Правовое регулирование торговой деятельности в Российской Федерации

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      Пангеяның палеозой  эрасынын соңындағы құрлысы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

литосфералық плиталардың шекараларында  жер сілкінулер мен вулкандар  атқылауы байқалады.

 

 

 

      Литосфералық плиталардың  ажырау жылдамдықтары әртүрлі, мысалға: Атлант және Тынық мұхиттың солтүстік бөліктерінде бұл жылдамдық жылына 2-2.5 см. болса, Тынық мұхиттың шығыс бөлігінде 10-12 см – ге тең.

 

 

 

 

 

 

 

      Геологтардың мәлімдеуі  бойынша, осы тектоникалық белсенділіктің  жоғары кезеңдерінде магматизм де жоғарылайды. Вулкандардан бөлінген жыныстардың жастарын анықтау арқылы қысқа миллиондаған жылға ғана созылған тектоникалық-магмалық кезеңдердің анағұрлым ұзақ, 150-500 млн жылға созылған салыстырмалы тыныштық күйдегі эралармен кезектесіп отыратындығы дәлелденді. Жердің алғашқы миллиард жылындағы тіршілігі (катархей эрасы) туралы ешқандай геологиялық мәліметтер жоқ. Болжамдар бойынша, катархей эрасында базальтты лавалар атқылаған

 

 

 

      Континенттердің  мезозой эрасының

 

 

 

      ортасындағы  күйі

 

 

 

 

 

 

 

күшті вулкандар нәтижесінде алғашқы  атмосфера, мұхит және мұхитқа ұқсас  жер қабығы пайда болған. Шөгінді  жыныстардың граниттену процестері бұдан 3.5-2.7 млрд жыл бұрын  болашақ  континенттердің ядроларының түзілуіне  себеп болған.

 

 

 

      Келесі кезеңде, бұдан 2.7-1.7 млрд жыл бұрын жер қабығының гранитті-гнейсті қабаты және ертедегі платформалар пайда болған. Қазіргі кезде олар он түрлі блок түрінде– Европалық (Орыс), Шығыс Сібір, Қытай-Кореялық, Таримдік, ндістандық, Африко-Аравиялық, Солтүстік-Америкалық, Оңтүстік-Америкалық, Австралиялық және Шығыс-Антарктикалық болып сақталған.

 

 

 

      Бұдан 1.5 млрд жыл  бұрын Мегагея атты суперконтинент  пайда болған, ол қазіргі Бүкіләлемдік  мұхиттың 2/3 бөлігін құрайтын бір  ғана мұхитпен қоршалған болатын. 1.4 млрд жыл бұрын Мегагеяның бөлінуі нәтижесінде жаңа қозғалмалы қабаттар пайда болып, платформалар шөгіп, теңіз құрылықты баса бастаған.

 

 

 

      Литосфералық плиталардың  козғалуы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

       Көнебайкалдык  магмалық кезеңде (0.57-0.52 млрд жыл бұрын) Оңтүстік-Америкалық, Африко-Аравиялық, ндістан, Австралиялық және Антарктикалық платформалар оңтүстік суперконтинент – Гондвананы құрады, бұл кезде Европалық және Солтүстік-Америкалық платформалар теңіздермен шектелген болатын. Каледон тектоникалық-магмалық кезеңінде (0.46-0.41 млрд жыл бұрын) Евразия, Солтүстік Америка және Гренландия Гондванадан Палео-Тетис мұхиты арқылы бөлінген біртұтас суперконтинент - Лавразияны құрады. Лавразияға 0.33-0.23 млрд жыл бұрын азиялық платформалар қосылды, кейіннен Солтүстік – Батыс Африка Солтүстік Америкамен қосылып Палео – Тетисті мүлдем жауып тастады, ал өз кезегінде Гондвана мен Лавразия Пангеяны құрды.

 

 

 

      Пангея 90 млн жыл  тіршілік етіп, мезозойдың соңына  қарай (230-67 млн. жыл), яғни 170 млн  жыл бұрын ыдырай бастады.

 

 

 

      Литосфералық плиталардың  қозғалу жылдамдықтарын ескерген  есептеулер бойынша, енді 250 млн  жылдан соң материктер қайтадан  қосылып, солтүстік полюсте аса  ірі суперматерик құруы мүмкін  деп жорамалдауға болады

 

 

 

 

Астана - әсем қала

 

Әсем қала мерейтойы ерлігі де, өрлігі де ұрпаққа  өнеге болып жалғасқан қасиетті қазақ жерінің шежіресін паш  етер, көңілі дархан,жаны жомарт қазақ  елінің ұлылығын ұлықтайтын асқақта, айбынды  ажарлы Астананың қазақ елі монументы.

Жүздері бал-бұл  жанып,қуанышы қойнындарына симай, шаттанған халық, Бейбітшілік және келісім сарайына қарай ағылып қазақ елі тарихи ескерткіш монументінің ашылуы салтанатында болдық.

Стеланың  ұшар басында алып Самұрық құс  бейнеленген.Қазақ ұғымында Самұрық-еркіндіктің,күш-қуаттың, кендік пен тәкәппарлықтың символы болып саналады.

Сол сияқты біздің Самұрық та –іргесі берік, шанырағы биік қазақ елінің бір көрінісі.

Тәуелсіздігіміздің символы-“Қазақ елі” монументі асқақтап тұр.Монументінің ауқымы 5,02гектар жерді алып жатыр.

 

Ескерткіштің мұнарасы 91 метр.

 

Қазақсан өз тәуелсіздігін 1991жылы алды.

 

Ескерткіштің биіктігі осы жылға  орайлыстырып белгілеген.

1900 шаршы метр кеңістікке созылған  мәрмәр тастан жасалған.

 

Ал тәуелсіздік тұғырын асқақ  мұнараның ұшар басында заңғар аспан еркесі- Самұрық құстың 2,500 тонна алтындатылған қоладан жасалған бейнесі.

 

Күн нұрына шағылысқан ақ мәрмәр ескерткіш, алып Самұрық құс дархан пейіл,жайсан қазақтың ақ көлінің, асқақ арманындай.

 

Астаның 10 жылдық тойы – бұл Қазақстанның шаттыққа толы мереке болуымен қатар елдің кезекті даму биігіне қолжеткізген бүкіл халқымыздың үлкен жеңісі.

 

Қазақстанымыз бар болған он жылдың ішінде адам айтса нанғысыз көздің жауын алар әдемі,зәулім үйлері, қыран  ұшар биікке өрмелеген Елорда өзінің бар қасиетімен ерекшелінеді.

 

Сарыарқа самалымен тербелген  ерке-Есілдің бойындағы ғажап  қала-ол біздің Астанамыз.

 

Астана сан-түрлі арман қиялдарды  жүзеге асырып,сан-қилы тағдырларды  тоғыстырып жатқан керемет те көркем қала.

 

Сымдай бой түзеген көшелер, жымың-жымың сәулелер.

 

Сарыарқа төсін тіліп аққан  ерке Есіл қала көркін асқақтата түседі.

 

Шаһар сәні мен дария сұлулығы сабақтасып, керемет бір тылсым тіл, симфониялық  үн сезім қылын шертеді.

 

Сұлу шаһар,тұнық әсем аспанда  қалықтаған әсем ән.Астанадағы “Есіл” тұрғын үй кешені,”Астана –дәуір”,”Рамстор”,”Парламент ғимараты”,”Ғашықтар саябағы”,”Байтерек” салтанатты Ақорда,сәулеті келіскен сол жағалау сырт келбеті өзгеше бейбітшілік келісім сарайы,”Думан” ойын-сауық орталығы сынды Астананың көркіне көз тоймас талай ғажайыптары бар.

 

Осы жеті күннің ішінде қаламызда  қандай фестиваль,конкурс,қандай көрме  болмады.

 

Қала парктерінде қанша мерекелік  іс-шаралар өтті.М.Горький атындағы орыс драма театрында елдің сахна  ұжымдарының қатысуымен “Астана  сахнасы” атты театр калейдоскопы, К.Байсейітова атындағы ұлттық опера және балет театрында “Опералия-2008” атты төртінші халықаралық музыкалық фестиваль,”Астана айналасындағы мыңжылдықтар” атты көшпелі өркениет фестивальдері өтті.

 

Сол мәдени шаралардың ең жоғары, Астана тойына арналған өнер шеберлерінің шығармашылық шашуының ең сүбелісі деп Ақорда алаңындағы амфитеатрда ұйымдастырылған “Жан жүрегім-Астана” атты мерекелік спектакль –феерияны айтқан жөн болады.

 

Неше түрлі әндер мен күйлер халқымыздың музыкалық мол мұрасын  жарқырата танытты,бүгінгі композиторлардың, қазіргі заман эстрадасының биік деңгейін нақты көрсетті.

 

Жез тандай әнші, қазақ халқының бұлбұлы, өнер майталманы Бибигүл Төлегенова шырқаған әні, және Нұрғали Нұсыпжанов,Ескендір Хасанғалиев екеуінің қосылып салған әні,Роза Рымбаеваның тағы да талай-талай әншілердің асқақта та салған әні Астананың аспанында қалықтады.

 

Бүгінгі тәуелсіз еліміздің тапжылмас  тұғырына айналған Астананы осы он жыл ішінде айтыскерлеріміз талай  татымды жырға арқау етті, еліміздің 14 облысы мен Астана және Алматы қалаларынан келген айтыскер ақындарымыз елордалық саябақта тағы да шабыт шақырып, қаланың өткені мен бүгінгі қажыр-қайратын, онын қым-қуыт тіршілігін тілге тиек етіп, сөз сайыстыру үшін бас қосты.

 

Осы күні олар жыр додасының бірінші кезеңінде 11 жұпқа бөлініп, өзара сайысқа түсті. Олардың өнеріне елімізге белгілі ғалым-жазушылар Мырзатай Жолдасбеков, Сейіт Қасқабасов, Рымғали Нұрғали бастаған қазылар алқасы нағыз бабындағы жүйрікті анықтау үшін баға беріп отырды.

 

Екінші күні ең шырайлы, ең шұрайлы сөз сайысына түскен сегіз ақын астаналық саябақта өнер додасын одан әрі жалғастырды.

 

Астана тойына дүниенің әр түкпірінде тұрып жатқан бауырлардың елордаға келіп К.Байсейтова атындағы ұлттық опера және балет театрында “Астана-Арқау  “ деген мерекелік кеші өтті.

 

Екі күн бойы зал ішінде иіне шаншыр бос орын болмады. Жұрт өз құрметтерін  ыстық ықыластарымен танытты.

 

Сахна елінен келген Александр Саввинов “Тойук алғыс” атты шығарманы орындады. Алтайдан келген Евгений Улугбашев  “Алыпхан” жырын айтты. Өзбекстаннан келген Н.Пирматова мен Н.Абрайкулова өз әріптестерімен бірге ән мен биді қатар орындап, халықтың ерекше ілтипатына бөленді.

 

Байтерекке шығып түнгі Астананың  көрінісін тамашалағанымызда қала оттары Есіл үстінде жарқ-жұрқ, от шашып құбылып жатқаның көрдік. Шетсіз,шексіз қала құлашын кең жайып, бүкіл Сарыарқаның сауырын ала көсіліп жатыр.

 

Құрылыстардың күндізгі ауырылығынан босап , жеңілденіп, аспанға ұшуға  ыңғайланған алып құс сияқты көрінеді.

 

Астананың бүгінгі көркі бойымызды  тіктеп, жанымызды шымырлатып Сұлұлықтың жылы лебімен тербейді, бүгінгі өмірдің талабына үндесе көтерілген ғимараттар көрген жанды баурап алады, көңіл-күйін шарықтата биіктетеді.

 

Адам намысын қозғап ,әдет ғұрып  салтымызға , рухани байлығымызға деген  құрмет сезіміне бөлеп, сүйспеншілікке жетелейді.

Сондықтан да Астананың 10 жылдық мерекесінің  күллі Қазақстандықтар 

Үшін тәрбиелік маңызы зор , мәні мол .

Әсіресе жастарды елдік рухқа баулуға ,оны қалыптастыруға әсері ерекше күшті.

 

Ортақ мүдде ауыз бірлік, ұлтаралық келісіммен де татулықтың кілті де, сенімді Астана екені баршамызға аян.

 

Қазақ елін тірегіміз, қазақ тілін  жүрегіміз етсек екен.

 

Байтерек –жер жаһанды кейіптейтін  әлем ағашы,Астана көркі, адамды сүйсіндіретін  ұлт мақтанышы.

 

Ел мерейін өсірер мындай жетістіктер Елбасымыздың ұстанған сы ндарлы саясатының арқасында Астана асқақтап еліміз қарыштап қанатын кеңге жаюда.

 

Жылдан жылға көркейіп, гүлденуге, егемен ел болғанымыздың айғағы , өркендеуіміздің  көрінісі.

 

Астананың он жылдығы аталып өтуі, оған өзге елдерден қонақтардың келуі елімізге деген үлкен құрмет.

 

Тәуелсіз Қазақстанның қол жеткізген  табыстары ,түсінікте тату-тәтті  өмір сүріп жатқан тұрғындардың достық қарым-қатынасы, ынтымақ –бірлігі, Отан сүйгіштігі, ел жандылық сезімдері  ой арқауына айналған.

 

Тарихымен табиғаты, сәулетімен бүкіл  тіршілігі дара, ғажап үлгілі күйіміздің күмбірі, көңіліміздің жыр-гүлі жас  қала Астана күн сайын енсесі биіктеген  қалаға айналуы өзімізді сүйсіндіріп , әлем жұртын көркімен тамсандырды.

 

Ол көз алдымызда жыл санап емес, ай санап емес, күн санап, аңызға бергісіз шындықпен өсіп келе жатқан нұрлы қала.

 

Оған бара қалсан , нешеме көріністерге куә боласын да, қайтарда бір қимастық сезім билеп алады.

 

Елбасымыз айтқандай, жана әлемдегі жаңа Қазақстанның жаңа Астанасы әрі жас Астанасы қайсымыздың болса көкірімізде арайлы рухты оятады.

 

Алыстан айбынды көрінетін мәдениеттің  қайнаған қазаны , жайнап тұрған ажарлы Ақорданы, қаланың қалыптасу жолдарын бүгінгі ұрпақ сезініп, әрбір  қазақстандық мақтанышпен “Менің Астанам” деп айтады.

 

Тарих үшін 10 жыл - өте қысқа уақыт.

 

Мереке құшағындағы Астана қыз  жасауындай құлпырып , сән-салтанатын асқақтата түскен.

 

Бүгін көк аспанды кереукелеген ақшанқан бұлттар да ыдырап, шілденің арайлы күні нұрлы шуағын жомарттана тойы тұр.

 

Ел байтағынан тараған шаттық шұғыласына шомылған жұртшылық алаңға өте көп  жиналды.

 

Олардың барлығы еліміз орталығының  төл мерекесімен , Қазақстан атты жас мемлекеттің тағы бір тәуелсіздік  тойымен бір-бірін құттықтайды.

 

Осы кеште ән де, жыр да түгел Астанаға арналады.

 

Астана-шын мәніндегі жаңа дәуірдің қаласы.

 

Елордамыздың тұнғыш мерейтойына  орай әлемнің оншақты елінен мемлекет басшылары , беделді халықаралық  ұйымдардың жетекшілері келді.

 

Астана - қазақтың үшінші мынжылдыққа, жиырма бірінші ғасырға шаршамай жеткен, кірленбей жеткен, пассионарлық әулетің сақтаған ұлт екендігін айғағы.

 

Астана-қазақтың достыққа адал, сертке берік салты барлық қазақстандықтардың ортақ менталитетіне айналған.

 

Осыдан дәл он жыл бұ рын Астананың  халықаралық тұсаукесері өткен жер- Қажымұқан атындағы стадион бұрынғы Ақмола бекінісінің дәл салынған еді.

 

Енді бүгінде елі үшін ,жнрі үшін он жыл бойы аттан түспеген қазақтың соңғы ханы ат ойнатқан күйі ерке Есілдің  арғы жағынан сол жағалаудағы  жаңа қалаға қарап тұр.

 

Астана дегеніміз- алдымен адамдар.

 

Астана адамдарымен асқақбайды.

 

Астананың көркеюі-ел дамуының негізгі  көрсеткіштердің бірі.

 

Астана тек қана әкімшілік қала емес ,халықаралық деңгейдегі жоғары оқу орындары, ғылыми мекемелері, театрлары  мен музейлері.

 

Астана-келешектің қаласы болуы тиіс.

 

Астана-толассыз түлеу, дамылсыз даму үстінде әсем қала.

 

Бұл біздің Астанамыз жайқалған  жас қаламыз ұрпақтан ұрпаққа  айтылатын аңыз болып айтылар  ардақты Астанамыз!

 

 

 

Ақсу-Жабағлы қорығы (Оңтүстік-Қазақстан  облысы).

 

1927 жылы құрылған. Атауы екі өзеннің  атынан құралған: Ақсу және Жабағлы.  Әсіресе Ақсу өзені өзінің  өтуге ыңғайсыз тік жағасымен  (300-500 метрге дейін) ерекшеленеді. Жалпы ауданы 85,3 мың га. Мұнда  Талас Алатау солтүстік-батыс  шатқалы мен Угам шатқалының көркем биіктаулы ландшафты кіреді. Қорықта өсімдіктің 1404 түрі, аңдардың 47 түрі, 239 түрлі құс мекен етеді. Мінезді тіршілік иелері - сібір тауешкілері, еліктер, малар, қабан, аққұлақ, грифтер, сирек кездесетін қар барысы, түркістан сілеусіні, арқар, тянь-шань аюы, бүркіт, балобан, улы жыландар. Қорықтың Қаратау тауларының еңісінде Қарабастау және Ақбастау палеонтологиялық қабірлері бар. Онда осыдан 120 млн. жыл бұрын теңіз бассейнінде тіршілік еткен сирек кездесетін түрлі балықтар,, моллюска, тасбақа, юр кезеңінің жәндіктерінің іздері бар.

 

 

 

 

Тұран жазығының физикалық-географиялық орыны, қалыптасу тарихы.

 

Мазмұны:

 

Кіріспе.....................................................................................................3-5

 

Негізгі бөлім 

 

Тұран жазығының физикалық географиялық орыны.