Автор работы: Пользователь скрыл имя, 03 Апреля 2014 в 00:56, курсовая работа
Біздің жерімізде ерте орта ғасырларда ірге тіккен алғашқы феодалдық мемлекеттердің бірі-Түрік қағанаты
Қандай оқиғадан кейін Бумын Түрік қағанатының билеушісі болды. Авар қағанатын жеңген соң
“Теле сөзінің мағынасы.Түрік(Қытай шежіресі)
1195ж Сығанақты басқарып отырған қыпшақ ханы-Қадыр Буке
1195ж Сығанақты басқарып отырған қыпшақ ханы Қадыр Буке ханға қарсы жорыққа аттанған-Хорезм шахы Текеш
Хорезм мен Қыпшақ хандығының арасындағы бәсеке –Монғолдар 2 елді де жаулап алғаннан кейін біржола тынды
Елбөрілер –қыпшақтардың хандар әулетінің тайпасы деп атаған-Жүзжани
11ғ-да шығыста Алтай мен Ертістен басталып, батысында Еділ, Оралға дейін, солтүстігінде Құланды даласынан оңтүстікте Балхаш пен Жоңғар Алатауына дейінгі кең байтақ аймақты алып жатқан мемлекет-Қыпшақ хандығы
Қыпшақтардың қыстауы-Маңғыстау, Үстірт
Жайлауы-Жем, Сағыз, Ойыл, Қобда,Жайық
Қыпшақтардың елбөрілі, тоқсоба, иетиоба, дурут тайпалары кірген бірлестік-Батыс
Қыпшақтарда 8 тайпа негізгі, 8 тайпасы ұсақ бөлімдер деп саналған бірлестік-Шығыс
Қыпшақтарда «тоқсоба», «дурут», «иетоба» сөзінің мағынасы-9 тайпа, 4 тайпа, 7 тайпа
Қыпшақ бірлестігіне кірген түрік тілдес тайпа-Қимақ, оғыз, құман, башқұрт
Қыпшақтар Арал маңына билік жүргізген кезде олардың құрамында-қаңлы, қарлұқ, жікіл
Феодал шонжарларының баю жолындағы біршама табысы тұтқындарды Орта Азияның базарына сатудан түскен ел-Қыпшақ
Қыпшақ ханы Қадыр Буке мен Алып Деректің арасындағы билік үшін таласты пайдаланған-Хорезм шахы Текеш пен II Мұхаммед
Шыңғыс ханның керуенің тұтқындап қырғынға ұшыратқан-Ғайр хан
Отырар қорғанысын ұйымдастырған-Ғайр хан
Қыпшақ хандығының әлуметтік –эканомикалық тегі қандай болды? Таптық
Қыпшақтар Қ-ның оңтүстігіндегі қалаларға шығу үшін кімдермен соғысты? Оғыздармен
Монғол шапқыншылығы
Жошы кесенелері қай ғасырдың сәулет өнерінің ескерткіші XIV-XVғ.
Шыңғысхан әскери феодалдық Моңғол мемлекетін құрды: ХІІІ ғасырдың басында.
Шыңғыс хан тұсындағы Моңғол империясының астанасы: Қарақорым.
Шыңғыс хан Жетісудағы түркі халқын өзіне тарту үшін: Діни қысым жасамау ұранын басшылыққа алды.
Шыңғысхан құрған монғол мемлекетінің басты заңы:Жасақ.
Шыңғыс ханның басты заңы «Жасақ» неше бөлімнен тұрды-2
1-бөлім; Шыңғысханның нақыл сөздері
2-бөлім: Әскери азаматтық заңдар
«Жасақ» бойынша өкімет билігінің жоғарғы органы- Құрылтай
Монғолдарда «Құрылтай» шақырылды- Жылына бір рет, жаз айында
Монғолдарда әскери істер, соғыс жоспары, империяның басқа да ішкі мәселелері қаралды-Құрылтайда
ХІІІғ. басы Монғолдармен іргелес жатқан хандықтар- Найман, Керей, Жалайыр
Шыңғысты тәрбиелеуде көп еңбек сіңірген Керей ханы- Торы
1155ж (1162) Кендітау аймағындағы Онон өзенінің жағасындағы Болдоң жерінде туған- Шыңғыс хан(Темүжін)
Темүжіннің 9 жасында- Әкесі Есугейді татарлар өлтірді
Темүжінді «Монғолдарды жеңіске жеткізетін Жеңісхан» деп атаған- Керей ханы Торы
Монғол хандығы құрылды:1206 жылы.
1206ж. Онон мен Керулен өзенінің
жағасында өткізілген
Шыңғыс хан Монғол империясын қанша әкімшілік иелікке бөлді- 95 түмен
Әскери басқару жағынан Монғолия аумағы мен халқы бөлінді- 3 әскери әкімшілік аймаққа
1)Оң қанат(Барунгар)
2)Сол қанат(Жоңғар)
3) Орталық қанат(Кул)
Шыңғысханның жеке басын қорғайтын таңдаулы мыңдық – Кешіктен
Шыңғысхан Енисей қырғыздары мен Сібір орман халықтарын бағындырды.1207-1208 жылдары.
Енисей қырғыздары мен Сібір орман халықтарын бағындырған Шыңғысханның баласы- Жошы
Шыңғысхан таңғұттар мемлекетін, Тұрфан князьдігін және ұйғырларды бағындырды- 1207-1209ж.ж.
1211-1215 жж. Моғол армиясы Қытай жеріне баса көктеп кірді
1218 ж. Шыңғысхан мен Мұхамед
Хорезмшах арасында қандай
Отырар опаты болған жыл: 1218 жылы
1219 жылы Шағатай мен Үгедей қоршауға алған қала - Отырар
1219ж. Шыңғысханның Мәуренахрға басып кіруін қандай жағдай тездетті? 1218ж. Отырардағы Шыңғысхан жіберген сауда керуенінің өлтірілуі
1223 ж. Калка өзеніндегі шайқаста
монғолдарға кімдердің
1211-1215ж.Шыңғысхан Қытайға
Шыңғысхан 1217 жылы Күшліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуына кімді аттандырды?
Жебе ноянды.
1219 жылы Шыңғысханның қолы
Отырар қаласының қақпасын ашқан-Хорезм шах жіберген Қараша хажиб
Мұсылман діні үшін Қарақытайлармен күрес жүргізген Арслан хан көмекке шақырған Монғол ханы- Құбылай
Монғолдар Жетісу жеріне енді- 1218ж.
Шыңғысхан Шығыс Түркістан мен Жетісуды басып алғаннан кейін көз тіккен аймағы- Қазақстанның оңтүстігі мен Орта Азия
Сырдарияның төменгі ағысындағы қалаларды бағындыруға аттанған Шыңғыс баласы-Жошы
Сырдың жоғарғы ағысындағы қалалар мен Бұқараны алуға аттанған Шыңғысхан баласы- Төле
3 ай бойы монғолдарға қарсылық көрсеткен қала- Сығанақ
15 күндей монғолдарға қарсылық көрсеткен қала-Ашнас
Монғол шапқыншылығының зардабынан жер бетінен жойылып кеткен Жуас(Гоба) қала- Баласағұн
Жетісудағы 200-ден астам елдімекеннің ХІІІ-ХІVғ.ғ. монғол шапқыншылығынан аман қалғаны-20-ға жуық
Сыр бойындағы қалалар монғолдардың иелігіне көшті:1219-1220 жылдар
Монғол басқыншыларының қолына түскен Сыр бойы қалалары-Үзкент, Баршынкент
Қазақстан жерінде құрылған Монғол ұлыстарының саны- 3
Шыңғысхан жаулап алған жерлерін балаларына бөліп берген.Үлкен ұлы Жошыға тиісті ұлыс қай жерлерді қамтыды? Ертіс өзенінен батысы Еуропаға дейін.
Қазақстан жерінен үлес алмаған Шыңғыс ұрпағы- Төле
Шыңғысханның кіші баласы Төлеге қараған аймақ- Монғолия территориясы
Шағатай ұлысына тиісті жерлер- Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Қазақстан, Орта Азия
Үгедей ұлысына тиісті жерлер- Б.Монғолия, Алтай, Тарбағатай, Ертістің жоғарғы ағысы.
Шағатай ұлысының орталығы- Алмалық
Шағатайдың жазғы ордасы- Құяш(Іле өзенінің бойында)
Үгедей ұлы хан атағын алғаннан кейінгі тұрған ордасы-Қарақорым
Шыңғыс тұқымдарының арасындағы талас шиеленісе бастаған уақыт- 1259ж. Мөңке қайтыс болғаннан кейін
Шыңғысхан империясында басқару жүйесі басталды:Ондықтан
Сырдарияның төменгі ағысындағы қалаларды алуға аттанған монғол әскерін басқарды:Жошы хан
Батысқа жорық жасауға шешім қабылдаған монғол құрылтайы өтті:1235 ж
Шыңғыс жаулап алып балаларына бөліп берген жерлерді Інжу деп атаған, оның мәні: Жасау
1201ж Аргун өзені бойында
1207-1209 ж Шыңғыс хан бағындырған ел :Танғұттар
1219ж Бұқара қаласын басып
алуға аттанған монғол
1235ж Бүкілмонголдық
1262ж Алтын Ордахан Беркеге
достық қарым-қатынас жасау
Қазақстанда антропологиялық процесстердің жаңа өзгеріске ұшырау себебі: Монголдардың жаулап алуы
Діни қысым жасамау ұранын басшылыққа алған –Жебе ноян
Сыр бойындағы қалалардың қатігездікпен жаулап алынғаны туралы мәлімет береді-
Сыр Отырыр қаласында жүргізілген археологиялық зерттеу жұмыстары
Моңғолдар жаулап алғаннан кейін Сібір жерінің Жошы ұлысы құрамына енгенін жазған- Рашид ад-Дин
Алтын Орданың негізін қалаушы:Батый
Алтын Орданың астанасы:Сарай-Бату
Орыс деректерінде Алтын Орда атауы пайда болған уақыт- ХҮІғ. Аяғы
1227-1255 жылдары Алтын Орданы билеген - Батый хан
Батый ханның есімі тарихи деректерде айтыла бастайды-Батысқа жорық жасау шешімінен кейін
Батый ханның әділдігі туралы жазған парсы тарихшысы- Жувейни, Мұсылман деректерінде
Батый ханның Алтын Орданың экономикалық қуатын арттырып, қалалық өмірдің жандануына ерекше көңіл бөлгенін жазған- Орыс деректері
«Батый ордасына саудагерлер барлық жерлерден келіп жатты, олар түрлі тауарларды әкеледі. Ол тауарлардың барлығын алғызып, оның үстіне бағаны артығымен төлетіп отырған»-деп жазған- Парсы тарихшысы Жувейни
Батыйдың Батысқа жасалған 7 жылдық жорық уақыты- 1236-1242ж.ж.
Берке кезінде Алтын Орда байланысын күшейткен Египет сұлтаны-Бейбарыс
1262ж. Алтын Орда ханы Беркемен
өзара достық қарым-қатынас
Мәмлүк мемлекетінің 4 сұлтаны болған- Бейбарыс
Берке хан Алтын Орданы күшейту үшін Исламды қабылдап, мешіт салдырды- Әзірбайжан жерінде
Беркенің исламды қабылдаудағы мақсаты-Мұсылман елдерімен қарым-қатынасты күшейту
Берке хан байланысын күшейткен Орта Азиядағы қалалар-Үргеніш, Бұхара
Кавказ жерінде жорықта қайтыс болған Алт Орда ханы-Берке
1266-1280ж.ж. Беркеден кейін Алтын Орда тағына отырған- Меңгу Темір(1266-1280)
Меңгу Темірдің Византиямен келісімінің нәтижесі-Жерорта теңізі қалаларымен сауда жақсарды
Меңгу Темірдің Византияға қарсы жорығы- 1271ж.
Монгол империясына тәуелділігін мойындамай бүкіл монголдық құрылтайға қатысудан бас тартқан Алтын Орда ханы: Берке(1237-1266)
Алтын Орданың саяси жағынан мемлекеттік беделінің көтерілуіне зор үлес қосқан-Тохты хан(1290-1312ж.ж.
Иран,Кавказ елдерімен сауда байланыстарын жандандырып, Египетпен байл орн-Тохты хан
Алтын Орданың саяси және экономикалық жағынан жақсы дамыған кезеңі- Берке мен Өзбек хандар тұсында
Алтын Орданың гүлденген кезі- Өзбек пен Жәнібек хандар тұсында
Алтын Ордада қалалық өмірдің дамуына қатты көңіл бөлген хан-Өзбек
Египет сұлтанына жазған хатында өз елінде дінсіздердің азайғанын хабарлағанын-Өзбек хан
Алтын Ордада ислам діні мемлекеттік дін болып жарияланды- Өзбек хан тұсында
Алтын Ордада хандық билік үшін тартыс уақыты- 1357-1380ж.ж.
1357-1380ж.ж. тартыста Алтын Орда тағына отырған хандар саны- 20-дан астам
Куликово шайқасы өткен уақыт- 1380ж.
Куликово даласында Мамай жеңіліс тапты- Дмитрий Донской бастаған орыс әскерінен
Тоқтамыстың Мәскеуге басып кіріп, өртеп жіберген уақыты- 1382ж.
Тоқтамыс бірнеше рет шабуыл жасаған жерлері-Мауеренахр мен Кавказ
Алтын Орданың ХҮғ. Ортасында ыдырау нәтижесінде пайда болған хандықтар-Ақ Орда, Ноғай Ордасы, Сібір, Қазан, Астрахань, Қырым
Алтын Орданың соңғы билеушісі- Шейх Ахмед
Алтын Орда мемлекет ретінде жойылды- 1502ж.(Шейх Ахмед өлген соң)
Алтын Ордада іс жүргізу жазуы- Ұйғыр жазуы
Алтын Ордада іс-қағазын жазушылар- Білікшілер(хатшылар)
Алтын Ордада азаматтық істерге билік жүргізген- Уәзірлер
Алтын Ордада ұлыстар бөлінген әкімшілік буын- Ұсақ үлестер
Алтын Ордада азаматтық басқару билігі берілген түрік әулетінен шыққан әкімдер-Мәлік
Алтын Ордада салық жинаушылар, халық санағын Ұйымдастырушылар- Даруға
Алтын Ордада әскери істерді басқарғандар- Беклербек
АлтынОрдада әскери бақылау жүргізіп, кейде салық жинаумен айналысқандар-Басқақтар
Алтын Орданың мұсылмандық мемлекетке айнала бастаған уақыты-ХІҮғ.
Алтын Ордада қызметкерлердің негізін құрағандар-мұсылмандар мен буддистер
Алтын Ордада қай ханнан кейін аласапыран төңкеріс(Ұлы дүрбелең) басталды- Жәнібек
ХІҮғ. 60ж. Алтын Орда астанасы Сарайда 1 жылда ауысқан хандар саны- 4
Қалалық өмірдің дамуына қатты көңіл бөлген Алтын Орда ханы: Өзбек
Алтын Ордада исламды мелекеттік дін деп жариялаған: Өзбек
Алтын Ордада іс қағазы жүргізушілер: білікшілер, хатшылар
Алтын Ордада мыңдықтар бағынды: нояндарға
Алтын Ордада нояндар бағынды; беклербекке
Алтын Орда дәуірінде Кавказ бен Қырымды Қарақорым, Қытаймен байланыстырылған: Сарайшық қаласы
Батыйхан Шайбани ханға қосшы етіп берген тайпалар: найман, бұйрық, қарлұқ
Шыңғыс тұқымдарының қай ғасырдан бастап толық түркіленіп кетті: XIV ғ
Ақ Орда
Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты: XIV ғ. II ширегі
Ақ Орданың Алтын Ордадан мүлдем оқшауланып, тәуелсіз хандық болып жарияланды - Ұрұс хан тұсында
Ұрұс хан өз атынан Сығанақ қаласында теңге соқтырған уақыты- 1368-1369ж.ж.
1374-1375ж Еділ бойына жорық жасап, Алтын Орда астанасы Сарайды, Кама бұлғарларын бағындырған-Ұрыс хан(1376ж өлген)
Орда Ежен билік құрған мемлекет: Ақ Орда
Орда Ежен хандығын үисін руынан шыққан қандай би арқылы басқарған – Майқы би
Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды:Орда Ежен мен Шайбани ханның
Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты: Сырдария бойындағы қалаларды қайтару
ХІІІғ.-ХҮғ. басында Шығыс Дешті-Қыпшақта өмір сүрген- Ақ Орда
Жошы ұлысының жері бөлінген әскери қанат- 2(оң және сол)
Жошы ұлысының сол қанатын басқарып Дешті Қыпшақтың шығыс билігінде билік жүргізген-Орда Ежен
Дешті Қыпшақтың солтүстігінен Батыс Еуропаға дейінгі жерлерді билеген-Батый
Қазақстан аумағында Монғолдардан кейін құрылған алғашқы мемлекет- Ақ Орда
Жошы ұлысының әскери сол қанатын құрайтын құрылымнан дербес мемлекет ретінде қалыптасқан- Ақ Орда
Ақ Орда мемлекет ретінде өмір сүру ұзақтығы- 240ж.
Қазақ халқының қалыптасып, мемлекетінің құрылуында зор тарихи роль атқарған мемлекет-Ақ Орда
1327-1328ж.ж. өз атынан Сығанақ қаласында теңге соқтырған Ақ Орда ханы- Мүбәрәк
Алтын Орда ханы Өзбекпен арадағы күресте жеңіліс тауып, Қырғыздар мен Алтайға кетуге мәжбүр болған Ақ Орда ханы- Мүбәрәк
Ұрұс хан жазалаған Маңғыстау билеушісі- Тоқтамыстың әкесі Түй-Қожа
Тоқтамыс Темір-Мәлікті жеңіп, Сығанақты біржола алған уақыты- 1379ж.
Тоқтамыстың Мамай ордасын басып алған уақыты- 1380ж.
1395ж. Тоқтамысқа қарсы Әмір Темір Ақ Орда тағына отырғызды- Қойыршақ Оғланды
Әмір Темірдің немересі Ұлықбекті жеңіп, Сырдария бойындағы көптеген қалаларды өзіне қайтарған Ақ Орда ханы- Барақ