Тәжірибенің мақсаты мен міндеттері

Кіріспе

 

Транспорт – заттың өндірістің саласы, жүзеге асыратын кешен транспорт жүктер және жолаушылардың орын ауыстыруы бойынша технологиялық үрдістер.

Транспорт ортақ және ортақ емес пайдалануды транспортың  теміржол теңіздегі ішегі су, автомобиль, әуе және құбыр түрлерінен тұрады. Ортақ емес пайдалануды транспорт бұдан басқа транспорттың арнайы түрлерімен байланысқан, олар жүк тасымалдау жобадағы, ілулі жолдар, пневно-транспорттар. Техникалық көзқарастан трансппорттың әрбір түрі жиынтық бөленді құрылғы қатынастар, транспорт құралы, мүшелер және басқару жүйелер. Транспорттың әрбір түрлері көрсеткіштердің жүйелермен өз меншікті бейнеленеді, дегенмен олардың көпшіліктері бәрімізге ортақ түрлері болып табылады.

Локомотивті депоның  жабдықталуы мен орналасуы, локомотивтердің техникалық қызмет көрсету пункттері, шеберханалардың, экипировкалық құрылғылардың тағы басқа құрылымдар мен құрылғылардың локомотивті шаруашылығы поездардың қозғалысының белгіленген мөлшерін, локомотивті тиімді пайдалануды, сапалы жөндеу мен техникалық қызмет көрсетуді, материалдық ресурстарды тиімді пайдалануды қауіпсіз жұмыс жағдайын қамтамасыз етуі керек. Вагондар депосы мен участоктардың орналасуы мен техникалық жабдықталуы, вагондардың жуу станцияларының және вагон шаруашылығы құрылғылары мен басқа да құрылымдардың техникалық жабдықталуы поездардың қозғалысының белгіленген жылдамдығын, сапалы жөндеу мен техникалық қызмет көрсетуді, материалдық ресурстарды орнымен пайдалануды, еңбек қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз етуі керек.

Теміржол құрылғылары поездардың белгіленген ең жоғары жылдамдығын қамтамасыз ететін талаптарға сай болуға тиіс: жолаушылар поезы-сағатына 140 км, рефрижераторлық поездар-сағатына 120 км, жүк поездар сағатына 90 км. Теміржолдың кейбір бөліктеріне ЖТМ бекіткен мөлшерде дифференциалды жылдамдық қойылады. ЖТМ жолдардың техникалық механизмдері. Жолаушылар поезы сағатына 140 км-ден жоғары жылдамдықта жүретін кейбір жекелеген теміржол бөліктерінде құрылғыларға ЖТМ-нің инструкцияларына сәйкес қосымша талаптар бекітіледі.

Тәжірибенің мақсаты мен міндеттері

 

Өтудің нәтижесінде  оқу тәжірибесі үйренушісі тиісті:

• негізгі ғимараттар және құрылымдардың станциялық аумағындағы орналастыруымен таныстыру;
• поездың құжаттамасының толытыруын, поездың диспетчерлік ДСБ ретімен, қалыпсыз қабілеттік әсерлерінің ретімен, станциялық операциялардың жолаушылар бойынша кезекшілігімен;
• тасымалдауға жүктерін дайындық қабылдауға және жүк беру бойынша құжаттаманы ресімдеуге тексерудің икемі болуы керек;
• тасымалдаудың төлеулердегі анықтауы.

Поездар қозғалысының басқаруларындағы есептеу болып табылады:

• орындау бойынша біртұтас диспетчер ауысымның жұмысты ұйымдастыруы, локомотив бригадалары, поез қозғалысқа қатысты қызметкерлерді жоспар және қолдану кезіндегі жұмыстың тапсырма ағымдағы сменалық – тәуліктік;
• жолаушылар (бұдан әрі-жолаушылар поезы) алыс, жергілікті және қала маңындағы қатынастың поездары және жүк поездардың жүріс графигінің орындалуын қамтамасыз етуі;
• ДСП өлкелер және басқарудың аудандарының түйістіру тармақтары бойынша кедергісіз қабылдау жіне поездардың өткізуінің ұйымы;
• поездардың қозғалыс қауіпсіздігі қауіпсіздігі және еңбекті қорғауға, техникалық – басқарушы актілер және станциялық жұмыстың технологиялық проеці бойынша нормативтік құжаттарды талаптарды сақтауды қамтамасыз ету, сонымен бірге біртұтас жұмыстың технологиялық процестерінің теміржол жолдарының ортақ емес пайдалануды және олардың қабысуыныңы станциялары;
• мазмұнға және локомотивтардың қолданыстағы бағының қолдануымен бақылау;
• жүк тиеу қорларның реттеуі;
• жергілікті жұмыстың ұйымы;
• теміржол көлігін жүк тасушылардың поездар құрастыруларын рұқсатнаманың қойылған технологиясының орындауына бақылау, меншікті және жалға алған вагондар, вагондардың қолдануының жұмыстық техникалық нормативтары;
• поездардың қозғалысты бқзылыстарының жоюы, шаруашылық және қалпына келтіргіш поездардың дер кезінде рұқсатнамасының қамтамасыз етуіне арналған жедел шаралардың қабылдануы.

      Қоғам қызметінің мақсаттары:

1) таза табыс алу; 

2) экономиканың және  халықтың багажды, жүк-багажды,  жүктерді, почталық жөнелтілімдерді темір жол көлігімен тасымалдаудағы қажеттіліктерін толассыз және сапалы қамтамасыз ету;

3) поездардың қозғалыс  қауіпсіздігін және тасымалданатын  багаждың, жүк-багаждың, жүктердің,  почталық жөнелтілімдердің сақталуын  қамтамасыз ету; 

4) магистральдық желінің инфрақұрылымын жоспарлы түрде және кешенді дамыту;

5) ғимараттарды, құрылғыларды  және техникалық құралдарды ақаусыз  күйде күтіп ұстау; 

6) сыртқы экономикалық  байланыстарды қамтамасыз ету; 

7) темір жол көлігінің  жұмылдыру әзірлігін қамтамасыз ету, құпия және қызметтік мәліметтерді жария болудан қорғау жөнінде кешенді шаралар жүргізу болып табылады.

2. Аталған мақсаттарға қол жеткізу үшін Қоғам мынадай қызмет түрлерін жүзеге асырады:

1) Қазақстан Республикасының  Үкіметі бекіткен бағдарлама бойынша магистральдық темір жол желісін салуды, күтіп ұстауды және жетілдіруді жүзеге асыру;

2) тасымалдау процесін  басқару; 

3) магистральдық темір  жол желісі қызметтерін көрсету; 

4) темір жол көлігімен  жүк, соның ішінде қауіпті жүктерді  тасымалдауды жүзеге асыру;

5) темір жолдың жылжымалы  құрамын, соның ішінде қауіпті  жүктерді тасымалдауда қолданылатын  арнайы контейнерлерді жөндеу;

6) жүк жөнелтушілердің,  жүк алушылардың тасымалдаудағы  қажеттіліктерін қанағаттандыру, тасымалданатын  жүктердің сақталуын және олардың тағайындалу пункттеріне уақтылы жеткізілуін қамтамасыз ету;

7) маркетингтік қызмет;

8) көліктің әр түрін  қатыстыра отырып тікелей және  аралас қатынастар жүйесін ұйымдастыру; 

9) Қазақстан Республикасының  тасымалдау әлуетін барынша толық  пайдалану жөніндегі шараларды жүзеге асыру;

10) Қазақстан Республикасының  Көлік және коммуникация министрлігімен  келісе отырып, темір жол транзиттік-көлік  дәліздерін қалыптастыру жөніндегі  іс-шараларға қатысу;

11) сыртқы экономикалық  қызмет және шетелдік ұйымдармен экономикалық ынтымақтасуды дамыту;

12) өнімдерді, көрсетілетін  қызметтерді экспорттау (импорттау);

13) ақпаратты қорғаудың  техникалық құралдарын, ақпаратты  өңдеудің қорғалатын техникалық  құралдарын әзірлеуді, дайындауды, құрастыруды, реттеуді, қолдануды, сақтауды, жөндеуді және сервистік қызмет көрсетуді қоса алғандағы, Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларын техникалық қорғау жөніндегі қызмет;

14) Қоғамның қызметі  туралы материалдарды әзірлеу  және жинақтап қорыту, Қоғамның  жарнамалық қызметін жүзеге асыру үшін кітаптар, альбомдар, журналдар, буклеттер, анықтамалықтар, фотоальбомдар, бейнефильмдер шығару;

15) темір жол көлігі  саласында ақпараттық қызметтер  көрсету; 

15-1) темір жол көлігінің  қажеттіліктері үшін импорт алмастырушы  өндірісті дамытуға қатысу;

16) Қазақстан Республикасының  заңнамасымен тыйым салынбаған  өзге де қызметтер. 

16. Лицензия немесе  Қазақстан Республикасының заңнамасымен  белгіленген тәртіп бойынша алынуы  қажет басқа түрдегі рұқсатты  талап ететін қызмет түрлері  тиісті лицензиялар немесе басқа түрдегі рұқсаттар алынғаннан кейін ғана жүзеге асырылады.

 

 

 

 

 

 

ТОО «Марал-Нур» даму тарихы

 

ТОО «Марал-Нур» 2008 жылдан бастап «Жолаушылар тасымалдау»  республикалық мемлекеттік кәсіпорны  құрылды.

Бүгінгі таңда темір  жол көлігі Қазақстан Республикасының өндірістік инфрақұрылымының маңызды бөлшегі болып табылады. Қазақстанның географиялық орналасуы (теңізге шығу мүмкіндігі болмауы, су кемелері жүретін өзендер болмауы) территориясының кеңдігі, өндірістің шикізаттық құрылымы, автокөлік саласының инфрақұрылымының төмендігі темір жол көлігінің маңыздылығын арттыра түседі.

Қазақстанның теміржол саласы экономиканың дамушы секторы. Соңғы  кездері өндірістік және техникалық әлеуеті өсіп келеді. 140 мыңнан астам  адам жұмыспен қамтылған.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 31 қаңтардағы №129 «Қазақстан Республикасы темір жол кәсіпорындарын қайта құру туралы» қаулысымен Алматы теміржол бөлімшесі, Тың теміржолы және Батыс Қазақстан теміржолдарының қосылуы нәтижесінде «Қазақстан темір жолы» республикалық мемлекеттік кәсіпорны құрылды. Теміржолдарды біріктіру арқылы тасымалдау үдерісі, артық құрылымдарды қысқарту, теміржол саласын қаржылық-экономикалық сауықтыру көзделеді.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы наурыздың 15-індегі №310 «Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамын құру туралы» қаулысымен «Қазақстан темір жолы» республикалық мемлекеттік кәсіпорны мен оның еншілес кәсіпорындарының бірігуі есебінен «Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясы» жабық акционерлік қоғамы құрылды.

2004 жылғы сәуірдің 2-сінде  Қазақстан Республикасының «Акционерлік  қоғамдар туралы» 2003 жылғы мамырдың 13-інде жарық көрген Заңына  сәйкес «ҚТЖ» ҰК» ЖАҚ-ы «ҚТЖ»  ҰК» АҚ болып қайта тіркеуден  өткізілді.

Қазіргі таңда «ҚТЖ»  ҰК» АҚ темір жол саласының тасымалдау үдерісі мен қызметтік міндетін қамтамасыз ететін холдингілік құрылымы бар. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ының бірден бір акционері болып «Самұрық –Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» акционерлік қоғамы табылады. Ол Ұлттық компанияның оперативтік жұмыстарына араласпай, корпоративтік басқаруды жетілдіру, бюджет ашықтығын қамтамасыз ету, «ҚТЖ» ҰК» АҚ қызметін Директорлар Кеңесі арқылы басқаруды қамтамасыз етеді.

Оған қоса Қазақстан  Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі 2001 жылғы желтоқсанның 8-індегі №266-11 «Теміржол көлігі туралы» Заңға сәйкес, өкілетті орган ретінде теміржол көлігіндегі мемлекеттік саясаттың жүзеге асырылуын қамтамасыз етеді. Қазақстан Республикасы көлік кешенінің жұмысын үйлестіреді, реттейді, бақылайды.

«ҚТЖ» ҰК» АҚ магистральдық теміржол желісінің, жүк және жолаушылар тасымалының операторы қызметін атқарады. Аталған қызметтер Қазақстан Республикасының «Теміржол көлігі туралы» және «Табиғи монополиялар және реттелетін рынок туралы» Заңдарымен бекітілген.

Кадр саясаты

Компанияның кадр саясатын жүзеге асыру мақсатында Компанияның кадр менеджменті мен іс қағаздарын жүргізуде 2008-2009 жылдары 30- дан астам нормативтік құжаттар мен актілер жасалды.

Кадр қызметінің статистикалық  есеп беру қызметі жетілдіріліп, тәртіпке келтірілді. Персоналды басқару саласында әдістемелік құралдар мен инновациялық технология енгізілуде. Компаниядағы кадр менеджментіндегі реттеу үдерісін басқаруда нормативтік құжаттар жасалды.

Өндіріске қажетті жоғары кәсіби біліктілігі зор мамандармен  қамту мақсатында, қайта құру мен реформалау барысында персоналға сұранысты қанағаттандыру және технологиялық үдерістерді жаңғыртуда «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ына қажетті кадрлерді анықтау Әдістемесі жасалып, бекітілді.

Әдістеме - «ҚТЖ» ҰК»  АҚ персоналына сұранысын ағымдағы бір жылдық және орта мерзімдік бес жылдық мерзімге жоспарлауды қамтамасыз етеді.

2009 жылы кадрдың есебін  жүргізу және жетілдіру мақсатында  «Фаворит» автоматтандырылған жүйесіне  көшу арқылы оның қоры жасақталды. Теміржол көлігі қызметкерлеріне  қойылатын кәсіби талаптар Тізіміне қосымшалар мен толықтырулар енгізіліп 2010 жылы оны жаңа редакцияда шығару жоспарланып отыр.

«ҚТЖ» ҰК» АҚ орталық  аппараты мен еншілес кәсіпорындарында кәсіби біліктілігі сапасын сараптау және лауазымына сай етіп орналастыру  мақсатында 15 еншілес кәсіпорында кадрлық аудит жүргізілді. Сонымен қатар «ҚТЖ» ҰК» АҚ филиалдары жол бөлімшелері мен магистральдық желілерінде 2008 жылы атқарылған кадрлық аудит қорытындысы бойынша кемшіліктерді жою тұрғысындағы жұмыстарына мониторинг жүргізілді.

Кадрлардың тұрақтау жайы

2010 жылғы қаңтардың  1-індегі мәлімет бойынша «ҚТЖ»  ҰК» АҚ компаниялары тобындағы  еңбеккерлер саны -150 073 адам. Оның  ішінде басшылар -9 722, мамандар -25989, қызметкерлер -10 293, жұмысшылар -104 069 адам  болса, 30 жасқа дейінгілері -37 131 адам.

2009 жылы «ҚТЖ» ҰК»  АҚ компаниялар тобына жататын  кәсіпорындарда кадрлердің басқа  жұмысқа ауысуы -10,2 пайызды құраған.  Оның ішінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ында -6,6, еншілес кәсіпорындарында –  14,9 пайыз болса, 2008 жылы ол көрсеткіш  -14,1 пайызды құраған. «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ында -11,1 пайыз, еншілес кәсіпорындарында -18 пайызға дейін жеткен.

2009 жылдың қорытындысы  бойынша кадрлердің тұрақтау  үдерісі 2008 жылға қарағанда 3,9 пайызға жақсарған.