәні |
2003жыл |
2004ж |
Ауытқу |
1 |
Қарыз капиталы мен меншік капитал қатынасы |
1-ден жоғары емес |
1,5 |
0,5 |
-1,0 |
2 |
Меншіктік коэффицент |
0,7-ден жоғары |
0,3 |
0,6 |
0,3 |
3 |
Қарыз капиталының үлесі |
0,3-тен төмен |
0,6 |
0,3 |
-0,3 |
ІІІ. Іскерлік белсенділік көрсеткіштері.
1) Капитал айналымының Өнімді өткізгеннен түскен табыс
жалпы коэффиценті =
Баланс соммасы
6020639
2003жылы = = 1,2;
4828152
6103870
2004 жылы = = 2,1;
2780929
2) Меншік капиталының Өнімді өткізгеннен түскен табыс
айналымдық коэффиценті =
6020639
2003 жылы = = 3,3
1822225
6103870
2004 жылы = = 3,4
1760175
3) Дебиторлық міндеттемелердің Өнімді өткізгеннен түскен табыс
айналымдық коэффиценті =
2003 жылы = 6020639 = 3,1
2004 жылы = 6103870 = 8,2
741375,5
4) Дебиторлық мәндердің 365 күн
айналымдық орташа мерзімі =
365 күн
2002 ж = =117
3,1
365 күн
2003 ж = = 44
8,2
5-кесте. «Алекс» ЖШС-ң негізгі экономикалық көрсеткіштер
№ |
Көреткіштер |
Ауытқу(+ - ) |
2003жыл |
2004жыл |
1 |
Капитал айналымының жалпы коэффиценті |
+0,9 |
1,2 |
2,1 |
2 |
Меншіктік копиталдың айналымдықкоэффиценті |
+0,1 |
3,3 |
3,4 |
3 |
Дебиторлық міндеттемелердің айналымдық коэффиценті |
+5,1 |
3,1 |
8,2 |
4 |
Дебитордық міндеттемелердің айналымдық орташа мерзімі |
- 73,0 |
117,0 |
44,0 |
1-ші көрсеткіш капитал айналымының жалпы коэффиценті. Бұл көрсеткіш 1 - жыл ішінде қанша рет толық өндірістік цикл мен айналым жасалатындығын көрсетеді. Менің кәсіпорным бойынша 2003 жылы 1,2 рет болса, есепті жылы 2,1 рет болды. Бұл көрсеткіш кәсіпорынның жалпы капиталын пайдалану тиімділігі жоғарылағанын көрсетеді. Егер активтің 2003 жылы ақшалай бірлігі 1 теңге 2 тиын әкелсе, 2004 жылы
ол 2 теңге 1 тиынға дейін жоғарылап отыр.
2-ші көрсеткіш меншікті капиталдың айналым коэффиценті. Бұл көрсеткіш қызметтің әртүрлі аспектілері бойынша сипатталады: коммерциялық жағынан сату артықшылығын немесе олардың қажеттілігін анықтайды; қаржылық жағынан салынған меншікті капиталдың айналым жылдамдығын, ал экономикалық жағынан кәсіпорынның меншіктік иесінің тәуекел ететін ақша қаражаттарының бепсенділігін анықтайды. Менің кәсіпорыным бойынша бұл көрсеткіш өскен, 2003 жылы меншікті капитал 3,3рет айналса, 2004 жылы 3,4 ретке жетіп отыр. Бұл кәсінорын акционерлерінің қаржыларын тиімді пайдаланғанын көрсетіп отыр.
3-ші көрсеткіш дебиторлық міндеттемелердің айналым коэффиценті. Бұл көрсеткіш дебиторлық міндеттемелердің сапасын бағалау үшін қолоданылады, кәсіпорынмен берілген коммерциялық несиенің кеңейтілгенін немесе төмендегенін анықтайды. Оның өсуі сатылатын несиенің қысқартылуын, ал төмендеуі - берілетін несиенің көлемінің өскенін көрсетеді. 2003 жылы ол 3,1рет болған болса, 2004 жылы 8,2 рет болды, яғни несие көлемінң қысқарғанын көрсетіп отыр.
4-ші көрсеткіш дебиторлық міндеттемілердің айналымының орташа мерзімі. Ол кәсіпорын бекіткен клиенттерінің төлем уақытын көрсетеді. Бұл көрсеткіштердің төмендеуі - тура, ал өсуі - кері әсер береді. 2003жылы ол 117 күн болса, 2004 жылы 44 күн болды, яғни тура әсер болып отыр.
ІV. Кәсіпорынның рентабельділігін бағалау көрсеткіштері.
1). Кәсіпорын мүлкінің таза пайда
рентрбельділігі. = х 100
орташа өлшемі
291787
2003 ж = х 100 = 36
793210
296563
2004 ж = х 100 = 16
1847632,5
2) Меншіктік капиталдың таза пайда
рентабельділігі = х 100