Производственный потенциал Республики Беларус

            У другім туры прымаюць удзел  па аднаму прадстаўніку ад  каманд. Спачатку яны ацэньваюць  свій адказ ад 1 да 100 балаў, затым  атрымліваюць пытанне, на якое  павінны адказаць у пісьмовай форме на працягу дзвюх хвілін. Калі адказ правільны, балы дадаюцца, калі не – адымаюцца.

1 ТУР

Пытанні і заданні па тэме “Зямля пад белымі крыламі”

1. Назавіце колеры Дзяржаўнага сцяга Рэспублікі Беларусь.

( Чырвоны, зялёны, белы) – 10 балаў.

2. Назавіце колькасць і назвы абласцей нашай краіны.

( 6.  Мінская, Віцебская, Гомельская, Гродненская, Брэсцкая, Магілёўская ) – 20 балаў.

3. “Свая гульня”. З якімі краінамі мяжуе Рэспубліка Беларусь?

( З Польшчай, Літвой, Латвіяй, Расіяй, Украінай ) – 30 балаў.

4. Як называецца закон, што вызначае жыццё нашай дзяржавы, правы і абавязкі грамадзян? ( Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь) – 40 балаў.
5. Колькі жыхароў пражывае на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь?

( Больш за 10 мільёнаў чалавек) – 50 балаў.

 

Заданні па тэме “Скарбонка мудрасці”.    Даскажы прыказку

1. Пры сонейку цёпла, пры … ( мамачцы добра ) – 10 балаў.
2. Няма лепшае хаткі, чым … ( у роднае маткі) – 20 балаў.
3. Дарагая тая хата, дзе … ( нарадзіла мяне матка) – 30 балаў.
4. “Свая гульня”. Няма смачнейшай вадзіцы, як … ( з роднае крыніцы) –

40 балаў.

5. Родная зямля мягчэйшая, чым … ( чужая пярына) – 50 балаў.

 

Пытанні і заданні па тэме “Летапіс мужнасці”

1. Які горад у нашай краіне носіць ганаровае званне “горад-герой”?

      ( Мінск ) – 10 балаў.

2. “Свая гульня”. Назавіце горад, які ў гады Вялікай Айчыннай вайны прыняў на сябе першы ўдар фашысцкіх захопнікаў? ( Брэст ) – 20 балаў.
3. Назавіце вёску, спаленую ў гады вайны разам з жыхарамі, на месцы якой знаходзіцца мемарыяльны комплекс. ( Хатынь ) – 30 балаў.
4. Калі тэрыторыя Беларусі была цалкам вызвалена ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў? (У ліпені 1944 года) – 40 балаў.
5. Колькі жыхароў Беларусі загінула у гады Вялікай Айчыннай вайны? ( Больш за 2 мільёны) – 50 балаў.      

Пытанні і заданні па тэме “Мы твае сябры, прырода”

          1.  Які  карняплод беларусы ужываюць у вялікай колькасці? ( Бульбу) –

               10 балаў.

         2.  Назавіце самага магутнага звера - жыхара беларускіх лясоў.

               ( Зубр, яго вага складае ад 1000 да 1200 кг) – 20 балаў.

        3. Як завецца самая вялікая птушка, што гняздуецца на тэрыторыі краіны?

              ( Лебедзь-шыпун, яго вага дасягае 12 кг) – 30 балаў.

        4. Прыназоўнік хуткі ліку даў руку

               І ператварыўся у вялікую раку. Якую? ( Пры – пяць ) – 40 балаў.

         5. У якім годзе была выдадзена Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь?

                ( У 1981 г. ) – 50 балаў.

2 ТУР

Вялікая гульня

 ( Прадстаўнікі ад каманд атрымліваюць аркуш паперы. Колькасць балаў, якую яны разлічваюць атрымаць за адказ на пытанне, яны пішуць на адным баку аркуша, адказ на пытанне – на другім баку).

  Пытанне.

 Адно з самых прыгожых  свят, прысвечанае найбольшаму росквіту  жыватворных сіл прыроды і  прымеркаванае да перыяду летняга  сонцастаяння, бярэ свой пачатак  з часоў старажытнасці. Усю ноч каля вогнішча, якое запальвалі на беразе ракі ці возера, хлопцы і дзяўчаты вадзілі карагоды, спявалі песні, прымалі удзел у гульнях, спаборніцтвах, пускалі на ваду вянкі, загадваючы на мужа ці жонку, скакалі цераз агонь, каб ачысціць сябе  ад злых духаў.

         Адказ. Пра Купалле.

         Падводзяцца  вынікі гульні, пераможцы ўзнагароджваюцца  прызамі.

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ТУРНІР ЗНАЎЦАЎ РОДНАГА КРАЮ

(  Урок па курсу “Мая Радзіма – Беларусь”)

Мэты:   паўтарыць і абагульніць матэрыял па раздзелу “Наш край”;

фарміраваць у вучняў уменне прымяняць атрыманыя веды на практыцы;

    выхоўваць пачуццё гонару за родны край.

Абсталяванне: фізічная карта Беларусі, глобус, карткі з заданнямі,

крыжаванкі.

 

ХОД  УРОКА

1. Гучыць музыка “Люблю наш край” ( словы К.Буйло, музыка народная)
2. Уступная частка

              – Добры дзень, дарагія дзеці! Сёння ў нас незвычайны ўрок, урок-спаборніцтва. Барацьбу за званне  лепшых знаўцаў нашага краю  павядуць каманды “Крывічы”  і “Радзімічы”. Мы жадаем ім  поспехаў. Няхай пераможа мудрэйшы!

                 Дазвольце прадставіць вам наша  паважанае журы ( бацькі, настаўнікі  іншых класаў). Кожнае заданне  журы будзе ацэньваць па пяцібальнай  сістэме.

                 Перш чым пачаць турнір, хачу  нагадаць кожнаму ўдзельніку  асноўныя запаведзі:

                 Не забывай, што самым цвёрдым  мінералам з’яўляецца граніт навук.

                 Запомні, мала мець веды, трэба  яшчэ ўмець іх выкарыстаць.

                 Май на ўвазе, ёсць тры віды  невуцтва: не ведаць нічога; ведаць  дрэнна тое, што ведаюць усе; ведаць не тое, што трэба.

 

     3.Увага! Турнір пачынаецца!

     1) Прывітанне каманд.

     2) Размінка: “Ты – мне, я – табе”

Кожная каманда задае па тры пытанні камандзе-саперніцы.

3)  Бліц – турнір.

      На працягу адной  хвіліны настаўнік задае пытанні кожнай камандзе.

Пытанні камандзе “Крывічы”

1. Назавіце асноўныя стораны гарызонта.
2. Што такое план мясцовасці?
3. Колькі акіянаў існуе на Зямлі і як яны называюцца?
4. Якія краіны мяжуюць з Беларуссю?
5. Пад уздзеяннем чаго фарміравалася зямная паверхня Беларусі?
6. Колькі відаў карысных выкапняў здабываюць у Беларусі?
7. Колькі рэк у Беларусі?
8. Колькі гадоў Мінску?
9. Якая колькасць насельніцтва Беларусі?
10. Колькі гарадоў у Беларусі?
11. Колькі музеяў у Мінску?

Пытанні камандзе “Радзімічы”

1. Што такое  лінія гарызонта?
2. Што дапамагае людзям арыентавацца на мясцовасці?
3. Назавіце прамежкавыя стораны гарызонта.
4. Што такое глобус?
5. Колькі існуе на Зямлі мацерыкоў і як яны называюцца?
6. Што такое роў?
7. Што такое радовішча?
8. Радовішчы якіх карысных выкапняў пачынаюць распрацоўвацца на Беларусі?
9. Калі і чаму ўзнікла Чырвоная кніга Беларусі?
10. Колькі відаў звяроў і птушак занесена ў Чырвоную кнігу Беларусі?
11. Колькі тэатраў у Мінску?

( Гучыць музыка. Журы падводзіць  вынікі першых трох конкурсаў)

     Вучаніца чытае верш П.Броўкі “Кажуць, ёсць краіны – цуды”.

                                 

                                   Кажуць, ёсць краіны – цуды,

                                   Дзе зусім няма зімы,

                                  Мы ж не рвёмся анікуды,

                                    Любім свій куточак мы …

              Поле з нашым жытнім хлебам,

              Кветкі росныя у лугах,

              Бор высокі, аж пад неба,

            Між гаёў бясконцы шлях.

                                         Сад, што ўвесь пяе, здаецца,

                                         Рэчку сінюю, як шкло,

                                         Тую станцыю на рэчцы,

                                         Што ўначы дае святло.

                Млын на ўзгорачку крылаты,

                Клуб, дзе скачуць да зары,

                Паміж вішань нашы хаты,

                Нашу школу на гары.

4. Дамашняе заданне.

          - У кожнага  ёсць свая маленькая  Радзіма. Гэта месца, дзе ты нарадзіўся, вырас. Гэта твая зямля, твая хата, твае бацькі.

             Камандам было дадзена дамашняе заданне: напісаць сачыненні на тэму “Мой горад – мая маленькая Радзіма”, знайсці прыказкі пра Радзіму. І зараз кожная каманда прадэманструе сваю работу.

                  ( Гучыць музыка. Журы падводзіць вынікі конкурсу)

5. Конкурс капітанаў.

          - Кожны  капітан атрымлівае тэкст, у якім дапушчаны геаграфічныя памылкі.

    Задача капітана – выправіць іх і растлумачыць.

Заданне камандзе “Крывічы”.

Наша  рэспубліка.

      Сталіца нашай рэспублікі – горад Магілёў. У сталіцы шмат заводаў. Фабрык, працуе 10 музеяў і  5 тэатраў.  У Беларусі ёсць і іншыя вялікія гарады, многія з якіх узніклі зусім нядаўна. Так, маладымі гарадамі лічацца Салігорск , Светлагорск , Брэст , Наваполацк , Гродна .

Заданне камандзе “Радзімічы”.

Нарач.

      Прыгожая рака Нарач! Кожнае лете на Нарачы адпачывае шмат            людзей.Прыязджаюць сюды з усіх куткоў Беларусі. На беразе ракі стаіць горад Гомель. Раку акружаюць лясы, дзе можна сустрэць лася, лісу, тыгра, зайца.

( Гучыць музыка. Падвядзенне вынікаў)

6. Конкурс крыжаванак.

Каманда “Крывічы”                                                Каманда “Радзімічы”

 

              Г                                                                                  Г

              А                                                                                  Р

              Р                                                                                   А

              А                                                                                   Н

              Д                                                                                    І

              Ы                                                                                   Т

 

 Упісаць назвы гарадоў.                         Упісаць назвы карысных выкапняў.

1. Гомель.                                                           1.  Гліна.
2. Магілёў.                                                          2.  Торф.
3. Брэст.                                                              3.  Вугаль.
4. Салігорск.                                                       4. Вапняк.               
5. Жодзіна.                                                          5. Жвір.
6. Мазыр.                                                             6. Нафта.

( Гучыць музыка. Падвядзенне вынікаў

7. Конкурс “Хто лепш працуе з картай”.

Заданне камандзе “Крывічы”

          1. Назваць і паказаць самую высокую гару Беларусі.

                                   2. Назваць і паказаць усе вобласці Беларусі.

                                   3. Назваць і паказаць нізіны Беларусі.

Заданне камандзе “Радзімічы”

                 1.  Назваць і паказаць самае вялікае возера Беларусі.

                 2.  Назваць і паказаць найбольш вядомыя запаведнікі Беларусі.

                 3.  Паказаць  асноўныя радовішчы карысных выкапняў.

( Гучыць музыка. Падвядзенне вынікаў.)

 

8.Конкурс “Успомні легенду”

             - На картах змешчаны ўрыўкі  легенд, звязаных з назвамі беларускіх    гарадоў, рэк, азёр. Пазнайце па атрыманаму ўрыўку, пра якую геаграфічную назву ідзе размова , і раскажыце адпаведную легенду.

           Можна  выкарыстаць такія ўрыўкі:

               1. “Надышоў гэты дзень. Злосны вецер гнаў цёмныя хмары, а лес     спяваў жалобныя песні. Нара ехала на фурманцы ў маёнтак, у руках трымала пакунак…”

                    2.  “Аднойчы сядзеў Машэка  на  камені, звесіўшы галаву ў  журбоце, ды раптам чуе конскі  тупат…”

                     3. “Ніхто яго  не  бачыў, але  расказвалі, што ў яго млыне  мука малолася не з жыта, а  з камення …”   і інш.

9.Падвядзенне вынікаў.

Гучыць музыка.  Уручаюцца медалі пераможцам.

        

 

 

 

 

 

 

 

2. Правядзенне пазакласных мерапрыемстваў:”Ад прадзедаў спакон вякой нам засталася спадчына…”

СВЯТА

“Беларускія вячоркі”

Гаспадыня запрашае гасцей і сустракае.

ГАСПАДЫНЯ: Дзеці, усе хутчэй збірайцеся!

                           Як на свята апранайцеся!