Инновациялық жаңашылдықты енгізу банк қызметін жетілдірудің басты факторы ретінде

Бұл кесте өткен жылмен салыстырғанда «Альянс Банк» АҚ-ның 1 жыл ішінде несие операцияларының көлемін жоғарылатқанын көрсетеді. Несие валютасы бойынша тұтынушылардың басым бөлігі теңгені қалаған, өйткені ұлттық валютадағы нарық сыйымдылығы өскен, соған байланысты банк теңгемен берілген несиелерден жоғары табыс табады.

 

Кесте 13

2011 жылғы «Альянс Банк» АҚ  несиелерінің айналымдылығы

Несие түрі	2011ж. берілген несиелер сомасы, мың  теңге	Теңгемен берілген несие сомасы, мың теңге	Орташа салмақталған пайыздық мөлшерлеме	Валютамен берілген несие сомасы, мың теңге	Орташа салмақталған пайыздық мөлшерлеме	2011ж. жабылған несиелер сомасы, мың  теңге
Қысқа мерзімдік	2278256	2104147	15,75	174109	16	1891418
Ұзақ мерзімдік	1440868	1344407	14,27	96461	6,28	667577
Барлығы	3719124	3448554		270569		2558994

 

2010 жылмен салыстырғанда қысқа мерзімдік несиелердің үлесі несие қоржынында 25,66%-дан 28,66%-ға артқан.

 

Кесте 14

«Альянс Банк» АҚ-ның 2010-2011 ж.ж. негізгі құралдары

Негізгі құралдар	Сомасы
	2010	2011
Жер және құрылыс	248060	261047
Компьтерлер мен компьютерлік құралдар	27302	29183
Жиһаз	13774	13961
Көлік құралдары	8113	8113
Материалдық емес активтер	22561	23569
Басқа да негізгі құралдар	66041	68720
Негізгі құралдардың амортизациясы	(101250)	(129531)
Барлық негізгі құралдар	284601	275062

 

Ол айналым капиталының қаржыландырудың жоғарлауы себебінен және сенімді әрі тұрақты клиенттерге фовердрафт берумен байланысты. Банктің негізгі құралдарын талдау келесі кестеде көрсетілген.

2011 жылы банктің барлық негізгі  құралдары өткен жылмен салыстырғанда  өскен. Негізінде бұл ҚР-ы аймағында жаңа филиалдарды инвестициялаумен және Өскемен қаласында есептік-кассалық бөлімшенің ашылуымен байланысты болды.

Жалпы, «Альянс Банк» АҚ-ның шаруашылық қызметін талдау барысында оның қаржылық жағдайының тұрақты екендігі, активтерінің, меншікті капиталының, міндеттемелерінің өткен жылдармен салыстырғанда 2011 жылы жоғарылағандығы анықталды

 

Кесте 2

Қазақстан Республикасындағы банктік сектордың құрылымы

Банктік сектордың құрылымы	2011 жыл	01.01.2012ж
Екінші деңгейлі банктер саны, соның ішінде	33	34
Жарғылық қорына 100% мемлекет қатысатын банктер	1	1
Екінші деңгейлі банктер филиалдары	324	351
Екінші деңгейлі банктердің есеп\кассалық бөлімшелерінің саны	1489	1951
Екінші деңгейдегі банктердің шетелдегі өкілеттіктерінің саны	22	16
ҚР-дағы бейрезидент банктердің өкілеттіктердің саны	23	26
Жеке тұлғалардың салымдарын (депозиттерін) міндетті түрде кепілдендіру (сақтандыру) жүйесіне қатысатын банктер саны	32	33
Костодиандық қызметті жүзеге асыруға лицензиясы бар банктер саны	9	10
Ескерту –ҚР Ұлттық Банкінің  2011 жылға арналған есебінің материалдары негізінде құрастырылған

 

Қазақстан экономикасының өсуіне банктік сектордың қосып отырған үлесі өте көп. 2011 жылдың 1-қаңтарында банктік сектордың жиынтық меншікті капиталы 586,9 млрд теңгені құрап, бір жыл ішінде 240,1 млрд теңгеге немесе 69,2%-ға өскен. Банктердің жиынтық активтері 68,0 %-ға жоғарылап 4515,1 млрд теңгеге дейін жеткен, ал жиынтық міндеттемелер 68,6%-ға өсіп 4073,4 млрд теңгені құраған. Бұл жерде ішкі активтердің көлемі 140,6%-ға өсіп 1194,5 млрд теңге немесе жиынтық активтердің 26,5%-ын құрады. Бейрезиденттер алдындағы міндеттемелердің көлемі 107,8 %-ға өскен, яғни 2046,4 млрд теңге болған, олардың жалпы міндеттемелер көлеміндегі үлесі 50,2%-ды құраған.

Банктердің несие қоржынының құрылымында 2011 жылдың 1 қаңтарында стандартты несиелердің үлесі 58,2%, күдікті қарыздар – 39,5 %, сенімсіз қарыздар – 2,3% құрады. Ал 2010 жылдың 1 қаңтарына стандартты  несиелер 56,3%, күдікті қарыздар – 40,8 %, сенімсіз қарыздар – 2,9% болған.

 

Кесте 2

Қазақстан Республикасындағы екінші деңгейлі банктердің меншік қоры

Көрсеткіштер атауы	2010 жылы	2011 жылы	Өзгерісі, %
Бірінші деңгейлі капитал	816,5	1252,7	153,4
Жарғылық қор	593,6	921,9	155,3
Қосымша қор	4,0	3,8	105,0
Өткен жылдардағы бөлінбейтін таза табыс	131,6	199,2	151,4
Екінші деңгейлі капитал	385,4	537,5	139,5
Бөлінбейтін таза табыс	101,3	198,8	196,2
Субординациялық қарыз	368,0	444,6	120,8
Үшінші деңгейлі капитал	1,5	1,9	126,7
Ескерту –ҚР Ұлттық Банкінің  2010 жылға арналған есебінің материалдары негізінде құрастырылған

 

Банктердің жеке және заңды тұлғалардан тартқан салымдарының мөлшері 2523,0 млрд теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 56,9% өскен. Оның ішінде заңды тұлғалардың салымдары 1926,2 млрд теңге, 66,1% жоғарыласа, жеке тұлғалардың салымдары 33,2% өсіп 596,8 млрд теңгені құраған.

Екінші деңгейлі банктердің жиынтық табыстары 2011 жылдың 1-қаңтарына 494,6 млрд теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 53,7% өскен. Шығындар сомасы 421,3 млрд теңге, өткен кезеңмен салыстырғанда 45,1% жоғарылаған.

Банктердің бөлінбеген таза табысы 73,3 млрд теңгені құрап, есепті жылы 41,8 млрд теңгеге жоғарылаған.

2012 жылдың 1 қаңтарындағы мәлімет  бойынша Қазақстанда екінші деңгейдегі 34 банк жұмыс істейді, соның ішінде  Алматы қаласында 33 банк, 34 филиал және 356 банктің есептік\кассалық бөлімдер жұмыс істейді.

Ағымдағы жылдың басынан екінші деңгейлі банктердің есептік меншік қорының жиынтық көлемі 563,1 млрд. теңгеге өсті (48,2) және 2011 жылдың  1-қаңтардағы жағдайы бойынша 1731,7 млрд. теңгені құрады. Сонымен қатар бірінші деңгейлі капитал 53,46 %-ға өсті, 1252,7 млрд. теңгеге дейін, екінші деңгейлі капитал  537,5 млрд. теңгеге дейін өсті. 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдайы бойынша банктік сектордың меншік қорының шекті салмағының көрсеткіштері К1-11 (норматив бойынша-0,06)

 

Кесте 3

Екінші деңгейлі банктердің  меншік қорының шекті салмағының көрсеткіштері

Меншік қорының көрсеткіштері	2010 ж.	2011 ж.
Бірінші деңгейлі меншік қорының жинақ активтеріне (К1) қатынасы	0,09	0,11
Меншік қорының активтерге және тәуекелділік деңгейі бойынша баланстан тыс міндеттемелерге (К2) қатынасы	0,15	0,14
Меншік қорының ссудалық портфельге қатынасы	0,20	0,20
Меншік қорының қатынасы	3,91	3,40
Меншік қорының күдіксіз несиелерге қатынасы	0,43	0,34
Меншік қорының үмітсіз несиелерге қатынасы	12,43	14,68
Ескерту –ҚР Ұлттық Банкінің  2011 жылға арналған есебінің материалдары негізінде құрастырылған

 

(қатысушысы банктік холдинг  болып табылатын банктерге арналған  норматив-0,05), К2-0,14 (норматив бойынша 0,12) (қатысушысы -0,10) құрады.

Сонымен қатар, жыл басынан екінші деңгейлі банктердің баланс бойынша жеке қорлары 870,4 млрд. теңгеден 512,0 млрд.теңгеге (58,8%) өсті және есеп беру мерзімінде 1382,4 млрд. теңгені құрады.

Активтер. Ағымдағы жылдың басынан банктердің жиынтық активтерінің көлемі 2571,6 млрд. теңгеге (29,0%) өсті және есеп беру мерзімінде 11443,6 млрд.теңгені құрады.

Банк активтерінің құрамындағы үлкен бөлігін клиенттерге берілген қарыздар (74,6%), бағалы қағаздар портфелі (6,6%), корреспонденттік шоттағы қалдықтар (6,9%), басқа банктерге орналастырылған салымдар (3,9%) құрайды. Клиенттерге берілген қарыздар 2959,7 млрд. теңгеге немесе 53,0%-ға өсті.

Корреспонденттік шоттағы қалдықтар 44,3 млрд. теңгеге немесе 5,3%-кеміді, бағалы қағаздар 480,3 млрд. теңгеге немесе  39%-ға кеміді, басқа банктерге орналастырылған салымдар 52,1 млрд. теңгеге немесе  13,3%-ға өсті, банкаралық займдар 122,7 млрд. теңгеге немесе  30%-ға кеміді, капиталға салынған инвестиция және субординациялық қарыз 99,5 млрд. теңгеге немесе 102,5%-ға өсті.

 

 

Кесте 4

Банктік сектордың жиынтық активтерінің динамикасы және құрылымы                                                                    млрд теңге

Активтер	2010 жыл	Активтегі үлесі, %	2011 жыл	Активтегі үлесі, %	2011ж. 2010ж. %
Ақша	145.2	1.6	212.3	1.9	146.2
Корреспонденттік шоттар	835.5	9.4	791.2	6.9	94,6
Бағалы қағаздар	1231.2	13.9	750.9	6.6	60,9
Басқа банктерге орналастырылған салымдар	393.1	4.4	445.2	3.9	113.3
Банкаралық займдар	408.8	4.6	286.1	2.5	69,9
Клиенттер алған қарыздар	5563.0	64.0	8542.7	74.6	153.0
Капиталға салынған инвестициялар және субординациялық қарыз	97.1	1.1	196.6	1.7	202,4
Негізгі қорлар және материалдық емес активтер	93.0	1.0	145.5	1.3	156.5
Басқа да активтер	85.1	1.0	73.1	0.6	86,9
Барлығы активтер	8872.0	100	11443.6	100	129.0
Ескерту –ҚР Ұлттық Банкінің  2011 жылға арналған есебінің материалдары негізінде құрастырылған